میزان بقا نشان می دهد که چند درصد از افرادی که به یک نوع سرطان مبتلا بوده و در مرحله یکسانی از بیماری قرار داشته اند در یک دوره زمانی مشخص (۵ساله) زنده مانده اند. این شاخص نمی تواند بگوید چقدر زنده خواهید ماند؛ اما به شما درک بهتری از روند درمان و میزان موفقیت آن خواهد داد.
در نظر داشته باشید که میزان بقا یک رقم تخمینی است و باتوجه به نتایج به دست آمده از افراد زیادی که به یک نوع سرطان مبتلا بوده اند به دست می آید. اما این شاخص نمی تواند مشخص کند که نتیجة درمان هر فرد چگونه خواهد بود. این آمارها گاهی می تواند گیج کننده باشد و سؤالات بیشتری را در ذهن شما ایجاد کند. برای این که متوجه شوید این اعداد چه معنایی برای شما دارند بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید چرا که به طور کامل با شرایط شما آشنا می باشد.
نرخ بقا برای سرطان چیست؟
یکی از نکات کلیدی پیش بینی بیماری بررسی میزان نرخ بقا می باشد. اینها ارقامی هستند که محققان در طی چندین سال از بیماران مبتلا به یک نوع سرطان به دست آورده اند. برای تعیین نرخ بقا در بیماران مبتلا به سرطان سینه دو مبنای اندازه گیری وجود دارد:
نرخ بقای سرطان سینه که نشان دهنده میزان زنانی است که تا 5 سال بعد از زمان تشخیص اولیه بیماری شان زنده مانده اند. یعنی این اعداد بر پایه تعداد زنان زنده ای است که حداقل 5 سال پیش فهمیده اند سرطان سینه دارند. با پیشرفت های روزافزون در زمینه تشخیص و درمان بیماری سرطان نرخ بقا رشد بالایی داشته است. به همین دلیل آینده زنانی که امروزه بیماری آن ها تشخیص داده می شود روشن تر و امیدوارکننده تر می باشد.
نرخ بقا نسبی علت اصلی مرگ را در نظر نمی گیرد. این عدد درصد افرادی را که بعد از ابتلا به سرطان برای مدت زمان مشخصی زنده مانده اند نشان می دهد.
نرخ بقای سرطان سینه
نرخ بقای نسبی ۵ ساله برای بیماران مبتلا به سرطان سینه 90% است. یعنی از هر 100 بیمار مبتلا به سرطان سینه 90 نفر از آن ها تا 5 سال بعد از زمان تشخیص زنده مانده اند.
نرخ بقای تقریبی ۱۰ساله سرطان سینه 84% است. (از هر 100 بیمار 84 نفر بعد از 10 سال همچنان زنده اند) و نرخ بقای تقریبی 1۵ساله سرطان سینه 80% می باشد. (از هر 100 بیمار 80 نفر باگذشت 15 سال زنده مانده اند.)
آشنایی با مراحل سرطان سینه
مراحل پیشرفت سرطان سینه نشان می دهد که بافت سرطانی چگونه رشد کرده و تا کجا در بدن پخش شده است. به طورکلی هر چه سرطان سینه زودتر تشخیص داده شده و درمان شود، احتمال زنده ماندن طولانی مدت فرد بیشتر خواهد شد.
استیج 0 (درجا) |
این مرحله پیش سرطانی است و هیچ سلول سرطانی تهاجمی در بافت سینه دیده نمی شود. |
استیج 1 |
تومور کوچک است و درون بافت سینه ثابت می باشد. ممکن است کمی سلول سرطانی در غدد لنفاوی مجاور وجود داشته باشد. |
استیج 2 |
تومور همچنان درون بافت سینه قرار دارد؛ اما کمی بزرگ تر شده و ممکن است در تعدادی از غدد لنفاوی پخش شده باشد. |
استیج 3 |
در این مرحله سلول های سرطانی در پوست، دیواره قفسه سینه و تعداد بیشتری از غدد لنفاوی اطراف پستان پخش شده اند. |
استیج 4 |
این مرحله سرطان سینه متاستاتیک نام دارد. یعنی بافت سرطانی در دیگر اندام های بدن به خصوص در استخوان ها، ریه ها و کبد گسترش یافته اند |
مراحل سرطان سینه بر اساس عوامل زیر دسته بندی می شوند:
- سایز تومور
- وجودداشتن سلول های سرطانی در غدد لنفاوی
- متاستاز دادن سرطان (پخش شدن آن در یک یا چندین اندام بدن)
از سال 2018 عوامل زیر نیز در تعیین استیج سرطان سینه در نظر گرفته می شوند:
- آیا سلول های سرطانی دارای گیرندة هورمونی هستند یا خیر و برای رشد به استروژن نیاز دارند یا پروژسترون
- آیا سلول های سرطانی حاوی پروتئین HER2 که به رشد آن ها کمک می کند می باشند یا خیر.
- درجه تومور. میزان تهاجمی بودن سلول های سرطانی در زیر میکروسکوپ
نرخ بقای نسبی در هر مرحله
نرخ بقا بر اساس مرحله بر اساس استیج سرطان در زمان تشخیص بیماری می باشد. به احتمال زیاد استیج سرطان شما به وسیله چند عدد و حروف بیان می شود. در این جابه جای استفاده از عدد و حروف از اصطلاحات لوکالیزه یا محدود، منطقه ای و پیشرفته استفاده می کنیم. در ادامه به این که هر یک از این اصطلاحات در نرخ بقای نسبی ۵ساله چه معنایی دارند اشاره کرده ایم:
- سرطان سینه لوکالیزه یا محدود فقط درون بافت سینه است. این مرحله شامل استیج IA، تا حدودی IIA و IIB می شود. نرخ بقای نسبی ۵ساله در این مرحله 99% می باشد.
- در سرطان سینه منطقه ای، بافت سرطانی در بافت های اطراف و غدد لنفاوی پراکنده شده است. این مرحله شامل استیج IB، IIA، IIB و III می شود. نرخ بقای نسبی ۵ساله در این مرحله 86% می باشد.
- در مرحله پیشرفته بافت سرطانی در دیگر اندام های بدن پخش می شود. این مرحله شامل استیج IV شده و نرخ بقای نسبی ۵ساله آن فقط 28% می باشد.
نرخ بقا بر اساس سن
با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان سینه افزایش پیدا می کند. بر اساس NCI در اغلب موارد زنانی که به سرطان سینه مبتلا هستند بین 65 تا 74 سال سن دارند. میانگین سن زنان مبتلا به سرطان سینه 63 سال می باشد.
علاوه بر این فقط 2% از زنانی که در طی سال های 2014 تا 2018 سرطان سینه آن ها تشخیص داده شده زیر 35 سال سن داشته اند.
نرخ بقای نسبی ۵ساله بر اساس سن فرد در زمان تشخیص به شرح زیر می باشد:
- زنان کم تر از 45 سال: 88%
- بین 45 تا 54 سال: 91%
- بین 55 تا 64 سال: 91%
- بین 65 تا 74 سال: 92%
- بالاتر از 75 سال: 86%
عوامل مؤثر بر نتایج
مهم ترین عاملی که بر نرخ بقای سرطان تأثیر می گذارد متاستاز دادن سرطان یا پخش شدن آن در دیگر بخش های بدن می باشد. هرچه این بیماری زودتر تشخیص داده شود، شانس درمان آن قبل از پیشرفته شدن بیشتر خواهد بود.
بااین حال عوامل دیگری نیز می توانند بر روی نتیجه درمان سرطان سینه تأثیر بگذارند از جمله سن، سلامت عمومی بدن و وجود نشانگرهایی مانند HER2 و HRs.
علاوه بر این برخی از انواع سرطان سینه تهاجمی تر از دیگر انواع آن می باشند. برای مثال میزان موفقیت آمیز بودن روند درمان برای افراد مبتلا به سرطان سینه سه گانی منفی ضعیف تر است.
سرطان پستان سه گانه منفی بین 10 تا 15 درصد از انواع سرطان سینه را به خود اختصاص داده و احتمال پخش شدن و بازگشت آن در بدن بیشتر می باشد. علاوه بر این گزینه های درمان برای این نوع سرطان تهاجمی بسیار محدود است.
یکی دیگر از سرطان های تهاجمی سینه که نتایج درمان در آن ضعیف تر است سرطان سینه التهابی می باشد که 1 تا 5 درصد از موارد ابتلا به سرطان سینه را به خود اختصاص داده. این بیماری به طور معمول در مراحل پیشرفته تر و زمانی که سرطان حداقل در استیج 3 قرار دارد تشخیص داده می شود.
چگونه نتایج درمان سرطان سینه را بهبود ببخشیم؟
چکاپ کردن مرتب سینه احتمال تشخیص این بیماری در مراحل اولیه را افزایش می دهد. بیشتر مؤسسات توصیه می کنند که زنان از سن 40 سالگی به بعد هرساله یک ماموگرافی داشته باشند.
علاوه بر این متخصصان توصیه می کنند افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان سینه داشته اند علاوه بر ماموگرافی، باید از 30 سالگی به بعد سالی یک بار ام آرآی سینه انجام دهند.
نتیجه درمان سرطان سینه درصورتی که سریعاً تشخیص داده شده و درمان شود مثبت خواهد بود. به همین دلیل مشورت کردن با پزشک در خصوص احتمال ابتلا به این سرطان و زمان شروع چکاپ های سالیانه از اهمیت بالایی برخوردار است.
درصورتی که به سرطان سینه مبتلا هستید به خاطر داشته باشید که نرخ بقا فقط یک عدد تخمینی است و این حقیقت را که روش های تشخیص و درمان این بیماری تا چه حد پیشرفت داشته اند را بیان نمی کند. علاوه بر این بدن هر فرد با دیگری متفاوت است. نتیجه درمان شما به عوامل مختلفی بستگی دارد. به همین دلیل برای درک بهتر این موضوع بهتر است با پزشک خود صحبت نمایید.
به خاطر داشته باشید که باید به طور کامل از دستورالعمل های پزشک خود پیروی کنید. در طول روند درمان می توانید تحت شیمی درمانی، پرتودرمانی، هورمون تراپی و جراحی قرار بگیرید. درست است که این روش های درمانی شما را از سرطان نجات می دهند اما عوارضی همچون بی حس شدن دست و پا بعد از شیمی درمانی، ریزش موهای سر و بدن، لنف ادم و سندروم طناب زیربغل و... بعد از جراحی اشاره کرد. البته در صورت ابتلا به هر یک از این عوارض، متخصصین توان بخشی می توانند به شما کمک کنند تا دوباره سلامت خود را به دست آورید.
سؤالات متداول
کدام یک از انواع سرطان سینه کمترین نرخ بقا را دارد؟
کمترین نرخ بقا در سرطان سینه مربوط به سرطان سینه متاستاتیک یا سرطان سینه پیشرفته می باشد. در این مرحله، سلول های سرطانی در دیگر اندام ها و بخش های بدن نیز رشد می کنند.
آیا استیج 4 سرطان سینه همیشه کشنده است؟
این مرحله از سرطان سینه اگرچه قابل کنترل می باشد؛ اما به هیچ عنوان درمان پذیر نیست. نرخ بقای ۵ساله در این نوع از سرطان 22% بوده و میانگین نرخ بقای فرد 3 سال می باشد.
آیا می توان بعد از ابتلا به سرطان سینه تا 30 سال زنده ماند؟
بسیاری از افراد بعد از ابتلا به سرطان سینه و درمان آن برای سال ها و حتی دهه ها زندگی کرده اند. به طورکلی هرچه این بیماری زودتر تشخیص داده شده و درمان شود، احتمال موفقیت آمیز بودن روند درمان آن بیشتر خواهد بود. بعد از ابتلا به سرطان سینه فرد باید به صورت مرتب برای چکاپ به پزشک مراجعه نماید.
علائم سرطان سینه چیست؟
برخی از علائم سرطان سینه به شرح زیر هستند:
- توده جدید در بافت سینه یا در زیربغل
- ضخیم شدن یا تورم قسمتی از بافت سینه
- ایجاد حساسیت یا دانه های پوستی بر روی سینه
- قرمزی یا پوسته پوسته شدن نوک سینه یا کل پستان
- فرورفتن نوک پستان به سمت داخل یا درد در اطراف آن
- خروج ترشحات و خون از نوک سینه
- بروز هرگونه تغییر در سایز و حالت سینه
- بروز درد در هر ناحیه از سینه
به خاطر داشته باشید این علائم می توانند به دلیل بیماری های دیگری به جز سرطان نیز رخ دهند. تشخیص سریع بیماری سرطان احتمال موفقیت آمیز بودن روند درمان و زنده ماندن فرد را افزایش می دهد.
سرعت رشد سرطان سینه چقدر است؟
به طور میانگین بافت سرطان سینه هر 180 روز یک بار دوبرابر می شود. بااین حال نرخ رشد هر سرطان به عوامل مختلفی بستگی دارد. بدن هر فرد و هر سرطان با دیگری متفاوت می باشد.
آیا می توان بعد از ابتلا به سرطان سینه زندگی نرمال و طولانی داشت؟
با پیشرفت روزافزون تکنولوژِی افراد بسیاری می توانند از تشخیص زودهنگام و درمان های پیش رفته سود ببرند. امروزه افراد نجات یافته از سرطان سینه زندگی نرمال و طولانی در پیش رو دارند.
آیا می توان سرطان سینه را به طور کامل درمان نمود؟
درمان سرطان سینه برای بسیاری از افراد موفقیت آمیز بوده و باگذشت زمان امکان بازگشت آن کم تر و کم تر می شود. بااین حال، احتمال بازگشت بیماری هیچ وقت از بین نمی رود و می تواند سال ها بعد از درمان دوباره باز گردد به همین دلیل هیچ وقت نمی توان گفت که شما به طور کامل درمان شده اید.