تقویت مو برای کسانی که در حال انجام شیمی درمانی هستند یا آن را به اتمام رسانده اند سبب می شود تا موها کمتر ریزش داشته باشند و رشد مجدد آن ها سریع تر اتفاق بیفتد. در طی شیمی درمانی که برای بیماری های بدخیم انجام می گیرد، موها ریزش شدید دارند که در برخی اوقات برخی از مو و برخی موارد تمام مو می ریزد. برای جلوگیری از این عوارض راهکارهایی نیز وجود دارند که در بدترین حالت می توانند اثر شیمی درمانی و ریزش مو را کمتر کرده یا رشد موها را پس از این دوره افزایش دهند.
علت ریزش مو در طی شیمی درمانی
هنگامی که سلول های سرطانی تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، اولین اتفاقی که می افتد این است که تمام سلول هایی که تکثیر آن ها از حدی بیشتر است از بین می روند. به همین علت موها نیز که تکثیر بالایی دارند در معرض خطر قرار می گیرند.در برخی افراد این عوارض کمتر است و تعداد کمتری از موها ریزش دارد ولی برخی افراد ممکن است تمامی موها ریزش کنند. موهای سر، مژگان، ابروها و جاهای دیگر بدن اغلب در طول درمان از بین می رود. هنگامی که ریزش مو رخ می دهد، معمولاً طی 2 هفته از شروع گذشته و بعد از آن شدیدتر می شود.
بلافاصله پس از آخرین دوره شیمی درمانی، مو شروع به رشد مجدد نمی کند.این امر به این دلیل است که داروهای شیمی درمانی به طور کامل بدن را ترک نکرده اند. بیشتر افرادی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، چند هفته پس از آخرین درمان، موهای نازک را مشاهده می کنند. موهای واقعی ممکن است در طی دو ماه یا دو ماه از آخرین درمان شروع به رشد صحیح کنند.
برخی از افراد که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند ریزش دائمی مو را تجربه می کنند. برخی داروهای خاص، مانند داروی سواکسل (تاکسوتیر)، می توانند این تأثیر را داشته باشند. جدول زمانی آگاهی از رشد مو می تواند به فرد در درک بهتر رشد مجدد مو پس از شیمی درمانی کمک کند. جدول زمانی زیر نشان می دهد که اکثر مردم پس از شیمی درمانی انتظار دارند چه اتفاقی بیفتد:
- 2-3 هفته: موهای سبک، نازک.
- 1–2 ماه: موهای ضخیم تر رشد می کنند.
- 2-3 ماه: 2 سانتی متر از مو ممکن است رشد کرده باشد.
- 6 ماه: حدود 5 سانتی متر مو ممکن است رشد کرده باشد که بتواند لکه های طاس را بپوشاند.
- 12 ماه: موها ممکن است 12 تا 5 سانتی متر رشد کرده و به اندازه کافی بلند باشند.
پس اگر بتوان از راههای تقویت مو برای این بازه ی زمانی بهره برد بدون شک حداقل می توان روند آن را کم کرده و عوارض شیمی درمانی را بر روی موها کم تر کرد. نوع سرطان و سن بیمار در عوارض آن اهمیت بالایی دارند.
تقویت مو در طی شیمی درمانی و بعد از آن
حال باید به دنبال راه کارهایی بود که بتوان به کمک آن ها جلوی ریزش بیش از حد مو را گرفت و به همین ترتیب سبب شد تا موهای ریزش کرده نیز رشد مجدد خود را شروع کنند. معمولاً کسانی که در دوره ی شیمی درمانی سریع تر موهای خود را از دست داده اند، بعد از آن نیز سریع تر موهایشان رشد می کند و بالعکس.برای تقویت مو بعد از شیمی درمانی راه و روش های مختلفی وجود دارد اما باید این نکته را بدانید که بعد از شیمی درمانی باید بیشتر از گذشته از موهایتان مراقبت کنید و اجازه دهید موهایتان در شرایط مطلوبی قرار بگیرند.نکاتی که برای ریزش موی کمتر و تقویت مو پس از انجام شیمی درمانی باید در نظر داشته باشید:
- هنگامی که تحت شیمی درمانی هستید باید دقت داشته باشید که موهای شما ضعیف شده اند و نباید به هیچ عنوان آن ها را در معرض کشش و فشار زیاد قرار دهید. بر همین اساس در زمان شستشوی موها سعی کنید به آرامی آن ها را ماساژ داده تا دچار ریزش نشوند. ریشه ی موها اگر در طی این دوران مقاوم بمانند بعداً سریع تر رشد می کنند.
- به دلیل این که خونرسانی در این ناحیه می تواند به مقاوم شدن موها کمک کند، اگر موها را به آرامی برس بکشید یا شانه کنید، مثل حالت ماساژ دادن خونرسانی به این ناحیه افزایش می یابد و موهای شما مقاومت بیشتری پیدا می کند.
- اگر پس از طی روند شیمی درمانی می خواهید موهایتان رشد کنند می توانید با برس کشیدن ملایم به پوست سرتان در تقویت موهای خودتان بکوشید.
- روغن های گیاهی و موادی که برای تقویت مو درحالت عادی مورد استفاده قرار می گیرند گزینه ای خوب هستند و می توانید از آن ها جهت تقویت کردن موهای ریخته شده و رشد سریع تر موها کمک بگیرید. البته باید ابتدا با پزشکتان در این مورد مشورت کنید تا روغن هایی که مناسب هستند به شما معرفی کنند. البته داروهایی مانند ماینوکسیدیل که افراد زیادی برای تقویت مو درمان ریزش آن استفاده می کنند برای افرادی که شیمی درمانی کرده اند مناسب نیست و فقط در صورتی می توانید از آن بهره ببرید که پزشک معالج تان آن را توصیه کرده است.
- به هر حال نگران نباشید و بدانید که ریزش ابرو حتی در حد زیاد هم فقط در طی دوره ی شیمی درمانی اتفاق می افتد و پس از این زمان باز هم موهایتان به صورت عادی شروع به رویش می کنند.
- درمان های دارویی را برای رشد مجدد و تقویت مو پس از شیمی درمانی امتحان کنید.
- با مصرف مکمل ها بعد از شیمی درمانی باعث تقویت موهای خود شوید. بسیاری از ویتامین ها وجود دارند که برای تشویق رشد مو بسیار مفید هستند. ویتامین های B، ویتامین C، روی، ویتامین E، آهن، ویتامین دی، اسیدهای آمینه (L-Cysteine) باعث رشد بیشتر مو پس از شیمی درمانی می شود.
- به افراد مبتلا به سرطان، چه در دوران بیماری و چه پس از شیمی درمانی توصیه می شود که مایعات فراوان و آب کافی بنوشند. بعد از این دوره نیز نوشیدن آب مهم است؛ زیرا برای تقویت مو، سلامت پوست و ناخن ضروری است. نوشیدن مداوم 8 تا 10 لیوان آب در روز شما را به خوبی هیدراته نگه می دارد و به صورت کلی برای رشد تقویت مو ضروری است.
- شیمی درمانی می تواند مواد معدنی مهمی مانند منیزیم، کلسیم و روی را از بین ببرد. برای داشتن موهای سالم و قوی همه این مواد معدنی مورد نیاز است. شما می توانید این مواد مغذی را از گیاهانی مانند ترب کوهی و گزنه دریافت کنید.
- انجام کارهایی که باعث بهبود جریان خون به پوست سر می شود نیز می تواند رشد مو را بهبود بخشد. استفاده از روغن رزماری و ماساژ آن بر روی سر می تواند جریان خود در پوست سر را بهبود بخشیده و تقویت مو را نیز به همراه داشته باشد.
تقویت مو با قرص های ضد بارداری پس از شیمی درمانی
پس از شیمی درمانی موها به شدت دچار ریزش می شوند و خانم ها می توانند از داروهای ضد بارداری استفاده کنند. این داروها جز داروهای ضد آندروژن هستند و در درمان ریزش های مو مؤثرند.
به همین علت در اکثر اوقات استفاده از این داروها و دیگر داروهایی که خاصیت ضد آندروژن دارند می تواند بسیار مؤثر باشند. البته افرادی که از داروهای شیمیایی استفاده می کنند و به بیماری های خاص مبتلا هستند نباید اقدام به مصرف خودسرانه ی داروها بکنند.
پس بهتر است قبل از این که برای مصرف آن ها اقدام کنید، با پزشکتان مشورتی داشته باشید. ممکن است بیماری شما به این داروها حساسیت نشان دهد و دچار عوارض دیگری نیز شوید.
داروهای گیاهی مورد استفاده برای تقویت مو پس از شیمی درمانی
برای این که تقویت موهایتان را در حین شیمی درمانی و پس از آن انجام دهید، می توانید از گیاهان و ماسک های تقویت مو استفاده کنید. ممکن است برخی افراد فکر کنند که تقویت مو با مواد گیاهی مشکلی برای بیمار به وجود نمی آورد ولی بهتر است بدانید که این گیاهان دارای موادی دارویی درون خود هستند که مصرف خودسرانه ی آن ها می تواند بسیار آسیب زننده باشد.
به همین خاطر از گیاهانی که با بیماری شما همخوانی ندارند نباید مصرف کنید. سعی کنید لیستی از داروهای گیاهی را به پزشکتان تحویل دهید تا از بین آن ها موادی که برای تقویت موهایتان مناسب هستند به شما معرفی کند و بتوانید از آن ها استفاده کنید.البته استفاده از داروهای گیاهی تقویت مو به صورت ماسک چندان مشکلی ایجاد نمی کند. همچنین به علت این که در زمان انجام شیمی درمانی، مشکلاتی مانند حالت تهوع و استفراغ به وجود می آید و دستگاه گوارش حساس می شود استفاده از مواد خوراکی این چنینی چندان کار راحتی نیست و حتی اگر برای بیماری شما مناسب نباشد باز هم ممکن است نتوانید به راحتی از این داروها استفاده کنید پس بهتر است که از ماسک گیاهان بهره ببرید.
- استفاده از روغن نارگیل یک روش ارزان برای مرطوب نگه داشتن و سالم ماندن موهای شما است. موهای خود را با این روغن ماساژ دهید و یک کلاه پلاستیکی بپوشید و بعد از سی دقیقه بشویید این کار رطوبت مناسب برای تقویت موی شما را فراهم می کند.
- آلوئه ورا نیز ماده طبیعی مفیدی است که می توان از خود آن یا شامپوهای دارای عصاره آن برای تقویت مو استفاده کرد. قبل حمام ژل آلوئه ورا را به موها و پوست سر خود بمالید. بعد از سی دقیقه حمام کنید. این کار را دو تا سه بار در هفته می توان انجام داد.
کلاه شیمی درمانی و تقویت مو
برخی افراد از کلاه مخصوص شیمی درمانی استفاده می کنند. این کلاه ها سبب می شود تا حالت قابض در ناحیه ی سر ایجاد شود و با خنک نگه داشتن این ناحیه در زمان شیمی درمانی مانع از ورود بیش از حد داروهای شیمیایی به بخش موها می شود. به همین علت اثر این داروها را به مقدار زیادی بر روی موها کم می کند و ریزش مو به مقدار زیادی کاهش پیدا می کند.البته یکی از ایراداتی که وجود دارد این است که در مواقعی که فرد در حال شیمی درمانی است روحیه ای حساس پیدا می کند و از لحاظ جسمی نیز حساس تر می شود به همین خاطر ممکن است استفاده از آن نیز برای آن ها چندان خوشایند نباشد. به همین علت کمتر توسط بیماران مورد استفاده قرار می گیرد؛ اما در صورت استفاده سبب تقویت موها شده و به کم شدن ریزش موها کمک می کند.
مشکلات پوست و مو ناشی از شیمی درمانی
