احتمال دورقمی شدن آمار فوتی‌های کرونا طی هفته‌های آینده

به گزارش سایت خبری ساعدنیوز به نقل از خبرفوری، طی روزهای گذشته، مسئولان از افزایش آمار بیماران سرپایی و بستری مبتلا به کرونا در کشور خبر داده اند و تهران بین استان ها، بیشترین موارد فوتی هفتگی را ثبت کرده است.

در حال حاضر تعداد شهرهای آبی کاهش یافته و تعداد شهرهای زرد دچار افزایش شده و از ۹۱ به ۱۰۵ شهرستان رسیده است. البته هنوز هیچ یک از شهرهای کشور در وضعیت قرمز و نارنجی نیستند، اما به گفته خود مسئولان و کارشناسان، بیم آن می رود که نقشه کرونایی کشور دوباره مانند زمستان گذشته قرمز و نارنجی شود و آمار فوتی ها نیز دورقمی شود.

طی هفته های گذشته آمار فوتی ها چندین مرتبه به صفر رسید، اما کارشناسان حوزه بهداشت می گویند این موضوع اصلا نویدبخش نیست و نباید فریب آن را خورد و دچار عادی انگاری شد. چراکه آمار صفرمورد کرونا وقتی خوشحال کننده است که این آمار طی چند روز متوالی تکرار شود. نه این که آمار یک روز صفر باشد و روز بعد افزایش یابد و نوسان داشته باشد. ضمن اینکه کنترل کرونا به معنی کاهش موارد مبتلا و بستری ها است اما این موضوع در روزهای گذشته در کشورمان روند افزایشی داشته و بر اساس علم وزارت بهداشت، آمار بستری ۳ برابر شده است. به طوری که در هفته نخست تیر امسال تعداد موارد بستری با روندی صعودی به ۳۱۱ نفر رسید. درحالی که این آمار در هفته قبل ۲۴۲ نفر بود.

میزان استفاده از ماسک در کشور به زیر ۱۰ درصد رسید

دکتر حمید سوری، اپیدمیولوژیست و رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا در این رابطه می گوید: عادی انگاری ها و عادی سازی ها ازسوی مسئولان و رسانه ها باعث شده که میزان استفاده از ماسک در کشور به زیر ۱۰ درصد برسد. در حالی که هنوز کرونا تمام نشده و احتمال طغیان بیماری و افزایش موارد بستری و آمار مرگ ها در کشور وجود دارد و نباید این موضوع را نادیده گرفت.

دکتر سوری می گوید: ما الان حتی نمی دانیم واریانت (سویه) غالب در کشورمان چیست. در حالی که در بعضی از کشورها گزارش داده می شود که واریانت غالب، BA۵ است.

او اظهار می کند: هشدارها درباره بیماری کرونا از هفته ها قبل داده شده اما متاسفانه واکنشی که انتظار داشتیم، دیده نشد و عادی انگاری شرایط مجددا سراغ جامعه آمد. متاسفانه به دنبال کاهش مرگ ها و بستری ها طی هفته های گذشته، این طور القا شد که اپیدمی یا پاندمی تمام شده است. در این میان بسیاری از مردم هم این طور برداشت کردند که دیگر نیازی به رعایت پروتکل ها نیست. الان شما در سطح جامعه خیلی از افراد را می بینید که دیگر ماسک نمی زنند.

این اپیدمیولوژیست می گوید: علی رغم اینکه بارها و بارها درباره امکان تشدید ویروس کرونا در کشور هشدار داده شد اما کم توجهی شد. تا اینکه موارد خیزش یافته ابتلا بیشتر از آمریکای جنوبی به سمت منطقه ما و غرب آسیا کشیده شد. الان تقریبا بیشتر کشورهای غرب آسیا ازجمله ایران روند افزایشی خود را آغاز کرده اند.

نمی دانیم الان دقیقا واریانت غالب در کشورمان چیست/ تعداد تست ها در کشور خیلی کم شده است

عضو ستاد ملی مقابله با کرونا در ادامه با بیان این که ما چون بیماریابی فعال در کشور نداریم، دقیقا نمی دانیم که الان تست کرونای چه تعداد از افراد جامعه مثبت است و مبتلا به این بیماری هستند، می گوید: کسی که مبتلا به کروناست اما بدون علامت است یا علائم خفیف دارد، الزاما این طور نیست که فردی را هم که مبتلا می کند، آن فرد هم بی علامت بماند یا با علائم خفیف مبتلا شود. ممکن است فرد دوم به دلیل شدت بیماری بستری شود یا حتی بمیرد. بنابراین ماهیت گسترش ابتلا از این جهت مهم است که هم آمار بستری را می تواند بالا ببرد و هم آمار فوتی ها را. به همان نسبت که آمار ابتلا افزایش پیدا می کند، فراوانی بستری و مرگ ها هم بیشتر می شود.

دکتر سوری درباره دلیل افزایشی شدن روند بیماری کرونا در کشور طی روزهای اخیر، توضیح می دهد: مسافرت ها کنترل نمی شود، از مرزها و مبادی ورودی کشور هیچ مراقبتی صورت نمی گیرد، تعداد انجام تست ها به حداقل ممکن رسیده است. همه اینها باعث تشدید بیماری می شود. ما حتی نمی دانیم واریانت غالب در کشورمان در حال حاضر چیست. در حالی که در بعضی از کشورها گزارش داده می شود که BA۵ واریانت غالب است یا خواهد شد. البته کشور ما هم از دنیا مستثنا نیست و احتمال غلبه واریانت جدید BA۵ در کشور وجود دارد.

رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا تاکید می کند: تا وقتی تعداد تست ها کم باشد، نمی توانیم طغیان های احتمالی را که در کشور پیش خواهد آمد، شناسایی کنیم. وقتی کانون طغیان به خوبی و به سرعت شناسایی نشود و توسط تیم های واکنش سریع کنترل نشود، بیماری به سرعت در سراسر کشور گسترش می یابد و علاوه بر بار جانی که برای مردم خواهد داشت، هزینه های هنگفتی هم به جامعه تحمیل خواهد کرد. به طوری که اگر واکنش سریع و موثری صورت نگیرد، ممکن است طی هفته های آینده، تجربه ناگوار سال ۱۳۹۸ و سال گذشته در کشور تکرار شود.

ما در کشورمان هنوز به مرحله کنترل هم نرسیده ایم. بعد باید وارد مرحله حذف (Elimination) شویم. یعنی اپیدمی در جامعه به حدی برسد که امکان انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر به زیر یک نفر برسد. در مرحله سوم باید به ریشه کنی (Eradication) برسیم

دکتر سوری می گوید: اگر در حال حاضر آمار فوتی ها و همچنین شدت بیماری در کشور پایین است، دلیلش این نیست که ما تلاش خاصی برای کنترل بیماری انجام داده ایم. دلیلش خود ویروس است که شدت و کُشندگی اش را کم کرده است. اما هیچ تضمینی وجود ندارد که شاهد واریانت های با شدت بیماری زایی بیشتر و بالاتر نباشیم. بنابراین آمادگی و هوشیاری مسئولان نظام سلامت در مقابله با این بیماری بسیار حائز اهمیت است.

عضو ستاد ملی مقابله با کرونا می گوید: مسیرها تعیین شده و روشن است. ما می دانیم که باید به مردم هشدارهای لازم را بدهیم، می دانیم که رعایت پروتکل ها باید افزایش پیدا کند. الان میزان استفاده از ماسک در کشور به زیر ۱۰ درصد رسیده است. می دانیم که مبادی کشور باید کنترل شوند، می دانیم که تعداد انجام تست ها را باید افزایش بدهیم. الان کشور ما در دنیا از نظر تعداد تست یک میلیون نفر جمعیت، رتبه ۱۲۰ را دارد که عددی بسیار ناچیز است.

دکتر سوری تاکید می کند: ما باید در حال حاضر پژوهش اپیدمیولوژی انجام بدهیم و ببینیم واقعا سطح ایمنی جامعه ما چقدر است، آیا واقعا تزریق دوز بعدی واکسن لازم است، چه کسانی حتما باید دوز بعدی را تزریق کنند. نمی توان فله ای مردم را برای واکسیناسیون دعوت کرد. یا درباره کودکان ما هنوز عوارض واکسیناسیون را نمی دانیم. همچنین واکسن هایی که در سبد واکسیناسیون کشور ماست، هیچ کدام هنوز تاییدیه علمی بین المللی ندارند. نمی توان کودکان را با واکسن هایی که تاییدیه ندارند، در معرض خطر قرار داد.

وی ادامه می دهد: این عادی انگاری و بی تفاوتی نسبت به شرایط که در جامعه دیده می شود. ما الان مساله حج و عتبات و اربعین و … را پیش رو داریم و اگر حواسمان نباشد و بیماری را جدی نگیریم، زنگ خطری برای همه ماست. الان تنها امید ما این است که خود ویروس آتش بس یکطرفه خود را حفظ کند و جهش وحشتناکی پیدا نکند که جان عده زیادی را به خطر بیندازد. وضعیت حاضر وضعیتی نیست که در اتاق های بسته درباره مسائل تصمیم گیری شود. عدم شفافیت، مردم را دچار سردرگمی و گمراهی می کند. لازم است که از طرف نظام سلامت به مردم اطلاع رسانی شود و توصیه های لازم به مردم داده بشود.

احتمال دورقمی شدن آمار فوتی ها دور از ذهن نیست

این اپیدمیولوژیست می افزاید: متاسفانه داده های بیماری ها و اپیدمی در اختیار ما نیست تا بتوانیم تحلیل های عمیق تری داشته باشیم. تحلیل های ما اکنون در فضایی تاریک و مبهم انجام می شود و طبیعتا در چنین اوضاعی احتمال خطا در تحلیل شرایط بالا می رود. با این اوصاف، احتمال دورقمی شدن آمار فوتی ها دور از ذهن نیست. در شرایط اپیدمی حتی اگر احتمال افزایش آمارها کم هم باشد، مسئولان باید این احتمال کم را هم جدی بگیرد.

زمان پایان پاندمی کرونا

رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا در ادامه می گوید: در واریانت غالب که الان نمی دانیم در کشور ما چه واریانتی است، از هر هزار نفر مبتلا، یک نفر فوت می کند. وقتی فراوانی ابتلا بالا می رود، اگر هزار نفر مبتلا شوند، یک نفر فوتی داریم، اگر ۲هزار نفر مبتلا شوند، ۲ مرگ داریم. بنابران هرچقدر موارد ابتلا بیشتر شود، آمار بستری و فوتی ها هم افزایش می یابد. مثلا در زمان دلتا از هر ۱۰۰ نفر یک نفر فوت می کرد. میزان کُشندگی بالا بود، تعداد مرگ ها هم بالا بود.

دکتر سوری می گوید: در این شرایط ما چطور و چه زمانی می توانیم بیماری را کنترل کنیم؟ وقتی که قبل از هر چیزی بدانیم چه کسانی بیمار هستند و چه کسانی بیمار نیستند؟ این نیاز به بیماریابی فعال دارد. الان جلسات خود ستاد ملی مقابله با کرونا جدی برگزار نمی شود و عادی انگاری که ذکر کردم، در خود ستاد هم القا شده است.

عضو ستاد ملی مقابله با کرونا می گوید: در چنین شرایطی زمان پایان پاندمی کرونا اصلا معلوم نیست. ما برای این که به پایان و خاموشی اپیدمی و پاندمی برسیم، باید اول بتوانیم بیماری را کنترل کنیم. یعنی تمامی موارد ابتلا را رصد کنیم و ببینیم فرد از کجا و از چه کسی مبتلا شد. ما در کشورمان هنوز به مرحله کنترل هم نرسیده ایم. بعد باید وارد مرحله حذف (Elimination) شویم. یعنی اپیدمی در جامعه به حدی برسد که امکان انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر به زیر یک نفر برسد. در مرحله سوم باید به ریشه کنی (Eradication) برسیم. در این مرحله باید بتوانیم صفرمورد ابتلا را در جامعه تجربه کنیم. خاموشی هم این است که دو دوره (۲۸ روز) از بیماری بگذرد و هیچ مورد جدیدی از ابتلا گزارش نشود. البته به شرطی که دست از بیماریابی برنداریم و روی هوا نگوییم که هیچ موردی گزارش نشد.

وی تاکید می کند: الان عملا این ویروس کروناست که دارد ما را مدیریت می کند و ما مدیریت خاصی روی آن نداریم. احتمال دارد که مثل پارسال مرگ های روزانه ۷۰۰ نفر هم برسیم. احتمال هم دارد که به آن شرایط نرسیم. اما این احتمال اگر خیلی کوچک و بعید هم باشد، نباید به هیچ وجه آن را نادیده گرفت.

نیاز به تزریق دوز بوستر توسط مردم هست یا خیر؟

رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا با اشاره به این که نیاز به تزریق دوز یادآور توسط مردم هست یا خیر، می گوید: ما تا سطح ایمنی بدن خود را در برابر ویروس ندانیم، نمی فهمیم که آیا دوز بوستر یا همان دوز یادآور واکسن کرونا برایمان لازم است یا نه. چون از سطح ایمنی بدن خود خبر نداریم. اگر ایمنی بدن شما بالا باشد، نیاز به تزریق هر ۶ ماه یکبار واکسن کرونا ندارید. اینجا وزارت بهداشت است که باید بیاید و مثلا بگوید گروه سنی ۳۰ تا ۴۰ سال سطح ایمنی بدنشان اینقدر است و پس این گروه در اولویت تزریق واکسن هست یا نیست.

دکتر سوری می گوید: در حالت عادی ۴ تا ۶ ماه از آخرین نوبت واکسن که گذشت، باید دوز بعدی را تزریق کرد. اما عاقلانه تر این است که اول سطح ایمنی بدن را بسنجیم تا ببینیم اصلا دوز بعدی واکسن برایمان لازم است یا نه. اما همه مردم که نمی توانند و نمی روند هم این کار را بکنند (از سطح ایمنی بدن خود مطلع شوند). این وظیفه حوزه سلامت است که این اندازه گیری ها را انجام دهد.

احتمال شروع تزریق دز چهارم واکسن کرونا برای عموم در آینده ای نزدیک