کارهای فصلی به شغل هایی گفته می شود که بنا به طبیعت کار و ماهیت آن، فقط در فصل ها و زمان های مشخص و معینی از سال صورت می پذیرد. مانند فعالیتهای کشاورزی، ماهی گیری، کارخانجات قند، شالی کوبی، پنبه پاک کنی و امثالهم.
کار فصلی استخدام موقتی است که هر سال در زمان معینی انجام می شود. کسب وکارهایی که در فصل خاصی مشتری بیش تری دارند، کارگران فصلی را استخدام می کنند تا در زمان های شلوغی کمک حالشان باشند.
انواع کار فصلی
کار فصلی برای کسانی که می خواهند بیش تر پول دربیاورند، ایدئال است. بسیاری از نوجوانان و دانشجویان در طول تابستان و تعطیلات آموزشی به کار پاره وقت مشغول می شوند تا درآمدشان را افزایش دهند. کارهای فصلی مختلفی برای افرادی با مهارت های گوناگون در دسترس هستند. صنایع زیر معمولا بیش تر از باقی مشاغل از تغییرات فصلی تأثیر می پذیرند:
۱. گردشگری
استراحتگاه های گردشگری که ساحل دارند و از مناظر زیبا و جذابیت های همه پسند بهره مند هستند، در فصل تابستان مملو از گردشگران می شوند. هتل ها و رستوران ها اغلب به کمک های فصلی نیاز دارند. می توانید به عنوان راهنمای تور یا نجات غریق درخواست استخدام بدهید؛ هم چنین، می توانید ورزش های فصلی (موج سواری و اسکیت روی یخ) را آموزش دهید. برخی مکان های توریستی به سبب داشتن پیست اسکی، منظره ی برفی زیبا یا کلبه های کوچک دنج، مهمان های زیادی را به خود جذب می کنند.
اگر دوست دارید در بیرون از خانه زمان بگذرانید، می توانید در پارک های ملی در زمینه ی کمپ زدن مشورت بدهید یا راهنما و رهبر تورهای گردش در طبیعت شوید. بسیاری از افراد فقط به دلیل اشتغال در مشاغل مرتبط با گردشگری، محل زندگی خود را جابه جا می کنند. می توانید اوقات فراغت خود را در مکان های بی نظیری بگذرانید و در عین حال خرج سفر خود را از همین راه درآورید.
۲. ساخت وساز
بیش تر ساخت وسازها (ساختن خانه یا نصب سقفی جدید) در تابستان انجام می شوند. در مناطقی که تابستان هایی گرم و بارانی دارند، پرکارترین فصل ها بهار و پاییز هستند. مکان هایی که زمستان هایی سرد دارند، در پاییز به تعمیر و بررسی تجهیزات گرمایشی نیاز دارند و در مناطقی که هوا گرم تر است، تعمیر و بررسی سیستم های سرمایشی در فصل بهار رونق پیدا می کند.
۳. خرده فروشی
فروشگاه های خرده فروشی نیز در فصل هایی که مشتریان بیشتری دارند فروشنده استخدام می کنند. خریداران برای مناسبت های مختلف به فروشگاه ها می آیند و کالاهای خاصی خریداری می کنند. مانند فروش وسایل سفره ی هفت سین.می توانید در جایگاه های شغلی ای مانند مدیر، صندوق دار، فروشنده، کسی که قفسه ها را پر می کند یا هدایا را در کاغذ کادو می پیچد، کار کنید. اگر در تابستان نیز به دنبال کار فصلی هستید، به دنبال فروشگاه هایی نزدیک به جاذبه های تابستانی (شهربازی ها، فروشگاه های نزدیک به سواحل و استخرها) باشید. همچنین خرده فروشی ایده کار دانشجویی خوبی نیز هست.
۴. تحویل غذا یا کالا
در طول تعطیلات، بسیاری از رستوران ها به پیک های تحویل غذا و کالا نیاز پیدا می کنند. افراد در این زمان از سال بیش تر سفارش می دهند؛ چون ترجیح می دهند بیش تر با خانواده وقت بگذرانند تا این که سرگرم خرید باشند؛ هم چنین، خرید برای پذیرایی از مهمانان افزایش می یابد. بیش تر افراد در این ماه ها محصولاتی را برای اعضای خانواده و دوستانشان سفارش می دهند که این امر فرصت بسیار خوبی را برای کار به عنوان پیک در مراکز توزیع ایجاد می کند.
۵. حسابداری
بسیاری از حسابداران و حسابداران مستقل رسمی، بیش تر درآمد خود را در زمانی که سازمان امور مالیاتی دریافت مالیات ها را شروع می کند کسب می کنند. مؤسسات کارمندان جدیدی را استخدام می کنند تا به تماس های مشتریان پاسخ دهند، محتوای تبلیغات را آماده کنند و کمپین های بازاریابی را تشکیل دهند تا مشتریان بهتر بتوانند فرم های مالیاتی خود را پر کنند.
نکاتی برای موفقیت در کار فصلی
کار فصلی استخدام موقتی است که هر سال در زمان معینی انجام می شود. کسب وکارهایی که در فصل خاصی مشتری بیش تری دارند، کارگران فصلی را استخدام می کنند تا در زمان های شلوغی کمک حالشان باشند. در این جا راه هایی برای تأثیرگذار بودن و به دست آوردن تجربیات ارزش مند در شغل فصلی تان مطرح می شود:
به گونه ای کار کنید که انگار کار دائمی و تمام وقتی را بر عهده گرفته اید
کارهای فصلی موقت اند، اما تأثیری که بر همکاران و سرپرستان خود می گذارید دائمی است. حتی اگر هدف اصلی تان کسب درآمد بیش تر است و علاقه ای به کسب تجربه ندارید، باید شاداب، مهربان و مؤدب باشید. با کمک کردن به همکارانتان و اضافه کاری (در هنگام نیاز) و پیروی از قوانین شرکت در نظر کارفرما متمایز خواهید شد؛ به علاوه، وقتی تعهد کاری خود را نشان دهید، باقی کارمندان نیز علاقه مند خواهند شد که در هنگام نیاز به شما کمک کنند.
برنامه ی خود را منعطف نگه دارید
باید تا جایی که می توانید، برنامه ی خود را منعطف نگه دارید تا وقتی که همکارانتان به کمک بیش تر احتیاج داشتند، در دسترس باشید. اگر کارفرمای دیگری نیز دارید، به هر دوی آن ها اطلاع دهید که در چه زمان هایی در دسترس نخواهید بود.
زیاد سؤال کنید
اگر می خواهید حین کار کردن در کار فصلی مهارت های جدیدی را بیاموزید، تا حد امکان بیش تر سؤال کنید. اکثر سرپرستان و همکارانتان از پاسخ گویی به سؤالاتی مانند «چطور باید کالاهای تحویلی را انبار کرد؟» یا «چطور باید به حساب کاری کسب وکار پول واریز کرد؟»، خوشحال می شوند. اگر از یک یا چند مربی کمک بگیرید، در شغل فعلی یا آتی مفیدتر ظاهر خواهید شد. باید از آخرین گرایش ها و جریانات در صنعت خود مطلع شوید.
درآمدتان را ذخیره کنید
بسیاری از افرادی که کار فصلی دارند، بخش بیش تر درآمد خود را در همین چند ماه به دست می آورند. اگر درآمد دیگری ندارید، پول اضافی را برای فصل کم رونق پس انداز کنید. حتی اگر در باقی روزهای سال شاغل هستید، ممکن است نتوانید بدون این پس انداز از پس هزینه های ناگهانی تعمیرات یا بیماری برآیید. موقعیت های شغلی فصلی به منظور جمع آوری پول بیش تر برای تعطیلاتی جذاب نیز گزینه های خوبی هستند.
درآمد کارگر فصلی
معمولاُ کارگر فصلی به نسبت و به میزان روزهای کارکرد در فصل کار از مزد و مزایای آن استفاده می کند و در این رابطه ماده ۶۸ قانون کار بیان می کند که میزان مرخصی استحقاقی کارگران فصلی بر حسب ماه های کارکرد مشخص می شود و یا در مصوبات شورای عالی کار در زمینه افزایش مزد به این مورد اشاره می شود که پایه سنواتیه کارگران فصلی به نسبت مدت کارکردشان در سال قابل محاسبه و پرداخت است.
قرارداد فصلی چیست؟
نمونه قرارداد کارگران فصلی ، به قراردادی گفته می شود که به واسطه آن، چند کارگر برای انجام یک شغل با ماهیت فصلی، توسط کارفرما استخدام می شوند. قرارداد مورد نیاز برای ثبت این رابطه کاری، قرارداد کار یا قرارداد استخدام است. در این قرارداد، کارگران اشخاصی هستند که می پذیرند برای مدت مشخصی و در حدود یک فصل، اموری را انجام دهند. این کارگران در طول دوره ای که کار می کنند، مستحق دریافت حقوق و مزایا هستند. از طرف دیگر کارفرما در نمونه قرارداد کارگر فصلی ، شخصی است که کارگران را استخدام می کند و مسئولیت پرداخت حقوق، مزایا، سنوات و بیمه آن ها را به عهده خواهد داشت. کارفرما و کارگر در متن قانون کار معرفی شده اند. قانون کار با ارائه توضیحاتی آن ها را معرفی می کند.
قرارداد کار فصلی نیز مانند سایر قراردادهای کار است و از قانون کار تبعیت می کند. از شروط ویژه ای که برای یک قرارداد کاری وجود دارد، این است که کارگر باید در ازای انجام کار، حقوق ثابتی دریافت کند. شورای عالی کار، شورایی است که مسئولیت تعیین نرخ پایه حقوق و مزایا را به عهده دارد.
شورای عالی کار، با بررسی شرایط کاری، نیاز و رفاه کارگران، تورم و سایر مسائل دیگر، نرخ پایه حقوق و مزایا را اعلام می کند. کارگران فصلی نیز مانند سایر کارگران، پایه حقوق کار و مزایای آن را دریافت خواهند کرد. با این وصف که این کارگران، در طول یک فصل کار خواهند کرد و به همان میزان، حقوق و مزایا دریافت می کنند.
در قرارداد کار فصلی ، کارها به صورت فصلی انجام خواهد شد. بنابراین، ممکن است بعد از اتمام یک فصل، وقفه ای طولانی پیش بیاید. در طول دوره ای که میان پایان کار تا شروع فصل کاری دیگر ایجاد می شود، حقوق و مزایایی به کارگر پرداخت نمی شود. کارفرما در این دوره، در مورد پرداخت حقوق مسئولیتی نخواهد داشت.
مدت در قرارداد کار فصلی
مدت نمونه قرارداد کارگران فصلی ، حدود یک فصل کاری در نظر گرفته می شود. در این قرارداد، کار مورد نظر اهمیت بیشتری دارد. در بخش مدت قرارداد، تاریخ دقیقی برای شروع کار در نظر گرفته می شود و انتهای قرارداد نیز انتهای فصل کاری در نظر گرفته می شود. اگر شرایطی پیش بیاید که کار بیشتر از یک فصل ادامه داشته باشد، امکان تمدید قرارداد وجود دارد. باقی مانده روزهایی که بیشتر از یک فصل کاری بوده است نیز مانند سایر روزهای کاری محاسبه می شود. بنابراین، این قرارداد نیز دارای مدت است و مدت آن برای یک دوره مشخص و به صورت فصلی خواهد بود.
میزان مرخصی ها و دیگر مسائل مهم در کار فصلی
به دلیل فصلی بودن این قرارداد، سوالات متعددی در خصوص روش اجرای آن پرسیده می شود. برای مثال ممکن است در خصوص میزان مرخصی ها سوال کنند یا اینکه ندانند نحوه ترک کار یا اتمام قرارداد به چه صورت است. در جواب به این گروه از سوالات، تاکید می کنیم که نمونه قرارداد فصلی ، یکی از انواع قرارداد استخدام است. بنابراین، باید کاملا مطابق با آن عمل شود. قانون کار و اصول مربوط به آن باید به صورت کامل رعایت شود.
هرگونه تخلف در اجرای این قرارداد، مخالف با موازین و قوانین کار، تخلف محسوب می شود. مراجع مرتبط آن را پیگیری خواهند کرد. گاهی شرایطی پیش می آید که در زمین ها یا کارگاه های کوچک، کارگرانی که برای انجام کار فصلی استخدام می شوند حقوق و مزایای کافی دریافت نکنند.
بیمه تامین اجتماعی برای این قرارداد
نمونه قرارداد کار فصلی نیز مانند سایر قراردادهای کار، از قانون تامین اجتماعی پیروی می کند. براساس این قانون، هر زمان که یک شخص توسط شخص دیگری استخدام شود، مشمول قانون تامین اجتماعی خواهد بود. کارفرما ملزم است که کارگر خود را به کارگزاری های بیمه معرفی کند و حق بیمه او را پرداخت کند. هرگونه کوتاهی در پرداخت حق بیمه کارگران کار فصلی ، موجب خسارت و جریمه برای کارفرما خواهد بود.
مساله دیگر در تنظیم این قرارداد این است که کارفرمایان تمایل دارند با نوشتن توافق نامه، از کارگران خود امضا بگیرند که حقوق کمتری از اداره کار دریافت کنند یا اینکه بیمه نشوند. لازم است این مساله را بیان کنیم که قرارداد کار فصلی ، توافق پذیر نیست. طرفین ملزم هستند که دقیقا مطابق با قوانین کار اقدام کنند.
مشاغل فصلی هر چند می توانند بخشی از معضل بیکاری را در کشور مرتفع کنند، اما ناپایدار بودن این مشاغل و محدود شدن آن به فصل مشخصی از سال، زمینه ساز بروز برخی دیگر از مشکلات برای شاغلان این گونه فعالیت های موقت شغلی می شود. اول آنکه بخش بزرگی از نیروهای فعال در مشاغلی از این دست از بیمه و مزایای حمایتی آن بی بهره هستند. این معضل نه تنها باعث می شود که عمر کاری شاغلان این گونه مشاغل بدون هیچ گونه سابقه ای تلف شود، بلکه در صورت بروز حوادث ناشی از کار نیز هیچ گونه حمایتی از آنها توسط نهادهای بیمه گر صورت نمی گیرد. در نتیجه یک فرد شاغل در مشاغل فصلی ناگزیر است تا پایان عمر روزگار خود را با همین دستمزدهای روزانه سپری کند، بی آنکه امیدی به حمایت های درمانی و حتی بازنشستگی داشته باشد. از سوی دیگر، فعالان مشاغل فصلی هرگز در برآوردهای آماری جزو نیروهای بیکار محاسبه نمی شوند و از این رو، به طور قطع نمی توان رقم دقیقی از بیکاری گسترده در سطح کشور به دست آورد. این معضل زمانی خود را به طور واقعی نشان می دهد که دولت ها به دلیل دقیق نبودن آمار و ارقام، نمی توانند تصویر روشنی از واقعیات اقتصادی در سطح کلان داشته باشند. ضمن آنکه به دلیل پراکندگی مشاغل فصلی در استان های مختلف کشور و حساب نشدن مشاغل فصلی جزو آمار بیکاری، برنامه ریزی های اشتباه در قبال مناطق برخوردار و نیازمند را ایجاد می کند.
سخن اخر
مشاغل فصلی هر چند می توانند بخشی از معضل بیکاری را در کشور مرتفع کنند، اما ناپایدار بودن این مشاغل و محدود شدن آن به فصل مشخصی از سال، زمینه ساز بروز برخی دیگر از مشکلات برای شاغلان این گونه فعالیت های موقت شغلی می شود. اول آنکه بخش بزرگی از نیروهای فعال در مشاغلی از این دست از بیمه و مزایای حمایتی آن بی بهره هستند. این معضل نه تنها باعث می شود که عمر کاری شاغلان این گونه مشاغل بدون هیچ گونه سابقه ای تلف شود، بلکه در صورت بروز حوادث ناشی از کار نیز هیچ گونه حمایتی از آنها توسط نهادهای بیمه گر صورت نمی گیرد. در نتیجه یک فرد شاغل در مشاغل فصلی ناگزیر است تا پایان عمر روزگار خود را با همین دستمزدهای روزانه سپری کند، بی آنکه امیدی به حمایت های درمانی و حتی بازنشستگی داشته باشد. از سوی دیگر، فعالان مشاغل فصلی هرگز در برآوردهای آماری جزو نیروهای بیکار محاسبه نمی شوند و از این رو، به طور قطع نمی توان رقم دقیقی از بیکاری گسترده در سطح کشور به دست آورد. این معضل زمانی خود را به طور واقعی نشان می دهد که دولت ها به دلیل دقیق نبودن آمار و ارقام، نمی توانند تصویر روشنی از واقعیات اقتصادی در سطح کلان داشته باشند. ضمن آنکه به دلیل پراکندگی مشاغل فصلی در استان های مختلف کشور و حساب نشدن مشاغل فصلی جزو آمار بیکاری، برنامه ریزی های اشتباه در قبال مناطق برخوردار و نیازمند را ایجاد می کند.
چگونه یک بازاریاب حرفه ای شویم؟
