به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از برنا، دونالد ترامپ که به اقدامات غیر قابل پیش بینی و غیر منتظره اش مشهور است و از زمان روی کار آمدن خود و ورودش به کاخ سفید به همه مذاکرات و معاهدات بین المللی از جمله، معاهده پاریس، نفتا و به ویژه توافقنامه بین المللی برجام و غیره پشت پا زده است، این بار نیز در اقدامی با هدف به صفر رساندن فروش نفت ایران، با ادامه معافیت نفتی خریداران نفت از ایران، مخالفت کرد. البته این اقدام ترامپ با وجود مشاوران تندرو ضدایرانی اش چون جان بولتون و «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا دور از ذهن نبود.
در بیانیه کاخ سفید که در روز دوشنبه (دوم اردیبهشت ماه) منتشر شد، آمده است: «ترامپ تصمیم گرفته که دیگر معافیت از مجازات بابت خرید نفت از ایران را که ماه مه تمام می‌شود، تمدید نکند. این تمهیدات برای این است که صادرات نفت ایران به صفر رسانده شود و اصلی‌ترین درآمد ایران از آن گرفته شود.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «ایالات متحده آمریکا، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، سه عضو اصلی تولید انرژی جهان به همراه دوستان و متحدان متعهد هستیم که تقاضای کافی در بازار جهانی نفت ادامه پیدا کند. ما توافق کردیم که تصمیمی زمان‌بندی شده بگیریم تا اطمینان دهیم تقاضای جهانی در پی کنار گذاشتن نفت ایران از بازار فراهم شود.
همچنین تاکید شد: «دولت ترامپ و متحدان ما مصمم به حفظ و گسترش کمپین فشار حداکثری اقتصادی علیه ایران هستند تا رفتار بی‌ثبات کننده ایران که تهدیدی برای ایالات متحده، متحدان و شرکای ما و خاورمیانه است، پایان یابد.» ترامپ البته این اقدام را با استقبال دو متحد نفتی اش یعنی عربستان و نوچه اش امارات انجام داد و عربستان نیز در اقدامی هماهنگ شده و خصمانه علیه ایران اعلام کرد که وضعیت بازار نفت به ویژه تامین نیاز نفتی بازار را بررسی می کند.
بیانیه کاخ سفید واکنش هایی را از سوی، چین، ترکیه، روسیه و اتحادیه اروپا در پی داشت. سخنگوی وزارت خارجه چین، مخالفت کشورش را با تحریم های یکجانبه آمریکا علیه ایران اعلام کرد و در بیانیه ای در روز سه شنبه نیز ضمن تاکید بر مواضع قبلی اش، هشدار داد که لغو معافیت خریداران نفتی از ایران، تنش‌ها را تشدید خواهد کرد. چین از یک سو به عنوان بزرگترین وارد کننده نفت از ایران است و از سوی دیگر نیز در جنگی تجاری با آمریکا به سر می برد. تا جایی که آمریکا همواره از قدرتمند شدن چین در عرصه جهانی هراس دارد و تلاش می کند که روند روبه رشد چین را با اختلال مواجه کند. بنابراین این اقدام آمریکا را می توان از این منظر مورد بررسی قرار داد.
علاوه بر چین، ترکیه نیز در زمینه انرژی به ویژه گاز به ایران وابسته بوده و قراردادهای بلندمدتی نیز با ایران منعقد کرده است که با لغو این معافیت ها قطعا متضرر خواهد شد.
«برایان هوک»، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، گفت که آمریکا به عراق کمک خواهد کرد تا تولید نفت خود را بالا ببرد تا ترکیه و دیگر کشورهای وارد کننده (نفت) پس از پایان معافیت‌های نفتی ایران نیز کماکان از طریق بغداد، تأمین باشند. اما آنچه باید در نظر داشت این است که به هر حال ترکیه از یک سو همسایه و دارای مرز مشترک با ایران است و از سوی دیگر در صورت مخالفت ترکیه با تصمیم آمریکا، مجددا تنش هایی بین دو کشور ایجاد خواهد شد که در نهایت موقعیت آن را متزلزل خواهد کرد. هر چند مقامات ترکیه تلاش کرده اند در برابر زیاده خواهی های تیم ترامپ ایستادگی و بر منافع خود تاکید کنند.
در ادامه واکنش ها به اقدام آمریکا برای به صفر رساندن فروش نفت ایران، وزارت خارجه روسیه در بیانیه ای از ایران حمایت و اعلام کرد: «تحریم نفتی ایران به منظور محروم کردن ایران از درآمد صادراتی و تضعیف اقتصاد این کشور صورت می گیرد چرا که سیاست مستقل تهران بارها موجب خشم مقامات آمریکا شده است. از جمله این که ایران آمریکا را از قدرتمند شدن در منطقه خاورمیانه باز می دارد. ما از استقامت ایران در برابر تحریم های شدید آمریکا حمایت می کنیم و بر تعهد مستمر روسیه برای اجرای برجام تاکید داریم.» این بیانیه روسیه در حالی اعلام شد که دو کشور ایران و روسیه بارها در مقابل یکجانبه گرایی و زیاده خواهی های دولتمردان آمریکایی در دوره های مختلف زمانی به ویژه دوره ترامپ ایستاده و با یکدیگر همکاری داشته اند.
لغو معافیت نفتی کشورهای متحد آمریکا در حالی است که پس از اعلام این تصمیم نیز، برخی کشورها از جمله کره جنوبی از مذاکره و مشاوره با مقامات آمریکا در مورد اخذ معافیت از تحریم نفتی ایران، خبر داده اند.
با اعلام تصمیم کاخ سفید مبنی بر عدم تمدید معافیت نفتی، وزارت امور خارجه کشورمان نسبت به این اقدام واکنش نشان داد و اعلام کرد: «با توجه به غیرقانونی بودن اصل تحریم های مورد نظر، جمهوری اسلامی ایران اصولا ارزش و اعتباری برای معافیت های اعطایی بر تحریم ها قائل نبوده و نیست و وزارت امور خارجه به صورت مستمر با تمامی نهادهای ذیربط داخلی در تماس بوده و نیز رایزنی های فشرده ای با بسیاری از شرکای خارجی اعم از اروپایی، بین المللی و همسایگان صورت خواهد داد.»
حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر انقلاب، در دیدار با کارگران درباره حرکت اخیر آمریکا «برای تحریم فروش نفت ایران» گفتند: «اولاً تلاش اینها به جایی نمیرسد. ما آن‌قدری که نیاز داریم و خودمان اراده میکنیم، میتوانیم نفت خود را صادر کنیم. آنها به خیال خودشان راه را مسدود کرده‌اند اما ملت فعال و مسئولین بیدار اگر دامن همت به کمر بزنند بسیاری از بن‌بست‌ها را باز خواهند کرد. ثانیاً بدانند این دشمنی بی‌جواب نخواهد ماند و پاسخ این دشمنی را خواهند گرفت. ملت ایران ملتی نیست که در مقابل دشمنی آنها ساکت بنشیند. ثالثاً هرچه ما کمتر وابسته به این شکل از فروش نفت باشیم، قدر میدانیم و این برای ما بهتر است.»
همچنین «بیژن زنگنه»، وزیر نفت، هفته جاری در صحن علنی مجلس با اشاره به وضعیت فعلی بازار نفت بیان کرد: «رویای آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران تحقق نخواهد یافت و با همه توان این سیاست تحریمی را با شکست روبه‌رو میکنیم.»
«حسن روحانی»، رئیس جمهور، در جلسه روز گذشته هیات دولت خطاب به مقامات عربستان و امارات گفت: «شما که وجودتان در سایه جمهوری اسلامی ایران است، چطور به ترامپ می‌گویید که اگر صادرات نفت ایران را به صفر برسانید ما آن را جبران خواهیم کرد؟ آیا از تبعات این حرف خود آگاه هستید و می‌دانید که این به معنای دشمنی صریح با ملت ایران است؟ آیا نمی‌دانید که دوران ترامپ به پایان خواهد رسید و ما ماندگار هستیم و به عنوان همسایه در طول سالیان طولانی در کنار هم خواهیم بود؟ بهتر است به فکر دوستی دائمی در منطقه باشیم. همراهی عربستان و امارات با تصمیم ترامپ حاکی از آن است که این اقدام به نوعی در راستای فشار حداکثری صورت می گیرد تا از نقش و قدرت منطقه ای ایران بکاهند.»
تحریم نفتی ایران و به صفر رساندن فروش نفت ایران همچنین در شرایطی صورت می گیرد که دو کشور بزرگ صادرکننده نفت یعنی لیبی و ونزوئلا دچار بحران داخلی شده اند و وضعیت باثباتی را نمی توان برای این دو کشور به ویژه در زمینه صدور نفت متصور بود. به ویژه اینکه برخی خبرها حاکی از آن است که حتی ونزوئلا نیز مجبور به واردات نفت شده است که بر متزلزل بودن بازار نفت خواهد افزود.
«محمداسماعیل سعیدی»، نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری برنا در مورد عدم تمدید معافیت خریداران نفت ایران گفت: چنانچه با کشورهای منطقه از جمله هند، چین، کره‌جنوبی و ترکیه دیپلماسی فعالی داشته باشیم، میتوانیم فروش نفت را به این کشورها ادامه دهیم و آمریکا در سیاست جدید خود شکست خواهد خورد.
وی ادامه داد: مسیرهای مختلفی برای دور زدن تحریم‌ها و صادرات نفت وجود دارد که می‌توان از طریق مرزهای گسترده‌ای که با 15 کشور منطقه چه خاکی و چه دریایی داریم به راحتی نفت را در بازارهای آزاد، عرضه کنیم.
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه آمریکا به هیچ‌وقت نمی‌تواند صادرات نفت ایران را به صفر برساند، افزود: آمریکا یک جو روانی ایجاد کرده که می‌تواند این کار را انجام دهد ولی یقینا در سیاستی که پیش گرفته ناکام خواهد ماند.
همچنین «علی بختیار»، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری برنا، در خصوص تصمیم اخیر دولت ترامپ مبنی بر اعمال محدودیت بیشتر در فروش نفت ایران با تاکید بر اینکه این اقدام آمریکا یک بلوف سیاسی است، گفت: آمریکایی‌ها در دوران تحریم های سابق و حتی در دوران دفاع مقدس این گونه بلوف‌ها را می زدند. در شرایط سخت جنگ نظامی علیه ایران، بازهم نفت می‌فروختیم. در تحریم سابق که می‌خواستند عدد صادرات نفت ایران را به صفر برسانند ما با انسجام، وحدت و همدلی در داخل کشور توانستیم صادرات نفت خود را از مسیرهای مختلف انجام داده و مشتری جدید هم جذب کنیم.
وی افزود: آمریکایی‌ها سال گذشته قول داده بودند که تا 13 آبان ماه، صادرات نفت ایران را به صفر برسانند ولی طبق برنامه ریزی که مجلس و دولت داشت، اجازه ندادیم صادرات متوقف شود.
بختیار ادامه داد: مسائل و مشکلاتی که در بورس نفت داشتیم را رفع کردیم و امروز با عرضه نفت خام در بورس که یک پرستیژ ملی برای ایران است، با یک سازوکار بسیار شفاف نفت می‌فروشیم و سازوکارهای دیگری برای فروش میعانات گازی در بازار داریم. در این زمینه کمیسیون انرژی با وزارت نفت طراحی خاصی انجام داده که در این راستا اختیارات لازم برای فروش نفت خام را به وزارت نفت داده‌ایم و هم نظارت‌های لازم را انجام خواهیم داد. طرح مشترکی کمیسیون انرژی با وزارت نفت درباره فروش نفت دارد که بسیار محرمانه و طبقه بندی شده است.
وی اظهار کرد: اگر مجلس و دولت با هم متحدتر باشند و برنامه های منسجم‌تری را ارائه دهند، میتوانیم از این شرایط سخت عبور و تهدیدها را به فرصت های جدیدی تبدیل کنیم.
نماینده گلپایگان در مجلس به تحریم‌های گذشته اشاره کرد و گفت: در تحریم‌های قبل به خودکفایی در بنزین رسیدیم و همچنین فازهای پارس جنوبی را به پیمانکاران ایرانی واگذار کردیم. امروز باوجود پیمانکاران ایرانی توانستیم به هزار میلیون متر مکعب گاز دست یابیم و در تولید گاز از قطری‌ها پیشی گرفتیم.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عرضه نفت خام در بورس می تواند در شرایط فعلی موثر واقع شود، تصریح کرد: اگر هند و کره از ایران نفت نخرند خودشان در زمینه تامین نفت دچار مشکل می شوند. ما با هیچ یک از کشورها مشکلی نداریم و به صورت مسالمت آمیز با آنها در حوزه نفتی کار می کنیم. اگر این کشورها بتوانند معافیت های لازمه را بگیرند ما آماده فروش نفت و خوراک پالایشگاه این کشورها هستیم.
گفتنی است، روزنامه واشنگتن پست به نقل از دو مقام آمریکایی گزارش داد: روز دوشنبه «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا به رسانه‌ها اعلام خواهد کرد که از ۱۲ اردیبهشت (2مه2019)، واشنگتن دیگر هیچ معافیت تحریمی جدیدی به کشورهایی که پیش از این دارای معافیت برای خرید نفت از ایران بودند، اعطا نخواهد کرد.
نوامبر سال گذشته، وزارت خارجه آمریکا معافیت‌های ۱۸۰ روزه‌ای را به ۸ کشور خریدار نفت و میعانات ایران از جمله هند، چین، ژاپن، تایوان، کره جنوبی، یونان، اسپانیا و ترکیه ارائه کرده بود تا در این فاصله به دنبال منابع جایگزین غیر از نفت ایران باشند. این مهلت 12اردیبشهت (2مه 2019) تمام خواهد شد.
همچنین شماری از مسئولان دولت آمریکا و از جمله جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، پیش از این بارها اعلام کرده بودند که سیاست آمریکا ناظر بر اعمال تحریم‌های حداکثری علیه ایران بوده و این کشور مایل است صادرات نفتی ایران را به صفر کاهش دهد.
