شهر ممنوعه (زبان چینی: 紫禁城، زبان پین یین: Zǐjinchéng) شهری قدیمی در منطقه پکن، پایتخت کشور چین است و یکی از مهمترین دیدنی های تاریخی این کشور به شمار می آید.
شهر ممنوعه به روایتی وسیع ترین و کامل ترین مجموعه معماری چوبی در جهان به شمار می رود.احداث شهر ممنوعه در سال ۱۴۰۶ میلادی با دستور جو دی دومین امپراتور سلسله مینگ آغاز گردید و ظرف ۱۴ سال ساخته شد. تا سال ۱۹۱۱ میلادی و نابودی سلسله چینگ (قریب ۵۰۰ سال) جمعاً ۲۴ امپراتور در این شهر ممنوعه اقامت کرده و بر چین فرمان رانده اند. از سال ۱۹۲۴ بازدید از این مجموعه به عنوان کاخ موزه برای عموم آزاد گردید و ممنوعه بودن آن پایان پذیرفت.
این اثر نادر با ساختاری مستطیل شکل مساحتی حدود ۷۲ هکتار را در برمی گیرد. ابعاد آن ۹۶۱ متر طول در امتداد شمال به جنوب و ۷۵۳ متر عرض در امتداد شرق به غرب است. دیواری با ارتفاع ۱۰ متر و خندقی با عرض ۵۲ متر دورتا دور مجموعه را فراگرفته است. دیوار در هر ضلع خود یک دروازه را جای داده است. بر روی ضلع جنوبی «دروازه نیمروز» (Meridian Gate) و بر روی ضلع شمالی «دروازه نیروی ایزدی» (Gate of Divine Might) قرار دارد. دیوارها ضخیم هستند و طوری طراحی شده اند که در برابر آتش توپخانه آن زمان مقاومت کنند.
شهر ممنوعه کاملاً طبق نظام تشریفاتی سلسله های فئودالی و اصول طبقاتی ساخته شده است. طرح کلی، وسعت، شیوه معماری، رنگ و تزیینات همه نمایانگر امتیاز خاندان سلطنتی و سلسله مراتب اشرافی است. سه قصر این مجموعه یعنی قصر تای حه، قصر جون حه و قصر بایو حه که توجه را بیشتر جلب می کنند، محل اعمال قدرت امپراتوری امپراتوران و برپایی مراسم پرشکوه بوده است. قصر تای حه، مرکز تمام شهر ممنوعه و تخت سلطنتی طلایی رنگ امپراتور در این قصر دیده می شود. این قصر دارای مجلل ترین معماری در شهر ممنوعه است. این قصر در شمال میدان بر سکوی مرمری سفید رنگی به مساحت ۳۰ هزار متر مربع و بلندای ۸ متر ساخته شده است. ارتفاع آن ۴۰ متر است که به لحاظ ارتفاع، بلندترین بنای شهر ممنوعه است.در فرهنگ چین، اژدها نماینده قدرت امپراتوری است و امپراتور «پسر آسمانی» اژدهای حقیقی نامیده می شود. درون قصر تای حه در بالا و پایین با حدود ۱۳ هزار شکل اژدها تزیین شده است.
تعداد قصرها و اتاق ها در شهر ممنوعه بسیار زیاد است. می گویند جمعاً ۹۹۹۹٫۵ اتاق در آن وجود دارد. به اعتقاد پیشینیان چینی، اقامتگاه امپراتوران آسمانی دارای ۱۰ هزار اتاق است و امپراتورانی که پسر امپراتور آسمانی دانسته می شدند باید خویشتندار بوده و نمی بایست از شمار اتاق های امپراتور آسمانی تجاوز می کردند. از این رو شمار اتاق های شهر ممنوعه نیم اتاق کمتر از شمار اتاق های کاخ آسمانی است. (آن نیم اتاق ظاهراً تنها یک راه پله را در بر می گیرد.)
معماری مجموعه شهر ممنوعه تبلور نگرش و درایت مردم چین است. مجموعه از نیارش بناها گرفته تا آمود هر یک از اتاق ها و دیوارها، سرشار از اندیشه های عجیب و غریب است. مثلاً سکوی سفید رنگ قصر تای حه، این قصر را پر جلال تر کرده و در ضمن از نفوذ رطوبت به قصر جلوگیری می کند. برای زهکشی این سکو که در سه اشکوب است، از بیش از یک هزار مجسمه سر اژدها استفاده شده و هنگام بارش باران آب زهکشی شده از دهان اژدهایان فوران می کند که چون ابنیه مجموعه شهر ممنوعه چوبی است، این کار ظاهراً در پیشگیری از آتش سوزی مؤثر بوده است. در میان حیاط این شهر جمعاً ۳۰۸ ظرف مسی بزرگ برای ذخیره آب دیده می شود که در طول تمام سال برای پیشگیری از آتش سوزی بکار می رفته. در زمستان زیر این ظرف ها آتش روشن می کردند تا آب داخل آن یخ نبندد.
طبق یادداشت های تاریخی، در سلسله مینگ ۱۰۰ هزار صنعتگر و یک میلیون کارگر در ساخت این مجموعه عظیم باستانی شرکت داشته اند. مصالح ساختمانی مصرفی از سراسر کشور حتی استان یون نان در فاصله چند هزار کیلومتری تهیه شده است. اشیا و کشفیات گرانمایه ای درشهر ممنوعه شده و شمار آن جمعاً به یک میلیون می رسد و یک ششم شمار کل کشفیات چین را شامل می شود.
مساحت شهر ممنوعه چین
این اثر نادر با ساختاری مستطیل شکل مساحتی حدود 72 هکتار را در برمی گیرد. ابعاد آن 961 متر طول در امتداد شمال به جنوب و 753 متر عرض در امتداد شرق به غرب است. دیواری با ارتفاع 10 متر و خندقی با عرض 52 متر دورتا دور مجموعه را فراگرفته است. دیوار در هر ضلع خود یک دروازه را جای داده است. بر روی ضلع جنوبی «دروازه نیمروز» (Meridian Gate) و بر روی ضلع شمالی «دروازه نیروی ایزدی» (Gate of Divine Might) قرار دارد. دیوارها ضخیم هستند و طوری طراحی شده اند که در برابر آتش توپخانه آن زمان مقاومت کنند. معماری مجموعه شهر ممنوعه تبلور نگرش و درایت مردم چین است.
11 حقیقت جالب در مورد شهر ممنوعه چین
شهر ممنوعه چین که بین سال های 1406 و 1420 توسط امپراتور مینگ یونگل ساخته شد، یک کار بزرگ بود و گردان هایی از کارگران و صنعتگران را به کار گرفت. ستون های آن از جنگل های جنوب غربی کشور چین تامین شده است. مجموعه کاخ در سال 1407، پنجمین سال سلطنت یونگل سومین امپراتور سلسله مینگ آغاز و چهارده سال بعد در سال 1420 تکمیل شد.گفته می شود که یک میلیون کارگر از جمله صد هزار صنعتگر به کار سخت طولانی مدت رانده شده اند. سنگ مورد نیاز از فانگشان، حومه پکن استخراج شد و در هر پنجاه متری جاده، چاهی حفر می کردند تا در زمستان، آب در جاده بریزد و سنگ های بزرگ روی یخ به داخل شهر سرازیر شود. این کاخ در میان 5 کاخ برتر جهان در تمام دوران ها در نظر گرفته و محبوب ترین جاذبه گردشگری چین است. در ادامه مقاله پی به رازهای شهر ممنوعه چین می برید.
- شهر ممنوعه در کشور چین بزرگ ترین کاخ امپراتوری جهان : شهر ممنوعه 720000 مترمربع (775000 مترمربع) را اشغال می کند که سه برابر بزرگ تر از کاخ لوور در فرانسه است. تا به حال حدود 1 میلیون کارگر برای تکمیل این سازه کار کرده اند. بیش از 90 محله و حیاط کاخ، 980 ساختمان و بیش از 8728 اتاق دارد. (یک افسانه رایج می گوید که 9999.5 اتاق وجود دارد، اما شواهد نظرسنجی آن را تایید نمی کند.)
- صحن باشکوه بیرونی هیچ درختی ندارد: شهر ممنوعه در کشور چین، از یک دادگاه بیرونی تشریفاتی و یک دادگاه داخلی مسکونی تشکیل شده است. شما می توانید درختان زیادی را در محیط داخلی پیدا کنید، اما هیچ درختی را بیرون پیدا نمی کنید. از آن جایی که صحن بیرونی جایی بود که مراسم عمومی رسمی در آن برگزار می شد و «قدرت خدایی عالی» و کرامت امپراتوری به نمایش گذاشته می شد، بنابراین کاشت هیچ درختی مجاز نبود، زیرا شکوه و عظمت جو را تحت الشعاع قرار می داد یا مختل می کرد.پوشش گیاهی به قاتلان جایی برای مخفی شدن می دهد و خطوط دید را برای دفاع کمتر می کند.
- شهر ممنوعه خانه امپراطور بود: شهر ممنوعه کشور چین خانه 24 امپراتور چینی بود. امپراتور یونگل، سومین سلسله مینگ، ساخت آن را در سال 1406 آغاز کرد و این مجموعه در سال 1420 تکمیل شد. 14 امپراتور مینگ تا زمانی که منچوها در سال 1644 تیر شدند، قدرت را در آن جا حفظ و پایتخت را برای چند ماه به شن یانگ منتقل کردند. سلسله چینگ به زودی پایتخت را به پکن و شهر ممنوعه منتقل کرد. 10 امپراتور چینگ از آنجا تا زمان کناره گیری آخرین امپراتور در سال 1912 و زمان ایجاد جمهوری چین، حکومت کردند.
- شهر ممنوعه چین باستان شاهکار معماری چینی: این شهر، بزرگ ترین مجموعه سازه های چوبی قرون وسطایی است که به خوبی حفظ شده است. جدای از مجموعه عظمت، معماری آن نیز شگفت انگیز و هر جزئیات نشا ن دهنده ویژگی های معماری سنتی چین و فرهنگ چینی است. مثلا: به جز دروازه دونگوا (دروازه شکوه شرق)، همه دروازه های شهر ممنوعه با آرایه های 9 در 9 از میخ های طلاکاری شده تزئین شده اند.ردیف هایی از مجسمه های حیوانات فرخنده، مانند اژد ها، ققنوس و شیر، در امتداد پشته های سقف تالارهای مهم قرار گرفته اند تا رونق و خوشبختی را القا کنند.
- موزه قصر، یکی از بزرگ ترین موزه های فرهنگی جهان است: شهر ممنوعه چین با نام مستعار موزه قصر، بهترین مجموعه از آثار تاریخی چینی در جهان است. این مجموعه، هزاران سال از تاریخ چین را دربرمی گیرد و یکی از بهترین موزه های جهان در نظر گرفته می شود. همچنین در صدر فهرست 10 موزه برتر چین قرار دارد.
- پرندگان نمی توانند روی بام های شهر ممنوعه فرود بیایند: هنگام بازدید از شهر ممنوعه چین، ممکن است متوجه شوید که هیچ پرنده ای روی پشت بام نیست. زیرا سقف های شهر ممنوعه چین طراحی خاصی دارند. جلوگیری از فرود پرندگان بر روی پشت بام ها، به منظور حفظ پاکیزگی و شکوه شهر ممنوعه، انجام می گیرد. هنگام طراحی صنعتی این شهر ایده ای به ذهن شان خطور کرد: آن ها شیب هر سقف را بلندتر و ستون سقف را بیشتر از عرض بین آن ها کردند. سقف ها از کاشی لعابدار ساخته شده اند که بسیار لغزنده هستند و امکان فرود آمدن پرندگان بر روی آن ها را غیرممکن می کند.
- کاشی های کف شهر ممنوعه «آجرهای طلا» هستند: کاشی های کف سالن های شهر ممنوعه چین، بسیار ارزشمند است. آن ها از طلا ساخته شده اند اما قیمت همه کاشی ها یکسان است. برای ساختن یک "آجر طلا" 29 روش انجام شد.
- کاخ شهر ممنوعه: باشکوه ترین کاخ چین در قلب پایتخت شهر پکن قرار دارد. شهر ممنوعه به عنوان یکی از بزرگ ترین و به خوبی حفظ شده ترین مکان های میراث چین، برای همه بازدیدکنندگان چین در دسترس است. این کاخ میان 5 کاخ برتر جهان در تمام دوران ها در نظر گرفته می شود و از محبوب ترین جاذبه های دیدنی پکن است.
- شهر ممنوعه نگهبانان ویژه دارد: درحال حاضر بیش از 100 گربه در شهر ممنوعه زندگی می کنند. زمانی که از شهر ممنوعه دیدن می کنید، ممکن است با برخی از آن ها روبرو شوید. چرا شهر ممنوعه گربه دارد؟ به این دلیل که سلسله های مینگ (1368-1644) و چینگ (1644-1912) گربه نگهداری می کنند.اگر سلسله ها فروپاشیدند، اما آن گربه ها برای نسل ها در شهر ممنوعه باقی ماندند. بنابراین، برخی از گربه های شهر ممنوعه از نوادگان آن گربه های سلطنتی هستند. برخی دیگر نیز از گربه های ولگردی هستند که از بیرون شهر ممنوعه وارد شده اند. این گربه ها در یک منطقه ثابت حرکت می کنند، در هر گوشه ای گشت می زنند و موش ها را می گیرند.
- اهمیت آتش در شهر ممنوعه چین: شهر ممنوعه چین یکی از بزرگ ترین و بهترین مجموعه های چوبی باستانی در جهان به شمار می آید که حفظ شده است. شهر ممنوعه دارای 94 شیر آب زیرزمینی، 4866 کپسول آتش نشانی و 55 فعالیت اطفای حریق از پیش برنامه ریزی شده است. یک تیم آتش نشانی ویژه برای مهار آتش سوزی در شهر ممنوعه وجود دارد. آن ها هر روز تجهیزات آتش نشانی را چک می کنند. یکی از تمرینات روزانه آن ها در کنار دیوارهای شهر با حمل شلنگ آتش نشانی است. از آن جایی که ماشین های آتش نشانی نمی تواند به بیشتر کاخ ها برسند، آتش نشان ها باید کل طرح شهر ممنوعه را به خاطر بسپارند. در صورت بروز آتش سوزی باید تا آن جا که می توانند برای خاموش کردن تلاش کنند.
- بازدید از پارک جینگشان: شهر ممنوعه چین بسیار بزرگ است، از پارک جینگشان در همان حوالی بازدید کنید، جایی که می توانید از منظره بالای تپه از تماشای کل مجموعه لذت ببرید.
10 نکته مهم درباره شهر ممنوعه چین
- شهر ممنوعه تا کنون 24 امپراتور را به خود دیده است.
- شهر ممنوعه را میتوان وسیع ترین و مجهزترین شهر باستانی نامید.
- نوع معماری شهر ممنوعه چین به نحوی است که دیوارهای آن مقاوت بالایی در برابر حملات توپخانه ای دارد.
- این شهر بین دیوار سرخ به طول بیش از ۳۴۰۰ متر و رودخانه ای بیرون این دیوار احاطه شده است به نحوی که باید فکر ورود غیر قانونی به این شهر را از سر بیرون کرد.
- جالب است بدانید تعداد ۹۹۹۹٫۵ اتاق در قصرهای شهر ممنوعه وجود دارد. این عدد بدلیل وجود اعتقادی قدیمی می باشد که می گویند اقامتگاه امپراتوران آسمانی ۱۰ هزار اتاق دارد و امپراتورانی که پسر امپراتور آسمانی هستند، نباید از تعداد اتاق های امپراتور آسمانی بیشتر داشته باشند. به همین دلیل تعداد اتاق های شهر ممنوعه نیم اتاق کمتر از تعداد اتاق های کاخ آسمانی است.
- شهر ممنوعه به عنوانمیراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این شهر از اهمیت بالایی در نزد مردم چین برخوردار است .
- محبوبیت شهر ممنوعه به قدری زیاد است که سالانه میلیونها نفر برای بازدید این شهر صف می کشند.
- گردشگران میتوانند با پوشیدن لباس های شاهزاده و در خانه شاهزاده غذا میل کنند . البته غذای شاهزادگان قدیمی را .
- مساحت شهر ممنوعه، دو برابر واتیکان و سه برابر کاخ کرملین است. مردم قدیمی اینگونه می گویند که تعداد ۱ میلیون کارگر و هنرمند برای ساخت شهر ممنوعه ۱۴ سال به طور شبانه روزی کار کردند.
- در سال ۲۰۱۳ به مدت ۷۲ ساعت دربهای شهر ممنوعه به روی همه مردم باز شد تا بتوانند بدون ویزا به این مکان سفر کنند. در همین زمان اندک میلیونها نفر به شهر ممنوعه سرازیر شدند.
آشنایی با مجسمه زیبای بودای بزرگ لشان چین
