نسبت دولت سیدابراهیم رئیسی با اصلاح طلبان چگونه خواهد بود؟ این پرسشی است که خاصه بلافاصله بعد از انتخابات ریاست جمهوری و تماس های دفتر رئیسی با برخی اصلاح طلبان مطرح شد؛ اینکه قرار است رئیسی از اصلاح طلبان استفاده کند، آنها را طرد خواهد کرد یا در وضعیتی میانه، صرفا نظرات اصلاح طلبان را خواهد شنید؟ حالا این پرسش ها در آستانه اعلام وزرای پیشنهادی بیش از پیش مطرح است؛ به ویژه با این پیش زمینه که رئیسی گفته است در انتخاب وزرا شایسته سالاری را حاکم می کنم؛ موضوعی که به تصمیم او برای تشکیل دولتی فراجناحی هم تعبیر شد.
به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از شرق، محمد هاشمی رفسنجانی به تازگی در گفت وگو با خبرگزاری «ایسنا» درباره کابینه دولت سیزدهم گفته است: «اگر به آن حرف ها [در مراسم تحلیف و تنفیذ] به درستی عمل شود، مبنای انتخاب اعضای کابینه باید شایسته سالاری باشد و این یعنی از همه نیروهای توانمند جناح های مختلف سیاسی و نیز متخصصانی که سابقه دانشگاهی دارند و در کار خود کارشناس هستند، استفاده شود». ابطحی هم در پاسخ به این پرسش که آیا انتخاب محمد مخبر به عنوان معاون اول دولت پیامی به اصلاح طلبان است یا خیر، به «خبرآنلاین» گفته است: «یکی از ویژگی های آقای مخبر، این است که هیچ گاه در جناح های سیاسی (اگرچه خاستگاهش اصولگرایی است) نبوده و به بیانی در جناح بندی های سیاسی داخلی، ردپایی از او نیست و دخالتی نکرده است. اگر به همین شکل ادامه پیدا کند، می تواند امیدبخش باشد».
او همچنین تحلیل خود از کابینه رئیسی را این گونه بیان کرده است: «طبیعی است اولین انتخاب ها در همه کابینه ها، حول دو انتخاب معاون اول رئیس جمهوری و رئیس دفتر رئیس جمهور شکل می گیرد. رئیس دفتر رئیس جمهور باید کارها را سامان دهد. انتخاب آقای اسماعیلی، با توجه با ارتباطات و آشنایی های قدیمی و متقابلی که بین آقای رئیسی و اسماعیلی در قوه قضائیه بود، طبیعی تلقی می شود. آقای اسماعیلی در مدت زمانی که با آقای رئیسی همکاری می کرد مثل آقای رئیسی پُرکار و منظم بود. من به عنوان یک دوست قدیمی و همشهری که او را می شناسم، نقاط قوت فراوانی در همدلی با آقای رئیسی، مشی آقای رئیسی و همراهی با آقای رئیسی دارد. طبعا رئیس دفتر باید فردی باشد که نزدیک ترین و معتمدترین فرد رئیس جمهور باشد. امیدوارم با مدیریت خوب خود بتواند یک مجموعه بی شائبه ای را در اطراف رئیس جمهور سامان دهد. آقای اسماعیلی بسیار شبیه آقای رئیسی است».
محمد عطریانفر هم چند روز پیش در گفت وگویی با سایت «فردا» درباره نسبت اصلاح طلبان با دولت رئیسی گفته بود: «این یک شعار زیباست که دولت فراگیر و غیرخطی باشد؛ اما تنها در دولت آقای هاشمی رفسنجانی شاهد چنین شرایطی در دولت بودیم و تمام دولت های قبل و بعدش در انتخاب اعضای کابینه گرایش جناحی داشتند. حالا هم بعید است آقای رئیسی بتواند دولتی فراگیر تشکیل دهد؛ زیرا دوستانی که با او همراهی کردند و در پیروزی اش مؤثر بودند، می خواهند انقلابی در همه چیز ایجاد کنند و می گویند هر آنچه در قبل بوده، غلط است. با این نگاه برای آنها پذیرفتنی نیست که نیروهای اصلاح طلب در دولت حضور داشته باشند. علاوه بر این شخصیتی که رئیس جمهور می شود، در وهله نخست سراغ دوستان محتمل خود می رود و در این دایره ردپایی از اصلاح طلبان دیده نمی شود؛ اما آقای رئیسی می تواند کسانی را انتخاب کند که در اجرای مسئولیت شان نگاهی جناحی نداشته باشند و نگاهشان ملی باشد».
جلال جلالی زاده هم نظری همسو با عطریانفر دارد و به «نامه نیوز» می گوید انتظاری نیست که رئیسی از اصلاح طلبان استفاده کند: «رابطه اصلاح طلبان و دولت آقای رئیسی بستگی به احترام متقابل آنها با یکدیگر دارد. آقای رئیسی اکنون سکان دستگاه اجرائی کشور را بر عهده دارد و شخص دوم مملکت است. او بعد از انتخابات با اقداماتی که انجام داد، مشخص کرد که می خواهد دولتی فراجناحی تشکیل دهد و گفت که بنا دارد از همه شخصیت های شایسته کشور استفاده کند. اگر رئیسی بیاید و این سنت را دایر کند که از نیروهای متخصص و دلسوز همه جریان ها استفاده کند، حتما گام مهمی در شایسته سالاری برداشته است؛ به نحوی که همه احساس خواهند کرد که دولتی ملی تشکیل شده و صرفا برای نجات کشور از مشکلات روی کار آمده است، نه برای تأمین منافع جناحی و سیاسی».
این فعال سیاسی در پاسخ به این پرسش که آیا اصلاح طلبان در دولت رئیسی حضور خواهند داشت یا خیر، اظهار کرد: «انتظار نداریم که رئیسی به اصلاح طلبان پست و مسئولیت بدهد. به هر حال او با نگاه خاص خودش روی کار آمده و حتما از افراد مورد اطمینان خودش استفاده می کند؛ اما انتظار این است که همان افرادی که مسئولیت می گیرند، نگاه جناحی نداشته باشند و به منافع ملی بیندیشند. البته خوب است آقای رئیسی از نیروهای اصلاح طلب هم استفاده کند،؛ زیرا در جبهه اصلاحات هستند کسانی که توانایی های بسیاری دارند».
محمدرضا عارف نیز چند روز پیش در گفت وگویی با خبرگزاری «ایلنا» همین نکته یعنی عدم انتظار برای استفاده از اصلاح طلبان در کابینه را مطرح کرد و گفت: «عموما باید در چینش کابینه شایسته سالاری مدنظر قرار گیرد و بین رئیس جمهور و اعضای کابینه باید اعتماد و صمیمیت وجود داشته باشد. بنابراین ما توقع نداریم که در رأس کابینه از چهره های شاخص اصلاح طلب استفاده شود؛ اما این توقع را داریم که بدنه دولت فعلی قلع و قمع نشود و دولت سیزدهم با استفاده از تمامی ظرفیت ها و بر اساس شایستگی، کارآمدی و شاخص های توانایی و اقتدار و همراهی تشکیل شود. به نظر من بهتر است با سعه صدر روی توانایی افراد دقت شود. کسانی که موفق بودند و عملکرد مثبتی داشتند و آمادگی همکاری با دولت را دارند، به کار گرفته شوند. اگر آقای رئیسی به شعاری که دادند پایبند باشند و دولتی فراجناحی تشکیل دهند، ما خوش بین هستیم که دولت سیزدهم بتواند دولت موفقی شود».
محمود صادقی هم در گفت وگو با با «برنا» گفته است: «امیدواریم رئیسی طبق گفته خودش مستقل عمل کند؛ زیرا شرایط به گونه ای نیست که با تندروی بتوان کشور را اداره کرد. انتظار می رود رئیسی کابینه متعادلی را انتخاب کند و افرادی که ارزش انقلابی دارند مبتنی بر واقعیات انتخاب شوند. دولت سیزدهم مانند دولت نهم و دهم تنش زایی نداشته باشد و با توجه به فرصت هایی که وجود دارد، مشکلات را برطرف کند. اگر رئیسی بتواند از ظرفیت های کشور و مخصوصا از جناح اصولگرا و تجربه ای که در جناح اصولگرایان معتدل وجود دارد، استفاده کند، می تواند موفق شود. دغدغه اول مردم خروج از این تنگناهای اقتصادی و معیشتی است و باید راه حل های عقلانی انتخاب شوند. با برنامه چکشی، مطالعه نشده و احساسی مسئله مردم حل نمی شود. دولت سیزدهم باید سعی کند التهاب ایجاد نشود و آرامش بر بازارها حاکم شود».
در این وضعیت انتظارها برای ایجاد یک دولت فراجناحی بالا رفته است؛ هرچند بعید است رئیسی از اصلاح طلبان به ویژه در مسئولیت های بالای دولت استفاده کند، اما بر اساس وعده های خود او این انتظار وجود دارد که نگاه جناحی-سیاسی در کابینه به حداقل خود برسد تا شاید بتوان با تکیه بر امر شایسته سالاری از گذرگاه مشکلات کنونی عبور کرد.
