به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از مشرق، مدتی پیش سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از رد شدن کلیات طرح یک فوریتی راه اندازی و استفاده از پیام رسان های مالی و انعقاد پیمانهای پولی دو و چندجانبه در تجارت خارجی در این کمیسیون (به عنوان کمیسیون اصلی) خبر داد. اما این طرح چه بود و چرا رد شدن آن بخصوص در میانه جنگ اقتصادی با آمریکا، اشتباهی بزرگ بود؟
طرحی موثر در مقابله با تحریم های مالی آمریکا
در شرایطی که آمریکا در حال بازگرداندن تحریم‌های خود است، ایران می تواند با استفاده از راهکارهایی همچون پیمان پولی دوجانبه و استفاده از پیام‌رسان‌های جایگزین سوئیفت، بخش مهمی از این تحریم‌ها را بی‌اثر کند. با توجه به همین موضوع، طرح یک فوریتی پیمان پولی، پیام رسان مالی دوجانبه و استفاده از ارزهای دیجیتال توسط گروهی از نمایندگان مجلس تدوین شد و این طرح با امضای 51 نفر از نمایندگان در جلسه 13 تیرماه مجلس اعلام وصول شد.
در همان جلسه مجلس، نمایندگان با 103 رای موافق، 67 رای مخالف و 7 رای ممتنع از مجموع 205 نماینده حاضر، با یک فوریت طرح راه‌اندازی و استفاده از پیام‌رسان‌های مالی و انعقاد پیمان های پولی دو و چندجانبه در تجارت موافقت کرد.
در این طرح، راه‌اندازی و استفاده از پیام‌رسان‌های مالی اقتصادی در همکاری دو و چندجانبه با سایر کشورها یا اتحادیه‌ها، استفاده از ظرفیت‌های سامانه‌های بومی از قبیل سپام در تبادلات داخلی و بین‌المللی و ایجاد دسترسی برای بانک‌ها و موسسات مالی خارجی طرف قرارداد با بانک‌های ایرانی، انعقاد قرارداد همکاری با کشورها و موارد مشابه پیش‌بینی شده بود.
براساس بخش دیگری از این طرح، بانک مرکزی موظف می‌شد پیمانهای پولی دو یا چند جانبه به منظور استفاده از ارزهای ملی در دریافت‌ها و پرداخت‌های تجاری و اقتصادی را حداقل با 24 کشور چین، روسیه، هند، پاکستان، ترکیه، برزیل، عراق، ژاپن، کره جنوبی، آذربایجان، افغانستان، ترکمنستان، ارمنستان، قطر، عمان، قزاقستان، سنگاپور، تایلند،اندونزی، بلاروس، سریلانکا، لبنان، سوریه و مالزی منعقد و اجرایی کند.
به صورت کلی، برای حل دو مشکل تسویه معاملات با استفاده از دلار و پیام‌رسانی مالی از طریقسوئیفت دو راهکار پیمانهای پولی دو و چند جانبه و سیستم پیام رسان موازی سوئیفت وجود دارد. پیمان پولی دو جانبه یک کانال امن بانکی برای انجام مبادلات تجاری بین المللی است که در آن به جای استفاده از دلار یا سایر ارزهای واسط در پرداخت‌ها و دریافت‌ها از ارزهای ملی دو کشور استفاده می‌شود.
بنابراین این روش امکان ایجاد محدودیت در مسیر نقل و انتقالات بانکی ایران از بین می‌رود و ریسک و هزینه‌های تجارت کاهش می‌یابد. لازم است فرآیند پیام‌رسانی مبادلات خارجی ایران نیز از وابستگی صرف به سیستم پیام‌رسانی مالی بین المللی سوئیفت خارج شود تا علاوه بر از بین رفتن امکان نظارت آمریکا، شرایط برای کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت مبادلات خارجی ایران فراهم شود.
اشتباه بزرگ کمیسیون اقتصادی مجلس با استمرار سنگ اندازی بانک مرکزی
همانطور که در ابتدای این گزارش اشاره شد، متاسفانه کمیسیون اقتصادی مجلس طرح یک فوریتی راه‌اندازی و استفاده از پیام رسان های مالی و انعقاد پیمان های پولی دو و چندجانبه در تجارت خارجی که می‌توانست اصلی‌ترین بخش از تحریم‌ها یعنی تحریم‌های بانکی را بی‌اثر کند، را رد کرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد مدیران و کارشناسان بانک مرکزی عامل اصلی رد شدن این طرح در کمیسیون اقتصادی مجلس بوده‌اند و تلاش بسیاری کردند که این اتفاق در این کمیسیون رخ دهد. بنابراین عواقب عدم اجرای پیمان پولی دوجانبه در وضعیتی که کشور با توجه به بازگشت تحریم های آمریکا به شدت نیازمند آن است، متوجه کمیسیون اقتصادی مجلس و بیش از آن متوجه مدیران بانک مرکزی است.
دولت 30 هزار میلیارد تومان بودجه برای عبور از شرایط اقتصادی در نظر گرفته است
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: دولت حدود 30 هزار میلیارد تومان برای اجرای برنامه‌ها و بسته‌های اقتصادی در نظر گرفته است.
محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در جلسه علنی امروز ( چهارشنبه 14 شهریور) و در جریان رسیدگی مجلس به رد طرح تامین کالاهای اساسی، گفت: برای گذر از تکانه‌ای که به اقتصاد کشور وارد شده نیازمند اتخاذ سازوکار های متفاوت هستیم به همین جهت مقام معظم رهبری دستور دادند یک شورای عالی هماهنگی متشکل از سه قوه تشکیل شود.
وی افزود: یکی از موضوعاتی که در شورا مورد بررسی قرار گرفته این است که در شرایطی که نابسامانی نرخ ارز شرایط بدی را رقم زده بتوانیم برای مصرف کنندگان، تولید کنندگان و پیمانکاران روش‌های جبرانی در نظر بگیریم.
نوبخت تصریح کرد: ما نمی‌توانیم بگوییم که مردم بمانند تا ما برویم بازار اصلی ارز را سامان ببخشیم، لذا این شورا به سازمان برنامه و بودجه تکلیف کرد تا اقدامات خود را انجام دهد، از این رو گزارش‌های متفاوتی را برای رئیس مجلس و رئیس کمیسیون برنامه و بودجه و مرکز پژوهش‌ها ارسال کردیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: نمایندگان مطلع نیستند که به غیر از برنامه ششم توسعه ما 12 برنامه را به عنوان تدابیر جبرانی تهیه کردهایم و همچنین درباره پنج برنامه درنظر گرفته شده در جلسات مختلف درباره آن بحث و بررسی کردیم.
وی افزود: مگر می‌شود با یک قیام و قعود نسبت به نرخ کالاها اظهارنظر کلی کرد؟ ما روزها در این رابطه بحث کردهایم و در آخرین جلسه هیئت دولت که روز یکشنبه برگزار شد مفصلا به این موضوع پرداختیم، اما رئیس جمهور قانع نشد و دوباره سازمان برنامه و بودجه را موظف کرد که در جلسه امروز بعدازظهر ستاد اقتصاد مقاومتی پنج بسته معیشتی را به یک حد نهایی برسانیم.
نوبخت خاطرنشان کرد: ما 13 میلیارد دلار از این مبالغ را برای 25 قلم کالای اساسی و همچنین دارو و محصولات کشاورزی هزینه کردهایم و همچنین برای 10 قلم کالا 500 میلیارد تومان هزینه کردیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: قوه مجریه حدود 29 تا 30هزار میلیارد تومان برای اجرای برنامه‌ها و بسته‌های اقتصادی دولت در نظر گرفته است؛ آقای پزشکیان شما باید ما را دعوت می‌کردید! بنده فکر می‌کنم نمایندگان ملت در جریان این برنامه‌هایی که ما به ستاد می‌بریم و به روسا تقسیم می‌کنیم، نیستند.
وی ادامه داد: ما وظیفه داریم در جلسات شما به تشریح مطالعاتمان بپردازیم چراکه این حق شماست، ما در نظر داریم که تعدادی از کالاهای ترجیحی که قیمت ارزان تری را دارند بین فروشگاه‌ها توزیع کنیم، بیشتر از این حرفی هم هست و میدانید نتیجه چه می‌شود؟
نوبخت افزود: از فردا به جای آنکه مردم جلوی صرافی‌ها صف بکشند، صف‌های طویلی جلوی فروشگاه‌ها تشکیل خواهد شد؛ تصور کنید که فروشگاه صادق باشد و همه محصولات خود را عرضه کند و از فردا صحنه زشتی مشاهده می‌شود که جلوی فروشگاه‌ها عده‌ای تلف روغن و محصولاتی که عرضه شده را می‌گذارند و می‌فروشند و ما برای مردم شریف و آبرومندی که نمی‌توانند ساعت‌ها در صف بایستند طرح‌هایی داریم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه در پایان خاطرنشان کرد: شما هر موقع اراده کنید می‌توانید این طرح را به جریان انداخته و به دولت مأموریت دهید که طرح خود را اجرایی کند، اما این مسئله به جز آن که چالش جدیدی را ایجاد کند نتیجه‌ای نخواهد داشت.
