معرفی رشته هنرهای تصویری و طراحی
هنرهای تجسمی که به آن گاهی هنرهای بصری یا دیداری نیز گفته میشود، آن گروه از هنرهای مبتنی بر طرح است که مشخصاً حس بینایی را مخاطب قرار میدهند.
هنرهایی چون:
- نقاشی
- خوشنویسی
- مجسمهسازی
- طراحی
- عکاسی
- گرافیک
- طراحی صنعتی
- معماری و طراحی داخلی
- و همچنین هنرهای مشتق از آنها از این دستهاند.
هنرهای تجسمی با هنرهای نمایشی، شنیداری و کلامی و دیگر انواع هنر متفاوت است، هر چند این تقسیمبندی چندان محکم نیست.
در حال حاضر و در کاربرد کنونی، هنرهای تجسمی شامل هنرهای زیبا و هنرهای کاربردی است، هنرمند تجسمی بهشخصی اطلاق میگردد که در زمینه هنرهای زیبا، هنرهای دستی و هنرهای کاربردی فعالیت میکند.
گرایش های هنرهای تصویری و طراحی در مقطع کارشناسی ارشد
این رشته در آزمون سال 96 دارای 6 گرایش است كه مهمترین آنها گرایشهای تصویر متحرك (انیمیشن)، ارتباط تصویری، تصویرسازی، نقاشی و عكاسی است. توضیحات مربوط به هر گرایش به طور جداگانه در قسمت گرایش ها آورده شده است.
1ـ تصویر متحرك (انیمیشن): انیمیشن هنر ساخت تصاویر متحرک و پویای دو بعدی یا سه بعدی است که با استفاده از طرحها و رنگهای جذاب با هدفی رسانهای ساخته میشود.
توانایی های لازم: دانشجوی این رشته (انیمیشن) باید طراحی را به خوبی بشناسد و با قوانین حرکتی و ترکیب بندی تصاویر آشنا باشد.
2ـ ارتباط تصویری: هنر ارتباط تصویری حیطه بسیار وسیعی را در برمیگیرد که از آن جمله میتوان به نوشتن زیبای کلمات، رسم منحنی و نمونههای آماری، تهیه آگهی مطبوعاتی و پوستر، صفحهآرایی و دهها مورد دیگر اشاره کرد. به زبان دیگر کلیه طرحهایی که به وسیله چاپ قابل انتشار هستند، طرح گرافیکی میباشند. هدف رشته ارتباط تصویری آموزش این هنر در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی است. در واقع رشته ارتباط تصویری تواناییهای دانشجویان در امور تبلیغات فرهنگی یا تجاری را ارتقا میدهد که در این میان تبلیغات فرهنگی شامل تصویرسازی کتب، ساخت پوستر، تبلیغات برای نشریات و جراید مانند صفحهآرایی و آگهیهای مطبوعاتی میشود و تبلیغات تجاری نیز شامل تبلیغات نمایشگاههای بازرگانی مانند غرفهسازی و غرفهآرایی یا تبلیغات برای کالاهای مختلف است. رشته ارتباط تصویری از جمله رشتههایی است كه با استفاده از امكانات و وسایل فنی جدید و از طریق ارائه تصویر، ارتباطی را كه از راه كلام و یا از طریق سایر هنرها امكانپذیر نیست، برقرار میسازد. رشته پر رمزو راز گرافیك در همه محیط ها با همه سلائق برای خود جایی باز كرده و در ارتباط با صنعت نیز به هنرنمایی پرداخته است.گرافیك زبان تصویری است، استفاده از علائم، سمبلها، خطوط، منحنیها و نمادها در كنار رنگهای موزون و حساب شده دنیایی از حرف و معنا را در خود جای داده است.
تواناییهای لازم :دانشجوی ارتباط تصویری باید علاوه بر خلاقیت، نسبت به رشته خود علاقهمند بوده و طراحی قوی و زبردست باشد. چون طراحی اساس کار یک گرافیست است و در ضمن باید با رنگ به عنوان عامل تکمیلکننده فرم آشنا باشد. همچنین یک طراح باید با شاخههای مختلف هنری آشنایی کامل داشته باشد. از آنجاكه یک گرافیست امکان دارد از تکنیکهای عکاسی، چاپ، خوشنویسی، نقاشی، طراحی صنعتی، اصول و مبانی صنایع دستی در کارش استفاده کند و پیام مورد نظرش را به مرحله اجرا برساند، لازم است با علومی مثل جامعهشناسی، روانشناسی، بازاریابی و ادبیات آشنا باشد زیرا یک پیام تبلیغاتی باید با توجه به مخاطب آن ساخته شود؛ یعنی باید توجه داشت که مخاطب این پیام از نظر فرهنگی، اقتصادی و خواستهها و علایق در چه سطحی است. گفتنی است که دانشجویان این رشته به صورت نیمهمتمرکز گزینش میشوند؛ یعنی علاوه بر آزمون علمی، استعداد و خلاقیت دانشجویان در یک آزمون عملی نیز سنجیده میشود.
3ـ تصویرسازی: هنر تصویرسازی در بین رشتههایی چون گرافیک حرکت میکند و از جهت دیگر با بیانی جزییتر به نقاشی شباهت مییابد. کلاً این هنر در دنیا ابعاد گستردة رسانهای دارد. برای تهیة کتاب مصور، آگاهی به این رشته، صفحهآرایی و ابعاد مختلف عکس الزامی است و در همین راستا به دانش سنتی برای دستیابی به علم نوین نیازمندیم.
4ـ نقاشی: یک دانشجوی رشته ی نقاشی در طی تحصیل در دانشگاه می آموزد که خوب ببیند، تحلیل کند، دانش خود را وسعت ببخشد، و آن چه را که یاد گرفته است در سطوح مختلف اشاعه دهد. هدف این رشته تربیت نیروی انسانی مورد نیاز برای فعالیت در مراكز آموزشی و مراكز هنری و فرهنگی میباشد. دانشجوی رشته نقاشی باید ویژگیهای جسمی و روحی خاصی داشته باشد تا بتواند در این رشته موفق گردد و به همین دلیل نیز آزمون نقاشی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی به صورت نیمهمتمرکز برگزار میشود؛ یعنی پیش از ورود به دانشگاه استعداد و خلاقیت داوطلب در یک آزمون عملی سنجیده میشود.
5ـ عكاسی: هنر عكاسی زاییده تكنولوژی بوده و همراه با آن نیز پیشرفت نمود. این تكامل علاوه بر تكنولوژی ساخت، به كشف سوژهها و زمینههای تازه و شعور اجتماعی و هنری عكاسان نیز كمك شایانی نمود. انتقال بسیاری از مسائل به صورت عكس امكانپذیر است. یك عكس مطلوب كه بتوان آن را در قالب یك رشته دانشگاهی در آورد، مختصات خاص خود را دارد. بنیان و اساس عكاسی فیزیك وشیمی است. فیزیك درباره ساخت و كاربرد وسایل اپتیك و اثر عدسیها، و شیمی درباره مواد حساس و واكنشهای شیمیایی عكاسی بحث میكند. دانشجویان رشته ی عکاسی با علوم و فنون مختلفی در زمینه ی عکاسی آشنا شده و همچنین رشتههای مختلف عکاسی را از قبیل عکاسی خبری، تبلیغاتی، علمی، طبیعت و پرتره آموزش میبینند.
توانایی های لازم : هنرمند عكاس به هنر دیدن مجهز است. چشمهای هوشیار و جستجوگر او به معنی مكانها، اشیاء و حوادثی رخنه میكند. او چیزی را میبیند كه از نگاه لغزنده چشمهای دیگران پنهان می ماند. یك عكاس باید در بطن جامعه بوده و تكاپو داشته باشد. عكاسی هنر شكار لحظههاست. یك عكاس باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد، تا بداند كه در كجا و در چه زمانی زندگی میكند. چون اگر در زمان حال زندگی نكنید قادر به عكس گرفتن نیست.
6- مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی
موقعیت شغلی فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد رشته هنرهای تصویری و طراحی
ارتباط تصویری: برای یک فارغالتحصیل ارتباط تصویری فرصتهای شغلی زیادی وجود دارد چون تنها بخشی از کار او تبلیغات میباشد و این در حالی است که تبلیغات محدوده خاصی ندارد و از تبلیغ یک خودکار گرفته تا تبلیغ یک کالای فرهنگی مثل تئاتر یا سینما در حیطه دانش متخصص ارتباط تصویری میگنجد. از سوی دیگر تصویرسازی و طراحی روی جلد کتب، صفحهآرایی مجلات و روزنامهها و تهیه آرم و نشانه نیز در حیطه کار یک متخصص ارتباط تصویری قرار دارد. در کل باید بگوییم که در ایران دو شاخه عمده کاری برای یک گرافیست وجود دارد یکی چاپ و انتشارات؛ یعنی طرحی که در نهایت با چاپ و تولید انبوه سروکار دارد و دیگری گرافیک تلویزیونی است؛ یعنی گرافیست تعیین میکند که برای مثال مجری تلویزیون چه لباسی با چه رنگی بپوشد که هم مناسب باشد و هم تفاوت رنگها در گیرندهها اعم از رنگی یا سیاه و سفید به خوبی مشخص گردد.
فارغ التحصیلان این رشته میتوانند به صورت فردی یا گروهی و بصورت خود اشتغالی اقدام به دایر كردن شركتهای تبلیغاتی نموده و یا در زمینههای ویرایش تصاویر و... به اشتغال بپردازند از جمله كارهایی كه میتوان نام برد عبارتند از:
- طراحی كامپیوتری جلد كتاب، مجله، نوار، بروشور، كاتالوگ
- طراحی كامپیوتری آرم و تمبر و اسكناس
- طراحی كامپیوتری آگهی و تابلوهای تبلیغاتی كاریكاتوریست
- تصویرگری و صفحهآرایی كامپیوتری
- اصلاح و ترمیم عكس
فارغالتحصیلان این دوره قادرند، با تهیه انواع طرح برای معرفی و ارائه یك موضوع و اجرای انواع صفحهآرایی و طراحی نمایشگاههای هنری برای معرفی آثار و تولیدات گوناكون (غرفهآرایی)، آموزش هنر، طراحی برای عناوین ادبی و داستان، سیاسی، اجتماعی و مانند آن (صفحهآرایی كتاب، مجله و روزنامه و...)، تبلیغات (كاتالوگ و بروشور و ...) و در مراكزی همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صدا و سیما، سازمان تبلیغات، مطبوعات و مراكز هنری وآتلیههای خصوصی خدمات خود را ارائه دهند.
تصویر متحرك (انیمیشن): فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در صدا و سیما و مؤسسات تبلیغاتی مشغول به كار شوند.
نقاشی: اجرای كارهای تبلیغاتی و گرافیك، راهاندازی كارگاههای نقاشی خصوصی، همكاری با مؤسسات هنری و فرهنگی و آموزشی، نهادهای انقلابی و...، از جمله كارهایی است كه فارغ التحصیلان این رشته قادر به انجام آن میباشند.
یک فارغالتحصیل نقاشی نباید انتظار داشته باشد که تنها مشغله و منبع درآمدش نقاشی کشیدن باشد چرا که حتی نقاشهای موفق و معروف جهان نیز تنها مشغلهشان کشیدن نقاشی نیست بلکه در کنار نقاشی، به تدریس نقاشی نیز میپردازند. کاری که بسیار مثمر ثمر است، چون تدریس و ارتباط با دیگران، تأثیر به سزایی در دید، ذهن و اندیشه یک نقاش میگذارد. در کشور ما نیز یک نقاش میتواند علاوه بر نقاشی به تدریس این هنر در مراکز آموزش عالی یا آموزشگاههای آزاد و به فعالیت در مطبوعات و نشریات، صداوسیما، فرهنگسراها، سازمان میراث فرهنگی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداریها (به عنوان طراح و مجری نقاشیهای دیواری) بپردازد.
عکاسی: اکثر فارغ التحصیلان رشتهی عکاسی جذب مطبوعات میشوند و برخی جذب عکاسی تبلیغاتی، چون در حال حاضر ما شاهد گسترش مطبوعات و نیاز آنها به عكاسانی تازه نفس و متبحر هستیم. برپایی نمایشگاههای صنعتی متعدد و توجه به آگهیهای تجاری و فرهنگی نیز باعث شده است كه تعداد قابل توجهی از فارغالتحصیلان جذب عكاسی تبلیغاتی شوند. حوزه انتشارات نیز تعداد دیگری از فارغالتحصیلان این رشته را به كار گرفته است.
با بیان دیگر فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در نهادهایی كه عهدهدار تبلیغات و ارتباط جمعی هستند (خبرنگاری جمهوری اسلامی، صدا و سیما و مطبوعات، مؤسسات تبلیغاتی و انتشاراتی و ...) به عنوان خبرنگار و عكاس و یا به طور آزاد و منفرد در ادارات دولتی مانند آموزش و پرورش، دانشگاهها، صدا و سیما، فرهنگ و ارشاد اسلامی و نظایر آن همچنین در مؤسسات علمی، هنری و صنعتی در كنار كارشناسان و متخصصان علوم مختلف به عكاسی در زمینههای تخصصی بپردازد.
همچنین میتوانند به كار در كارگاهها و آتلیههای خصوصی عكاسی مشغول شوند. تدریس نظری و عملی عكاسی نیز از دیگر زمینههای فعالیت آنان میباشد.