نقش فناوری بلاکچین در بانکداری باز

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،بانکداری باز (Open Banking)، رویکرد جدیدی است که به سرعت در بانکداری دنیا در حال رواج است. در بانکداری باز، عملیات بانکداری محدود به چاردیواری بانک ها نیست و بانک ها در اصل تامین کننده بستر و سکو (Platform) برای عملیات بانکی هستند. بانکداری باز به مشتریان این امکان را می دهد که بدون نیاز به مراجعه به شعب بانک یا وارد کردن اطلاعات به صورت دستی در اپلیکیشن اینترنت بانک، تمامی امور بانکی را در نرم افزارهای داخلی خود انجام دهند.
لازم به ذکر است برای استفاده از خدمات بانکداری باز، نیاز است بین اپلیکیشن داخلی شرکت و سیستم بانک ارتباط مستقیم برقرار شود. به عبارت دیگر سامانه یکپارچه بانکی در لایه مرکزی قرار می گیرد و کارهای اصلی را انجام می دهد و نرم افزارهای واسط (مالی - حسابداری و ...) به آن متصل می شوند و در هرلحظه امکان انجام فرآیندهای مالی و بانکی خود را از طریق سیستم های داخلی دارا می باشند. همکاری این دو با هم باعث می شود بانک بتواند خدمات را به صورت تمام وقت و بدون وابستگی به ساعات کاری شعب به آن کسب و کار ارائه کند. در این حالت بانک، حسابی را به منظور دسترسی به خدمات بانک به مشتریان می دهد و چون این مشتری به حساب مشتریان دیگر دسترسی ندارد از لحاظ امنیتی مشکلی برای بانک و مشتریان به وجود نمی آید.

مفهوم بانکداری باز

بانک ها در بانکداری باز، دسترسی و کنترل داده های شخصی و مالی مشتریان را برای ارائه دهندگان خدمات شخص ثالث، یعنی شرکت های نوپا در حوزه فناوری و فروشندگان خدمات مالی آنلاین ممکن می سازند. لازم است مشتریان موافقت خود را با دسترسی بانک اعلام کنند؛ به این صورت که در صفحه آنلاین اپلیکیشن، چک باکس مربوط به شرایط و مقررات ارائه خدمات را تیک بزنند. در این صورت، رابط های برنامه نویسی (API) شرکت های ارائه دهنده خدمات می توانند از داده های مشترک مشتریان استفاده کنند.

موارد این استفاده می تواند از مقایسه حساب های مشتریان و تاریخچه تراکنش گرفته تا مجموعه ای از خدمات مالی، جمع آوری داده های مربوط به مشتریان و مؤسسات مالی برای ایجاد نمایه های بازاریابی و ایجاد تراکنش جدید و اعمال تغییرات حساب از طرف مشتری را در بر بگیرد.

نوید بانکداری باز

بانکداری باز نیرو محرکه نوآوری در صنعت بانکداری است که به جای تمرکزگرایی بر شبکه ها اتکا دارد و می تواند داده های مالی مشتریان را به صورت امن با سایر مؤسسات مالی به اشتراک بگذارد. به عنوان مثال می تواند فرآیند بعضاً دشوار تغییر استفاده از خدمات حساب جاری یک بانک به بانک دیگر را تسهیل کند.

API می تواند داده های تراکنش مشتریان را بررسی کند و بهترین خدمات و محصولات مالی را برای آنان شناسایی نماید؛ مانند حساب پس انداز جدیدی که نسبت به حساب پس انداز فعلی نرخ بهره بیشتری دارد یا کارت اعتباری متفاوتی با نرخ بهره پایین تر.

بانکداری باز می تواند با استفاده از حساب های متصل به شبکه، تصویر دقیق تری از شرایط مالی و سطح ریسک مشتری به وام دهندگان ارائه دهد و شرایط اعطای وام را سودآورتر سازد. علاوه بر این، به مشتریان کمک می کند که پیش از مقروض شدن، تصویر دقیق تری از اوضاع مالی خود داشته باشند.

اپلیکیشن بانکداری باز می تواند توانایی مالی مشتریان متقاضی خرید خانه را به صورت خودکار حساب کند و تصویر قابل اعتمادتری نسبت به دستورالعمل های وام رهنی ارائه دهد.

اپلیکیشن دیگری می تواند به مشتریان کم بینا کمک کند تا از طریق فرمان صوتی امور مالی خود را پیگیری کنند. بانکداری باز همچنین می تواند به کسب و کارهای کوچک کمک کند تا از طریق حسابداری آنلاین در زمان خود صرفه جویی کنند و سازمان های مسئول کشف کلاهبرداری را در نظارت بر حساب های مشتریان و شناسایی هر چه زودتر مشکلات یاری رساند.

بانکداری باز، بانک های بزرگ و معتبر را مجبور خواهد کرد تا با بانک های کوچک و جدید رقابت کنند و به کاهش هزینه ها، بهبود تکنولوژی و اصلاح خدمات مشتری منجر می شود.

بانک های معتبر مجبور می شوند امور خود را به روش های نوینی انجام دهند که در حال حاضر برای احداث و صرف هزینه جهت به کارگیری فناوری جدید مهیا نیستند. به هر حال، بانک ها می توانند با کمک رسانی بهتر در مدیریت امور مالی مشتری به جای تسهیل تراکنش ها، از این فناوری جدید در راستای تقویت روابط مشتری و حفظ مشتری استفاده کنند.

پیش از ارائه بانکداری باز توسط بانک ها، نزدیک ترین چیزی که به آن شباهت داشت مجموعه ای از وب سایت ها بود مانند Mint و Personal Capital که اطلاعات حساب کاربران در مؤسسات مالی را در یک جا جمع آوری می کردند. این سرویس ها کاربران را ملزم می کردند نام کاربری و رمز حساب خود را تحویل دهند، سپس اطلاعات را از صفحات آن حساب ها جمع آوری می کردند. چنین عملی ریسک امنیتی دارد و نتیجه آن کاملاً دقیق نیست و بعضاً شناسایی تراکنش ها را برای کاربران دشوار می کند.

علاوه بر این، ممکن است حساب مالی کاربران با سرویس تجمیع حساب سازگار نباشد و تصویر درست و کاملی از امور مالی افراد ارائه ندهد. API گزینه امن تری محسوب می شود؛ زیرا بستری برای اپلیکیشن ها فراهم می کند تا بتوانند داده ها را مستقیماً و بدون هم رسانی اطلاعات کاربران به اشتراک گذارند.

ریسک های بانکداری باز

بانکداری باز می تواند مزایایی داشته باشد؛ از جمله دسترسی مناسب مشتریان به اطلاعات و خدمات مالی و همچنین کاهش هزینه های مؤسسات مالی. با این حال، مستعد ریسک های جدی در حریم خصوصی و امنیت امور مالی مشتریان است و همچنین بدهکاری به مؤسسات مالی به بار می آورد. API هم در بانکداری باز عاری از ریسک امنیتی نیست. مثلاً احتمال دارد حساب مشتری توسط یک اپلیکیشن مخرب پاک شود. نگرانی های بزرگتری وجود دارد مانند نقض داده ها به دلیل ضعف امنیت، هک شدن و تهدید های داخلی که اخیراً در مؤسسات مالی رایج شده اند و احتمالاً با اضافه شدن داده های بیشتر نیز باقی خواهند ماند.

بانکداری باز احتمالاً چشم انداز رقابتی صنعت خدمات مالی را دگرگون می کند که می تواند با افزایش رقابت، مصرف کنندگان را منتفع کند. اما از طرفی هم اگر به ادغام خدمات مالی منجر شود، می تواند به دلیل صرفه جویی های طبیعی ناشی از مقیاس کلان داده ها و اثرات شبکه، اثر معکوس بگذارد و هزینه های مشتری را افزایش دهد.

تمرکز بازار و قدرت قیمت گذاری می تواند بیش از هر مزیتی هزینه مشتری را افزون کند. چنین ادغام بازاری قبلاً در خدمات اینترنی مانند فروش آنلاین، موتورهای جستجوگر و رسانه های اجتماعی دیده شده و شدیداً مورد انتقاد قرار گرفته است؛ زیرا بنا به باور غالب، باعث می شود که غول های تکنولوژی از داده های مشتریان سوءاستفاده کنند. علاوه بر هزینه های مستقیم ناشی از تمرکز بازار، سوءاستفاده های مشابه از داده های مالی خصوصی مشتریان می تواند حتی نگرانی های بزرگ تری به بار آورد.

ارتباط بلاکچین و بانکداری باز

فناوری بلاکچین بخشی جدایی ناپذیر از انقلاب صنعتی بعدی خواهد بود و اینکه بانک ها چگونه از این مزیت استفاده می کنند یک سوال جالب است.

موارد استفاده واضحی از بلاکچین در بانکداری باز وجود دارد که حول بهبود فرایندها، از بین بردن خطاهای انسانی و افزایش بهره وری در مشاغل متعدد بانکداری سنتی است. همچنین بسیاری از محصولات مالی جدید وجود دارد که از کاربرد قراردادهای هوشمند و توانایی کنترل نتایج بر اساس متغیرهای نامحدود پدیدار می شوند.

همچنین مفهوم جایگزینی (Alternative concept)، حول رابطه مستقیم یک پلتفرم داده غیرمتمرکز است که از بلاکچین برای عدم نیاز به اعتماد در مبادلات، استفاده می کند ، اما همچنین از قابلیت ارز های دیجیتال برای ایجاد واحد ارزشی (توکن) برخوردار است که اقتصاد مبتنی بر بازار آزاد را قادر می سازد، منابع و داده ها را برای عملکرد مطلوب تخصیص دهد.

پیوند بین فناوری بلاکچین و بانکداری باز از نقاط عطف تاریخ محسوب می شود، هر چند درک ملموس این مفهوم نیاز به زمان بیشتری دارد. در واقع نوآوری های مالی معمولاً به تکامل گسترده تری از یک تمدن مرتبط هستند.

برنامه غیر متمرکز یا DApp به کاربران امکان می دهد با شبکه ای مثل شبکه اتریوم تعامل برقرار کنند. دقیق تر بگوییم، اپلیکیشن غیر متمرکز، یک رابط کاربری است که به کاربران امکان تعامل با «قراردادهای هوشمند» را که روی یک شبکه غیر متمرکز قرار گرفته اند، می دهد. بنابر این DApp ها درواز ه هایی برای ارتباط بانکداری باز و بلاکچین خواهند بود.