اخراج دیپلمات های ایرانی از باکو؛ آیا قفقاز جنوبی آماده جنگ ایران و آذربایجان می شود؟ 

به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی ساعدنیوز، دکتر احسان موحدیان کارشناس مسائل قفقاز در گفتگو با خبرنگار ساعدنیوز و در واکنش به اخراج دیپلمات های ایرانی از باکو گفت: اتفاقات رخ داده در باکو در واقع ادامه جاه طلبیهای علیف تحت القائات رژیم صهیونیستی و انگلیس است. علیف سیاست خارجه مستقلی ندارد و کشورش را به مستعمره بازیگران خارجی تبدیل کرده است. از آنجایی که رژیم صهیونیستی فعلاً جای پایی به غیر از باکو در منطقه برای آزار دادن جمهوری اسلامی ایران ندارند، تمام تمرکز خودشان را بر روی فشار آوردن بر ایران از طریق باکو گذاشته اند. خصوصاً بعد از آشتی ایران و عربستان سعودی، فشار اسرائیل از طریق باکو تشدید شده و تلاش می کند تا از این طریق ایران را آزار دهد. در واقع، این تنش هم برای این است که اسرائیل بتواند نهایت استفاده را از باکو بکند و بتواند توجیهی برای استفاده از منابع این کشور و غارت نفت آن و فشار بر دولت باکو برای آزار شیعیان این کشور داشته باشد تا فضای تنفسی خودش را تأمین کند و اجازه ندهد که ایران در باکو نفوذ فرهنگی، سیاسی و اقتصادی داشته باشد. جمهوری باکو که در شمال ارس قرار دارد، پیوندهای فرهنگی و تمدنی با ایران دارد و هویت و حیات خودش را از ایران می گیرید. صهیونیست ها در تلاش هستند تا جلوی این پیوستگی و پیوند مجدد مردمان شمال ارس با ایران را بگیرند.

موحدیان درباره احتمال درگیری نظامی ایران و جمهوری آذربایجان گفت: فکر نمی کنم که این تحولات به تقابل منجر شود. صهیونیست ها به دنبال یک تنش مدیریت شده بین ایران و باکو هستند و به هیچ وجه علاقه ندارند که این تنش به نبرد ختم شود. چون اگر چنین اتفاقی بیفتد، باکو توان ایستادگی در برابر ایران را ندارد. با قدرت پهپادی و توپخانه ای ایران تمام توان نظامی علیف نابود خواهد شد و از سوی دیگر، کسی به کمک او نخواهد آمد. نه ترکیه که درگیر انتخابات و مشکلات اقتصادی و مسائل زلزله زدگان به کمک علیف خواهد آمد، و نه انگلیسی ها از راه دور به کمکش خواهند آمد چون که منفعت آنچنانی برای آنها ندارد و نه حتی خود صهیونیست ها تمایلی برای درگیری مستقیم با ایران دارند. مهمترین علت عدم تمایل اسرائیل برای تقابل نظامی ایران و جمهوری باکو غارت نفت این کشور است. گزارش ها حاکی از آن است که اسرائیل 40 تا 60 درصد نفت مورد نیازش را از طریق جمهوری باکو تأمین می کند. اگر درگیری پیش بیاید و ایران تصمیم بگیرد که به دکل­ها و تأسیسات نفتی جمهوری باکو در خاک این کشور آسیب بزند، اسرائیل برای تأمین نفت مورد نیازش با مشکلات جدی روبرو خواهد شد. بنابراین، با درگیری مخالف هستند. مضافاً بر این که اگر درگیری با باکو تحقق بیابد، ایران بهانه مناسب و موجهی پیدا خواهد کرد برای نابودی تجهیزات جاسوسی صهیونیستها بر ضد ایران. اخیراً رسانه های اسرائیلی از وجود این تجهیزات جاسوسی در مرزهای ایران خبر داده اند.

این کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به نقش مخرب اسرائیل در تنش های اخیر ایران و جمهوری آذربایجان افزود: اسرائیل به دنبال تنش مدیریت شده است چون خودش می داند که باکو توان مقاومت در برابر ایران را ندارد. علاوه بر این، خود اسرائیل هم توان ایستادگی در برابر ایران را ندارد. اخیراً هم شیطنت هایی را انجام دادند و به سوریه حمله کردند، گروه های مقاومت از جنوب لبنان و از داخل خاک سرزمین های اشغالی با پرتاب راکت درس خوبی را به صهیونیست ها دادند. صهیونیست هایی که نمی توانند در برابر گروه های مقاومت نمی تواند کاری از پیش ببرد، در برابر ایران نمی تواند هیچ کاری صورت دهد. خود علیف هم می داند که نمی تواند کاری از پیش ببرد. لذا فقط دست و پا زدن هایی است که تنش مدیریت شده با ایران باقی بماند و اسرائیل این تنش ها را هدایت می کند، ولی این تنش ها در اصل موجب فرسایش رژیم باکو می شود و آسیبی به ما نمی زند. خودش را از مزایای همراهی و محبت و قدرت ایران محروم می کند و به جای آن، بازیگر نامشروعی را همراهی می کند که رفتار خشونت آمیز و غیرقانونی و غیراخلاقی آن مورد اعتراض بسیاری از کشورهاست. با این کارها، باکو خودش را به عنوان یک دولت غیرمنطقی و غیرقابل اتکاء و غیرقابل اعتماد به جهانیان نشان می دهد و بیشتر خودش را به انزوا می برد. لذا ایران ضرری از جانب این رفتارها متحمل نمی شود و این خود باکو است که ضرر خواهد کرد. امیدواریم که دولت جمهوری باکو به مواضع منطقی در برابر ایران بازگردد و بر اساس موازین همسایگی رفتار کند.

دکتر موحدیان در پایان به نقش کلیدی روسیه در مدیریت تنش در قفقاز جنوبی اشاره کرد و گفت: روسیه هم به جمهوری باکو اجازه نمی دهد که ماجراجویی در برابر ایران را وارد فاز تقابل نظامی کند. علت اصلی مداخله روسیه این است که روسیه به لحاظ اقتصادی به کرویدور شمال جنوب دارد که از طریق آن ترانزیت کالا از ایران به جمهوری باکو و بعد روسیه صورت می گیرد. راه آهن رشت آستارا نیز از اهمیت فوق العاده ای برای تکمیل این کریدور شمال جنوب برخوردار است. بنابراین، روسیه به جمهوری باکو اجازه نمی دهد از یک حدی بیشتر شیطنت بکند و فضا را جنگی کند و منافع اقتصادی روسیه را به خطر بیندازد. روسیه نفوذ بسیاری در بین نظامیان جمهوری باکو دارد و اگر علیف بخواهد بیش از حد شیطنت کند، روس ها هم مداخله خواهند کرد و فتیله گستاخی های علیف را پائین خواهند کشید. بنابراین، روسیه و بازیگران منطقه ای اجازه شیطنت بیش از حد را نخواهند داد. هم اسرائیل و هم روسیه برای حفظ فضای بازیگری خودشان موافق تنش مدیریت شده ایران و باکو هستند، ولی هرگز اجازه نمیدهند که این تنش به جنگ تبدیل شود.