به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، موجودات زنده همگی قابلیت تولید مثل دارند و همین موضوع عامل بقای نسل آنهاست. دستگاه تناسلی به همین منظور در بدن موجودات زنده تعبیه شده است. دستگاه تناسلی تنها دستگاهی از بدن است که برای زندگی خود فرد حیاتی نیست امّا برای بقای نسل لازم است.
اسپرم توسط دستگاه تناسلی مردانه و تخمك توسط دستگاه تناسلی زنانه توليد مي شوند. اسپرم در حين فعاليت جنسي در اثر انزال از طريق آلت مردانه وارد اندام تناسلی زنانه مي شود. اسپرم در داخل واژن (یکی از اجزای دستگاه تناسلی زنان) شنا كرده و وارد رحم مي شود و خود را به لوله هاي فالوپ يا لوله هاي رحمي مي رساند. تخمك نيز از تخمدان زن آزاد مي شود و وارد لوله هاي رحمي (فالوپ) مي شود.
دستگاه تناسلی زن
در انسان مثل سایر موجودات، وظیفه ی تولید مثل بر عهده ی دستگاه تناسلی واگذار شده است و دستگاه تناسلی زن، همانند دستگاه تناسلی مرد به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم می شود.
1-دستگاه تناسلی داخلی زن :
دستگاه تولید مثل زنان (female reproductive system)، پس از بلوغ در هر ماه فقط یک گامت بالغ تولید می کند و هورمون جنسی زن پروژسترون و استروژن نام دارد. از ترکیب اسپرم با گامت ماده نیز جنین بوجود می آید. دستگاه تناسلی زن حفاظت و تغذیه جنین را طی دوره 9 ماهه رشد و نمو برعهده دارد. آلت زن، به دو قسمت خارجی و داخلی تقسیم می شود؛ شکل آلت زن تقریباً بیضی و محل آن میان بدن قرار گرفته است. عواملی بی شماری نیز هستند که موجب تغییر شکل آلت زن می شود. عمده کار تولید مثل را نیز قسمت داخلی انجام می دهد.
-تخمدان (ovaries) :
یکی از اعضای دوتایی بدن زنان و عضوی بیضی شکل است. غده ای جنسی است که در آن سلول جنسی ماده رشد کرده و هورمون جنسی ماده را ترشح می کند. تخمدان ها در در طرفین رحم و در حفره ی لگن قرار دارند. عمل تخم گذاری در تخم دان ارتباط مستقیمی با عادت ماهیانه دارد. در هنگام حاملگی، عادت ماهیانه و تخم گذاری قطع و بنابراین در دوران یائسگی عادتماهانه قطع می شود و زن بچه دار نمی شود.
-رحم (uterus) :
رحم عضوی است عضلانی و متحرک که در حفره لگن عقب مثانه قرار دارد. به شکل گلابی وارونه ای و قسمت گردن رحم به مهبل مربوط است. غده مترشحه رحم آغشته به مخاط بوده و در موقع بلوغ جنسی تغییرات مبسوطی در رحم صورت نمی گیرد. هنگامی که تخم لقاح پیدا کرد، از لوله رحم به رحم رانده می شود و مخاط رحم رشد کرده و ورم می کند؛ تخم بارور در مخاط رحم آماده شده کاشته می شود. همچنین وضعیت اندازه ساختمان رحم در زمان حاملگی تغییر می کند و همراه رشد جنین، اندازه ی رحم بتدریج بزرگ شده و دیواره هایش نیز بزرگ می شود. دوره ی حاملگی، حدود 280 روز یعنی 10 ماه قمری طول می کشد.
-لوله رحم :
لوله های رحم یک جفت بوده که در طرفین رحم قرار گرفته اند و دو سوراخ دارند. (یکی در داخل رحم و دیگری نزدیک تخمدان) این لوله ها باعث انتقال تخم از تخم دان به رحم می شوند.
-مهبل (vaginal) :
مهبل مجرایی کاملا انعطاف پذیر و عضلانیست. لوله ایست به طول 8 تا 10 سانتیمتر که در هنگام مقاربت، اسپروماتوزوئید محتوی در منی توسط آلت (Penis) در مهبل تخلیه می شود و در طی زایمان اندازه مهبل برای بیرون آمدن جنین و جفت آن 5 تا 6 برابر گشادتر می شود. محل دقیق مهبل بین مثانه و راست روده است. دیواره ی مهبل با لایه هایی پوشیده شده است و شامل 3 لایه ی مخاطی، عضلانی و هم بندی است. در جلوی مهبل و ته مثانه هم مجرای ادرار قرار دارد.
لوله های فالوپ (fallopian tubes) :
لوله هایی انعطاف پذیرند با درازای تقریبی 10 تا 12 سانتیمتر، این لوله ها از رحم شروع و تا تخمدان ها ادامه میابند و تخمک را با محاطی آن از مقصدش تا رحم در برمی گیرند.
2-اعضای تناسلی خارجی زن :
-لب ها : شامل دو بخش لبهای بزرگ (دو چین پوستی اند که محتوی بافت چربی زیاد و فضایی را محدود می کنند) و لبهای کوچک (که دو چین پوستی دارند) هستند.
-کلیتوریس (clitoris) : در دهلیز مهبل و جلوی سوراخ خارجی مجرای ادرار قرار دارد و زائده ی انگشت مانند کوچکی است. کلیتوریس در عمل جنسی نقش بسیار مؤثری دارد، چون اعصاب حساس زیادی دارد که تحریک شان موجب تحریک جنسی می شود. زنانی که کلیتوریس آنها کوچک باشد نه خود لذت می برند و نه می توانند به مرد لذت بدهند.
-مقعد (rectum) : مقعد، توسط یک عضله احاطه شده بنام اسفنگتر خارجی مقعد.
-یالان : یالان قسمت قابل رویت و یالی شکل اندام تناسلی در زنان است که در بالا و جلوی آن بخشی مثلثی و دارای بافتی نرم و پوششی از مو می باشد که با ماهیچه معقدی (premium) در ارتباط می باشد. کار این ماهیچه جداکردن یالان از معقد و نگاه داشتن عضله تناسلی در قسمت تحتانی شکم است.
-غدد بارتولن (bartholin's glands) : وقتی با یک زن رابطه ی جنسی انجام شود و آلت در داخل فرج چند بار رفت وآمد کرد، شخص احساس راحتی می نماید و رطوبت و ماده لزجی در داخل فرج جمع می شود. این ماده را غدد بارتولن دفع می کنند. غدد بارتولن در طرف چپ و راست مهبل قرار دارد و اگر این غده ها کار خود را خوب انجام ندهند؛ عمل مقاربت به سختی انجام خواهد پذیرفت.