به گزارش سایت خبری ساعد نیوز ب نقل از فرارو، در این ویدئو، خالد حاتمی عضو کُرد شورای شهر ارومیه از شهردار این شهر می خواهد در جلسه رسمی برابر قانون به جای زبان محلی به زبان فارسی سخنرانی کند تا او که ترکی نمی داند نیز متوجه شود. اما محمد حضرت پور شهردار ارومیه در جواب او می گوید تسلط کافی برای انتقال مفهوم به زبان فارسی ندارد. او خطاب به عضو شورا می گوید: «اگر نمی توانی ترکی حرف بزنی، برو بیرون.» این مشاجره به خروج حاتمی از جلسه ختم می شود.
از نکات جالب توجه این ویدئو تشویق ممتد شهردار توسط حاضران در سالن پس از سخنان عجیبش است.
موج واکنش به این سخنان بسیار گسترده بود، انتقادات از شهردار ارومیه در شبکه های اجتماعی فراگیر شد. کار به جایی رسید که حضرت پور متهم به گرایشات "تجزیه طلبانه" شد.
اما خود او می گوید "حرف هایش شوخی بوده است. "
شهردار ارومیه به روزنامه شهروند گفت: «باور بفرمایید که حرف من شوخی بود، اصلا از لحن من هم پیداست که جدی نمی گویم. مگر می شود من به یک نفر حالا هرکس که می خواهد باشد، بگویم اگر ترکی نمی فهمی برو بیرون؟ ما سال هاست که کرد و ترک در کنار هم زندگی می کنیم، شهر را مدیریت می کنیم و هیچ وقت مشکلاتی از این دست نبوده است.»
حضرت پور در مورد این که اصلا چه اتفاقی افتاد که این شوخی ردوبدل شد، می گوید: «ما از این شوخی ها با هم داریم. بسیاری از اعضای کردزبان شورای شهر با ما ترکی حرف می زنند و ترک های ما هم در اغلب موارد کردی متوجه می شوند، اما آقای حاتمی معمولا اصرار دارند که به زبان فارسی صحبت شود و ما همیشه درباره این موضوع با ایشان شوخی داریم. این بار ایشان بیشتر تأکید کرد که وقتی در جلسه از قومیت های مختلف حضور دارند، باید فارسی حرف زده شود. من هم گفتم آخر بعضی از کلمه های ترکی را نمی توان به فارسی ترجمه کرد، خندیدیم و بعد هم شوخی کردیم.»
او مدعی شد که " آقای حاتمی هم ناراحت نشده بودند، اما بعضی ها که می خواهند از آب گل آلود ماهی بگیرند، مانند بعضی تجزیه طلب ها و رسانه های آن ها شلوغش می کنند."
شهردار ارومیه تاکید کرد: «همه می دانند که من عاشق تمام ترک ها و کرد ها هستم و خدمتگزار همه آن ها هم هستم. این ماجرا باعث شد همه مان بیشتر مراقب باشیم.»
برداشت ها از ویدئو
اما واکنش ها و برداشت ها از ویدئوی منتشر شده دامنه گسترده ای داشت. مردم، روزنامه نگاران و حتی برخی اندیشمندان نیز به آن انتقاد کردند.
مجید تفرشی تاریخ نگار و سند پژوه در این باره در توئیتر سخنان شهردار ارومیه را "نگران کننده"خواند و نوشت: «از سه حالت خارج نیست: یا واقعا راست می گوید و فارسی نمی داند که در این صورت، سطح علمی دانشگاه های ایران فاجعه است. یا مدرک زبان فارسی اش مشکوک و مورد سوال است و یا مغرض و ایران ستیز و ضدوحدت ملی و زبان ملی و فراگیر رسمی کشور است.»
عده ای معتقدند که سخنان حضرت پور به هیچ عنوان قابل توجیه نیست، چون هم حاوی توهین به عضو کرد شورای شهر است و هم حاوی تفکرات قوم گرایانه.
سعید شریعتی فعال سیاسی اصلاح طلب در این باره گفت: "توهین های شوونیستی به هم وطنان کرد، بی احترامی به زبان و رسمی کشور در استانی که همواره نماد همزیستی مسالمت آمیز اقوام و مذاهب ایرانی بوده نابخشودنی است."
احسان بداغی روزنامه نگار نیز خواستار بررسی ماجرا از سوی وزارت کشور و وزارت اطلاعات شده است. او در این باره می گوید: «محمد حضرت پور شهردار ارومیه با این توجیه که زبان فارسی بلد نیست یک جلسه رسمی را به تنش کشانده؛ اگر راست گفته باشد باید مدرک دانشگاهی اش راستی آزمایی شود. اگر هم نه، وزارت کشور و اطلاعات وظیفه دارند بررسی کنند هدف او از ایجاد تنش و درگیری قومی چیست و احتمالا از کجا خط می گیرد؟»
کاربران زیادی گفته اند که شهردار ارومیه باید برکنار شود. علی مجتهد زاده وکیل دادگستری در این باره معتقد است: «وقتی نماینده ارومیه آقای قاضی پور با شعار ولایتمداری افکار تجزیه طلبانه دارد و آن را پنهان نمی کند و هیچ برخوردی با او نمی شود باید امروز هم شهردار ارومیه بگوید که فارسی نمی داند، کمترین کار برکناری مسئولی است که زبان رسمی کشور را نمی داند.»
یا فرد دیگر معتقد است شهردار ارومیه که زبان فارسی را خوب نمی داند باید استعفا دهد. او نوشته است: «گویا شهردار ارومیه آنقدر به زبان فارسی مسلط نیست که بتواند در یک جلسه رسمی، به زبان ملی کشور سخن بگوید. چنین شخصی لیاقت نشستن بر جایگاه شهرداری آن شهر را ندارد و باید استعفا دهد. پیش از استعفا هم باید از عضو کُرد شورای شهر ارومیه بخاطر رفتار زشتش عذرخواهی کند.»
برخی نیز پار را فراتر گذاشته و می گویند که شهردار ارومیه باید محاکمه شود. حسین دهباشی پژوهشگر تاریخ و فعال رسانه ای در این باره نوشت: «شهردار ارومیه برای وهن زبان ملی باید عزل و محاکمه شود.»
به عقیده او "هویّت ایرانی قالیچه ای رنگارنگ و بافته از تار زبان فارسی و پودِ ده ها زبان و لهجه ی مختلف از اقوام مغرور و گرانقدری است که در طی هزاران سال و گره به گره بافته شده است. بخشی از آن تار اگر از هم بگسلد، این فرش قشنگ و مستحکم - که نام دل ربایش ایران است- اندک اندک گسیخته خواهد شد."
مقایسه شهردار ارومیه با نادر قاضی پور نماینده این شهر از جمله واکنش هایی بوده که بسامد زیادی داشته است. کاربرانی مدعی اند که حضرت پور نیز مانند قاضی پور تمایلات افراطی ناسیونالیستی ترکی دارد.نادر قاضی پور خود از چهره های جنجالی ارومیه به حساب می آید. او چند سال پیش در آستانه انتخابات مجلس سخنانی درباره زنان و حضورشان در مجلس مطرح کرد که برایش دردسر ساز شد.
عده ای هم معتقدند انتخاب کنندگان این شهردار هم تقصیر دارند. کاربری نوشته است: «زبان رسمی ایران فارسی است و گویش در جلسات رسمی بویژه مقامات مسئول باید به این زبان انجام شود. شهردار یا هر مسئولی که تسلط کافی به زبان رسمی کشور نداشته باشد تنها مقصر نیست آن هایی که او را انتخاب یا انتصاب کرده اند بیشتر مقصرند.»
کاربران کرد زیادی نیز به سخنان حضرت پور واکنش نشان داده اند و آن را توهین خوانده اند. عده ای هم معتقدند ترکی حرف زدن حضرت پور خلاف قانون نیست و او می تواند به هر زبانی در جلسه سخنرانی حرف بزند. از سوی دیگر برخی هم گفته اند چرا آن نماینده شورا که خود ترکی بلد است از شهردار خواسته فارسی سخن بگوید، شاید او به دنبال حاشیه سازی برای شهردار بوده است.
ارومیه از جمله شهر هایی است که غیر از ترک ها اقلیت های قومی، زبانی و مذهبی زیادی در آن زندگی می کنند. کردها، ارمنی ها، آشوری ها در این شهر و استان آذربایجان غربی حضور دارند. برخی از شهر های استان آذربایجان غربی نیز اصلا کردنشین هستند مانند مهاباد و سردشت. در سال های اخیر برخی ناظران درباره تشدید شکاف های قومیتی و تقویت هویت طلبان ترک در این استان هشدار داده اند.
