سرمایه گذاری در کدام بهتر است بانک ویا بورس؟

سرمایه گذاری در بانک

در مورد بانک ها، می توانید آن ها را یک قرض گیرنده تصور کنید که پول شما نزد آن ها امانت است و اجازه دارند با پول شما کار کنند و به همین دلیل، مبلغی به عنوان سود سالیانه یا نرخ بهره به شما بپردازند.معمولا نرخ بانکی بین ده تا بیست درصد متفاوت است و بستگی به بانک محل سپرده شما و مدت زمان سپرده گذاری دارد. بدون شک هر چه مقدار سرمایه گذاری طولاتی تر باشد، سود بیشتری به سپرده تعلق می گیرد.

مشاوران سرمایه گذاری در بورس چه کسانی هستند

در حال حاضر میزان سود یا نرخ بهره بانکی بر اساس ضوابط و بخشنامه های بانک مرکزی، مشخص و ابلاغ می شود و عموم مردم می توانند در بازه های زمانی مختلف از این نرخ اطلاع پیدا کنند.هرچند نباید نادیده گرفت که تغییرات نرخ سود بانکی نیز به نوعی همان بی ثباتی خطرناک و از بین رفتن اعتماد و قدرت برنامه ریزی را به دنبال دارد.به نظر می رسد سپرده گذاری بانکی برای کسانی مناسب تر است که تمایل چندانی به خطر پذیری مالی و فعالیت با سرمایه خود ندارند و ترجیح می دهند آن را در جای امنی گذاشته و با میزان دریافت منظم و به مبلغ مشخص، زندگی خود را بگذرانند.

سرمایه گذاری در بورس

اولین روش: نوسان قیمت سهام

اولین روش سود کردن در بازار بورس، نوسان قیمت سهام است که امروزه نسبت به گذشته رواج بیشتری پیدا کرده است. اگر سهام یک شرکت را به قیمت ۱۰۰ تومان خریداری کنید و بعد از مدتی به قیمت ۱۴۰ تومان آن را بفروشید، طی این مدت که ممکن است از چند روز تا چند ماه طول بکشد توانسته اید ۴۰% بازدهی از پول خود به دست آورید. به عنوان یک مثال واقعی، همان طور که در تصویر زیر می بینید سهام بانک صادرات در تاریخ ۱۹ دی ماه ۱۳۹۴ ۸۹۰ قیمت ریال داشت و پس از یک ماه به قیمت ۱۰۷۸ ریال رسید که البته بعد از آن بیشتر هم رشد کرد. یعنی شما در مدت یک ماه به حدود ۲۲% سود رسیدید که اگر پول خود را در این مدت در بانک گذاشته بودید ۱٫۸% سود می کردید. در واقع، این سود حدود ۱۲ برابر بیشتر از سود بانک بوده است.

دومین روش: سود نقدی سالیانه

این روش برای افراد حرفه ای بورس جذابیت کمتری نسبت به روش اول دارد. در پایان هر سال مالی، شرکت های بورسی درصدی از سود سالیانه خود را به عنوان سود نقدی بین سهام دارانشان تقسیم می کنند. اگر شما می خواهید از این روش سود کسب کنید باید شرکت هایی را مد نظر قرار دهید که سود نقدی بالایی پرداخت می کنند. البته در برخی مواقع، همین سود نقدی می تواند به اندازه سود بانکی بازدهی داشته باشد؛ یعنی حتی اگر قیمت سهام شما در طول یکسال رشدی نکند – که اگر شما توانایی خرید و فروش به موقع سهم را داشته باشید این اتفاق تقریبا غیر ممکن است – باز هم بازده ای نزدیک به بازده بانکی بدست آورده اید.

مثلا سهم همراه اول که درصد تقسیم سود بالایی دارد در اوایل سال ۹۴ قیمتی نزدیک به ۲۶۰۰ تومان داشت و بعد از یکسال در مجمع خود ۶۰۲ تومان سود بین سهامدارانش تقسیم کرد. قیمت سهم نیز بعد از مجمع سال ۹۵ حدود ۲۹۰۰ تومان بود. در نتیجه، اگر شما این سهم را اوایل سال ۹۴ می خریدید و یک سال نگهداری می کردید، با احتساب سود مجمع حدود ۳۵% بازدهی کسب می کردید.

تفاوت سود بانکی با سود در بازار بورس چیست ؟

به صورت کلی می توان تفاوت بین سودی که شما از سرمایه گذاری در بانک یا بورس بدست آورید را به دو شکل بیان کرد:

تفاوت اول تفاوت در تضمین سود

تفاوت اول تفاوت در تضمین سود می باشد، سود بانکی با سودی که شما می توانید از بورس بدست بیاورید دارد به این صورت که بانک به سپرده شما سودی تضمین شده ولی در مقایسه با بازه زمانی که این پول در اختیار بورس است، سودی پایین تر پرداخت می کند.سودی که شما می توانید از بورس بدست بیاورید، در مقایسه با بانک بسیار بالاتر بوده ولی مثل بانک تضمینی در بدست آوردن آن وجود ندارد.

تفاوت دوم در نکته ای است که بر روی میزان سود شما اثر می گذارد

تفاوت دوم در نکته ای است که بر روی میزان سود شما اثر می گذارد به این صورت که شما یا هر فرد دیگری اگر ۱ میلیون تومان در بانک سپرده گذاری کنید بدون در نظر گرفتن اینکه چه توانایی ها یا شرایطی دارید، مبلغ ثابتی را به عنوان سود سپرده گذاری دریافت خواهید کرد.اما در بورس قضیه کاملا متفاوت است، شما در بورس به ندرت می توانید ۲ نفر را پیدا کنید که از ۱ میلیون تومان سرمایه دقیقا یک مبلغ یکسان بازدهی را بدست آورده باشند و این موضوع به دلیل تنوع گزینه های سرمایه گذاری در بورس و همچنین تفاوت در مهارت و توانایی تصمیم گیری افراد است.

در واقع تفاوت اصلی که سرمایه گذاری در بورس با بانک دارد در این است که بازدهی سرمایه گذاری در بورس تا حد بسیار زیادی به خود فرد سرمایه گذار و توانایی های او بستگی دارد و شما هرچه توانایی و مهارت های خود را افزایش دهید قابلیت کسب سود های بیشتری از بورس را دارید.به طور کلی سود در بورس به خود شما وابسته است و می تواند بسته به توانایی های شما اعداد بسیاری بالایی باشد اما در بانک شما هیچ تاثیری بر روی میزان سود خود ندارید.

بازدهی واقعی بانک چقدر است؟

بر اساس آمارهای روزنامه دنیای اقتصاد نرخ سود سپرده بانکی از سال های ۹۰ تا ۹۴ به ترتیب برابر با ۱۷%، ۱۷%، ۲۳٫۵%، ۲۲% و ۲۱% بوده است. بر اساس این نرخ ها اگر در ابتدای سال ۹۰ مبلغ یک میلیون تومان را در بانک سپرده گذاری می کردید در انتهای سال ۹۴ پول شما تقریبا ۲٫۵ میلیون تومان می شد؛ یعنی پول بعد از ۵ سال تقریبا ۲٫۵ برابر رشد می کرد. از طرفی بر اساس همین آمار روزنامه دنیای اقتصاد، متوسط نرخ تورم در این سال ها به ترتیب ۲۱٫۵%، ۳۰٫۵%، ۳۴٫۷%، ۲۱٫۱% و ۱۴٫۸% بوده است. این اعداد بدان معنی هستند که در ۵ سال گذشته برای حفظ ارزش یک میلیون تومان، این پول باید به مبلغی بیش از ۳ میلیون تومان تبدیل شود تا فقط ارزش خود را حفظ کرده باشد. در نتیجه، اگر فردی در ۵ سال گذشته پول خود را در بانک سپرده گذاری کرده باشد نه تنها بازدهی بدست نیاورده است بلکه حدود ۱۶% از ارزش واقعی پول خود را نیز از دست داده است.

بازدهی واقعی بورس چقدر است؟

تصویر زیر بیانگر روند رشد شاخص کل بورس تهران از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ است. تغییرات شاخص به این معنی است که اگر شما سرمایه خود را در تمام شرکت های بورسی پخش کنید، درصد تغییرات سرمایه شما به طور متوسط به اندازه درصد تغییرات شاخص کل بورس خواهد بود.

همان طور که در تصویر نیز مشخص است شاخص کل بورس با وجود تمام فراز و نشیب هایش از ابتدای سال ۱۳۹۰ تا ابتدای سال ۱۳۹۵ بیش از ۳۰۰% رشد داشته است. یعنی حتی اگر در بدترین روزهای بورس در سال های ۹۳ و ۹۴ هم سهام خود را به فروش نرسانده باشید باز هم سرمایه شما رشدی بیش از ۳۰۰% را تجربه کرده است.

در تصویر زیر نیز روند تغییرات یکی از سهم های بورس یعنی «بانک ملت» نمایش داده شده است. این تصویر نشان می دهد که اگر فردی به جای سپرده گذاری در بانک ملت، سهام این بانک را خریداری کرده بود از اسفند ماه سال ۱۳۸۸ تا فروردین ماه سال ۱۳۹۵ چه میزان بازدهی بدست می آورد.

همان طور که در تصویر نیز مشخص است بازدهی سهام این بانک با احتساب افزایش سرمایه ها و سودهای نقدی که در طی این ۶ سال به سهام دارانش داده، حدود ۹۵۰% بوده است.

چند نکته برای تصمیم گیری سرمایه گذاری در بانک یا بورس

نکته مهم دیگر، کاهش ارزش پول پس از مدت زمان مشخص در بانک است. به ویژه در کشوری مثل ایران که تورم تبدیل به بخش اجتناب ناپذیر ساز و کار های اقتصادی شده است، پس از حدود چهار یا پنج سال ماندن سرمایه در بانک، ارزش آن به مراتب کمتر شده و لذا بازدهی کمتری در مقایسه با بورس خواهد داشت.

هر چند وضعیت بازار بورس بر اساس نوسانات پول و ارزش سهام ها و همچنین میزان سپرده شما تغییر می کند، با این حال در بلند مدت می تواند بسیار بیشتر از بانک سود آوری داشته باشد.به این ترتیب، در صورتی که مایل هستید با بخشی از پول خود خطر پذیری کنید و به سود نسبتا زیاد برسید، بهتر است قبل از سرمایه گذاری، به خوبی با رفتار های خاص سهام ها و شرکت ها آشنا شوید و ترفند ها و آداب بازار بورس یا یاد بگیرید.علاوه بر این، فراموش نکنید که شکست ها و ضرر ها در بورس کاملا عادی هستند و نباید پر توقع و عجولانه منتظر سود هنگفت باشید.

با توجه به روند فعالیت های اقتصادی کشور و بحران های ناشی از تحریم و مدیریت ناکارآمد پولی و ارزی کشور، و با نگاهی به منحنی رشد سوددهی بورس و شرکت های بورسی در سال های اخیر، خواهیم دریافت که بورس و سرمایه گذاری در سهام شرکت ها علاوه بر مشارکت در رونق تولید و آرامش نسبی جامعه از حیث امنیت سرمایه گذاری، از نظارت و حاکمیت چند جانبه برخوردار بوده است.شاید این سوال پیش اید که بانک ها با منابع مالی فراوان چرا محل مناسبی برای سرمایه گذاری نیست که دلایل واضح و روشن عملکردی آنان به ویژه پس از اعلان بیلان خود در مجامع عمومی، سریال فساد های بانکی و احراز این مهم که منابع بانکی برای تامین مالی بنگاه های اقتصادی محدود بوده و این بنگاه ها می توانند از طریق بازار سرمایه تامین مالی خود را انجام دهند، و در عین حال باید انضباط و شفافیت مالی را رعایت کنند. تکلیف اعتماد عمومی مردم را برای سرمایه گذاری در بورس با همه مزیت های مورد نیاز یک سرمایه گذاری مطمئن راسخ می کند. علاوه بر انکه این سرمایه ها مولد تولید و افزایش عرضه و تقاضا در بازار تجاری نیز می گردند.