سابقه استفاده از دندانهای مصنوعی به بیش از ۲۰۰۰ سال قبل میرسد و امروزه با پیشرفت های علم دندانپزشکی در جایگزینی دندانهای از دست رفته در جایگاه ویژه ای قرار داریم. با اینحال استفاده از دندانهای مصنوعی متحرک کامل یا دست دندان به دلیل هزینه بالای درمان های ایمپلنت دندان یا سایر مسائل آن هنوز به عنوان یک گزینه درمانی برای بسیاری از افراد کاملا بی دندان استفاده میشود. دندانهای مصنوعی جایگزینی برای دندانهای طبیعی از دست رفته شما هستند که هم ظاهر و لبخند شما را بهبود می بخشد و هم عملکرد جویدن را بهبود می بخشد. دندانهای مصنوعی ارزان تر از سایر گزینه ها، یعنی کاشت دندان (و تاج) و پل های دندانی هستند ، اما برای نگهداری مناسب نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
چه دندان مصنوعی کامل و چه دندان مصنوعی جزئی ، برای جلوگیری از بیماری های دهان و عفونت های باکتریایی ، باید از آنها بسیار مراقبت کنید و بهداشت دهان و دندان را حفظ کنید. دندان های مصنوعی همچنین به نگهداری و تمیز کردن منظم نیاز دارند تا بتوانند دوام بیشتری داشته باشند و در فرم خوبی بمانند زیرا اسید و باکتری هایی که روی دندان مصنوعی باقی مانده اند می توانند مواد آنها را خراب کرده و طول عمر آنها را کوتاه کنند.
ساعت اول بعد از گذاشتن دندان مصنوعی
برای خیلی ها یک شوک بزرگ است چرا؟ چون به آن عادت ندارند. ولی از همان روزی که دست دندان مصنوعی را از دندانپزشک تحویل می گیرید تا روز بعد باید آن را در دهانتان نگه داشته و خارج نکنید.شما در این ۲۴ ساعت نخست، فقط پس از غذا خوردن و برای تمیز کردن آن، مجاز به خارج کردن دندان از دهانتان هستید. این کار نه تنها باعث می شود زودتر به آن عادت کنید، بلکه خطاها و اشکالات احتمالی آن را نیز برای شما مشخص می کند تا در اولین ملاقات با دندان پزشکتان، او را در جریان بگذارید و او بتواند نقاطی را که باعث آزردگی لثه و مخاط شما شده است، برایتان اصلاح کند.
نحوه ی جرمگیری دندان مصنوعی
چرا بعضی ها احساس گُر گرفتن می کنند؟
شما در این ۲۴ ساعت نخست، فقط پس از غذا خوردن و برای تمیز کردن آن، مجاز به خارج کردن دندان از دهانتان هستید.اگر در ساعات طولانی پس از تحویل گرفتن دندان مصنوعی، تاب و تحمل نگهداری آن را در تمام طول شبانه روز ندارید و احساس تب و گر گرفتن دارید، باید به خودتان فرصت دهید تا کم کم به آن عادت کنید. دندان جدیدتان را چند ساعت در داخل دهان و چند ساعت در خارج دهان و داخل آب نگه دارید. سپس سعی کنید به تدریج ساعات نگه داشتن دندان مصنوعی را در دهانتان افزایش دهید.
آیا لازم است دست دندان را شب ها از دهان خارج کنیم؟
در طول ۲۴ ساعت شبانه روز، باید ۸ ساعت دندانتان را از دهان خارج کنید. بهترین حالت این است که شب هنگام، وقتی می خوابید، به دندانتان استراحت دهید.اگر شما تمام ساعات شبانه روز از دندان استفاده کنید، مخاط دهان در زیر آن، تحت فشار خواهد بود و به مرور مخاط و لثه های شما متورم شده و در درازمدت به تحلیل استخوان فک های شما می انجامد. به علاوه در طول شب، میکروب ها در فاصله بین لثه ها و دندان رشد کرده و دهانتان پر از قارچ خواهد شد.خارج کردن دندان مصنوعی در طول شب، به زبان و عضلات شما این اجازه را خواهد داد که با جریان بزاق، لثه ها را ماساژ داده و به جریان خون در لثه های شما کمک کند.شب هنگام که دندانتان را از دهان خارج می کنید، با یک مسواک نرم به آرامی لثه هایتان را ماساژ دهید. این کار نه تنها باعث ماساژ دادن لثه ها می شود بلکه به جریان خون در لثه کمک می کند و بقایای میکروب ها را از روی لثه ها و مخاط دهان شما پاک می کند. حتی می توانید با یکپارچه یا حوله نرم و ظریف، لثه هایتان را ماساژ دهید.
دندان مصنوعی باید در چه نوع ظرفی نگهداری شود؟
در طول ۲۴ ساعت شبانه روز، باید ۸ ساعت دندانتان را از دهان خارج کنید.برای این که دندان شما در محیطی پاکیزه و بهداشتی نگهداری شود و از آلودگی های محیط محفوظ بماند، باید یک ظرف دردار مخصوص، برای نگهداری آن در طول شب در نظر بگیرید. ظرف دردار باعث می شود دندانتان از دید اطرافیان دور بماند.به علاوه فراموش نکنید حتماً دندانتان را داخل آب نگه دارید تا خشک نشود و تغییر حجم ندهد.
نگهداری از دندان مصنوعی
کسانی که از دندانهای مصنوعی متحرک استفاده می کنند باید علاوه بر شست و شوی دندانهای طبیعی، دندانهای مصنوعی را هم، مرتب تمیز کنند. برای حذف خرده های مواد غذایی و پلاک از سطح پروتز، هر روز آن را مسواک کنید. این کار مانع تغییر رنگ یافتن پروتز نیز می شود. دست دندان را هرگز با مواد سفیدکننده قوی نشویید چون ممکن است نواحی صورتی رنگ پروتز را سفید کند. بهترین راه استفاده از قرص های ضدغفونی کننده دست دندان است که در داروخانه ها به فروش می رسند. هرگز پروتز ها را در آب داغ قرار ندهید، زیرا باعث تاب برداشتن پروتز می شود.
سرویس مجدد دست دندان
با گذشت زمان و افزایش سن، دهان بطور طبیعی تغییر می کند و ممکن است نیاز به تنظیم مجدد پروتز باشد. استخوان و لثه ها تحلیل رفته و پروتز لق می شود. پروتز لق مشکلات متعددی مثل زخم و عفونت را ایجاد می کند. بنابراین اگر پروتز شما لق شده است، فوراً به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا مجدداً تنظیم شود.
خود شما مجاز به تنظیم و ترمیم پروتز دندانی خود نیستید. ممکن است با این کار شما ضرر جدی به پروتز و سلامتی خود وارد کنید. این کار به پروتز صدمه وارد کرده و باعث عدم تطابق صحیح آن در دهان و بروزالتهاب و زخم می شود. اگر پروتز شما تطابق خوبی نداشت، دچار شکستگی یا ترک خوردگی شد یا یکی از دندان ها لق شد، بلافاصله به ملاقات دندانپزشک بروید. اغلب در همان روز، دندانپزشک می تواند تغییرات و تعمیرات لازم را انجام دهد. در موارد پیچیده تر ممکن است لازم باشد، پروتز به لابراتوار فرستاده شده و ترمیم گردد.
چسباندن دندان مصنوعی به دهان
معمولا کسانی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند از گیر دست دندان فک پایین گله دارند. سطح استخوانی کم و حرکت زبان باعث می شود پروتز فک پایین روی آرواره پایین سوار نباشد و حین حرف زدن و غذا خوردن حرکت کند. چسب های مخصوصص دندان مصنوعی در این موارد به کمک دست دندان می ایند.
برای استفاده از چسب، باید دست دندان را شست و خشک کرد، سپس در سه نقطه از داخل پروتز، به اندازه یک نخود، چسب را قرار دهید و دست دندان را در دهان گذاشته، چند دقیقه ای صبر کنید تا چسب خودش را بگیرد و ثابت شود. تنها نکته آن است که باید پس از خوردن غذا پروتز را شست تا چسب کاملا از درون پروتز پاک شود. اگر چسب دندان شسته نشود، لایه لایه روی هم انباشته شده و محلی برای تجمع میکروب ها خواهند شد.
