همه درمورد «اقتصاد گیگ» (Gig Economy) صحبت می کنند و تعداد فزاینده ای از افراد در آن کار می کنند. این اصطلاح ممکن است چیز جدیدی به نظر برسد، اما به واقع این گونه نیست. قبل از این که نرم افزارها ایده ی خدمات درخواستی و کار گیگ را به تلفن همه ی افراد برسانند، اقتصاد گیگ را گاهی «اقتصاد فریلنسری»، «نیروی کار چابک» یا حتی «کار موقت» می نامیدند.
هم چنین، ممکن است به نظر برسد که این روزها همه شغلی جانبی دارند یا این که مردم مشاغل روزانه ی خود را برای مشاغل اقتصادی ای ترک کرده اند که دستمزدشان به همان اندازه خوب است، اما استرس کم تری دارند. در حالی که برخی از افراد با موفقیت ۹ تا ۵ برابری به اقتصاد گیگ منتقل شده اند، حقیقت این است که اقتصاد گیگ فقط بر اساس تقاضا کار نمی کند. در این مطلب با اقتصاد گیگ، کارمند گیگ، جوانب مثبت و منفی آن و همچنین مشاغلی که در اقتصاد گیگ جای می گیرند آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
اقتصاد گیگ چیست؟
موسیقی دانان معمولا از اجراکردن در یک مکان به عنوان «گیگ» یاد می کنند. اقتصاد گیگ نیز تقریبا به همان روش کار می کند. کارمندانِ شرکت های بزرگ به جای شغل سنتی، اداری و تمام وقت با یک شرکت واحد، به عنوان پیمان کاران کوتاه مدت، موقت یا فریلنس برای یک یا چند کارفرما کار می کنند، اگرچه به معنای سنتی کارفرما نیستند. اگرچه اصطلاح «اقتصاد گیگ» نسبتا جدید است، این توافقات کاری غیر سنتی از مدت ها قبل وجود داشته اند.
اقتصاد گیگ چگونه کار می کند؟
مهم نیست که یک کارمند گیگ در چه صنعتی مشغول به کار است، اقتصاد گیگ متشکل از کارهای کوچکی است که کارمند آن ها را انجام می دهد. این کارها می توانند از تهیه ی مواد غذایی گرفته تا نوشتن کد، متنوع باشند. کارمند گیگ می تواند انتخاب کند که برای ساعات مشخصی کار کند (انتخاب شیفت)، یا این که روی چه پروژه ای کار کند. وقتی کار یا شیفت تمام شد، کارمند به سمت کار بعدی حرکت می کند. این کار ممکن است وظیفه ی دیگری در همان شرکت یا کاری کاملا متفاوت در یک شرکت دیگر باشد.
در بیش تر موارد شیفت ها یا پروژه ها انعطاف پذیر هستند. کارمند گیگ ممکن است یک کار روزانه داشته باشد که در آن برای شغلی سنتی از ساعت ۹ تا ۵ عصر کار کند و سپس برای کار «گیگ» از ۵ تا ۹ شب کار کند؛ هم چنین، ممکن است کارمند گیگ دیگری برای ایجاد یک شغل تمام وقت، چندین کار گیگ داشته باشد، اما با برنامه ای منعطف یا جایگزین کارهایش را انجام دهد؛ به علاوه، کارمندان گیگ می توانند انتخاب کنند که از ۹ تا ۵ کار کنند. در حالی که بسیاری از مردم فکر می کنند که «شرکت» کارفرماست، در اقتصاد گیگ چنین نیست. بسیاری از شرکت هایی که از کارمندان گیگ استفاده می کنند، مانند اوبر (Uber) و ... کارمند گیگ را استخدام نمی کنند، بلکه صرفا «رابط» هستند و پیمان کاران و مشتریان را به هم نزدیک می کنند.
کارمند گیگ کیست؟
مشخص کردن تعداد دقیق افرادی که در اقتصاد گیگ کار می کنند، دشوار است. از آن جا که اصطلاح «کارمند گیگ» چند وضعیت کارمندی (فریلنسری، کار پاره وقت و کارمند پیمانی) را شامل می شود، تعریف این که چه کسی کارمند گیگ است یا نیست، سخت است. در بسیاری از مطالعات سعی شده است که کارمند معمولی گیگ ارزیابی شود، اما نمایه ی واحدی برای کارمند گیگ وجود ندارد. مطابق آمار، زن و مرد به طور مساوی در اقتصاد گیگ شرکت می کنند، اما در نوع اجرای آن ها تفاوت وجود دارد. مردان بیش تر به دنبال گیگ کارگری می روند، در حالی که زنان بیش تر برای بازاریابی گیگ کار می کنند یا کالاها را به صورت آنلاین می فروشند. مردان بیش تری، نسبت به زنان، برای درآمد تمام وقت خود به کارهای گیگ تکیه می کنند. زنان تمایل دارند که به صورت نیمه وقت یا برای درآمد اضافی در اقتصاد گیگ کار کنند. با ادامه ی فناوری های جدید، همکاری نیروی کار را تسهیل می کند و کار را در هر مکان و در هر زمان ممکن در مقیاس جهانی امکان پذیر می کند. انتظار می رود که افراد بیش تری مشمول اقتصاد گیگ باشند.
جوانب مثبت و منفی مشاغل در اقتصاد گیگ چیست؟
مانند هر شغلی، شرکت در اقتصاد گیگ مزایا و معایبی دارد که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
جوانب مثبت شرکت در اقتصاد گیگ
- انعطاف پذیری: بارزترین مزیت اقتصاد گیگ انعطاف پذیری آن است. شما به عنوان کارمند گیگ باید انتخاب کنید که چه موقع و در کجا کار می کنید، چه مشتریانی را قبول می کنید و کدام یک را نمی پذیرید و حتی در برخی شرایط، نرخ خود را تعیین کنید. می توانید فقط آخر هفته ها، فقط شب ها یا در صورت تمایل فقط ۱ ساعت در هفته کار کنید.
- تست کردن کارهای جدید: کار کردن در اقتصاد گیگ کاری است که برخی افراد برای کسب درآمد اضافی انجام می دهند، اما برای سایرین اقتصاد گیگ آزمایش یک حرفه ی جدید است. به عنوان مثال، اگر عاشق حیوانات خانگی هستید و به این فکر می کنید که می توانید از حیوان خانگی دیگران مراقبت کنید، بهترین کار راه سنجش علاقه تان به این کار انجام آن است. اقتصاد گیگ به شما اجازه می دهد که بدون این که منبع اصلی درآمد خود را از دست بدهید، شور و اشتیاقتان را کشف کنید و ببینید که آیا علاقه تان چیزی بیش از یک فانتزی گذراست یا خیر.
جوانب منفی شرکت در اقتصاد گیگ
- کمبود مزایا: وقتی کسب وکارتان را راه انداختید، برای خودتان هم کسب درآمد می کنید، یعنی خودتان مزایای کارتان را مشخص می کنید. بله، شما می توانید زمان و میزان کار خود را انتخاب کنید، اما واقعیت این است که اگر کار نکنید، حقوقی هم دریافت نمی کنید و به عنوان کارمند گیگ، احتمالا بیمه ی درمانی یا مزایای دیگری نیز نخواهید داشت.
- درآمد ناهماهنگ: درآمد ناهماهنگ یکی از جوانب منفی چنین مشاغلی است. در بیش تر مشاغل گیگ، به ازای هر پروژه یا کار به شما پرداخت می شود. مشکل این است که شما ممکن است بر تعداد کارهایی که می توانید در ۱ روز یا ۱ هفته انجام دهید، کنترل نداشته باشید. اگر کسی کاری نداشته باشد، به چیزی مونتاژ شده احتیاج نداشته باشد یا از شما نخواهد که چیزی را تحویل دهید، هیچ درآمدی کسب نمی کنید.
- فرسایش: کار در چندین شغل یا در ساعت های عجیب و غریب برای همه مناسب نیست. برخی از افراد دریافتند که به همان اندازه که کارشان انعطاف پذیر است، بعد از مدتی کار گیگ خسته کننده و استرس زا می شود.
۷ گروه شغلی در اقتصاد گیگ کدامند؟
در ادامه ۷ دسته ی شغلی را برای مشاغل فریلنسری و نیروی کار اقتصاد گیگ معرفی کرده ایم که می توانید از راه دور آن ها را انجام دهید.
کامپیوتر و IT
گروه کامپیوتر و IT طیف گسترده ای از مشاغل را پوشش می دهد. از تعمیر کامپیوتر گرفته تا امنیت شبکه، می توانید مشاغلی را در این حیطه پیدا کنید. مشاغل رایج فریلنسری در حوزه ی کامپیوتر:
- مهندس امنیت اطلاعات؛
- تحلیل گر شبکه؛
- مدیر میان افزار (Middleware) لینوکس.
نویسندگی
نویسندگان انواع نوشتار را برای مخاطبان مختلف تولید می کنند. این نوشتار می تواند از گزارش های شرکتی برای مجموعه ی اجرایی گرفته تا پست های وبلاگ و محتوای وب باشد. مشاغل رایج فریلنسری در حوزه ی نویسندگی:
- نویسنده ی محتوا، مدیر پروژه؛
- رزومه نویس؛
- کپی رایتر.
توسعه ی نرم افزار
توسعه ی نرم افزار یکی دیگر از مشاغل مناسب برای نیروی کار اقتصاد گیگ است. توسعه دهندگان نرم افزار برنامه هایی را طراحی و تست می کنند که در کامپیوترها، برنامه ها و حتی بازی های تعاملی آنلاین اجرا می شوند. مشاغل رایج فریلنسری در حوزه ی توسعه ی نرم افزار:
- مهندس DevOps؛
- مهندس بازی؛
- طراح رابط کاربری (UX ) و تجربه ی کاربری (UI ).
حساب داری و امور مالی
مشاغل در حساب داری و امور مالی شامل همه ی موارد مربوط به پول هستند. این نوع مشاغل می توانند شامل رسیدگی به حساب های بدهی و مطالبات، تهیه ی اظهارنامه ی مالیاتی یا پیش بینی مالی باشند. مشاغل رایج فریلنسری در حوزه ی حساب داری و امور مالی:
- مسئول وام؛
- متخصص مربوط؛
- دستیار حسابدار.
مدیریت پروژه
مدیریت پروژه یکی دیگر از مشاغل مناسب برای نیروی کار اقتصاد گیگ است. مدیران پروژه از ابتدا تا انتهای پروژه ها را هماهنگ می کنند. کار آن ها می تواند شامل کار با فروشندگان داخلی و خارجی، مدیریت بودجه، جلوگیری و جبران تأخیرها باشد. مشاغل رایج فریلنسری در حوزه ی مدیریت پروژه:
- مدیر پروژه؛
- مدیر دفتر.
اداری
متخصصان اداری پشتیبانی از مدیران، از جمله مدیریت ارتباطات ورودی و خروجی، مدیریت پروژه ها و برنامه ریزی سفر را فراهم می کنند. مشاغل رایج فریلنسری در حوزه ی اداری:
- دستیار مجازی؛
- تکنسین داروساز؛
- دستیار اداری طراحی.
آموزش و پرورش
شما، به عنوان یک مربی یا معلم، به افراد در آموزش مهارت های جدید کمک خواهید کرد. می توانید به عنوان یک مربی شرکتی، استاد نیمه وقت، مربی، استاد راهنما یا معلم کار کنید. مشاغل رایج فریلنسری در حوزه ی آموزش وپروش:
- آموزش طراحی؛
- مدرس آیلتس؛
- معلم دبیرستان.
جمع بندی اقتصاد گیگ
اقتصاد گیگ برای مدت طولانی وجود داشته است، حتی اگر بیش تر مردم آن را درک نمی کردند. حتی اگر این اقتصاد چیز جدیدی نباشد، برای همه مناسب نیست. اگرچه مزایای انعطاف پذیری و رئیس خود بودن وسوسه انگیز است، این مزایا همیشه از معایبی مانند ناهماهنگی حقوق یا از دست دادن مزایا بیش تر نیستند؛ با این حال، اگر می خواهید یک شغل جدید را آزمایش کنید یا هر ماه درآمد اضافی را به حقوق پایه ی خود اضافه کنید، یک شغل گیگ ممکن است انتخاب مناسبی برایتان باشد.
تعریف استراتژی کسب و کار و انواع آن
