خودروهای داخلی و بسیاری از خودروهای وارداتی با کیسه هوای راننده و سرنشین جلو تولید و در اختیار مصرف کننده قرار می گیرند . اما با توجه به جدید بودن آپشن کیسه هوا ( ایربگ ) شاید عده ای از برخی نکات ایمنی مربوط به این سیستم بی اطلاع باشند .مواردی وجود دارند که به رغم تصادفات خودرو از جلو کیسه هوا فعال نمی شوند ، این موارد عبارتند از :
- تغییر شکل شدیدی که در یک نقطه متمرکز باشد همانند برخورد با دکل های تلفن .
- تغییر شکل هایی که به تدریج صورت می گیرد . مانند برخورد از پشت به کامیون در حال حرکت .
- در تصادف های که خودرو به طور مورب از جلو به مانع برخورد کند .
مواردی که کیسه هوای جلو فعال نمی شود
- در تصادف های که مانع مورد برخورد تغییر شکل زیادی بدهد مانند برخورد به پهلوی ماشین دیگر .
- در تصادف هایی که ضربه و تغییر شکل در نواحی متعدد و پس از برخوردهای مکرر صورت پذیرد . چرخش روی سقف .
- وقتی یک خودروی دیگر از پشت به خودروی شما برخورد نماید .
- اگر خودرو دو یا چند بار بصورت پیاپی تصادف کند و در یکی از آنها کیسه هوا فعال شود در تصادف بعدی کیسه هوا عملکردی نخواهد داشت . زیرا کیسه های هوا طوری طراحی شده اند که پس از عمل کردن و منبسط شدن خالی شده و منقبض می گردد .
ایربگ چیست و چرا ایربگ های خودرو باز نمی شود؟
بیایید قبل از این که به این موضوع بپردازیم چرا ایربگ های خودرو باز نمی شود کمی درباره نحوه کار آن صحبت کنیم. کیسه هوا برای نخستین بار در سال 1950 میلادی ساخته شد اما دو دهه طول کشید در خودروهای تولیدی مورد استفاده قرار گیرد.مهم ترین کار ایربگ ها در این است که در لحظه های تصادف از سرنشینان محافظت کند، به این صورت که با وارد شدن ضربه به خودرو، کیسه هوا پر از گاز می شود و تبدیل به بالن های کوچیکی می شود که صدمات به حداقل برسد.
از لحاظ تئوری ایربگ ها به این شکل هستند که سنسورهای ضربه پس از تشخیص برخورد اتومبیل با مانع سخت، سیگنال هایی را از طریق الگوریتم های از پیش تعیین شده و برخی سیستم های الکترونیکی، به سوی کامپیوتر مرکزی ارسال می کنند.کامپیوتر مرکزی یا ای سی یو هم پس از ارزیابی شدت ضربه وارده و در صورت نیاز، دستور به باز شدن کیسه های هوا می دهد.موضوع پر شدن کیسه های هوا نیز بر اثر انجام برخی از واکنش های شیمیایی که منجر به گاز می شود انجام می شود. سرعت انجام این واکنش بسیار بالا می باشد و در کسری از ثانیه پر شده و از جای خود بیرون می زند.
ایربگ چگونه مانع آسیب دیدن افراد در تصادفات می شود؟
- در تصادفاتی که از جلو رخ می دهد، به دلیل شتاب، راننده به سمت داشبورد و شیشه جلو حرکت می کند و داشبورد و فرمان و پدال کلاچ به سمت راننده شتاب بر می دارند. برخورد با این اجسام می تواند آسیب جدی به بدن راننده وارد کند، زیرا نیروی شدید در یک سطح کم باعث آسیب زیاد می شود.
- کاربرد ایربگ این است که سطح افزایش نیروی برخورد بدن راننده با اجزای خودرو کاهش افزایش یابد، به عبارتی حایل بین راننده و اجزای خودرو می شود. زمانی که سطح برخورد راننده با اجزای داشبورد افزایش یابد، آسیب کمتری به بدن وارد می شود زیرا ایربگ سطح بیشتری را برای جذب نیروی بدن راننده تامین می کند. همچنین به دلیل اینکه جنس آن نرم تر از سایر اجزای داشبورد است از این رو آسیب به بدن کمتر می شود.
- هدف دیگر کیسه هوا این است که حرکت قسمت های آسیب پذیر بدن انسان برای مثال سر را محدود کنند. در تصادفاتی که از جلو رخ می دهد، کمربند ایمنی مانع از حرکت بدن به سمت جلو می شود اما سر انسان چون بدون محافظ بوده به شدت به جلو حرکت می کند، حتی اگر چیزی با سر برخورد نکند باز هم این حرکت ناگهانی و شدید باعث آسیب به نخاع گردن می شود.
دلایل عمل نکردن کیسه هوا
مزایای اثبات شده بسیاری برای ایربگ ها تعریف شده ، اما مانند تمام تکنولوژی های دیگر معضلاتی نیز همراه آن ها است . یکی از مشکلاتی که ممکن است سیستم ایربگ داشته باشد عمل نکردن آن ها در مواقع لازم و خطر است . این اتفاق دلایل مختلفی دارد که می تواند از نقص سیستم ناشی شود و یا نوع تصادف به گونه ای باشد که منجر به فعال شدن کیسه ها نشود . نقص سیستم ایربگ معمولا شامل خرابی سنسور ها ، تنظیمات غلط کامپیوتر یا بهم خوردن تنظیمات آن و قطعی در سیم کشی سیستم می شود .
ممکن است عیوب دیگری نیز در سیستم وجود داشته باشد اما معمولا توسط سیستم پایش تشخیص داده شده و چراغ هشدار سرویس ایربگ ها روشن می شود . موارد ذکر شده از مشکلاتی هستند که ممکن است توسط سیستم هشدار شناسایی نشوند . گاهی نیز ممکن است تصادف به گونه ای اتفاق افتد که کامپیوتر بر اساس تنظیماتش آن را تصادف و هشدار خطر تشخیص ندهد . این اتفاق ممکن است به دلیل زاویه ضربه ، شدت ضربه یا جهت آن رخ دهد . گاهی نیز ممکن است سنسورها متوجه تصادف و ضربه نشوند و اطلاعاتی دال بر رخ دادن تصادف به واحد کنترل ارسال نکنند . ضرباتی که ممکن است توسط سیستم ایربگ تشخیص داده نشوند عبارتند از :
- ضربه ای که تنها به یک نقطه از بدنه خودرو به صورت متمرکز وارد شود .
- ضربه هایی که با شدن وارد نشوند و نیرو را به صورت تدریجی به بدنه وارد کنند . به این معنی که برخورد با سرعت کمی اتفاق افتد .
- مواردی که برخورد منجر به تغییر شکل و شرایط بدنه نشده و بیشتر مانع دچار آسیب شود .
- مواردی که ضربه ها با شدت کم ولی به صورت مکرر وارد شوند . به خصوص اگر ضربات در نواحی مختلف باشند .
در نهایت باید گفت در صورت عمل کردن کیسه هوا و یا حتی ناقص عمل کردن آن باید به تعمیرکار مربوط این بخش مراجعه کرد . چرا که کیسه های هوا پس از یک بار انقباض کامل دیگر قابل استفاده نیستند .
8 نکته ای که رعایت آن ها صدمات احتمالی ایربگ ها را کاهش می دهد
- رعایت فاصله ایمنی:کیسه هوا الزاما باید با سرنشین 25 سانتی متر فاصله داشته باشد و اگر این فاصله رعایت نشود ممکن است آسیب های وارده به گردن و سر سرنشین در اثر ضربه کیسه ی هوا بسیار شدید باشد . تا جایی که توصیه می شود اگر راننده قادر به حفظ این فاصله با فرمان هنگام رانندگی نیست بهتر است ایربگ ها را خاموش کند . همچنین اگر فاصله سرنشین تا ایرنگ به هر دلیلی کمتر از 25 سانت است بهتر است صندلی را به عقب هدایت کند تا این فاصله رعایت شود . برای راننده امکان تغییر زاویه فرمان نیز برای حفظ فاصله 25 سانتی متری امکان پذیر است .
- اطمینان از تنظیمات صحیح:تنظیمات کیسه هوا با دقت و حساسیت خاصی در کارخانه صورت می گیرد و کوچک ترین تغییری در آن ها منجر به عملکرد ناصحیح شان می شود . این مساله می تواند خطرات زیادی به همراه داشته باشد .
- عدم وجود مانع بین سرنشین و کیسه هوا:گاهی ممکن است سرنشین جلو کودک یا حیوانی را در بغل داشته باشد در این صورت علاوه بر خطراتی که کودک یا حیوان را تهدید می کند ، ایربگ کارایی خود را برای سرنشین جلو از دست می دهد . همچنین همراه داشتن وسایل و ابزار خطرناک مانند چتر یا عصا نیز می تواند کیسه هوا را از یک عامل نجات به عامل آسیب تبدیل کند .
- قرارگیری صحیح دست ها روی فرمان:از آن جا که ایربگ راننده در داخل فرمان قرار دارد باید توجه داشت که هنگام رانندگی دست ها را روی محفظه آن قرار نداد . چرا که ممکن است هر لحظه تصادفی اتفاق افتد و ایربگ ها فعال شود . در این صورت به دست راننده آسیب جبران ناپذیری وارد می شود .
- عدم سوار کردن کودکان در صندلی های جلو:کیسه هوا همانقدر که برای بزرگسالان مفید و ایمن است برای کودکان خطرناک و غیر مفید است . این کیسه ها با آناتومی کودکان سازگار نیست و می تواند در آن ها منجر به صدمات جدی و حتی مرگ شود . بنابراین توصیه می شود صندلی کودک همواره در عقب خودرو و با فاصله مناسب از کیسه های هوای پرده ای و جانبی فیکس شود . درصورت استفاده کودکان زیر 12 سال و یا افرادی با جسه ریزتر از صندلی جلو ، توصیه می شود که ایربگ ها خاموش گردد .
- تنظیم صحیح فرمان:در صورت تلسکوپی بودن نوع فرمان ، بهتر است زاویه آن به شکلی تنظیم شود که کیسه هوا روی سینه راننده باز شود نه سر و گردن او .
- قرار ندادن اشیا خطرناک در داشبورد:بهتر است از قرار دادن اشیای تزئینی خطرناک روی محفظه ایربگ که معمولا بالای داشبورد طراحی می شود خودداری کنیم . این اشیاء ممکن است هنگام باز شدن ایربگ ها تبدیل به عامل خطر شوند.
- استفاده از کمربند ایمنی:در خودرو های مجهز به کیسه هوا ، استفاده از کمربند ایمنی الزامی تر از دیگر خودرو ها است . در صورت عدم استفاده از کمربند و فعال شدن ایربگ ها ممکن است صدمات شدیدی به سرنشینان ردیف جلو وارد شود .
آیا ایربگ خودرو می تواند به سرنشینان صدمه وارد کند؟
