به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از افکار نیوز، علی انصاریان و مهرداد میناوند؛ نام های آشنایی که هم ورزشی ها آنها را خوب می شناسند و هم اهالی هنر. آخرین حضور آن ها کنار یکدیگر، در برنامه «شوتبال» بود که کسی گمان نمی برد آخرین دیدار با آن ها باشد.
از زمان خبر ابتلای میناوند و انصاریان به ویروس کرونا ، رسانه های مکتوب، مجازی و شبکه های مختلف تلویزیون، هر لحظه در پی پوشش اخبار آن ها بودند و این روند تا جایی پیش رفت که باعث ایجاد تنش، گسترش شایعات و حتی ورود به حریم شخصی آن ها شد. از جمله، دوربین و میکروفن بخش های خبری و برنامه های مختلف سیما، همیشه در راهرو بیمارستان منتظر بود تا از یک پزشک، کادر درمان یا ملاقات کننده، جویای احوال این دو چهره سرشناس شود که این کار، به پخش اخبار ضد و نقیض، ایجاد امید کاذب و ... دامن می زد. در رابطه با همین موضوع، با دکتر علیرضا دهقان نیری، دانشیار ارتباطات دانشگاه تهران و عضو سابق کمیته ملی ارتباطات کمیسیون ملی یونسکو گفت وگو کرده ایم که می خوانید.
رسانه ها از جمله شبکه های مختلف صدا و سیما ، در پوشش اخبار بیماران کرونایی که مشهور هم هستند، بسیاری از مواقع، از خط قرمز عبور می کنند که آخرین نمونه آن به مهرداد میناوند و علی انصاریان برمی گردد. به نظر شما، این سبک از ارائه اخبار چه پیامدهایی دارد؟
این روند از ابتدای شیوع ویروس کرونا وجود داشته است. در آغاز هم دیدیم که برخی از مقامات سیاسی به این بیماری مبتلا شدند و اخبار مرتبط با آن ها نیز در رسانه ها منتشر شد. همان زمان هم لحظه به لحظه آماری از وضعیت بیماری سیاستمداران سرشناس ارائه می شد که اصلا کار صحیحی نبود. حتی در برخی موارد از این پوشش خبرِ لحظه ای، سوء استفاده شد، چرا که بعضا به حریم خصوصی افراد تجاوز می شد.
در ابتدای امر، خود سیاسیون نیز به بیان بیماری شان می پرداختند که شاید انگیزه آن ها این بود که بگویند ما نیز مانند همه آدم ها به این بیماری مبتلا شدیم و تفاوتی بین ما با دیگر افراد نیست؛ حالا ممکن است یا به صراحت این موضوع را بیان می کردند یا در قالب ارائه گزارشی از وضعیت خود.
در کل، پوشش بیش از اندازه و پرداختن زیاد به این موضوعات، بازتاب های منفی خودش را دارد. به طور مثال در پوشش اخبار آقایان میناوند و انصاریان، رسانه ها، به طور کامل حریم خصوصی این افراد را زیر پا گذاشتند. دلیلش هم این بود که مطبوعات، سایت ها، تلویزیون و شبکه های مجازی، دنبال بهره برداری از شهرت این دو چهره ورزشی و رسانه ای بود.
پوشش لحظه ای اخبار چه اثرات زیان باری به همراه دارد؟
شاید سوء نیتی پشت پوشش های خبری لحظه ای وجود نداشته باشد، اما نکته ای که اهمیت دارد، این است که این گونه بهره برداری از شهرت افراد و یا مشکلات و بیماری آن ها درست نیست. در واقع نباید زندگی و مشکلات افراد و شخصیت ها را ابزاری برای کسب مخاطب کنیم.
رسانه ها باید دقت داشته باشند که برای انتشار سریع اخبار یا نشان دادن سرعت عمل بالای خودشان، سوار یک موج خبری نشوند، چون آسیبی که در پس این موج های خبری وجود دارد، بسیار مخرب است؛ یکی از نتایج آن، ایجاد تشویش در دل جامعه است، نکته دوم انتشار اخبار ضد و نقیض و شایعه پراکنی است، سومین آسیب هم، زیرپا گذاشتن حریم خصوصی افراد است. اگر رسانه ها، مخصوصا رسانه های رسمی مثل تلویزیون چنین عملکرد و رویکردی را داشته باشند، کارشان بسیار غیر اخلاقی، غیرحرفه ای و غیر انسانی است.
به طور خاص، عملکرد رسانه ها در پوشش خبر بیماری انصاریان و میناوند را چگونه ارزیابی می کنید؟
تهیه گزارش های عمقی، کار بسیار مفید و خوبی است، اما اگر هیجانی باشد، یعنی اگر رسانه با انتشار خبر فوت یک هنرمند یا یک ورزشکار یا هر موضوعی که به آن ها مرتبط می شود، سعی داشته باشد که بیشتر خودش را نشان دهد و مخاطب را جذب کند، نه تنها کار حرفه ای انجام نداده، بلکه عملکردش نیز غیر انسانی بوده است. متاسفانه در اتفاقات اخیر با این مسئله رو به رو شدیم.
اگر هدف رسانه، اطلاع رسانی باشد، هیچ گاه سراغ گفت وگوهای سطحی یا هیجانی نمی رود، بلکه سعی می کند وارد حریم خصوصی افراد نشود. برای نمونه، اگر صدا و سیما، رسانه ملی است، سوار بر موج خبری پیش نخواهد رفت و در عوض، اطلاعات جامع، کلی، راهگشا و مفید در دسترس مخاطبانش قرار می دهد.
البته همیشه این گونه نیست که بخواهیم بگوییم اهداف رسانه، مخصوصا صدا و سیما، مغرضانه است. ولی گاه رویکردهای سیاسی پا به عرصه می گذارند و اهداف رسانه ها را سوگیرانه می کنند که باعث می شود برخی از آن ها، از هدف اصلی خود یعنی ایجاد توازن در پوشش خبری دور شوند.
مهم ترین نکته ای که در پوشش چنین اخباری باید رعایت شود، چیست؟
آن چه برای پوشش دادن هر خبری لازم است و گاهی اوقات با رعایت نکردن آن مواجه می شویم، یکی حرفه ای بودن و دیگری نیز اخلاقی عمل کردن است، که البته با رعایت این موارد هم باز ممکن است نتایج ناخواسته ای برای جامعه و افکار عمومی به همراه داشته باشد.
علی انصاریان و مهراد میناوند، در برنامه های تلویزیونی زیادی حضور پیدا می کردند
حرفه ای بودن و اخلاقی عمل کردن به چه معناست؟
کنکاش درباره یک فرد مشهور، چندان اخلاقی نیست یا گسترش یک خبر به دلیل سرشناس بودن فرد و ورود به فضای خانواده و حریم شخصی آن آدم، توسط هر رسانه ای آن هم فقط برای جذب مخاطب، نه تنها حرفه ای نیست، بلکه غیر اخلاقی هم است.
متاسفانه ما در برخی از پوشش های خبری چه از جانب تلویزیون و چه از جانب دیگر رسانه ها، لحظه به لحظه از زندگی و حریم خصوصی این دو ورزشکار با خبر می شدیم که همین رعایت نکردن محدوده حریم خصوصی، فضای جامعه را متشنج کرده بود.
اولین تصویر از «علی انصاریان» در آخرین فیلمش منتشر شد
