رزماری (نام گیاهی Rosmarinus officinalis) یک گیاه همیشه سبز است که از رایحه ای ملایمی برخوردار می باشد. گیاه رزماری به طور عمده در منطقه مدیترانه رشد می کند و به عنوان یک طعم دهنده، در غذاها استفاده می شود. بنابراین رزماری خشک و تازه در آشپزی مدیترانه ای کاربرد فراوان دارد. روغن رزماری ، با آن عطر چوبی که دارد، قرن ها به دلیل خواصی بیشمارش برای سلامتی و زیبایی، استفاده شده است. خواص شفادهنده ی این روغن به حدی زیاد است که گفته می شود بسیار مورد علاقه ی پاراسلسوس، پزشک و گیاه شناسِ سوئیسی-آلمانی، بوده است. او که از طرفداران سرسخت طب گیاهی در قرن ۱۶ بود، ارزش بسیار زیادی برای رزماری به دلیل توانایی آن برای تقویت کل بدن، قائل بود. به نظر می رسد که حق با او بود – روغن رزماری در واقع یک روغن همه کاره و دارای خواص قدرتمند است. در این نوشتار در باره خواص روغن رزماری پرداخته می شود. اسانس رزماری توسط یک فرآیند تقطیر بخار تولید می شود. در این فرایند روغن های فرار برگ های رزماری که حاوی مزایای زیادی هستند، استخراج می شود. محققان می گویند که اجزای اصلی اسانس رزماری عبارتند از:
۱٫۸-سینئول
کامفور
اسید رزمارینیک
آلفا ترپینول
این ترکیبات دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد باکتری و ضد تومور هستند. محققان خاطر نشان می کنند که خواص روغن رزماری به اثر متقابل تمام ترکیبات دارویی در آن باز می گردند. اسانس رزماری یک اسانس بسیار معطر است. بعضی از مصرف کنندگان نیز می گویند که این اسانس کمی عطر مرکبات دارد. به طور کلی، باید به ازای هر ۱ قاشق غذا خوری روغن حامل؛ ۴-۵ قطره اسانس رزماری استفاده کنید.
خواص اسانس رزماری
1. بهبود عملکرد مغز
اسانس رزماری اثر محافظتی قوی بر روی سیستم عصبی دارد که می تواند از مغز در برابر بیماری های دژنراتیو محافظت کند. یک مطالعه منتشر شده در مجله International Journal of Neuroscience گزارش داد که روغن رزماری می تواند به بهبود عملکرد مغز در خلق و خوی کمک کند. دانشمندان متوجه شدند که بسیاری از افراد، پس از استنشاق عطر رزماری، در آزمایش های حافظه بهتر عمل می کنند. یک مطالعه نشان داد که پس از استنشاق روغن رزماری در آروماتراپی، افراد بیشتر از لحاظ ذهنی فعال می شوند. دانشمندان همچنین به افزایش قابل توجهی در فعالیت مغز و بهبود حالت روحی در افراد اشاره کرده اند. مطالعه دیگری نشان داد که مصرف پودر برگ رزماری خشک شده تاثیر مثبتی بر روی عملکرد حافظه در سالمندان دارد. دیگر مطالعات نشان داده اند که تنفس رایحه روغن رزماری به حفظ عملکرد شناختی در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر کمک می کند. برای حمایت از عملکرد مغز و فعالیت های شناختی، کافی است که عطر این گیاه را استنشاق کنید.
2. بهبود حافظه
اسانس رزماری می تواند به کاهش قدرت حافظه کمک کند، زیرا ترکیبات رزماری، مواد شیمیایی درون مغز را تحت تاثیر قرار می دهند و بر روی حافظه تاثیر می گذارند.
تحقیقات انجام شده در مورد اثرات رزماری بر روی عملکرد حافظه می گویند که ترکیب ۱٫۸ هیدروکسیلین در این گیاه بر روی مسیرهای عصبی خاصی در مغز تاثیر می گذارد. اسانس رزماری اثر منفی بر حافظه کاری و حافظه بلند مدت دارد. محققان در هر دو روش آروماتراپی به کمک رزماری یافتند که عصاره رزماری به بهبود حافظه کمک می کند. مطالعه دیگری نشان داد که اسید کارنوزیک در این گیاه می تواند به بهبود حافظه و افزایش توانایی یادگیری کمک کند. ۳ الی ۴ قطره روغن رزماری را با یک قاشق روغن حامل مانند روغن زیتون یا روغن بادام شیرین اضافه کنید. این ترکیب روی شقیقه ها و پشت گوشهایتان ماشاژ دهید تا بتوانید توانایی های شناختی خود را تقویت کنید.
3. کاهش استرس و اضطراب
یکی دیگر از اثرات مثبت اسانس رزماری بر روی ذهن، از بین بردن اضطراب و استرس است. یک مطالعه نشان داد که اسانس رزماری باعث افزایش تعداد آنتی اکسیدان ها در بدن می شود. یافته های این تحقیق نشان می دهند که استفاده از این گیاه، سطح کورتیزول (هورمون استرس) را کاهش می دهد. اثرات کاهش دهنده استرس در این ماده در مطالعه ای که شامل دانشجویان پرستاری بود نیز تایید شد. استعمال اسانس رزماری توسط این دانشجویان باعث کاهش اضطراب و کاهش ضربان قلب آن ها، هنگام نشستن سر جلسه امتحان شد. مطالعه دیگری که شامل بیش از ۱۴۰ داوطلب بود نشان داد که عطر رزماری موجب ایجاد احساس رضایت و بهبود خلق و خوی می شود. چند قطره روغن رزماری را روی یک دستمال پنبه ای بریزید. هر زمان که استرس داشتید، دستمال را جلوی بینی گرفته و عمیقا نفس بکشید.
4. دارای خواص ضد میکروبی
ترکیبات موجود در اسانس رزماری به اندازه ای قدرتمند هستند که بتوانند بسیاری از باکتری ها را از بین ببرند. تحقیقات منتشر شده در مجله Medicines گزارش دادند که اسانس رزماری بر روی گونه های باکتریایی مانند استافیلوکوک اورئوس، سالمونلا choleraesuis و Escherichia coli موثر است. با استفاده از گیاه رزماری در پخت و پز می توانید مواد غذایی خود را خوش طعم کرده و علاوه بر آن هر گونه باکتری را در آن از بین ببرید.
5. دارای خواص ضد التهابی
یکی دیگر از دلایل پزشکان و محققان برای حمایت از این جمله که “رزماری برای سلامت بدن مفید است” این می باشد که رزماری در کاهش التهاب نقش دارد. مطالعه ای که حاوی موش های آزمایشگاهی بود نشان داد که اسانس رزماری دارای اثر ضد التهابی است و می تواند درد و تورم را در این حیوانات کاهش دهد. تحقیقات دیگری که بر روی موش ها انجام شده است نیز نشان دادند که مصرف اسانس رزماری و عصاره برگ رزماری دارای اثر ضد التهابی در دستگاه گوارش است. این موضوع دانشمندان را به این نتیجه رسانده است که رزماری می تواند به مدیریت بیماری های التهابی روده کمک کند. محققان می گویند که رزماری یکی از گیاهانی است که برای هضم و کاهش نفخ مفید است. خواص روغن رزماری برای مو، پوست و …
6. کاهش سردرد
مالیدن مقداری اسانس رزماری روی شقیقه ها و پیشانی، یک راه خوب برای از بین بردن سردرد و میگرن است. روغن رزماری یک ضد درد طبیعی است و عطر دلپذیر آن می تواند به کاهش درد کمک کند. به عنوان مثال، محققان در کره جنوبی دریافتند که ترکیبی از رزماری، اسطوخودوس، ریحان و گل رز باعث کاهش درد ناشی از سردرد در زنان میانسال می شود. مطالعه دیگری نشان داد که نوشیدن چای رزماری، علائمی مانند سردرد، خستگی و درد عضلانی را در کارگرانی که در معرض فرسودگی شغلی هستند، کاهش می دهد. برای کمک به خلاص شدن از شر سردرد، می توانید به آرامی کمی روغن رزماری مخلوط شده با روغن حامل را روی شقیقه ها بمالید. با اضافه کردن ۲۰ قطره اسانس رزماری رقیق شده در روغن حامل به وان حمام پر شده از آب گرم و ۲۰ دقیقه خیساندن بدن در این آب، ماهیچه ها آرام شده و سردرد کاهش می یابد.
7. درمان درد عضلات و مفاصل
خواص ضد التهابی روغن رزماری همراه با اثر ضد درد آن به این معنی است که ماساژ بدن با این روغن می تواند به کاهش درد عضلات و مفاصل کمک کند. محققان در سال ۲۰۱۷ گزارشی را منتشر کردند که نشان می دهد استفاده از روغن رزماری به صورت موضعی می تواند درد اسکلتی عضلانی را کاهش دهد. این بیماران از درمان رزماری ۳ بار در روز استفاده کردند و بعد از ۳ روز کاهش درد را تجربه کردند. تحقیقات نشان داده اند که روغن رزماری می تواند اثربخشی درمان های سنتی را افزایش دهد. ۴ قطره روغن رزماری را با یک قاشق روغن حامل مانند روغن نارگیل مخلوط کنید. ۳ بار در روز از این روغن برای ماساژ ناحیه آسیب دیده استفاده کنید.
8. مفید برای پوست
رزماری یکی از اسانس های عالی برای پوست است زیرا باعث کاهش التهاب شده و پوست را سالم نگه می دارد. این گیاه از پوست در برابر تابش اشعه ماوراء بنفش محافظت می کند. روغن رزماری ممکن است به کاهش خطوط قابل رویت پیری نیز کمک کند. مطالعات دیگر انجام شده در مورد خواص اسانس رزماری برای پوست نشان می دهند که خواص ضد باکتری ها این گیاه باعث از بین رفتن عفونت های پوستی می شود. مطالعه دیگری نشان داد که اسانس رزماری می تواند برای بیماری های التهابی پوست مانند اگزما مورد استفاده قرار گیرد. در این آزمایش، ترکیبی از گل همیشه بهار و روغن رزماری استفاده شد. اسانس رزماری خالص بسیار قوی است و نباید به صورت مستقیم آن را استفاده کرد. ابتدا ۴ قطره اسانس رزماری را به یک قاشق غذاخوری روغن بادام شیرین یا روغن حامل دیگر اضافه کرده و سپس آن را روی پوست بمالید. از تماس این ترکیب با چشم نیز به شدت جلوگیری کنید.
9. درمان آکنه
یکی از خواص اسانس رزماری برای پوست این است که این گیاه دارای خواص ضد آکنه است. یک مطالعه که در مورد خواص ضد باکتری اسانس رزماری انجام شد نشان داد که این ماده می تواند باکتری ایجاد کننده آکنه را از بین ببرد. مطالعه دیگری نشان داد که روغن رزماری می تواند به عنوان یک درمان موضعی طبیعی برای از بین بردن آکنه و اگزما مورد استفاده قرار گیرد. ۱ اونس عصاره عنبر سائل را با ۵ قطره روغن درخت چای و ۵ قطره اسانس رزماری مخلوط کنید. با استفاده از یک تکه پنبه، برای پاک کردن پوست مبتلا به آکنه، این تونر را روی پوست بمالید.
10. بهبود علائم آسم
اسانس رزماری عمیقا می تواند باعث کاهش سرفه، خستگی و مشکلات تنفسی مرتبط با آسم شود. محققان دریافتند که خواص ضد التهابی رزماری در پیشگیری از ایجاد علائم آسم موثر است. عصاره رزماری به کاهش شدت سرفه، درد قفسه سینه و خس خس سینه کمک می کند. یک مطالعه گزارش داد که ۱،۸-سینئول (ترکیب اصلی موجود در اسانس رزماری)، دارای اثر ضد التهابی روی دستگاه تنفسی است و می تواند به کنترل آسم کمک کند. یک کاسه را با آب داغ پر کنید و ۱۰ قطره روغن رزماری به آن اضافه کنید. برای تسکین سرفه و آرامش دستگاه تنفسی، ۱۰ دقیقه با این آب بدن را بخور دهید.
11. دارای خواص ضد سرطانی
یکی از مهمترین خواص اسانس رزماری و عصاره آن، تاثیرش بر روی درمان انواع سرطان است. مجله Nutrients گزارش داد که رزماری حاوی پلی فنول هایی مانند اسید کارنوزیک و اسید رزمارینیک است که دارای خواص ضد سرطانی هستند. ترکیبات آنتی اکسیدانی در رزماری در برابر سرطان کولورکتال، سرطان پستان، سرطان پروستات و سرطان تخمدان موثر هستند. برخی از عصاره های رزماری نیز اثربخشی شیمی درمانی را افزایش می دهند. اگرچه عصاره رزماری می تواند در درمان سرطان مفید باشد، اما برای کشف راه های استفاده از رزماری برای درمان سرطان، باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
12. مفید برای مو
اسانس رزماری برای پوست سر مفید است، زیرا می تواند به رشد مو کمک کند. یک آزمایش تصادفی کنترل شده که شامل ۱۰۰ مرد دارای علائم ریزش مو بود نشان داد که روغن رزماری رشد مو را افزایش می دهد. محققان، در طول یک دوره ۶ ماهه دریافتند که روغن رزماری به میزان قابل توجهی تعداد موهای سر را افزایش می دهد. در این تحقیق مشخص شد که رزماری مانند مینوکسیدیل (یک دارو محبوب است که برای تحریک رشد مو تجویز می شود) در جلوگیری از ریزش مو موثر است. ۴ الی ۵ قطره روغن رزماری را به یک قاشق روغن حامل مانند روغن جوجوبا اضافه کنید. چند دقیقه به آرامی این ترکیب را روی پوست ماساژ دهید و ۳۰ دقیقه صبر کنید. می توانید آن را با اسانس نعناع که می تواند رشد مو را افزایش دهد نیز ترکیب کنید.
کاربردهای اسانس رزماری
ترکیبات درمانی در رزماری، آن را به یکی از اسانس های رایج در آروماتراپی (عطر درمانی) تبدیل کرده است.
تحقیقات علمی در مورد خواص درمانی روغن رزماری، توانسته اند بسیاری از کاربردهای سنتی این اسانس را تأیید کنند. مجله Future Science OA گزارش داده است که این گیاه برای بسیاری از موارد زیر مفید است:
رزمارینیک اسید در آن با درمان سرطان مرتبط است.
ترکیبات ضد میکروبی در اسانس رزماری، باکتری ها و مخمرها را می کشند.
ترکیبات ضد التهابی رزماری به کاهش تورم و التهاب مفصلی کمک می کند.
خواص آنتی اکسیدانی رزماری به افزایش عملکرد مغز منجر می شود.
اسانس رزماری دارای اثر آرام بخش و محافظت کننده از بدن در برابر افسردگی است.
روغن رزماری برای رشد مو مفید است زیرا به محافظت و تحریک فولیکول های مو کمک می کند.
ترکیبات موجود در روغن های فرار رزماری یک اثر ضد درد طبیعی دارند و برای کاهش درد به طور طبیعی مفیدند.
