نگاهی به ضرب المثل آدم خوش حساب شریک مال مردم است
یکی از سخنان حکمت آموز و معروف میان مردم، این جمله است: «آدم خوش حساب شریک مال مردم است». این داستان در واقع در تأیید آن است و چه بسا آنچه میان مردم معروف شده، برگرفته از حدیثی است که در ادامه میخوانید.با ساعدنیوز همراه باشید.
ریشه تاریخی ضرب المثل آدم خوش حساب شریک مال مردم است
الکافی ـ به نقل از عبد الرحمان بن سَیابه ـ: پدرم سیابه که درگذشت، مردی از برادرانش نزد من آمد و درِ خانه ام را زد. من بیرون آمدم. او به من تسلیت گفت و پرسید: آیا پدرت چیزی به ارث نهاده است؟
گفتم: نه.
او همیانی را که در آن هزار درهم بود، به من داد و گفت: از اینها خوبْ استفاده کن و سودش را بخور.
من، خوش حال، نزد مادرم رفتم و داستان را به او گفتم. بعد از ظهر، نزد یکی از دوستان پدرم رفتم و او برای من، مقداری کالای [پارچه] شاپوری خرید و من، در دکانی [به کسب و کار] نشستم، و خداوند عز و جل از آن کالا، نفع و برکت بسیاری روزی من کرد.
موسم حج، فرا رسید. دلم هوای حج کرد. نزد مادرم رفتم و گفتم: دلم هوای رفتن به مکه کرده است. مادرم به من گفت: پس درهم های فلانی را به او بازگردان. من، آنها را آماده کردم و نزدش بردم و به او دادم. گویی آنها را به او بخشیدم. او به من گفت: نکند مقدارش کم است؟ بیشتر به تو بدهم؟
گفتم: نه؛ بلکه دلم هوای حج کرده و خواستم که مالت پیش خودت باشد.
سپس به مکه رفتم و مناسکم را به جا آوردم. آن گاه به مدینه بازگشتم و با مردم به نزد امام صادق(ع) رفتم. ایشان دیدار عمومی داشت. در عقب جمعیت نشستم. من، نوجوان بودم. مردم، شروع به پرسش از ایشان کردند و او پاسخ آنها را می داد.
خلوت که شد، امام(ع) به من اشاره فرمود. نزدیک ایشان شدم. فرمود: «تو کاری داری؟».
گفتم: فدایت شوم! من عبد الرحمان بن سیابه هستم.
فرمود: «از پدرت چه خبر؟». گفتم: درگذشت.
امام(ع) اظهار تأسّف نمود و برایش طلبِ رحمت کرد. سپس به من فرمود: «چیزی هم به ارث گذاشت؟».
گفتم: خیر.
فرمود: «پس از کجا به حج رفتی؟».
من شروع به گفتن داستان آن مرد کردم. امام(ع) نگذاشت آن را تمام کنم و فرمود: «با آن هزار درهم، چه کردی؟».
گفتم: به صاحبش برگرداندم.
فرمود: «آفرین برتو!».
سپس فرمود: «می خواهی تو را سفارش کنم؟».
گفتم: آری؛ فدایت شوم!
فرمود: «بر تو باد راستگویی و امانتداری تا با مردم در اموال آنها این گونه شریک شوی» و انگشتان دو دستش را در هم فرو بُرد. من این سفارش ایشان را به خاطر سپردم، و [ثروتم به جایی رسید که] سیصد هزار درهم زکات دادم.
کاربرد ضرب المثل آدم خوش حساب شریک مال مردم است
- یعنی کسی که خوش حساب است، مردم به او اعتماد می کنند و ممکن است حتی پول هایشان را نیز نزد او به امانت بگذارند.
- مردم اگر ببینند کسی که به آنها پول قرض است، سر موعد قرضش را پرداخت می کند و خوش حساب است، اگر دفعه بعد هم پول قرض بخواهد به او قرض می دهند.
حدیثی از امام صادق (ع) درباره خوش حسابی
امام صادق عليه السلام می فرمایند: اِتَّقُوا اللّه َ وَ عَلَيْكُمْ بِاَداءِ الاَْمانَةِ اِلى مَنِ ائْتَمَنَـكُمْ، فَلَوْ اَنَّ قاتِلَ اَميرِ الْمُؤْمِنينَ عليه السلام ائْتَمَنَنى عَلى اَمانَةٍ لاََدَّيْتُها اِلَيْهِ؛ [امالى صدوق، ص ۳۱۸٫]
تقواى الهى پيشه كنيد و امانت را به كسى كه شما را امين دانسته است، باز گردانيد؛ زيرا حتّى اگر قاتل امير المؤمنين عليه السلام امانتى را به من بسپرد، هر آينه آن را به او برمى گردانم.
همراهان عزیز ساعدنیوز ، هر قدر تاريخ تمدن ملتی درازتر باشد بيشتر حادثه در آن پيدا شده و مثل های بيشتری در آن وجود دارد . زبان فارسی نیز یکی از قدیمی ترین زبان های دنیاست که در آن ده ها هزار ضرب المثل وجود دارد .شما می توانید این ضرب المثل ها را در قسمت ضرب المثل ساعدنیوز مطالعه بفرمایید. خواهشمندیم نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.