آشپزی در نزد فرانسوی ها یک نوع هنر است، غذاهای فرانسوی در سراسر جهان معروف هستند. اولین کتاب آشپزی فرانسویان مربوط به دوره قرون وسطی می باشد و از قدمت زیادی برخوردار است. استانداردهای آشپزی در اندازه ها و پیمانه ها، اولین استانداردهای فرانسوی برای یک آشپزی دقیق و با ظرافت بودند. غذا در نزد مردم فرانسه دارای جایگاه ویژه ای می باشد. آشپزی فرانسوی بسیار با دقت و ماهرانه انجام می شود و در تهیه و تدارک آن دقت زیادی می شود و به طرز تهیه و جزئیات آن و همچنین استفاده از مواد غذایی تازه و سالم توجه زیادی می شود. مناطق مختلف فرانسه غذاهای مختلفی دارند و نوع محصولات کشاورزی و گوشتی موجود در هر منطقه بر غذاهای آن منطقه تأثیر زیادی می گذارد. در هر منطقه انواع و اقسام غذاها وجود دارد. از خوراک های سالم و دلچسب و نه چندان گران گرفته تا غذاهای پر مایه که مواد تشکیل دهنده آنها بسیار گران می باشد و با سس ها و چاشنی های متنوع و از طرفی پر هزینه سرو می شود.
آداب غذا خوردن در فرانسه برای صرف نهار یا شام
زمانی که به میهمانی در فرانسه مخصوصا توسط یک فرانسوی دعوت می شوید آداب خاصی را باید رعایت کنید که به شرح زیر هستند:
- اگر قصد فرستادن گل را دارید قبل از مهمانی حتما باید در صبح آن روز بفرستید تا میزبان آن گل ها را در میز میهمانی موقع شام به نمایش بگذارد، مخصوصا اگر در پاریس سکونت داشته باشید، زیرا این موضوع در این شهر برای میهمانی های بزرگ بسیار مهم می باشد.
- در زمان آماده شدنتان حتما به لباسی که قصد پوشیدن آن را دارید حتما توجه کنید زیرا بسیار نوع پوشش شما و مد مورد نظر میزبان می باشد و اهمیت می دهد.
- برای رسیدن به میهمانی زمانتان را طوری تعیین کنید که درست به موقع به میهمانی برسید نهایتا ده دقیقه تأخیر داشته باشید زیرا زمان و به موقع رسیدن برای فرانسوی ها بسیار مهم است. اما شاید پیش خودتان بگویید ممکن است کار ضروری پیش بیاید خب در آن صورت باید حتما از قبل با یک تماس تلفنی وضعیت را برای میزبان شرح دهید. البته این حساسیت بر روی زمان در شهر های جنوبی فرانسه کمتر به چشم می خورند و از فرهنگ غذا خوردن در فرانسه می باشد.
رفتار شایسته در غذا خوردن فرانسوى
- اول از همه قبل شروع غذا دستمال سفره خود را روى پایتان قرار دهید.
- بعد از هر لقمه با ظرافت و به آرامى لب یتان را با دست سفره تمیز نمایید، بدون اینکه آثار رژ لب و غذا روى دستمال سفره تان باقى بماند.
- حتماً به میزبانتان نشان دید که از غذا لذت مى برید و همیشه از میزبان خود در مورد دکور میز، طرز سرو غذا و دست پیش تعریف کنید.
رفتار ناشیایست در غذا خوردن فرانسوى
- هرگز هورت نکشید بسیار در آداب فرانسوى ناپسند مى باشد و با دهان باز غذا (در حال جویدن) و پر غذا نخوردید و مواظب باشید صدا در نیارید و با دهان پر حرف نزنید، آروغ زدن هم که صد در صد ممنوع است.
- نوشیدنى تان را به آرامى بنوشید و یک دفعه سر نکشید، که لیوانتان خالى بشود یا اینکه فورى (٢ دقیقه اى) همه غذایتان تمام نکنید و آرام آرام بخورید.
آداب و تنوع غذایی در هر منطقه
در این کشور، منطقه به منطقه، آداب و تنوع غذایی مختلفی وجود دارد. همانگونه که هر منطقه دارای آداب و رسوم و فرهنگ و غذاها و دستورالعمل های خاص خود هستند، فرانسه نیز از این قاعده مستثنی نبوده و گوشه گوشه این کشور، غذاهای خاص و دستور العمل های تاریخی و قدیمی خاص خود هستند. در هر منطقه انواع و اقسام غذاهای گوناگون وجود دارد از خوراک های سالم و دلچسب و نه چندان گران گرفته تا غذاهایی که مواد تشکیل دهنده آنها بسیار گران بوده و با سس ها و چاشنی های متنوع و پر هزینه سرو می شود. همچون دیگر کشورهای جهان، غذاهای سنتی و خاص مناطق مختلف فرانسه تفاوت بسیاری دارند، که نوع محصولات کشاورزی و فرآورده های گوشتی و لبنی موجود در هر منطقه بر غذاهای آن منطقه تأثیر بسیار زیادی می گذارد. برای مثال در بوردو انگورهای ویژه ای پرورش می یابد که از آنها برای عمل آوردن شراب بوردو بهره می برند. شراب های بورگونی و فرانش کنته نیز معروف هستند. شامپانی نیز به نوشیدنی نامدارش شامپاین نامور است.
اگر در پایتخت فرانسه یعنی پاریس باشید، می بینید که غذاهای دریایی مانند صدف و حلزون طرفداران زیادی دارند، اما در جنوب فرانسه به دلیل رواج کشاورزی، علاقه به سبزی ها، میوه ها و به خصوص سیب زمینی بیشتر است و اهالی بخش بزرگی از این کشور نیز به غذاهای گوشتی گرایش دارند. اما به طور کلی محبوب ترین غذاهای فرانسوی ها غذاهای دریایی هستند که با انواع سس سرو می شوند.
بخش های مختلف غذایی
پیش غذاها که برای تحریک کردن اشتها در ابتدای هر وعده غذایی سرو می شوند و متشکل از غذاهای اشتها آور می باشند.
- پرس ماهی: یک ماهی تزئین شده با انواع سبزیجات که معمولاً بعد از پیش غذا و قبل از پرس اصلی سرو می شود.
- پرس اصلی: پرس غذای اصلی شامل یک غذا از گوشت قرمز و یا مرغ می باشد که با سبزیجات به طرز زیبایی تزئین شده است.
- پرس سالاد: در گذشته انواع سبزیجات همراه با سس (دارای روغن زیتون و ادویه و سرکه ) به عنوان سالاد و کمک کننده به هضم غذا سرو می شد اما امروزه آشپزی مدرن فرانسوی انواع متنوع تری از سالادها همراه با انواع سس ها که دارای طعم و مزه عالی می باشند را سرو می کنند.
- پرس پنیر: فرانسوی ها بیشتر از هر کسی در جهان پنیر می خورند، پس از پرس اصلی غذا انواع مختلفی از پنیر که بر یک ظرف چوبی قرار دارد همراه با برش هایی از میوه سرو می شود و این نشانه پایان یک وعده غذایی کامل می باشد.
فرانسوی ها در مقابل «فست فود ها » غذاهای آماده مقاومت زیادی از خود نشان داده اند، اما علیرغم این مقاومت رستوران هایی که غذاهای آماده و ساندویچ ارائه می دهند، نیز زیاد می باشند. در «فست فودهایی» که قدیمی تر می باشند ساندویچ هایی بفروش می رسند که از فروشگاه ها و کافه ها هم می توان آنها را خریداری نمود. کافه ها نیز همبرگر، چیز برگر و همچنین سبزیجات را در قالب سالاد که در حقیقت یک وعده غذایی سبک می باشد به افرارد ارائه می دهند. فرانسوی ها بیش از همسایگان اروپایی شمالی خود به رستوران می روند.
آداب غذا خوردن
- آداب غذا خوردن بر سر میز مانند سایر کشورهای اروپایی است. هنگام غذا خوردن چنگال در دست چپ و کارد در دست راست گرفته می شود.
- قبل از نشستن بر روی صندلی اجازه دهید تا میزبان شما را راهنمایی کند که بر روی کدام صندلی بنشینید.
- هرگز قبل از اینکه میزبان به شما بگوید «بن اپتات» - بفرمایید- شروع به غذا خوردن نکنید.
- اگر غذا خوردن شما هنوز تمام نشده کارد و چنگال خود را بصورت ضربدر بر روی بشقاب خود قرار دهید طوری که چنگال بر روی کارد قرار گیرد.
- هرگز آرنجهای خود را بر روی میز غذا قرار ندهید.
- هر چه که در بشقاب خود دارید تمام کنید و هرگز نگذارید غذا در بشقاب بماند زیرا بی نزاکتی محسوب می شود.
- میوه ها را پوست گرفته و برش زده سپس میل کنید.
- اگر تصمیم ندارید که مجدداً نوشیدنی میل کنید لیوان خود را کاملاً خالی نگذارید بلکه کمی از نوشیدنی در لیوان خود بگذارید!
غذای روزانه فرانسوی ها
در فرانسه، غذا خوردن همچون شیوه ای از زندگی است. فرانسوی ها زمان غذا خوردن گوئی آنرا با تمام وجود حس میکنند و از غذا خوردن لذت کامل می برند. آنها بسیار دوست دارند که روابط خانوادگی شان را به وسیله میز غذا مستحکم تر کنند و و این وعده غذایی ممکن است به مدت زمان طولانی ادامه یابد. حتی گاهی چند ساعت، گوئی غذا خوردن را جشن گرفته اند.
فرانسوی ها صبحانه را سبک می خورند که معمولا متشکل از کروسان ” Croissant “، نان شکلاتی ” Pain au chocolat “، نان “Pain “و یا باگت ” Baguette ”، یک نوشیدنی گرم همچون قهوه، هات چاکلت (شکلات داغ , Chocolat chaud ) و یا چائی است. کره، عسل و مرباهای مختلف را نیز نباید از یاد برد. روزگاری وعده نهار در فرانسه از وعده های اصلی و مهم غذای روزانه بود. اما امروزه بسیاری از مردم بویژه در مناطق شهری نهار را غذایی سبک و سریع خورده و شامی مفصل متشکل از غذایی کامل به همراه سوپ و در نهایت دسر صرف می کنند. البته عادت های غذایی در سال های اخیر بسیار تغییر کرده و با توجه به محل اقامت (شهر کوچک یا بزرگ)، فعالیت های حرفه ای، سن، وضعیت خانوادگی متفاوت است.
زمان صرف غذا
در فرانسه زمان صرف صبحانه در ایام هفته بین ساعات 6 تا 8 و زمان صرف نهار معمولاً ساعت 14-12 بعد از ظهر می باشد و زمان صرف شام ساعت 8 به بعد می باشد. در بعضی مناطق وعده شام را دیرتر می خورند. در فرانسه غذا بسیار با آرامش و با تأنی خاطر صرف می شود به همین دلیل گاهی ممکن است که وعده های غذایی شام و یا نهار که به مناسبت های مختلف بر پا می شود، بیش از 2 ساعت برای صرف غذا طول بکشد. این وعده های غذایی معمولاً شامل: پیش غذا، غذای اصلی که شامل ماهی و گوشت همراه شده با سبزیجات، سالاد، انواع پنیر و میوه باشد، این غذای مفصل اغلب با یک دسر و قهوه به پایان می رسد.
وعده های غذایی (شام و نهار) فرانسوی به چند بخش بودن معروف اند، البته وعده های رسمی که به مناسبت های خاص بر پا می شود. نان همیشه یکی از اجزای ثابت وعده های غذایی در فرانسه است که در هر وعده بر روی میز خودنمائی می کند. بودن نان بر روی میز در نزد فرانسوی ها اهمیت فراوران دارد و این نشانه مهمان نواز بودن می باشد و هرگز وعده غذایی بدون نان سرو نمی شود. اما از طرفی وجود آب بر سر میز بسیار نادر است. همچنین فرانسوی ها تمایل زیادی به خوردن پنیر دارند (بیش از 300 گونه از سراسر کشور وجود دارد)، نان و دسرهای خوشمزه مانند سوفله شکلات و تارتین تارت.
سخن آخر
از بین وعده های موجود یعنی صبحانه، ناهار و شام وعده ناهار در فرهنگ غذا خوردن فرانسه از اهمیت خاصی برخوردار است و آن ها سعی دارند تا بقیه وعده ها را بسیار سبک میل کنند. از آنجایی که وعده های غذایی بسیار مهم هستند گاهی برای دورهمی ها و یا مراسمات خاص برای صرف غذا خانواده ها و یا کارمندان همدیگر را دعوت می کنند و چون آرامش در غذا خوردن برای فرانسوی ها بسیار مهم است، ممکن است، این وعده های غذایی بسیار مهم حتی تا دو ساعت هم به طول بیانجامد.