تعداد دندان های شیری در هر فک ۱۰ عدد و در تمامی دهان ۲۰عدد است. متاسفانه بسیاری از پدر ها و مادر ها فکر می کنند که زود خراب شدن دندان های شیری و کشیدن آن ها مهم نیست چرا که دندان های دائمی به جای آن ها خواهند رویید. به این ترتیب با عدم مراقبت کافی باعث پوسیدگی زودرس و از دست رفتن آن ها می شوند که نتیجه آن رویش نابجا یا عدم رویش دندان های دائمی زیرین است. در صورتی که توجه به دندان های شیری مهم است. دندانهای شیری کودکان معمولا از ۶ سالگی شروع به افتادن می کند. افتادن دندان های شیری از ۲ دندان جلویی بالا و پایین شروع می شود.
گاهی ممکن است دندان های شیری کودکان ۶ماه زود تر بیفتد یا ۶ ماه دیر تر، ولی به صورت کلی در ۵ و نیم سالگی باید یک عکس از دندان های کودک گرفته شود و با تشخیص دندانپزشک مشخص می شود که این دندان لق می شود یا کج در می آید. در ۵ سالگی با مراجعه به دندانپزشک و معاینه او اگر دندان از آن نوع باشد که فرم طبیعی ندارد باید کشیده شود. دندان شیری اگر تا ۷ سالگی لق نشود ممکن است از داخل دربیاید. در نتیجه با به موقع عکس گرفتن از دندان ها توسط دندانپزشک تشخیص داده می شود، در غیر این صورت دندان جای مناسب درنمی آید. از ۵ سالگی به بعد دندان ها شروع به افتادن می کنند.
در بعضی از کودکان این اتفاق زود تر می افتد و در بعضی دیگر دیر تر. نکته مهم این است که دندان های دائمی سرجای طبیعی خودشان قرار بگیرند. در نتیجه ۶ ماه دیر افتادن یا ۶ ماه زود افتادن دندان مهم نیست. مهم ترین نکته این است اگر دندان سرجای اصلی خود در نیاید ممکن است به صورت کج در بیاید. دندان های دائمی باید زیر دندان های شیری در بیایند. اگر به این حالت نباشد دندان های دائمی در سمت داخل دندان های شیری درمی آیند و آن هنگام است که مادر متوجه می شود دندان ها سرجای خودشان در نیامده اند. اگر این حالت به وجود بیاید دندان شیری لق نمی شود و با فشاری که همیشه به سمت بالا وارد می کنند ریشه دندان تحلیل می رود یعنی عملا ریشه ای برای دندان باقی نمی ماند.
توصیه می شود حتما به دندانپزشک مراجعه کنند چون با گرفتن عکس بزرگ از دندان مشخص می شود که دندان سر جای اصلی خود قرار گرفته است یا نه؟ اگر دندان سرجای اصلی خود نباشد و آن را به موقع بکشند سرجای خود برمی گردد، ولی اگر رویش دندان های شیری تمام شده باشد دندان سر جای خود برنمی گردد، یعنی عمل بیرون آمدن دندان شیری و رویش دندان سر جای اصلی همزمان با هم انجام نمی شود. وقتی رویش دندان تمام شود با کشیدن دندان آن هرگز سرجای اصلی خود قرار نمی گیرد.
چه موقع باید شروع به تمیز کردن دندان کودک کرد؟
از هنگامى که اولین دندان هاى نوزاد در دهانش پدیدار می شود نیاز به مراقبت و بهداشت دارند و مسولیت این کار بر عهده مادرشان مى باشد که بعد از هر وعده شیر دادن با یک پارچه سفید تمیز و خیس دندان ها ى نوزاد را تمیز نماید.
آیا دندان های شیری سریع دچار پوسیدگی می شود؟
دندان های شیری تنها به فاصله چند ماه از رویش خود ممکن است دچار پوسیدگی شود.چنانچه نوزاد با مکیدن شیشه شیر حاوی شیر، آب میوه یا چای به خواب رود، کرم خوردگی زودهنگام دندان ها، موسوم به پوسیدگی دندان با شیشه شیر رخ می دهد، البته ترکیب این عادت مضر با دیگر عامل های پوسیدگی زا، از قبیل باکتری های پوسیدگی زا، جریان آب دهان و محیط اسیدی است که به دندان ها آسیب می زند.
نحوه مراقبت از دندان های شیری کودک
حتی اگر تمام دندان های شیری می افتند مراقبت از آن ها مهم است. از دست دادن یا پوسیدگی این دندان ها می تواند باعث تغییر شکل دهان شود و زمانی که دندان های دائمی جای خود را بگیرند، مشکلاتی ایجاد می کند. شروع زود هنگام عادت مسواک زدن منظم باعث می شود کودک شما در آینده بهداشت دهان و دندان خود را حفظ کند. این نکات می تواند به شما کمک کند دندان های شیری را به درستی تمیز کنید.
از مراحل به وجود آمدن دندان اطلاع داشته باشید
اولین دسته از دندان ها زمانی که کودک شما حدود 6 ماهه است رویش می کند. در حدود 8 ماهگی دندان های میانی روی لثه بالایی وارد می شوند. دو دندان در هر طرف حدود 9 تا 10 ماهگی ظاهر می شوند. سپس چهار دندان هر چهار ماه یکبار در می آیند، تا زمانی که تمام 20 دندان در سن 3 سالگی ظاهر شوند. اگر دندان های کودکتان دقیقاً به این ترتیب ظاهر نشد نگران نباشید.
دهان کودک خود را قبل از در آمدن دندان هایش تمیز کنید
قبل از در آمدن دندان های کودک پس از هر بار شیر خوردن لثه های او را با یک پارچه گرم و مرطوب یا یک تکه گاز مرطوب که دور انگشت خود پیچیده شده است پاک کنید. همچنین می توانید دستگاه های لاستیکی نرم و بند انگشتی بخرید (آن ها روی انگشت اشاره شما قرار می گیرند) .
به فرآیند تمیز کردن دندان مسلط شوید
یک قطره خمیر دندان حاوی فلوراید به اندازه یک دانه برنج روی یک مسواک نرم با سر کوچک بمالید. از این برای تمیز کردن دندان های کودکتان دو بار در روز استفاده کنید. مسواک زدن در شب برای جلوگیری از پوسیدگی بسیار مهم است. هنگامی که دندان های کودک شما به یکدیگر برخورد کرد زمان آن فرا رسیده است که نخ دندان کشیدن را شروع کنید.
برای اولین ویزیت دندانپزشکی برنامه ریزی کنید
دندانپزشکان اطفال می توانند پوسیدگی زودرس دندان را تشخیص دهند و اطلاعاتی در مورد رشد مناسب دهان و صورت ارائه دهند. قرار ملاقات ها را در زمانی از روز که کودک شما هوشیارتر است برنامه ریزی کنید
به پوسیدگی دندان توجه کنید
پوسیدگی دندان می تواند در نتیجه قرار گرفتن مداوم در معرض قند طبیعی موجود در شیر مادر یا شیر خشک رخ دهد. اولین علائم معمولاً لکه های سفید روی خط لثه دندان های جلویی بالایی هستند. در نهایت یک حفره تشکیل می شود که با تغییر رنگ و حفره های جزئی مشخص می شود. اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید حتماً با دندانپزشک کودک خود مشورت کنید تا یک برنامه درمانی ارائه دهید.
از پوسیدگی دندان کودک خودداری کنید
یکی دیگر از بخش های مهم بهداشت دندان پیشگیری از بیماری است که معمولاً دهان شیشه شیر کودک نامیده می شود که می تواند منجر به از دست دادن دندان های شیری شود. معمولاً در نوزادانی که به طور معمول با بطری های شیر (یا بدتر از آن آبمیوه) به رختخواب می روند ایجاد می شود. هرگز نوزاد خود را برای مدت طولانی با شیشه شیر ر ها نکنید، به خصوص اگر متوجه شدید که دیگر شیر نمی دهد و فقط برای راحتی از بطری استفاده می کند.
عادات بد دهانی کودکان که باعث خرابی زودرس دندان ها می شود.
برخی از عادات بد کودکان بر ساختار دندان ها تأثیر منفی می گذارد و موجب خرابی زودرس دندان ها می شود برای مراقبت از دندان های شیری کودکان و جلوگیری از پوسیدگی دندان باید برخی از عادات بد دهانی اطفال را بدانید که مهم ترین آن ها عبارت اند از:
خوردن ناخن
عادت جویدن ناخن معمولاً در کودکان از سنین دو سالگی ظاهر می شود. این عادت می تواند باعث ایجاد حرکت در دندان های جلویی کودک به سمت دندان های عقبی و همچنین فرسایش دندان ها شود.
مکیدن انگشت
مکیدن انگشت در نوزادان تازه متولد شده بسیار زیاد است. عادت مکیدن انگشتان معمولاً پس از دو سالگی از بین می رود. با این حال، اگر عادت مکیدن انگشتان و پستانک ها پس از دو سال ادامه یابد، ممکن است مشکلاتی مربوط به رشد فک پایین و دندان ها ایجاد شود. اگر کودک تا 4-5 سالگی این عادت ها را ترک نکرد، باید با دندانپزشک اطفال مشورت شود.
دندان قروچه
هنوز علت ساییدن و دندان قروچه در کودکان در هنگام خواب مشخص نشده است، اما اعتقاد بر این است که این امر مربوط به تلاش کودک برای لمس دندان های شیری است. دندان قروچه ممکن است باعث سایش خفیف دندان های نیش و دندان های شیری شود. در موارد پیشرفته این عادت، ممکن است کودک در نواحی عضلات صورت، سر، گردن، گوش و مفاصل فک احساس درد کند.
نحوه مراقبت از نوزاد نارس در خانه
