نگاهی به ضرب المثل جالب و خواندنی بی مایه فطیره
ضرب المثل “بی مایه فطیره “ یعنی بدون پول و سرمایه کار بی نتیجه خواهد بود.از این ضرب المثل بیش تر در ابتدای سرمایه گذاری یا شروع کاری استفاده می کنیم، و به شخص شونده تذکر می دهیم که اگر پول لازم را برای کارش خرج نکند در پایان به هدف دلخواه نمی رسد.معنی و مفهوم دیگری که این ضرب المثل به آن اشاره دارد این است که اگر پایه و اساس کاری غلط باشد آن کار بی سرانجام خواهد بود مانند ساختمانی که اگر دارای پی ریزی و ستون بندی درستی نباشد هر اندازه هم ظاهر و نمای زیبایی به خود بگیرد با یک اتفاق ساده فرو می ریزد.هم چنین زمانی که می خواهیم به کسی تذکر بدهیم که نمی تواند بدون زحمت، مشورت و برنامه ریزی درست به هدف و مقصودی برسد از ضرب المثل “بی مایه فطیره” استفاده می کنیم.
ریشه ضرب المثل بی مایه فطیره
معنی واژه ی “فطیر” در لغت نامه ی دهخدا این چنین ذکر شده است:
فطیر: خلاف خمیر یعنی ناخاسته و هر چه زودی و شتابی کرده شود از وقت ادراک آن . خمیر برنیامده .
در واقع فطیر خلاف خمیر است و به نانی گفته می شود که خمیر آن را مایه نزده باشند.
در فرهنگ مردم گناباد، فطیر دارای دو معنی می باشد: یکی نانی که مایه یا خمیر ترش به آن نزده باشند و دیگری نان روغنی می باشد.
هم چنین در فرهنگ اراک و شهر های مرکزی ایران ،به نوعی نان شیرمال را که روی آن زردچوبه زده و به اندازه های کوچک در تنور پخته می شود فطیر می گویند و خمیر این نان را مایه ترش که در همه ی نان ها موجود است، نمی زنند، برای تهیه ی فطیر معمولا روغن و شیره ی انگور یا خرده ی قند نیز به خمیر آن می افزایند و این نان را بیش تر در فصل زمستان یا نوروز تهیه می کنند.
در شعر های زیر به واژه فطیر اشاره شده است.
سکوبا بدو گفت کای نامدار
فطیر است با تره ٔ جویبار…
“فردوسی”
دین را طلب نکردی و دنیا ز دست شد
همچون سبوس تر نه خمیری و نه فطیر
“ناصرخسرو”
مخور از خوان او نه پخته نه خام
مخر از دست او خمیر و فطیر
“ناصرخسرو”
نان آن کس پخته باشد نزد آنها کز خرد
نه خمیری دارد اندر راه فطرت نه فطیر
“سنایی”
خانه پیرزن که طوفان برد
در تنورش فطیر نتوان یافت
“خاقانی”
ویدیوی آموزش ضرب المثل بی مایه فطیره به انگلیسی
کاربرد ضرب المثل بی مایه فطیره
۱- معنی فطیر: نانی که به خمیر آن مایه نزده باشند فطیر است. منظور از این ضرب المثل این است که اگر از همان ابتدای کار، محکم کاری نکنی و سرمایه گذاری انجام ندهی، سودی برایت نخواهد داشت.
۲- از این ضرب المثل در هنگام مشورت دادن به دیگران و راهنمایی آنها به کار بی ضرر استفاده می شود؛ بدین صورت می گویند: اگر برای این کار زحمت نکشی و خوب نقشه نکشی، همچون نان بی مایه ای است که آخرش فطیر میشود.
۳- بیشتر زمانی این ضرب المَثل را به کار میبرند که کسی بخواهد سرمایه گذاری کرده یا کار مهمی را شروع کند. یعنی اگر پول برایش خرج نکنی و حواست به کار نباشد، هیچ سودی عایدت نمی شود و حتی ممکن است ضرر هم کنی.
۴- پیش بینی امری که آینده اش مشخص است.
۵- بدون تلاش و زحمت و وقت گذاشتن برای کاری، بیهوده عمر تلف کردن است.
دین را طلب نکردی و دنیا ز دست شد
همچون سبوس تر نه خمیری و نه فطیر
ناصرخسرو
همراهان عزیز ساعدنیوز ، شما میتوانید برای آگاهی بیشتر درباره ضرب المثل ها با بخش ضرب المثل ساعدنیوز همراه باشید و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید. بی صبرانه منتظر نظرات مفید و ارزشمندتان درباره ضرب المثل بی مایه فطیره هستیم.