لیشمانیا در سگ ها در هر سن و اندازه ای می تواند حیوان را مبتلا کند. این بیماری طیفی، توسط انگل های تک یاخته ای از جنس لیشمانیا ایجاد شده و از طریق نیش پشه خاکی ماده فلبوتومین منتقل می شود. علائم کلیدی آن شامل ضایعات پوستی، لنفادنوپاتی و نارسایی کلیه برای بیماری احشایی است. امروزه شیوه های بسیاری برای معالجه این بیماری وجود دارد، اما به طور کلی قابل درمان نیستند. در ادامه با معرفی بیماری لیشمانیا در سگ ها همراه ما باشید.
لیشمانیا در سگ
لیشمانیا در سگ یک بیماری جدی است که می تواند سگ ها را در هر سن و اندازه ای درگیر کند. اگرچه سگ هایی که از لیشمانیا رنج می برند، اغلب به لطف معالجه دامپزشکان که به آنها در کاهش علائم کمک می کنند، زنده می مانند. با این حال، پیشگیری بهتر است. زیرا درمان کامل بیماری غیرممکن است.امروزه، به لطف دامپزشکی پیشرفته، می توان گفت که بسیاری از حیوانات خانگی مبتلا به لیشمانیا بدون مشکل زنده می مانند و بعداً می توانند یک زندگی تقریباً عادی داشته باشند. در این مقاله می خواهیم به شما هر آنچه را که باید در مورد لیشمانیا در سگ ها بدانید، بگوییم و کمک کنیم تا در صورتی که سگ خانگی شما از آن رنج می برد، علائم آن را شناسایی کنید.
لیشمانیوز یک بیماری است که توسط انگلی به نام لیشمانیا ایجاد می شود. این انگل در بدن یک پشه قرار دارد که به عنوان یک ناقل عمل می کند. یعنی این پشه است که انگل را از طریق نیش خود به سگ منتقل می کند. پشه خاکی عامل انتقال این بیماری است که در گرم ترین ماه ها معمولا از اردیبهشت تا شهریور در محیط یافت می شود.این موجود، پشه ای است که به طور طبیعی در منطقه مدیترانه زندگی می کند. این نکته بدان معنی است که اگر هیچ گونه درمان زیست محیطی صورت نگیرد. ریشه کن کردن آن و محافظت از سگ هایی که در آن منطقه زندگی می کنند، دشوار است.هیچ نژادی از سگ وجود ندارد که استعداد بیشتری برای ابتلا به این بیماری داشته باشد، تمام سگ هایی که در معرض این نیش قرار می گیرند می توانند به این بیماری مبتلا شوند.
علائم لیشمانیا در سگ های خانگی
ابتدا ذکر این نکته ضروری است که لیشمانیوز یک بیماری با دوره کمون بین ۳ تا ۱۸ ماه است. بنابراین ممکن است سگ با وجود بیمار بودن هیچ علامتی نداشته باشد. هنگامی که بیماری در مرحله کمون است، سگ خانگی ممکن است علائم زیر را نشان دهد:
- بیماری های پوستی
- ریزش مو به خصوص در پاها و اطراف سر
- کاهش وزن قابل توجه، اگرچه بدون کاهش اشتها است.
در مراحل پیشرفته تر بیماری می توان مجموعه ای از علائم را پیدا کرد که وضعیت نارسایی کلیوی را نشان می دهند. در این مرحله سگ ها ممکن است از موارد زیر رنج ببرند:
- کم خونی
- فشار خون بالا
- در برخی موارد مرگ
اگر درباره هر کدام از این موارد سوالی دارید، با یک دامپزشک تماس بگیرید .
آیا لیشمانیا از سگ (حیوانات خانگی) به انسان قابل انتقال است؟
توجه کنید که شما از طریق تماس یا گاز سگ یا گربه آلوده نمی توانید به لیشمانیوز مبتلا شوید. اگر سگی مبتلا به لیشمانیا باشد، و پشه خاکی از آن خونخواری کند، و شما را نیش بزند، احتمال آلودگی شما است. با این حال در برخورد با زخم های سگ، حتما دستکش بپوشید و نکات بهداشتی را رعایت کنید.
نحوه انتقال لیشمانیا بین سگ ها
- نیش پشه خاکی آلوده
- سگ مادر به بچه ها
- تماس مستقیم با زخم سگ آلوده یا ایجاد زخم متعاقب نزاع
تشخیص لیشمانیوز در سگ ها
این بیماری را می توان با آزمایش های خون تخصصی که انگل یا پاسخ ایمنی سگ به انگل را مشخص می کند، تشخیص داد. هرچند مشاهده مستقیم انگل حتی در سگ هایی که بیماری را دارند دشوار است. از متداول ترین روش های تشخیصی استفاده از تست های سرولوژیکی است. اما پایین بودن سطح آنتی بادی ها باعث می شود این بیماری در ابتدا قابل تشخیص نباشد. دامپزشک با گرفتن یک نمونه خون کوچک تشخیص می دهد که آیا آنتی بادی های ضد لیشمانیا در بدن سگ وجود دارد یا خیر. معاینه انگل شناسی از دیگر راه های تشخیص بیماری است که شامل نمونه برداری از مغز استخوان یا بافت از غدد لنفاوی و بررسی آن ها در زیر میکروسکوپ است. این نمونه قابل اطمینان ترین نشانه از وجود بیماری خواهد بود، اما استخراج آن پیچیده بوده و انجام آن به تجهیزات آزمایشگاهی کامل تری نیاز دارد.
پیشگیری از لیشمانیوز در سگ ها
توجه داشته باشید که پیشگیری بهترین شیوه برای مقابله با این بیماری است. راهکارهای اصلی برای پیشگیری از لیشمانیوز سگ، اجتناب از نیش پشه خاکی است که ناقل اصلی این بیماری شناخته می شود. با آغشته کردن قلاده به یک حشره کش به مدت ۶ ماه سگ خود را در برابر لیشمانیا ایمن نگه دارید.
بسیار مهم است که از حیوانات خانگی خود محافظت کنیم و از سلامت آن ها مطمئن شویم. مراجعه به موقع به دامپزشک و زدن واکسن های لازم بسیار مؤثر است. لیشمانیوز، می تواند حتی در برابر سخت ترین برنامه واکسیناسیون مقاومت کند و حیوان را متحمل یک آسیب شناسی جدی کند که درمان آن دشوار است و می تواند به انسان نیز منتقل شود. دنبال کردن برنامه کرم زدایی و واکسیناسیون سگ خانگی و همچنین معاینه دامپزشک شما را در این امر بسیار کمک می کند.
سعی کنیم حیوان را از نیش حشره در امان نگه داریم . حشره کش های موضعی می توانند از نیش پشه خاکی و انتقال لیشمانیوز جلوگیری کند. از راه رفتن سگ از زمان ها، فصول و مکان هایی که پشه های خاکی در آن ها بیشترین فعالیت را دارند، جلوگیری کنیم و برای اجتناب از بیماری پوشش امن می تواند مفید باشد. پشه خاکی موجودات شب زنده داری هستند، اگرچه اکثر گزش ها در سحر و غروب اتفاق می افتد. برای تخمگذاری این حشره دمای بالای 10 درجه سانتیگراد را ترجیح می دهد و به مکان های مرطوب و غنی از مواد آلی مانند، شکاف ها، سوراخ ها، انبوه زباله ها، ریشه درختان و گودال ها نیاز دارد.
بیشتر اوقات گزش ها دردناک نیستند و بسیاری از افراد حتی متوجه آن نمی شوند. پشه خاکی ها معمولاً از غروب تا سحر بسیار فعال هستند. این مگس ها اغلب در آب وهوای گرمسیری و نیمه گرمسیری یافت می شوند و اگرچه به آن ها پشه خاکی می گویند، اما همیشه فقط در نزدیکی ماسه ها یافت نمی شوند. پشه خاکی اغلب در میان سنگ ها، ریشه های درختان یا شکاف ها پنهان شده و در هنگام پیاده روی سگ ها را مبتلا می کنند.
درمان لیشمانیا در سگ ها
بسیار مهم است که برای درمان سگ خانگی خود با یک دامپزشک مشورت کنید. دامپزشک از طریق انجام آزمایش خون و سایر آزمایشات تشخیص مناسب را انجام می دهد. به خاطر داشته باشید که هر چه بیماری زودتر تشخیص داده شود، درمان نتیجه بهتری در پی خواهد داشت. زیرا درمان همیشه در مراحل اولیه موثرتر است.لیشمانیوز یک بیماری مزمن است، اما درمان آن می تواند سلامت حیوان را حفظ کند. برنامه درمانی شامل مصرف دارویی است که نیاز به تزریق دارد. این دارو برای چندین هفته تجویز می شود و باتوجه به پاسخ حیوان ممکن است لازم باشد چرخه تکرار شود.
به یاد داشته باشید که پیشگیری مهم است. گاهی اوقات این کار به سادگی خرید یک قلاده آغشته به یک حشره کش خاص است که به تدریج آزاد می شود و به مدت ۶ ماه عمل می کند. و فراموش نکنید که برنامه کرم زدایی و واکسیناسیون سگ خانگی خود را دنبال کنید. درباره برنامه درمانی مناسب برای سگ خانگی تان، با یک دامپزشک صحبت کنید.