ساعدنیوز
ساعدنیوز

طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار

  جمعه، 06 خرداد 1401   زمان مطالعه 8 دقیقه
طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار
در مردادماه سال ۱۳۹۹، طرحی در مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد که منشأ جنجال‌های فراوانی شد: طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار. در این مقاله ابتدا با متن این طرح آشنا می‌شویم، سپس نظرات موافق و مخالف آن را بررسی می‌کنیم.

پیش از هر چیز باید جزئیات طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار را بدانیم. همان طور که گفتیم، این طرح در مردادماه سال ۱۳۹۹ اعلام وصول شد و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در شهریورماه سال ۱۴۰۰ کلیات آن را تصویب کردند. تصویب کلیات یک طرح یعنی اصل طرح موردتأیید است، اما بررسی جزئیات آن ادامه دارد. آخرین نسخه طرح تسهیل مجوزهای کسب و کار که در بهمن ماه ۱۴۰۰ اصلاح و تصویب شد، ۶ ماده دارد. این طرح در واقع برای اصلاح موادی از قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و قانون بهبود مستمر محیط کسب وکار پیشنهاد شده است. موضوعاتی که در این طرح به آنها اشاره شده است عبارت اند از:

  • تفکیک مجوز کسب وکارهای تأییدمحور و ثبت محور؛
  • ارتقای پایگاه اطلاعات قوانین و مقررات مرتبط با محیط کسب وکار؛
  • ثبت الکترونیکی قراردادهای تسهیلات بانکی؛
  • تغییراتی در برگزاری آزمون سردفتری، کارشناسان رسمی و وکالت.

برای اینکه با این موضوعات بیشتر آشنا شوید، در ادامه هرکدام را بیشتر توضیح می دهیم.

1. تفکیک مجوز کسب وکارهای تأییدمحور و ثبت محور

بر اساس طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار، ۲ نوع مجوز برای کسب وکارها صادر می شود که عبارت اند از مجوزهای:

  • کسب وکارهای تأییدمحور: آنهایی هستند که ممکن است محیط زیست، سلامت، منابع طبیعی یا امنیت عمومی را تهدید کنند. پیش از آنکه برای این نوع کسب وکارها مجوزی صادر شود، نهادهای مسئول هر بخش شرایط آنها را بررسی می کنند.
  • کسب وکارهای ثبت محور: به مشاغلی گفته می شود که جزو دسته اول نیستند. این کسب وکارها برای فعالیت فقط باید در سامانه یکپارچه کسب وکار ثبت نام و شناسه یکتا دریافت کنند.
ترازو

۲. ارتقای پایگاه اطلاعات قوانین و مقررات مرتبط با محیط کسب وکار

دومین موضوع مطرح شده در طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار این است که وزارت اقتصاد باید ظرف مدت ۶ ماه پایگاه اطلاعات قوانین و مقررات مرتبط با محیط کسب وکار را اصلاح و به روز کند. تاکنون مقدمات این کار انجام شده است.

۳. ثبت الکترونیکی قراردادهای تسهیلات بانکی

بر اساس ماده ۳ طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار، بانک ها و مؤسسات اعتباری باید برای قراردادهای تسهیلات بانکی سامانه الکترونیکی ایجاد کنند. این سامانه باید طوری طراحی شود که هر فرد قادر به دسترسی به اطلاعات مربوط به تسهیلات بانکی خود باشد.

۴. تغییراتی در برگزاری آزمون سردفتری، کارشناسان رسمی و وکالت

موضوع بعدی که مخالفت های بسیاری در پی داشت ایجاد تغییراتی در آزمون های مهم حقوقی کشور بود. این تغییرات که در مواد ۴ تا ۶ طرح تسهیل مجوزهای کسب و کار آمده است به آزمون های سردفتری، کارشناسان رسمی دادگستری و وکالت مربوط می شود. بر اساس این طرح:

  1. این آزمون ها باید هر سال برگزار شوند.
  2. داوطلبانی که در این آزمون ها حداقل ۷۰درصد امتیاز میانگین نمرات ۱درصد حائزان بالاترین امتیاز در هر رشته را کسب کنند، به عنوان پذیرفته شده در آزمون به سازمان مربوطه معرفی می شوند.
  3. قوه قضائیه بر اجرای این موضوع نظارت می کند و در صورتی که الزامات گفته شده رعایت نشود، این نهاد دوباره آزمون را برگزار می کند.

دلایل موافقان طرح چیست؟

موافقان طرح تسهیل مجوزهای کسب و کار معتقدند که تصویب این طرح برای بهبود شرایط اقتصادی کشور ضروری است. مهم ترین دلایل این گروه را می توان در مقدمه طرح مشاهده کرد. دلایل پیشنهاد طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار، طبق آنچه در مقدمه اش آمده است، عبارت اند از:

  • شاخص نامناسب شروع کسب وکار در ایران؛
  • معطل ماندن فعالان اقتصادی برای اخذ مجوزها.

به عقیده موافقان، با تصویب چنین طرحی بازار رقابتی و مشکل اشتغال حل خواهد شد. این گروه معتقدند که با تصویب طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار از صدور مجوزهای رانتی و انحصارگرایی جلوگیری می شود، اما مخالفان طرح نظر دیگری دارند.

نوشتن

مخالفان طرح تسهیل مجوزهای کسب و کار چه می گویند؟

بسیاری از کارشناسان حقوقی با طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار مخالفت کردند. از استادان مطرح رشته حقوق گرفته تا دانشجویان این رشته معتقدند که مواد پایانی این طرح به ضرر دانش حقوق و ساختار قضایی کشور است. در ادامه، مهم ترین دلایل مخالفان طرح را با هم مرور می کنیم.

۱. بررسی نشدن طرح در کمیسیون تخصصی

اولین دلیلی که مخالفان طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار به آن اشاره می کنند، بررسی این طرح در کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی است. این کمیسیون، طبق آنچه در معرفی آن گفته شده است، موظف به بررسی طرح ها و لوایحی است که به بخش تولید و خصوصی سازی کشور مربوط می شوند. دلیل مخالفان این است که موضوع برگزاری آزمون های حقوقی باید در کمیسیون تخصصی آن، یعنی کمیسیون حقوقی، بررسی شود و کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید صلاحیت رسیدگی به این موضوع را ندارد.

۲. طرح تسهیل مجوزهای کسب و کار طرحی حقوقی است

دلیل بعدی کارشناسان برای مخالفت با طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار به موضوع آن مربوط می شود. به نظر مخالفان این طرح، موضوع مطرح شده در این طرح کاملا حقوقی است و باید از زاویه حقوقی به آن نگاه شود. با وجود این، طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار به عنوان طرح اقتصادی بررسی می شود و به مشاغل تخصصی وکالت و سردفتری به عنوان کسب وکارهای درآمدزا نگاه شده است، در حالی که وکالت و سردفتری مشاغل حقوقی هستند نه تجاری. این مسئله در درازمدت به استقلال نهاد وکالت و ساختار قضایی کشور آسیب می زند.

۳. معیار ۷۰درصد نمره ۱درصد برتر آزمون وکالت

موضوع بعدی که مخالفان طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار به آن اشاره می کنند، معیار پذیرش داوطلبان آزمون وکالت است. همان طور که قبلا گفتیم بر اساس مواد ۴ تا ۶ این طرح، کسانی در آزمون پذیرفته می شوند که بتوانند ۷۰درصد نمره ۱درصد برتر آزمون را کسب کنند. این معیار در نسخه اولیه طرح ۶۰درصد بود، اما در نسخه های بعدی به ۷۰درصد تغییر کرد. آیا این معیار علمی و استاندارد است؟ سازمان سنجش کشور در پاسخ به استعلام اتحادیه سراسری کانون های وکلا دادگستری ایران (اسکودا) اعلام کرد که چنین معیاری نه علمی است و نه استاندارد.

بسیاری از کارشناسان و استادان حقوقی نیز با این موضوع مخالفت کردند. به عقیده آنها با وجود چنین معیاری، کسانی که دانش لازم برای حرفه های حقوقی را ندارند صاحب پروانه می شوند. همچنین قبولی در این آزمون ها معیار مشخصی نخواهد داشت و بر اساس سطح علمی هر دوره خواهد بود که به هیچ وجه علمی و استاندارد نیست. ممکن است سطح علمی کلی در بعضی از دوره ها پایین تر از بقیه دوره ها باشد و با وجود چنین معیاری، ممکن است داوطلبانی پذیرفته شوند که در مقایسه با دوره های قبلی سواد حقوقی کمتری دارند. این مسئله هم آزمون های حقوقی را به آزمون هایی کم اعتبار تبدیل می کند و هم به مرور موجب افت علمی وکلا خواهد شد.

شهریورماه سال ۱۴۰۰، استادان رشته حقوق در نامه ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی به این مسئله اشاره کردند. به نظر این کارشناسان، در حال حاضر افزایش پذیرش دانشجوی حقوق باعث شده است که نظارت کافی وجود نداشته باشد. در نتیجه دانش آموختگان مانند گذشته سواد حقوقی بالایی ندارند. در این اوضاع و احوال، پذیرش بی رویه کارآموزان باعث می شود افرادی با دانش حقوقی پایین وکیل شوند.

۴. زیرسؤال بردن اصول دادرسی منصفانه

دلیل بعدی که کارشناسان حقوقی برای مخالفت با طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار دارند، مغایرت آن با اصول دادرسی منصفانه است. بر اساس اصول دادرسی منصفانه، مراجع قضایی باید مستقل و بی طرف باشند. اصول دادرسی منصفانه در همه کشورهای پیشرفته پذیرفته و اجرا می شوند. این موضوع در قانون اساسی و سایر قوانین کشور ما نیز وجود دارد و بی توجهی به آن تبعات سنگینی خواهد داشت. زمانی که قوه قضائیه در صدور پروانه وکالت مداخله کند، اصل بی طرفی مراجع قضایی زیر سؤال خواهد رفت.

۵. بی توجهی به استقلال کانون وکلا

همان طور که قبلا گفتیم، طبق آخرین نسخه طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار، قوه قضائیه بر فرایند آزمون های حقوقی نظارت خواهد کرد. به عقیده متخصصان حقوقی، این مسئله مغایر با قانون اساسی است. در نسخه های قبلی نیز وزارت دادگستری به عنوان مسئول نظارتی تعیین شده بود، در حالی که در قانون اساسی وزارت دادگستری فقط واسطه میان دولت و قوه قضائیه معرفی شده است و برگزاری آزمون های حقوقی مثل وکالت در حیطه اختیاراتش نیست. بنابراین به عقیده مخالفان این طرح، اگر این وزارت خانه یا قوه قضائیه مسئول برگزاری چنین آزمون هایی شوند، استقلال کانون های وکلا زیر سؤال خواهد رفت.

۶. افزایش بی رویه تعداد وکلا

به نظر مخالفان طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار افزایش تعداد وکلا فکر چندان خوبی نیست. این کارشناسان معتقدند که افزایش تعداد وکلا منجر به صدور پروانه وکالت برای افرادی می شود که دانش حقوقی اندکی دارند و نظارت چندانی هم بر کارشان وجود ندارد. در نتیجه زمینه برای فساد در سیستم قضایی فراهم خواهد شد. از طرف دیگر به دلیل افزایش صدور پروانه وکالت، تعداد وکلای بیکار در کشور بیشتر خواهد شد.

نوشتن

سخن پایانی

طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار از ابتدا تاکنون با واکنش های موافق و مخالف بسیاری همراه بوده و تغییراتی بسیاری هم داشته است. در نهایت این طرح در بهمن ماه سال ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. بعد از آن نوبت به تأیید طرح در شورای نگهبان می رسد. شورای نگهبان وظیفه دارد تمام مصوبات مجلس را با شرع و قانون اساسی انطباق دهد. در صورتی که این شورا تشخیص بدهد مصوبه مجلس مطابق با موازین شرع و قانون اساسی است، آن را تأیید می کند. در مرحله بعد، طرح یا لایحه ای که مجلس تصویب و شورای نگهبان تأییدش کرده است به عنوان قانون ابلاغ می شود. طرح تسهیل مجوزهای کسب و کار نیز از این قاعده مستثنا نیست. حالا باید دید نظر شورای نگهبان درباره این طرح جنجالی چیست و آیا این طرح تبدیل به قانون خواهد شد یا نه.

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (366 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (265 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (235 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (232 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (180 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (146 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (140 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (139 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (123 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (122 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (119 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (119 نظر) استوری معنادار شاهین صمدپور برای یکتا ناصر و منوچهر هادی (100 نظر) اتاق خواب اروپایی و امروزی سانیا سالاری، ارغوانِ سریال دلدادگان با طراحی مدرن+عکس/ انصافا سلیقه خاصی داره! (98 نظر) خنده های رهبر معظم انقلاب به اشعار شاعر طنزپرداز با موضوع آقازاده+ویدئو/ ای صورت و سیرت تو مطلوب، به‌به به‌به به این ژن خوب (93 نظر)
دیگران می‌خوانند   
رونمایی از سفره افطار مفصل و رنگین 6 کیلومتری در مشهد +عکس 12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست (عکس) خوابیدن محمدرضا گلزار وسط تمرین ورزش / مثل اینکه فشار زندگی متاهلی با آیسان خانم زیاده🤣 جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر چهرۀ «خون‌آشام ایتالیایی» بعد از 400 سال بازسازی شد+ عکس مخالفت با بازیگر شدن فریبرز به سبک ژاله صامتی، پریِ سریال زیرخاکی+ویدئو/ اون تیکه معنی کردن چپر چلاغ برا کاوه خیلی خوب بود رونمایی از برادر جوان و قدبلند داریوش فرضیایی، عموپورنگ پرانرژی بچه ها/ جفتشون چقدرم مهربون و خوش استایلن+عکس امروز آخرین مهلت ثبت‌نام دیدار رمضانی دانشجویان با رهبر معظم انقلاب جایی که ابر‌ها زیر پای‌تان شناورند/ پیشنهادی رویایی برای سفر یک روزه در اطراف تهران (ویدئو) مظنون فراری از دست پلیس به خودروی در حال حرکت آویزان شد حرکات با مزه گربه وقتی خودش رو توی آینه میبینه/ چه دیوونه بازی هایی درمیاره+ فیلم واکنش معین به انتشار خبر حضور پنهانی‌اش در ایران/ معین چند بار به ایران آمده؟ هم میز شدن امیر قلعه نویی و علی دایی در ضیافت افطاری در آجودانیه+عکس/ چهره بشاش و شاد هر دو سرمربی سابق و فعلی تیم ملی مبتلا شدن ستاره سادات قطبی به بیماری ناشناخته و دست و پنجه نرم کردن با مرگ+ویدئو عروسی مجلل دختر شاه اینجا برگزار شد!+عکس سلفی عجیب و غریب بهرام رادان با سفره هفت سین ساده در دفتر کارش در دوران مجردی+ عکس/ برا همیناست که میگن ازدوج کنی سر و سامون میگیری غوغای خوانندگی و نوازندگی شهاب حسینی با آهنگ ناصر عبداللهی +ویدئو/عجب صدای قشنگی داره! تصاویری از دوقلوهای ریزه میزه و بانمک یاسمین مقبلی در کنار مادر فضانوردشان (ویدیو) رقصی این چنین در میانه میدانم آرزوست!/ واکنش ماده شیمیایی با اشعه‌ی فرابنفش (عکس) ماجرای ازدواج جنجالی ژیلا صادقی با بازیگر سریال "رستگاری" و "بچه مهندس3"، کاوه سماک باشی، چه بود و به کجا رسید مدیتیشن بهاری الناز شاکردوست با ظاهر عجیب و شال پیچی شده در کرمانشاه/ بیستون کعبه عشاق جهان است هنوز+عکس کتک کاری و بزن بزن در مراسم عروسی دختر قلعه نویی/شوخی بی جا کار دست مهمان داد (فیلم) همخوانی هلیا امامی در کنسرت مسعود صادقلو / تعطیلات عید خانم بازیگر از مشهد تا کنسرت صادقلو (عکس) وقتی شاهرخ استخری دختراشو سر صبحی میبره مدرسه / نبات چه غری میزنه 🤣 خلاقیت منحصر به فرد باغبان خوش ذوق با پرورش میوه های قلبی شکل حماسه ساز شد +ویدئو/مغز تو رو باید طلا گرفت! (عکس) گشت و گذار بهاری دمت اوزدمیر با ظاهری متفاوت در یک جای بهشتی تصویری از عبادت خالصانه رهبر انقلاب، آیت الله خامنه ای در حیاط با صفا و سرسبز/ قبول حق باشه حضور سحر دولتشاهی در مراسم تدفین محمدرضا شجریان به عنوان عروس خانواده+عکس/ از این مراسم به بعد ازدواجش با همایون رو علنی کرد خلاقیت خنده دار راننده شمالی، با نوشته جالب پشت کامیون حمل جوجه حماسه آفرین شد/ آخه لامصب جای این چیزا پشت ماشینه؟!🤣 (فیلم) سپهر حیدری اولین بار این طور عاشق آرام جوینده شد و از او خواستگاری کرد/ عجب جرئتی داشته این مرد پرسپولیسی🙂 خلاقیت بی نظیر یک مادر ایرانی با پختن یک نان منحصر به فرد برای تزئین سفره افطار/ چقدر شیک و مجلسی+عکس سفره افطاری رنگین و مفصل امیر قلعه نویی در یک رستوران مجلل/ ماشالله چه جایی هم انتخاب کردن👌 بیوگرافی و زندگینامۀ شهید محسن فخری‌زادۀ مهابادی، فیزیکدان هسته‌ای ایران مهم ترین مراقبت های لازم بعد از کراتینه مو استوری معناداری که منوچهر هادی منتشر کرد همه چیز درباره‌ی هزینه نگارش CV برای اپلای پادشاهی که فقط 20 دقیقه سلطنت کرد+عکس ساعت دیواری خاص و معنادار منزل منوچهر هادی که بخاطر عشق زیادش به سوفیا اینگونه طراحی شده+عکس/ چقد جالبه 👌 نگاهی به حیاط باصفا و دلباز ویلای زیبای حسن جوهرچی +عکس/ دارندگی و برازندگی یعنی این!
تیتر امروز   
12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر چهرۀ «خون‌آشام ایتالیایی» بعد از 400 سال بازسازی شد+ عکس امروز آخرین مهلت ثبت‌نام دیدار رمضانی دانشجویان با رهبر معظم انقلاب جایی که ابر‌ها زیر پای‌تان شناورند/ پیشنهادی رویایی برای سفر یک روزه در اطراف تهران فال شمع روزانه امروز جمعه 10 فروردین 1403 واکنش معین به انتشار خبر حضور پنهانی‌اش در ایران/ معین چند بار به ایران آمده؟ فال روزانه امروز جمعه 10 فروردین ماه 1402 عروسی مجلل دختر شاه اینجا برگزار شد!+عکس کتک کاری و بزن بزن در مراسم عروسی دختر قلعه نویی/شوخی بی جا کار دست مهمان داد پادشاهی که فقط 20 دقیقه سلطنت کرد+عکس شغل و تحصیلات دختر و پسر مهران مدیری/ ماشالا جفتشون مثل پدر هنرمندن!+عکس بیوگرافی محمدرضا گلزار، مجری برنامه پانتولیگ! ناگفته های زندگی خصوصی اش+ فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی خاطره شیرین رهبر معظم انقلاب از بافتن موی دخترشان قبل از رفتن به عید دیدنی/من بافتن موی سر را خیلی خوب بلدم اما با یک دست نمیشود +عکس