با گسترش واکسیناسیون جهانی علیه بیماری کووید-۱۹ و واکسینه شدن جمعیت زیادی از مردم، تصمیم گیری در خصوص بازگشایی مکان های عمومی که از مدت ها قبل شهروندان انتظار آن را می کشیدند، بار دیگر به موضوع بحث و گفت وگو بدل شده است. در این مطلب می خواهیم در مورد گواهی تزریق واکسن کرونا به وسیله بلاکچین صحبت کنیم؛ راهکاری که از طریق آن کشورها می توانند پس از پایان همه گیری کرونا مجدداً به روال عادی زندگی بازگردند.
اتحادیه اروپا، برخی از دولت های آسیایی و صنعت هوایی در تلاش هستند این تابستان درآمد خود از تعطیلات را به دلیل بیماری همه گیر کرونا از دست ندهند. آن ها در حال تهیه گذرنامه های واکسن کووید-۱۹ برای کمک به آغاز سفرهای بین المللی هستند.این افراد و نهادها در حال کار بر روی سیستم هایی هستند که به مسافران امکان می دهد از اپلیکیشن های تلفن همراه برای اثبات واکسیناسیون خود استفاده کنند. در این صورت نیاز به قرنطینه در مقصد یا حتی تست های کرونا مرتفع می شود.اما با وجود تلاش های متعدد، فقدان یک سیستم مرکزی بین المللی برای تایید الکترونیکی وضعیت واکسیناسیون به چشم می آید. این پروژه ها همچنین با چالش های فنی روبرو هستند و سوالاتی درباره حریم خصوصی و نابرابری ها در واکسیناسیون را ایجاد می کند.
گذرنامه های واکسیناسیون یک لایه دیجیتالی دیگر به بسیاری از برنامه های موجود در زمینه ویروس کرونا و کنترل ردیابی ارتباط ها در بسیاری از کشورها و ایالات متحده آمریکا اضافه می کند. استفاده از چنین گواهی نامه هایی برای استفاده در داخل کشور برای رفع محدودیت ها مورد بحث قرار گرفته است. بسیاری مخالف الزام ارائه آن برای حضور در بارها، کنسرت ها و رویدادهای ورزشی هستند.
با این حال، انگیزه بیشتری برای استفاده از آن ها در سفرهای بین المللی وجود دارد به خصوص کشورهایی مانند ایسلند که مرزهای خود را تنها روی مسافرین واکسینه شده باز می کنند و دیگر کشورها مانند عربستان سعودی اجازه می دهند شهروندان واکسینه شده به خارج از کشور سفر کنند.تصمیم هفته گذشته اتحادیه اروپا برای گشودن مرزهای خود به روی مسافران کاملا واکسینه شده فوریت این موضوع را بیشتر نشان داد.در این گزارش نگاهی می اندازیم به نحوه کار گذرنامه های واکسن. با ما همراه باشید.
پاسپورت واکسن کرونا یا گواهی تزریق واکسن کرونا چیست؟
گواهی تزریق واکسن کووید-۱۹ یا «پاسپورت واکسن» به سیستمی اطلاق می شود که در آن شهروندان می توانند واکسینه شدن خود علیه بیماری کووید-۱۹ را اعلام نمایند. به نقل از شبکه سی ان بی سی، این سیستم گواهینامه می تواند برای سفرهای خارجی و نیز اجازه دسترسی به مکان هایی چون رستوران ها به کار رود. این گواهی به عنوان وسیله ای برای کاهش نرخ ابتلا، کاستن از محدودیت ها و ممکن ساختن زندگی و فعالیت در جهان پس از کرونا ویروس در نظر گرفته می شود.
برخی کشورها و سازمان ها از قبل سیستم هایی را برای اثبات واکسیناسیون علیه بیماری کووید-۱۹ پایه ریزی کرده اند. برای مثال، سرزمین های اشغالی اسرائیل که رکورد بالاترین سرعت واکسیناسیون کرونا را در اختیار داشت، در ماه های قبل یک گواهی تحت عنوان Green pass صادر کرده است و به موجب آن شهروندان با سن 12 سال و بالاتر می توانند وضعیت واکسیناسیون خود و نیز ابتلای اخیرشان به بیماری کووید-19 را ثبت کنند و بر مبنای این اطلاعات اجازه شرکت در رویدادهای پرجمعیت و برخی مکان های عمومی را داشته باشند. به گزارش شبکه بی بی سی، با کاهش نرخ ابتلا، صدور این Green pass نیز متوقف گردید. با این حال طرح خود مبنی بر احیای مجدد این برنامه را در ۲۹ام جولای ۲۰۲۱ و به دنبال خیز اخیر بیماری اعلام کرده است. اتحادیه اروپا و کره جنوبی نیز ایده پاسپورت های واکسن را ارائه کرده اند.
گواهی تزریق واکسن کرونا به وسیله بلاکچین به چه معنا است؟
بسیاری از پاسپورت های واکسن، چه آنهایی که در حال حاضر مورداستفاده هستند و چه آنهایی که در دست ساخت قرار دارند، از سیستم های اسناد بهداشتی دیجیتال مبتنی بر کد کیو آر استفاده می کنند. این سیستم ها نگرانی هایی را از بابت حفظ امنیت و حریم خصوصی برای برخی از افراد به وجود آورده اند. عده ای بر این باورند که پاسپورت های واکسن ممکن است باعث نقض حریم خصوصی اشخاص شود و دلیل آن را نیز نگرانی هایی که از بابت افشای اطلاعات مرتبط با سلامت یا امکان پایش لحظه به لحظه افراد وجود دارد، عنوان می کنند.
به علاوه، اعتبار این پاسپورت های واکسن نیز جای بحث دارد. در حال حاضر به استناد خبرگزاری بی بی سی، گزارش هایی در خصوص واکسن های کرونا، پاسپورت های واکسن و مدارک تست های منفی جعلی که در سایت های غیرمعتبر به فروش می رسند، منتشر شده است. همچنین سی ان بی سی نیز گزارش داده است که بنا به نظر کارشناسان بهداشتی و گروه های حقوقی، بیم آن می رود که این پاسپورت ها به طور ناخواسته منجر به «اطمینان کاذب» در مسافران شود و تبعیض هایی را علیه افرادی که دسترسی به واکسن ندارند، اعمال نمایند.
اما از سوی دیگر باید در نظر داشت که دو ایراد اساسی را که به پاسپورت کووید-۱۹ وارد است، یعنی امنیت و حریم خصوصی، می توان از طریق وارد کردن داده ها در یک دفتر کل بلاکچین (Blockchain) برطرف کرد.جعل کردن داده ها در بلاکچین تقریباً غیرممکن است و می توان اطلاعات کاربران را در آن با اطمینان کامل ذخیره نمود؛ چراکه این اطلاعات غیرقابل تغییر هستند و اشخاص ثالث دسترسی لازم برای وارد کردن یا حذف داده ها را نخواهند داشت.
صدور گواهی تزریق واکسن کرونا به وسیله بلاکچین در حال حاضر توسط شرکت های توسعه بلاکچین مورد آزمایش قرار گرفته است و شرکت هایی از قبیل OneLedger ،VeChain (که گواهی هایی مبتنی بر توکن NFT را ارائه می دهد) و COOV (اپلیکیشن پاسپورت واکسن که توسط آزمایشگاه های بلاکچین طراحی شده است) گام های مهمی را در این خصوص در بازار برداشته اند.
با استفاده از یک پاسپورت مبتنی بر بلاکچین، ارائه دهندگان خدمات سلامت می توانند گواهی واکسیناسیون هر فرد را که شامل یک کلید خصوصی ویژه برای او است، صادر نمایند. در عین حال، یک کلید عمومی نیز در بلاکچین ذخیره می شود. زمانی که کاربر گواهی واکسیناسیون خود را به صورت یک کد QR در یک اپلیکیشن وارد می کند، مراجع تأیید صحت می توانند این کد کیو آر را اسکن کنند و اطلاعات اندک مربوط به وضعیت واکسیناسیون فرد را بررسی نمایند. علاوه بر جزئیات مرتبط با واکسن، کاربران می توانند تصمیم بگیرند که آیا اطلاعات شخصی مانند نام، تاریخ تولد و ملیت خود را به اشتراک بگذارند یا خیر. به این ترتیب کاربران می توانند با حفظ حریم خصوصی، تنها سابقه واکسیناسیون خود را مورد تأیید قرار دهند.
امنیت نسخه های دیجیتالی پاسپورت واکسیناسیون
باتوجه به اینکه جواب ها و تست های جعلی مربوط به ویروس کرونا از سوی افراد سودجو منتشر میشد اما خبر خوب این است که نسخه های دیجیتال پاسپورت واکسن امنیت بالایی دارد بدین شکل که با آزمایشگاه های ثبت شده طرف هستند و به این طریق اپلیکیشن می تواند افرادی را که تست داده اند یا واکسینه شده اند را با صورت مسافر که در دوربین اسکن میشود مطابقت دهد. و بررسی هایی برای جلوگیری از استفاده شخص دیگر از هویت او انجام می شود. همچنین از دیگر مزایای پاسپورت واکسن می توان کمک به کاهش نابرابری های نژادی و اجتماعی و کنترل همه گیری اشاره کرد زیرا با افزایش واکسیناسیون و رونق کارها میزان فشار اقتصادی کاهش میابد.
آغاز صدور گذرنامه واکسن کرونا در 7 کشور
با اعلام کمیسیون اروپا که نقش قوه مجریه را در صدور گذرنامه کووید 19 دارد 7 کشور بلغارستان، جمهوری چک، دانمارک، آلمان، یونان، کرواسی و لهستان از اول ژوئن با اتصال به سازوکار دیجیتال سراسری اروپا، صدور نخستین گذرنامه های کووید را آغاز کردند. پس از این که این هفت کشور در این زمینه موفق شدند، دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز قصد دارند با تکمیل سازوکار دیجیتال گذرنامه کرونا از ماه جولای بکار گرفته شود.این گذرنامه دارای اطلاعات مربوط به واکسن کرونا، جواب منفی تست PCR است که رایگان صادر می شود، و تنها دسترسی به آن از طریق کد ویژه مربوط به گذرنامه (QR code) در هریک از کشورهای اروپایی امکان پذیر خواهد بود. در بین این 7 کشور دانمارک را میتوان اولین کشوری گفت که پاسپورت واکسن کرونا را به حالت اجرا درآورد.
تأثیر صدور گواهی تزریق واکسن کرونا به وسیله بلاکچین روی کمپانی های مطرح در فضای بلاکچین
طبیعتاً برای اینکه بتوان از پاسپورت های واکسن، چه روی شبکه بلاکچین و چه در خارج از آن استفاده کرد، کشورها باید پلتفرم های یکپارچه ای را با مقررات استاندارد بین المللی ایجاد کنند و از این طریق از اشتراک گذاری توأم با امنیت داده ها اطمینان حاصل نمایند.برای کارفرمایانی که در فضای بلاکچین به فعالیت می پردازند نیز ملاحظاتی در زمینه ارائه راهکارهای مشابه وجود دارد. نخست اینکه این افراد باید به خاطر داشته باشند که ارائه چنین راهکار هایی از صفر برای دولت ها یا شرکت ها نیازمند برنامه ریزی، قابلیت اجرایی و اعتمادی چشمگیر خواهد بود؛ چراکه بسیاری از ذی نفعان باید در فرآیند تصمیم گیری دخیل دانسته شوند.
بلاکچین همچنین شروط ویژه ای را نیز اعمال می کند؛ از جمله آنکه غیرقابل تغییر است. این بدان معنا است که داده ها را هرگز نمی توان تغییر داد و اگرچه قابلیت اصلاح آنها وجود دارد اما هیچ وقت نمی توان این داده ها را پاک کرد.
ملاحظات دیگری که باید مدنظر قرار گیرند عبارت اند از:
- مدیران عالی رتبه (C-suite) تمایلی به اینکه تنها در مورد تکنولوژی صحبت کنند ندارند؛ بلکه راهکارهای عملی را ترجیح می دهند؛ بنابراین باید تمرکز بر ارائه راهکارهای دگرگون کننده برای پیچیده ترین چالش های تجاری این مدیران معطوف گردد.
- تکنولوژی صرفاً یک ابزار است و ارزش واقعی آن در تأثیر اجتماعی که به دنبال استفاده از آن حاصل می شود، نهفته است.
- پیگیری های بعدی در زمینه مقررات اعمال شده بر داده ها، خصوصاً مقررات مرتبط با بیماری کووید-۱۹ ضروری است.
- بهبود حساسیت بازار، ایجاد همکاری سازمان یافته میان تکنولوژی و بازاریابی، درک تغییرات اعمال شده بر تکنولوژی و اتخاذ تحلیل عملی و سیستماتیک اطلاعات بازار در اولویت قرار دارند.
- بهتر است محدوده قیمتی منحصربه فردی را ارائه دهید. هر محصول یا خدماتی جایگزین هایی دارد و بنابراین ارائه قیمتی متمایز و منحصربه فرد موجب می شود که به واسطه آن شناخته شوید.
سخن پایانی
خصوصیات منحصربه فرد بلاکچین، امکان ایجاد ابزاری بی نظیر را برای ثبت و اشتراک گذاری ایمن اطلاعات مرتبط با مراقبت سلامت فراهم آورده است. البته مباحثات فراوانی بر سر مزایا و معایب استفاده از گواهی تزریق واکسن کرونا به وسیله بلاکچین شکل گرفته است و بنابراین، توجه به این موضوع و بررسی این مزایا و معایب برای سازمان هایی که در این فضا به فعالیت می پردازند امری حیاتی به شمار می رود.