به گزارش سرویس چندرسانهای پایگاه خبری تحلیلی ساعدنیوز،اهرام مصر یکی از بزرگترین نمادهای تمدن انسان در طول تاریخ هستند؛ سازههایی عظیم، دقیق و مرموز که همچنان پس از هزاران سال، موضوع پژوهش، شگفتی و حتی افسانههای فراواناند. این بناهای سنگی نه تنها شاهکار معماری و مهندسی دوران باستان به شمار میروند، بلکه دریچهای مهم به باورها، ساختار اجتماعی و فناوریهای بهکاررفته در دوران فراعنه باز میکنند. اهرام، از کارکرد آرامگاهی گرفته تا نقش نجومی، مذهبی و سیاسی، هر یک لایهای از تمدن مصر را در برابر ما آشکار میسازند.
در باور مصریان باستان، زندگی پس از مرگ به اندازهٔ زندگی دنیوی اهمیت داشت. فراعنه به عنوان فرزندان خدایان، پس از مرگ نیز جایگاهی الهی داشتند و باید بدنشان سالم میماند تا روح (کا) بتواند بازگردد.
بنابراین:
جسم باید حفظ شود (از اینجا مومیاییسازی شکل گرفت)
آرامگاه باید نفوذناپذیر، ماندگار و مقدس باشد
روح باید بتواند به آسمان راه پیدا کند (از همینجا شکل هرم اهمیت مییابد)
نخستین شکل آرامگاههای پادشاهی، سازههای مستطیلی کمارتفاعی به نام مصطبه بودند. این بناها از آجر خشتی ساخته میشدند و اتاقکهایی برای دفن و نگهداری اشیای ارزشمند داشتند.
در دورهٔ پادشاه زوسر (سومین سلسلهٔ پادشاهی)، معمار بزرگ ایمحوتپ تصمیم گرفت چندین مصطبه را روی هم قرار دهد؛ نتیجه، اولین هرم تاریخ شد:
ارتفاع حدود 62 متر
ساخت از 6 سکو یا طبقه
استفاده از سنگ به جای آجر
این هرم در سقاره سرآغاز معماری هرمسازی بود.
در دورهٔ سنفرو، پدر خوفو، سه نوع هرم ساخته شد که نشانهٔ تحول مهندسی است:
هرم خمیده؛ با تغییر زاویهٔ شیب در میانهٔ ساخت
هرم سرخ؛ نخستین هرم واقعی با زاویهٔ یکنواخت
این دستاوردها زمینهساز ساخت اهرام بزرگ گیزه شد.
بیتردید مشهورترین اهرام جهان، سه هرم بزرگ-خوفو، خفرع و منقرع-در فلات گیزه هستند.
ارتفاع اولیه: 146.6 متر (اکنون حدود 138 متر)
تعداد بلوکها: بیش از 2.3 میلیون سنگ
وزن هر بلوک: از 2 تا 15 تن
دقت ساخت: اختلاف سمتها کمتر از چند دقیقهٔ قوسی
سنگهای لایهٔ بیرونی: آهک صیقلی بسیار سفید
دهلیز بزرگ
اتاق ملک، اتاق ملکه و اتاق زیرزمینی
وجود کانالهایی که احتمالاً کارکرد نجومی یا تهویهای داشتهاند
محفظههایی بالای اتاق دفن که برای جلوگیری از فرو ریختن سقف طراحی شدهاند
ارتفاع اولیه: 136 متر
تنها هرمی که هنوز بخشی از پوشش آهکیاش باقی مانده
در کنار مجسمهٔ عظیم ابوالهول قرار دارد
کوچکتر اما دارای سنگکاری گرانیتی
زیر سلطهٔ باورهای مذهبی دقیقتر و نمادگرایی پیچیدهتر ساخته شد
ابوالهول پیکرهای عظیم با بدن شیر و سر انسان است. این مجسمه احتمالاً چهرهٔ خفرع را دارد و نقش محافظتی از مجموعهٔ مقدس گیزه را ایفا میکرد.
ابعاد:
طول: 73 متر
ارتفاع: 20 متر
فرسایش باد، شن و حتی گاهی آبهای زیرزمینی، ابوالهول را بارها در معرض نابودی قرار داده است.
این پرسش هنوز کاملاً حل نشده، اما یافتههای باستانشناسی نشان میدهد:
کشف روستاهای کارگری، ساکنان را کارگران متخصص نشان میدهد نه برده.
احتمالاً سنگها با شیبراهههای:
مستقیم
مارپیچ
ترکیبی
به بالای هرم منتقل میشدند.
اهرم
ارههای مسی و سنگچخماق
سورتمه و چوبهای غلطکی
روانسازی با آب یا روغن روی مسیر
تیمهای سنگتراش
مهندسان نقشهبردار
گروههای حمل سنگ
نایبالملکها و سرکارگران (بازرسان)
گرچه هدف اصلی آرامگاهی بوده، اما نقشهای دیگری هم مطرح است:
هرم بیانگر اقتدار خدایگانگونهٔ فرعون است.
محور برخی هرمها با:
کمربند جبار
ستارهٔ جدی
نقطهٔ انقلاب تابستانی
همراستا بوده است.
اهرام با معابد درهای، معابد روبهروی هرم و راهروهای مقدس تشکیل مجموعههای آیینی عظیمی میدادند.
شکل مثلثی آن تجسم پرتوهای خورشید بود.
فرعون پس از مرگ از «پلههای نور» بالا میرفت.
چهار ضلع هرم جهتهای اصلی جهان را نشان میدهند.
نوک هرم (پیریمیون) غالباً از طلا یا الکتروم ساخته میشد و نماد تولد دوبارهٔ خورشید بود.
با وجود پژوهشهای فراوان، هنوز پرسشهایی باقی است:
کارگران چگونه میلیونها بلوک را با چنان دقتی نصب کردند؟
برخی کانالهای داخلی چه هدفی داشتند؟
علت انتخاب دقیق محل ساخت چیست؟
چه فناوریهایی برای تراش و حمل سنگهای چند تنی استفاده میشد؟
اهرام همچنان فضای رمزآلودی دارند که حتی فناوریهای مدرن هم هنوز همهٔ رازهای آنها را فاش نکرده است.
برای مشاهده سایر ویدئوهای جذاب با سرویس دیدنیهای ساعدنیوز در ارتباط باشید.
