پس از آغاز حیات نامشروع رژیم صهیونیستی در سال 1948، همچنین در جریان آماده سازی مقدمات تاسیس این رژیم، مهم ترین مسئله برای صهیونیست ها مشروعیت بوده است. راه حل این مسئله برای این رژیم اشغالگر ساختن مشروعیت بود چراکه نحوه تاسیس رژیم برخلاف سایر واحد های سیاسی در جهان اساسا مشروعیتی نداشت که بخواهد آن را گسترش یا بروز دهد؛ (البته نامشروع بودن حکومت، برای هر واحد اشغالگری وجود دارد و محدود به صهیونیست ها نیست) اینکه چرا باید یک حکومت صهیونیستی در زمانی مشخص، در سرزمین فلسطین، با ابزار زور و اشغال موجودیت خود را اعلام کند، برای مردم جهان و حتی خود یهودیان به سادگی قابل پذیرش نبود. از این رو راهکارهای مشروعیت سازی برای رهبران اسرائیل اهمیت ویژه ای یافت. در ادامه برخی از این راهکارها در ابعاد مختلف بررسی می کنیم.
برقراری ارتباط با کشورها و گروه های سیاسی
در روابط بین الملل، برقراری روابط دیپلماتیک و امضای توافق با یک واحد سیاسی به معنای شناسایی و رسمیت دادن به طرف مقابل است. به عبارت دیگر هنگامی که دو واحد سیاسی با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند معنای آن در روابط بین الملل این است که طرفین یکدیگر را در نظام بین الملل پذیرفته اند. از این رو یک شیوه ثابت رژیم صهیونیستی برای مشروعیت سازی ارتباط برقرار کردن با سایر کشورها بوده است.
پس از اعلام موجودیت اسرائیل بسیاری از ابرقدرت های آن دوره از تاریخ مثل آمریکا و شوروی، این موجودیت را پذیرفتند و از آن حمایت کردند اما مشکل اصلی اسرائیل همسایگان اطرافش، و خصوصا کشورهای عرب و مسلمان بود. به همین خاطر رژیم اشغالگر قدس در ابتدای امر استراتژی اتحاد پیرامونی را دنبال کرد؛ اجرای این راهکار را با امضای توافقنامه هایی با اردن، مصر و برخی گروه های فلسطینی صورت گرفت. در واقع این استراتژی برای آرام سازی مرزهای اشغال شده پس از جنگ با اعراب بود، نتیجه آن تثبیت محدودهای اشغال شده سلطه بود.
در وهله بعدی اسرائیل تلاش کرد تا در برابر بلوک عربی ایجاد شده علیه خودش، ارتباط هایی را با کشورها و گروه های غیر عرب ایجاد کند. بدین ترتیب ارتباط با ایران دوره پهلوی، ترکیه و گروه های کُرد خاورمیانه قدم بعدی اسرائیل برای مشروعیت سازی بود.
در اواخر دولت ترامپ در آمریکا، یعنی 13 اوت 2020 فرایند صلح ابراهیمی یا عادی سازی روابط کشورهای مختلف، خصوصا کشورهای عربی با اسرائیل، به عنوان جدیدترین راهکار در این زمینه، کلید خورد. امارات متحده عربی به عنوان سومین کشور عربی بعد از اردن و مصر با صهیونیسم ها رابطه علنی برقرار کرد، و پس از آن هم بحرین و مراکش و سودان و کوزوو و... وارد قطار غصبی عادی سازی شدند. و در اخبار جدید اضافه شدن هند، عربستان، آذربایجان و اندونزی هم به این توافق مطرح می شود. ( البته غالب کشورهای ذکر شده بعد از گذشت چند سال از حیات رژیم صهیونیستی روابط پنهانی خود را با آن آغاز کردند) این توافقات که بعضا با وعده های وسوسه انگیز آمریکا و اسرائیل هم همراه بود، به اسرائیل این امکان را داد تا از این طریق، پروژه مشروعیت سازی خود را دنبال کند.
جنگ روسیه و اوکراین، ماهیگیری از آب گل آلود
پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، یک شوک بزرگ به نظام بین الملل به طور عام و اروپا به طور خاص وارد شد. به تصویر کشیده شدن خانه ها و زیرساخت های ویران شده اوکراین و هجوم همه جانبه روسیه، باعث ایجاد یک ترس فراگیر برای افکار عمومی اروپایی ها شد. در میانه این جنگ، از همان روزهای اول و موازی با برخوردهای سخت طرفین، راهکار مذاکره برای پایان دادن به جنگ هم مطرح بود. علت حمله روسیه مشخص بود، آمریکا و غرب با وارد کردن کشورهای مختلف به پیمان ناتو، درحال گسترش اعضا و نیروهای این پیمان به شرق بودند و این زنگ خطری برای روسیه بود. لذا روسیه خواستار خروج و عقب نشینی ناتو از اطراف مرزهای خود بود. اما اوکراین که از حمایت غرب برخوردار بود حاضر به پذیرفتن این شرط نبود. در این میان اسرائیل که از طرفی همپیمان غرب و آمریکا بود و از سویی دیگر روابط نزدیکی هم با روسیه داشت خود را به عنوان میانجیگر این جنگ مطرح کرد. نفتالی بنت از همان روزهای اول تلاش کرد تا از اسرائیل چهره ای صلح طلب و نجات دهنده بسازد و با استفاده از ارتباطی که با پوتین و زلنسکی داشت آنها را به مدارا و آتش بس دعوت کرد. این امر باعث شد مردم و کشورهای ترسان از جنگ در اوکراین از اسرائیل به عنوان یک منجی و پناهگاه برای جنگ زدگان یاد کنند و جایگاه اسرائیل در نظام بین الملل ارتقا یابد. تاثیر این اقدامات تاحدی بود که کانال 7 تلویزیون رژیم صهیونیستی اعلام کرد از آغاز جنگ روسیه و اوکراین تا کنون، 25 هزار یهودی از اوکراین وارد اسرائیل شده اند.
چهره امنیتی با نقاب اقتصادی
از ابزار های مهم رژیم صهیونیستی در زمینه مشروعیت سازی، فعالیت در زمینه های اقتصادی و امنیتی است. در قرارداد صلح ابراهیمی(عادی سازی روابط با اسرائیل) هم که به آن اشاره شد، یکی از مهم ترین محورهای قرارداد فعالیت های اقتصادی و امنیتی بود. نمونه ای از این فعالیت ها را می توان در صادرات امکانات و محصولات مختلف از اسرائیل به کشورهای خاورمیانه در عرصه ی انرژی، تسلیحات نظامی و فناوری های جدید مشاهده کرد. هدف رژیم صهیونیستی از این اقدام در این گزاره خلاصه می شود:« ورود به بازار کشورها و وابسته کردن آنها یعنی رسمیت یافتن، و رسمت یافتن یعنی مشروعیت.»
در مقابله با برنامه اقتصادی کشورها و جنبش های مختلف اقدام به تحریم کالاهای اسرائیلی کردند. برخی کشورها از جمله عراق و برخی جنبش ها مثل BDS در قوانین خود مراوده و دادوستد با اسرائیل را ممنوع کردند. اما صهونیست ها برای این اقدام هم راه حل های جایگزین را مطرح کردند. برای نمونه ایجاد شرکت های چند ملیتی و یا سهام داری در شرکت های مهم و بزرگ جهان، توانست اهداف اسرائیل را در سطوح مخفی تری ادامه دهد.
راه حل دیگر که صهیونیست ها از آن استفاده کردند ورود به نمایشگاه ها و همایش هایی مختلفی بود که در سراسر جهان برگزار می شد؛ نمایشگاه اکسپو دبی یکی از این نمایشگاه ها بود. که اسرائیل سرمایه گذاری و خلاقیت زیادی را برای حضور و احداث غرفه در این نمایشگاه به خرج داد. دیوید کنافو، مهندس معمار و از طراحان غرفه تل آویو در اکسپو دبی معتقد است:« غرفه اسرائیل در نمایشگاه دبی بیانگر تمایل تل آویو به منطقه است و این پیام را به همراه دارد که درهای آن بر روی همسایگان عربش باز است. غرفه اسرائیل به گونه ای طراحی شده بود که روی دیوارهای آن تصویر تپه های شنی ترسیم شده و سقف آن نیز از نمایشگرهای بزرگ ساخته شده بود، این مسأله بیانگر استفاده اسرائیل از بیابان های خود در فرهنگ و تکنولوژی است و ممکن است کشورهایی نیز که اراضی صحرایی دارند، سبک اسرائیل را در طراحی غرفه شان در پیش بگیرند.» از این طریق اسرائیل امکانات و تکنولوژی خود را به خوبی در اکسپو دبی به نمایش گذاشت. وجود غرفه اسرائیل در کنار غرفه های سایر کشورها باعث شد بازدیدکنندگان بیشتر با اسرائیل آشنا شده و نام آن را در کنار سایر کشورها بر زبان آورند.
در زمینه امنیتی هم رژیم صهیونیستی تلاش کرده است سامانه های مختلف نظامی، جاسوسی و پدافندی خود را به کشورهای مختلف از جمله مراکش، امارات، بحرین و آذربایجان صادر کند و ضمن کسب منابع مالی و ایجاد سرویس های اطلاعاتی در این کشور ها، آنها را در زمینه امنیت به خود وابسته کند. این همان چیزی است که سبب مشروعیت سازی می شود.
مهندسی رسانه ای
اگر همین امروز اخبار مربوط به سرزمین های اشغالی را از منابع فلسطینی و مطمئن دنبال کنید متوجه می شوید که نه تنها در امروز بلکه همه روزه جنایات بسیاری از سوی اشغالگران علیه فلسطینیان صورت می گیرد. از به شهادت رساندن مردم مظلوم گرفته تا تخریب خانه های فلسطینی و یا اسیر کردن کودکان و جوانان همه و همه تنها گوشه ای از جنایت های اشغالگران قدس است. اما رژیم صهیونیستی با یک مهندسی رسانه ای همه ی این اخبار را تکذیب و یا وارونه نشان می دهد. در رابطه با کشتاری که انجام می دهد بحث امنیت خود را به میان می کشد در حالی که بسیاری از مقتولین خبرنگاران(از سال 2000 تا کنون 55 خبرنگار توسط نیروهای اسرائیل کشته شدند) و یا کودکان و زنان هستند، در رابطه با تخریب خانه های فلسطینیان غیر قانونی و تروریستی بودن آنها را مطرح می کند و در ماجرای اسرا، آنها را شرکت کننده در عملیات های تروریستی معرفی می کند. حال آنکه اشغالگر اصلی خود این رژیم است، و اشغالگر نمی تواند برای خود حق تخریب یا دادن مجوز ساخت خانه قائل شود و یا به بهانه های مختلف دست به کشتار مردم مظلوم فلسطین بزند.
اتاق فکرهای تل آویو با انجام این اقدامات و تبلیغات وسیعی که در رسانه ها انجام می دهند به افکار عمومی این طور می قبولانند که اگر ظالم و غاصبی هم وجود دارد، آنها فلسطینیانی هستند که علیه شهرک نشین های اسرائیلی دست به اقدام می زنند. و تاسف بارتر از همه ی این موارد سکوت برخی کشورها، دادگاه ها بین المللی و رسانه های وابسته به آنها است. از این رو تحریف واقعیت ابزار مهم دیگر رژیم برای عوض کردن جای جلاد و شهید، مشروع و نامشروع است.
نتیجه
مشروعیت در یک واحد سیاسی به مثابه نبض است برای بدن انسان. همانطور که اگر بدنی نبض نداشته باشد محکوم به فنا است. یک واحد سیاسی اگر همه چیز اعم از توان نظامی، سیاسی و اقتصادی و... را داشته باشد اما مشروعیت نداشته باشد محکوم به فناست. رژیم صهیونیستی به دلیل اینکه موجودیتی نامشروع داشته و دارد از گذشته تاکنون، به دنبال حل این مسئله است که در مسیر آن با موفقیت و شکست هایی را کسب کرده است. در جهت مقابله با این مشروعیت سازی ها و از بین بردن نبض اشغالگران، توجه و تببین درست مسئله فلسطین و از آشکارسازی چهره خبیث رژیم اشغالگر قدس لازم است.