نگهدای و پرورش انواع پرندگان، چه در سالن های پرورش به صورت انبوه و صنعتی و چه در منازل و به صورت پرنده خانگی، نیازمند توجه و دقت زیادی از جانب پرورش دهندگان است. اگر پرورش پرندگان را به صورت یک کسب و کار دنبال می کنید، حتما می دانید که چالش های بسیاری ممکن است سلامت طیور را تهدید نماید که بی توجهی به آنها ممکن است بسیار گران تمام شود. بیماری های واگیردار و غیرواگیر زیادی وجود دارند که ممکن است سلامت و رشد یک پرنده را تحت تاثیر قرار دهد. یکی از این بیماری ها، «میخچه پا در پرندگان» است. میخچه و یا عفونت در پاها حتی ممکن است جان پرنده را نیز تهدید نموده و نیاز به درمان و توجه ویژه دارد.در این مقاله قصد داریم تا با این مشکل آشنا شده و درباره درمان عفونت پای پرندگان ناشی از میخچه، بیشتر بدانیم.
میخچه پا در پرندگان چیست؟
میخچه پا (Bumble foot) یک بیماری التهابی در ناحیه پاهای پرندگان است که در اثر نفوذ بعضی عوامل میکروبی به وجود می آید. میخچه پا در پرندگان در اثر فشار زیاد و مداوم به کف پای پرنده ایجاد می شود. فشار زیاد ممکن است در اثر راه رفتن پرنده بر روی سطح ناهموار ایجاد شود. به دنبال این فشار پوست پای پرنده نازک شده و آسیب می بیند. این آسیب به مرور زمان باعث از بین رفتن سطح دفاعی خارجی پای پرنده شده و نفوذ باکتری ها و عوامل بیماری زا را ممکن می سازد. هر چه زمان بیشتری از شروع عفونت بگذرد، پیشرفت بیماری نیز سریع تر می گردد. این مشکل در بین پرندگانی که در قفس هایی با شرایط نامناسب و ناهموار نگهداری می شوند، بیشتر دیده می شود.
چه عوامل باکتریایی در عفونت میخچه پرندگان موثر است؟
همانطور که گفتیم میخچه پا در پرندگان در اثر شرایط نامناسب قفس در پای پرندگان بروز می کند. این نامناسب بودن می تواند سطح نا هموار قفس و یا وجود اشیای جانبی در کف قفس باشد. اما عوامل باکتریایی وجود دارد که می تواند سبب عفونت میخچه شوند. این عوامل باکتریای عبارتند از: ای کولای، پاستورلوز، گونه های کلپسیلا، پروتئوس، کندیدیا، گونه های نوکاردیا، کورینه باکتر ها و ای کولای. این موارد ذکر شده 8 مورد از مهمترین عوامل باکتریایی هستند که در عفونت میخچه پرندگان دخیل اند. غیر از این موارد ذکر شده باز هم باکتری های دیگری وجود دارند اما این 8 مود جزو اصلی ترین ها هستند.
علائم بروز میخچه پا در پرندگان
شناسایی علائم بروز میخچه در پا پرندگان، جزو مهمترین اطلاعاتی است که شما باید کسب کنید. با آشنایی با این عوامل می توانید نسبت به درمان آن اقدام کنید. اما اگر این اگاهی را نسبت به علائم بروز میخچه نداشته باشید نمی توانید جلوی بیماری را بگیرید. زخم و ساییدگی سطحی جزو اولین علائمی است که در کف پای پرنده بروز می کند. تغییر رنگ در کف پای پرندگان می تواند این هشدار بر به شما دهد که پرنده در معرض گرفتار شدن به مخچه است.اگر نتوانید برای رسیدگی به پرنده اقدام کنید پوست پرنده دچار التهاب و عفونت می شود. این درد با بالا رفتن سر و صدای پرنده و بروز رفتار هایی خاص در راه رفتن آن ها نشان داده می شود. برخی علائم بالینی مانند: تورم، گوشه گیری، بی اشتهایی، زخم های سر سیاه در کف پا، عدم تمایل به راه رفتن و لنگش از جمله دیگر علائمی اند که پرندگان از خود بروز می کنند.
درجه بندی میخچه پا در پرندگان
به طور کلی می توان میخچه در پای طیور را به ۵ درجه تقسیم بندی کرد که در ادامه آنها را به تفکیک به شما توضیح خواهیم داد.
- درجه اول از بین رفتن یکپارچگی پوست کف پا در طیور
- درجه دو زخم شدن پای پرندگان
- درجه سوم تورم و آبسه همراه با جمع شدن چرک
- درجه چهارم عفونت های شدید همراه با چرک در بافت های عمیق
- درجه پنجم از کار افتادگی پا
اگر می خواهید درجه بندی میخچه را شناسایی کنید درجات بالا می تواند بسیار برای شما کارساز باشد.
درمان میخچه پا در پرندگان
همانطور که گفتیم شرایط زندگی و محیطی پرندگان جزو مهمترین عواملی است که می تواند باعث میخچه پا در پرندگان شود. از این رو توصیه می کنیم برای اینکه بتوانید درمان میخچه پای طیور را به طور قطعی انجام دهید به جای پرورش آنها بر روی بستر از قفس های استاندارد استفاده کنید. قفس های استاندارد پرورش طیور می تواند به طور چشمگیری از ایجاد میخچه پا در پرندگان جلوگیری نماید. هرچه محیط مورد نظر برای پرورش پرندگان بهداشتی تر باشد، عوامل ایجاد میخچه پا نیز کمتر خواهد بود.
- استفاده از محلول آب گرم و کلرهگزیدین:دومین عاملی که میتوانید با آن میخچه پا را از بین ببرید، استفاده از محلول آب گرم و کلرهگزیدین است. با این آغشته کردن پا پرندگان به این محلول می تواند تا حدود زیادی میخچه پا در آن ها را از بین ببرید.
- باند پیچی کردن پا با مواد کلوئیدی:از دیگر عواملی است که می تواند میخچه را از بین ببرد باندپیچی حاوی مواد کلوئیدی و یا عسل است. با استفاده از این محلول و باندپیچی می تواند میخچه ها را از بین برید.
- جراحی:مرحله آخر برای درمان میخچه پا طیور استفاده از جراحی توسط دامپزشکان است. این مرحله برای میخچه های درچه 5 مورد استفاده قرار می گیرد.
پیشگیری از میخچه پا در پرندگان
برای جلوگیری از مبتلا شدن به میخچه پا در پرندگان، ابتدا باید سطح قفس و یا بستری که برای محیط زندگی پرنده انتخاب می شود، نرم و صاف و دور از آلودگی ها و پستی و بلندی ها، باشد. همیشه سطح نشیمنگاهی که پرنده از آن استفاده می کند را چک کنید تا پای پرنده آسیب نبیند. به علاوه تغذیه سالم و کافی نیز که در آن انواع پروتئین، ویتامین و مواد معدنی به اندازه کافی وجود داشته باشد، از پیش زمینه های اساسی برای جلوگیری از این بیماری در پرندگان است.
علائم شکستگی پا در پرندگان و روش های درمان
