به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعد نیوز به نقل از اقتصاد آنلاین، متوسط قیمت یک آپارتمان ۵۰ متری در بازار مسکن شهر تهران بر اساس اعلام مرکز آمار در تیرماه امسال به ۲ میلیارد و ۲۴۰ میلیون تومان رسیده و این در حالی است که قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن با نرخ اعلامی دولت یعنی متری ۴.۷ میلیون تومان ۲۸۲ میلیون و با قیمت متری ۸ میلیون تومان مدنظر سازندگان ۴۸۰ میلیون تومان قیمت دارد که حدود یک پنجم نرخ های بازار مسکن پایتخت است.
رسیدن ۴۳۰ هزار واحد به مرحله ی فونداسیون
پروژه نهضت ملی مسکن که هدف گذاری آن احداث چهار میلیون واحد طی چهار سال است با تامین زمین برای حدود ۱.۵ میلیون واحد و رسیدن ۴۳۰ هزار واحد به مرحله ی فونداسیون در کل کشور جریان دارد. البته طبیعتا پروژه ای به ابعاد چهار میلیون واحد دارای چالش هایی است. وزیر راه و شهرسازی بخشی از این چالش ها را عدم همکاری بانک ها در پرداخت تسهیلات می داند. از آن طرف سازندگان می گویند که تورم مصالح ساختمانی و پرداخت نکردن آورده توسط برخی متقاضیان، پروژه ها را دچار مشکل کرده است.
انبوه سازان، عزم دولت برای اجرای یک پروژه چهار میلیون واحدی در بخش مسکن را تحسین می کنند. اما هنوز به یک تفاهم مشترک با وزارت راه و شهرسازی نرسیده اند. مهم ترین اختلاف نظر بین بخش خصوصی و دولت، اختلاف بر سر قیمت تمام شده است.
گلایه وزیر از عدم همکاری بانک ها با پروژه
از آن طرف وزارت راه و شهرسازی و سازندگان نسبت به سیستم بانکی گله مند هستند. بانک ها موظفند طبق قانون ۲۰ درصد از تسهیلات سالیانه خود را به بخش مسکن اختصاص دهند اما در سال های اخیر حدود ۵ درصد این تکلیف محقق شد. به نظر می رسد در هنوز بر پاشنه ی قبل می چرخد. چند روز قبل رستم قاسمی ـ وزیر راه و شهرسازی گفت که بانک ها در پرداخت تسهیلات ساخت خانه های نهضت ملی مسکن همکاری نمی کنند.
در بخش تامین زمین اما به نظر می رسد مشکل چندانی وجود ندارد. بنا به گفته قاسمی تا کنون برای ۱.۵ میلیون واحد زمین تامین شده است. آمار تا ۱۵ تیرماه نیز گویای آن است که ۴۳۰ هزار واحد به مرحله فونداسیون، ۲۰۱ هزار واحد به مرحله ی سقف، ۱۴۰ هزار واحد به مرحله ی سفت کاری و ۶۳ هزار واحد به مرحله ی نازک کاری رسیده و آن طور که محمود محمودزاده ـ معاون وزیر راه و شهرسازی وعده داده تا پایان شهریورماه ۱۰۰ هزار واحد به متقاضیان تحویل می شود.
زمین های مازاد دولتی در اختیار طرح ملی مسکن
یکی از مشکلات به مقاومت دستگاه های دولتی در واگذاری اراضی مازاد خود به طرح نهضت ملی مسکن مربوط می شود. برای رفع این مشکل تفاهم نامه ای بین وزارت راه و شهرسازی با سازمان ثبت اسناد منعقد شده است. رییس جمهور به دستگاه های دولتی فرصت داده تا پایان شهریورماه نسبت به معرفی زمین های مازاد خود اقدام کنند در غیر این صورت زمین ها به نام وزارت راه و شهرسازی سند می خورد. گفته می شود تا کنون ۹ درصد اراضی مازاد دولتی به پروژه جهش تولید و تامین مسکن اختصاص یافته است.
درخصوص وضعیت اجرای طرح به دلیل عدم دستیابی به مفاهمه بین بخش خصوصی و بخش دولتی، بنا به گفته سازندگان، کار روی غلتک نیفتاده است. سیدمحمد مرتضوی ـ رییس کانون انبوه سازان چند روز قبل به ایسنا گفت که سازمان برنامه و بودجه در ایجاد تعدیل ها تورم نیمه دوم سال گذشته را لحاظ نکرده است. دولت سقف قیمت هر متر مربع از واحدهای نهضت ملی مسکن را ۴ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان اعلام کرده؛ در حالی که برخی سازندگان از قیمت های بالای ۶ میلیون تومان و حتی ۸ میلیون تومان سخن می گویند.
دست و پنجه نرم کردن برخی سازندگان با تورم
ایرج رهبر ـ عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان تهران و سازندگاه سایت ۵۰۴ واحدی نهضت ملی مسکن شهریار در گفت گو با ایسنا بیان کرد: در ابتدای سال جاری هزینه هر متر مکعب بتن بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان بود که هم اکنون به یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسیده است. از آن طرف با تعلل متقاضیان در پرداخت آورده و پرداخت نشدن به موقع تسهیلات بانکی مواجهیم.
وی با ابراز نگرانی از تورم تدریجی نهاده های ساختمانی گفت: اگر دولت تعدیل ها را نپذیرد ممکن است به یک جایی برسیم که مجبور شویم برخلاف میل باطنی، کار را متوقف کنیم. تجهیزات ما مثل سیستم قالب، پاور، ژنراتور و غیره هزینه بر است که خواب این تجهیزات باعث اتلاف سرمایه می شود.
به نظر می رسد عمده قراردادهای پروژه نهضت ملی مسکن که تا کنون منعقد شده با بخش دولتی بوده است. بنیاد مستضعفان، بنیاد مسکن، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، قرارگاه امام حسن مجتبی (ع) از جمله دستگاه های فعال در پروژه نهضت ملی مسکن هستند. مسئولان وزارت راه و شهرسازی طی فراخوان هایی از انبوه سازان خوشنام و فعال برای مشارکت در این طرح دعوت کرده است.
زمین از دولت، ساخت خانه از مردم
یکی دیگر از شقوق پروژه نهضت ملی مسکن، واگذاری زمین به صورت خودمالک است. دولت در شهرهایی که امکان تامین زمین دارد با ارایه نقشه و الگوهای ایرانی ـ اسلامی، زمین ها را در اختیار متقاضیان واجد شرایط در قالب گروه های دو و سه نفره قرار می دهد تا اقدام به ساخت و ساز کنند. در برخی مناطق امکان واگذاری زمین به یک نفر نیز وجود دارد. واگذاری زمین خودمالک در شهر جدید ایوانکی برای ساکنان شهر تهران انجام می شود و احتمالا در آینده با تامین زمین، شهرهای قرچک و پیشوا نیز وارد این فرآیند می شوند. به گفته محمود محمودزاده در حال حاضر ۳۳۳ هزار واحد نهضت ملی مسکن از نوع خودمالک است.
مدل دیگر طرح نهضت ملی مسکن، پرداخت تسهیلات به دارندگان زمین است. به این صورت که دولت تمامی امتیازات این طرح را به سازندگانی که زمین در اختیار دارند یا پروژه آنها نیمه کاره مانده اختصاص می دهد و این افراد می توانند از تسهیلات تا سقف ۴۵۰ میلیون تومانی این طرح به ازای هر واحد استفاده کنند.
کارها با شدت و ضعف جلو می رود
به هر ترتیب پروژه نهضت ملی مسکن با وجود فراز و نشیب ها در مناطق مختلف کشور با شدت و ضعف پیش می رود. این طرح در صورت اجرا می تواند به خانه دار شدن بسیاری از مستاجران بیانجامد؛ مستاجرانی که در بعضی کلانشهرها تا ۷۰ درصد درآمدهای خود را به پرداخت اجاره بها اختصاص می دهند. بر اساس آمار حدود ۹ میلیون خانوار مستاجر در کشور وجود دارد.
به دلیل نوسانات شدید قیمت مسکن که از اواخر سال ۱۳۹۶ آغاز شده و ادامه دارد خرید خانه برای بسیاری از خانواده ها به هدفی دست نیافتنی تبدیل شده است. بر اساس اعلام مرکز آمار، متوسط قیمت مسکن در شهر تهران به ۴۴.۸ میلیون تومان در هر متر مربع رسیده است. یعنی یک واحد ۵۰ متری در پایتخت به طور میانگین ۲ میلیارد و ۲۴۰ میلیون تومان قیمت دارد. معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی می گوید زمین در شهرها ۴۰ درصد و در کلانشهرها ۶۰ درصد قیمت مسکن را به خود اختصاص می دهد.
اما با تمهیداتی که در حذف هزینه های زمین در طرح نهضت ملی مسکن اندیشیده شده قیمت واحدها به مراتب پایین تر از نرخ های بازار خواهد بود. واگذاری زمین در طرح اقدام ملی مسکن شامل اجاره ۹۹ ساله، فروش اقساطی ۱۰ ساله و مشارکت در ساخت است. البته فرم «ج» متقاضیان باید سبز باشد و از سال ۱۳۸۴ به بعد، زمین یا واحد مسکونی در اختیار نداشته باشند.
با این اوصاف حتی اگر قیمت متری ۴.۷ میلیون تومان را در نظر نگیریم و واحدهای نهضت ملی مسکن با قیمت متری ۸ تا ۱۰ میلیون تومان ساخته شود یک واحد ۶۰ متری با هزینه ای بین ۴۸۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان ساخته می شود که کمتر از یک چهارم قیمت آپارتمان ۵۰ متری در شهر تهران است.
آغاز عملیات کلنگ زنی احداث ۱۵ هزار واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن در کرمان
