ضربه مغزی نوعی آسیب به مغز به شمار می رود که منجر به از دست دادن موقت عملکرد طبیعی مغز می گردد. این شرایط از نظر پزشکی، به عنوان یک سندرم بالینی تعریف می شود که با تغییر فوری و گذرا در عملکرد مغز، از جمله تغییر وضعیت ذهنی یا سطح هوشیاری ایجاد شده در نتیجه نیروی مکانیکی یا ضربه، مشخص می شود.جمجمه از مغز در برابر ضربه و برخورد با اجسام تیز محافظت می کند، اما تمام تاثیر یک نیروی سخت را جذب نمی کند. مغز در داخل جمجمه توسط مایع مغزی نخاعی اطراف آن محافظت می شود. با وجود این، یک ضربه ناگهانی به سر، یا حتی کاهش سرعت به صورت کاملا سریع، می تواند باعث تماس مغز با قسمت داخلی جمجمه شود. بدین ترتیب احتمال پارگی رگ های خونی، کشیدن رشته های عصبی و کبودی مغز نیز وجود دارد.
چه عواملی باعث ضربه مغزی می شود؟
ضربه مغزی می تواند در اثر ضربه مستقیم به سر، مانند سقوط، ضربه خوردن یا ضربه مغزی در اثر تصادف ایجاد شود. این وضعیت همچنین قادر است در نتیجه سرعت بالا و توقف ناگهانی سر، مانند جراحات ضربه ای با سرعت بالا یا آسیب ناشی از انفجار، مانند یک منطقه جنگی، رخ دهد. بسیاری از افراد تصور می کنند که ضربه مغزی شامل غش کردن یا از دست دادن هوشیاری است، اما این تفکر درستی نیست. در بسیاری از موارد، افراد مبتلا به ضربه مغزی هرگز هوشیاری خود را از دست نمی دهند. در چند مورد، علائم خارجی ضربه به سر، مانند خونریزی، نیز ممکن است وجود نداشته باشد.
علائم ضربه مغزی
ضربه مغزی یکی از شایع ترین دلایل مرگ در میان افراد به شمار می رود. بنابراین بسیار مهم است هر فردی آگاهی کافی از علائم و عوارض ضربه مغزی داشته باشد تا در صورت مواجهه با این شرایط بتواند اقدامات سریع و به موقع انجام دهد.علائم شایع ضربه مغزی به شرح زیر است:
- کاهش سطح هوشیاری
- گیجی و منگی
- حالت تهوع و استفراغ
- سردرد شدید
- اختلال در بینایی مانند دوبینی یا تاری چشم
- از دست دادن حافظه موقت (ممکن است بیمار نتواند خود حادثه و وقایعی که کمی قبل از آن اتفاق افتاده را به خاطر بیاورد)
- سرگیجه
- کما
- سوت کشیدن و وزوز گوش
- درجا زدن به معنای تکرار کردن عمل یا حرفی: برای مثال پرسیدن دوباره و دوباره یک سوال با وجود آنکه اطرافیان به آن پاسخ می دهند، مثل: «برای من اتفاقی افتاده است؟»
- خونریزی از بینی
- خونریزی از سر
- مشکل در تحلیل کردن اطلاعات و فکر کردن
- تغییر در شنوایی یا لامسه
- از دست دادن قابلیت تشخیص موقعیت فضایی
- عدم تشخیص زمان
- اختلال در بویایی و چشایی
- عدم تعادل بدن
- افزایش حساسیت به درد
- خستگی ذهنی شدید
- خستگی فیزیکی شدید
- فلج
- لرزش بدن و رعشه
- تشنج
- حساسیت به نور
- اختلالات خواب
- اختلالات تکلم
تأثیر ضربه مغزی بر سلامت زنان
ضربه مغزی کلمه ای است که به آسیب ضربه ای به سر گفته می شود که معمولاً در اثر ضربه به سر یا لرزش شدید ایجاد می شود. علائم آن شامل سردرد، حالت تهوع، خستگی، تاری دید و صدای زنگ در گوش است. هر چه ضربه مغزی جدی تر باشد احتمال اینکه منجر به مشکلات طولانی مدت شود بیشتر است. عوارض می تواند شامل سرگیجه، سردرد های طولانی مدت و سندرم ضربه دوم باشد. همیشه عاقلانه است که پس از ضربه مغزی برای ارزیابی شدت آن معاینه شوید. ضربه مغزی کل بدن از جمله باروری را تحت تأثیر قرار می دهد. در زیر نحوه تأثیر ضربه مغزی بر سلامت زنان را بررسی می کنیم:
تأثیر ضربه مغزی بر سیکل های قاعدگی
شدت علائم ضربه مغزی تحت تأثیر هورمون های زنانه است که توسط چرخه قاعدگی تنظیم می شود. یک مطالعه نشان داد که تغییرات در سطوح استروژن و پروژسترون (مخصوصاً اگر خانمی در دوره قاعدگی خود باشد) احتمال بیشتری دارد که منجر به پیامد های نامطلوب در زنان مبتلا به ضربه مغزی شود. زنانی که در دو هفته آخر چرخه قاعدگی خود (زمانی که سطح پروژسترون در بالاترین حد خود است) دچار ضربه به سر می شوند احتمال بیشتری دارد که علائم ضربه مغزی بدتری داشته باشند. همچنین زنانی که در دو هفته اول چرخه خود آسیب دیده اند (زمانی که پروژسترون کمتر است) و همچنین کسانی که از کنترل بارداری استفاده می کننددر معرض خطر کمتری برای عوارض جانبی شدید قرار دارند. برخی از زنان ممکن است عادت ماهانه نامنظم را تجربه کنند. اگر بدن هر ماه پریود نمی شود به این معنی می باشد که تخمک گذاری نامنظم است. اگر تخمک گذاری اتفاق نیفتد تخمک برای لقاح آزاد نمی شود بنابراین بارداری نمی تواند اتفاق بیفتد. به همین دلیل است که برخی از زنان پس از ضربه مغزی برای باردار شدن دچار مشکل می شوند .
تأثیر ضربه مغزی بر یائسگی
یائسگی به توقف چرخه قاعدگی زنان اشاره دارد و علائم این روند معمولاً در حدود ۵۰ سالگی شروع می شود. اگر خانمی قبل از 40 سالگی آن را شروع کند یائسگی زودرس نامیده می شود در حالی که اگر قبل از 40 سالگی اتفاق بیفتد باز هم آن یائسگی زودرس می گویند. تحقیقات نشان داده است که ضربه به سر مانند ضربه مغزی می تواند باعث یائسگی زودرس در زنان شود. صدمات مغزی اگر به هیپوتالاموس و غده هیپوفیز که مسئول تولید هورمون های بدن از جمله هورمون های جنسی هستند آسیب بزند می تواند منجر به اختلالات هورمونی شود. این اغلب علامت ضربه مغزی نیست که بتوان آن را تشخیص داد در عوض این یک اثر طولانی مدت بوده که ممکن است سال ها طول بکشد تا در علائم قابل مشاهده ظاهر شود.
تأثیر ضربه مغزی بر هورمون ها
یائسگی زودرس تنها علامت اختلالات هورمونی ناشی از ضربه مغزی نیست. حتی اگر آسیب به مغز سطح هورمون ها را اندکی کاهش دهد این می تواند تأثیر زیادی روی بدن به خصوص از نظر باروری داشته باشد. تحقیقات نشان داده است که نیمی از افرادی که دچار آسیب مغزی می شوند بعد از آن میل جنسی کمتری دارند. علاوه بر این 40 درصد از مردان و زنان می گویند که پس از رسیدن به اوج مشکل دارند. حتی بیش از 60٪ از مردان اختلال نعوظ را به دنبال ضربه مغزی گزارش می کنند. اما این فقط مشکلات جنسی و باروری نیست که افراد مبتلا به عدم تعادل هورمونی ممکن است تجربه کنند. شما همچنین می توانید مشکلات زیر را داشته باشید:
- خستگی
- اضطراب
- مشکلات روده
- مشکلات خواب
- کاهش یا افزایش وزن
- درد مزمن عضلانی
تأثیر ضربه مغزی بر باروری
تحقیقات نشان داده است که زنان پس از ضربه مغزی احتمال بیشتری برای باردار شدن دارند. یک مطالعه نشان داد زنانی که ضربه مغزی می شوند در مقایسه با سایر آسیب ها مانند رگ به رگ شدن مچ پا یا مچ دست 76 درصد کمتر در دو سال پس از ضربه خود باردار می شوند. برای اطلاعات بیشتر در مورد ضربه مغزی و سلامت باروری توصیه می شود با پزشک خود صحبت کنید. اگر فکر می کنید دچار ضربه مغزی شده اید بهتر است تحت درمان باشید.
افزایش قدرت باروری زنان و مردان با ویتامین و مکمل ها
