علائم بیماری توکسوپلاسموز در گربه و روش های درمان

توکسوپلاسموز(Toxoplasmosis) یک بیماری انگلی شایع با عامل توکسوپلاسما گوندی (Toxoplasma gondii) است. بسیاری از حیوانات خون گرم شامل حیوانات خانگی، حیوانات مزرعه، پرندگان و انسان ها می توانند به T. gondii آلوده شوند. گربه ها میزبان قطعی انگل توکسوپلاسما گوندی هستند، و انگل چرخه زندگی خود را در گربه ها تکمیل می کند.

توکسوپلاسموز گربه ها

توکسوپلاسموز که در بدن گربه ها رشد کرده و بیماری شایعی را بین گربه ها بوجود اورده است مشکلاتی را در بر دارد. افرادی را که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند و یا مادران بارداری که برای اولین بار به توکسوپلاسموز مبتلا می شوند. ممکن است حتی به مرگ جننین ختم بشود و یا چهارپایانی که در تماس با مدفوع گربه بوده اند را مبتلا می کند و مشکلاتی را برای انها رقم می زند.انگل توکسوپلاسموز هرگز از طریق لمس و نوازش گربه ها نمی تواند به انسان منتقل شود. اما در گربه های خیابانی این عفونت بسیار شایع می باشد. این انگل پس از دفع تا چهل و هشت ساعت بیرون از بدن گربه توانایی عفونی شدن را دارد. اب دهان گربه ها حاوی انزیم لیزوزیم بوده و ضد باکتری عمل می کند.

گربه ها در طول روز همواره در حال لیسیدن موها و بدن خود می باشند. پس عفونی شدن انگل در مدفوع به مدت چهل و هشت ساعت غیر ممکن است اما در صورتی که گربه بیماری نداشته باشد. اگر بیماری دیگر داشته باشد مثلا فلج جسمی و یا … باشد. در تمیز کردن خودش اختلال ایجاد شود این انگل بر روی بدن باقی می ماند.

چگونه گربه آلوده به ویروس توکسوپلاسموز می شود؟

1. تماس مستقیم با انگل در محیط بیرون از خانه
2. خوردن گوشت خام آلوده به T. gondii
3. شکار و خوردن پستانداران کوچک آلوده مثل موش
4. خراش توسط یک گربه آلوده
5. خوردن آب آلوده به T. gondii
6. به اشتراک گذاری جعبه بستر با گربه آلوده

اغلب گربه ها زمانی که موش های آلوده، پرندگان و دیگر حیوانات کوچک را شکار می کنند، به توکسوپلاسما گوندی آلوده می شوند. احتمالا منبع عفونت در گربه های که فقط در محیط خانه قرار دارند، گوشت های خام و نیمه پخته است.گربه های با سیستم ایمنی ضعیف (مانند ویروس لوسمی ، ویروس ایدز و یا پرتونتیت عفونی) و بچه گربه های جوان بیشترین حساسیت به توکسوپلاسموز را دارند.هر دو شکل حاد و مزمن توکسوپلاسموز وجود دارد، فرم مزمن معمولا و بدون علائم بالینی است و شکل حاد علائم بیشتری دارد.علایم توکسوپلاسموز در بچه گربه های داخل رحم شدید است.اکثر بچه گربه های آلوده مرگ زود رس دارند، و آنهایی که باقی می مانند، علایمی مثل عدم اشتها، تب، گلودرد و زردی را نشان می دهند.

علائم توکسوپلاسموز در گربه ها

شایع ترین علائم توکسوپلاسموز عبارتند از علائم دیگر بسته به اینکه آیا عفونت حاد یا مزمن است و محل انگل در بدن (روده ها، ریه، کبد، سیستم عصبی و چشم ها) رخ می دهد. بیشتر گربه های بالغ آلوده، به نظر سالم هستند.

1. تب
2. خستگی و بی حالی
3. اسهال و استفراغ
4. از دست دادن اشتها
5. کاهش وزن
6. درد شکمی
7. سختی در خوردن و بلع
8. التهاب چشم ها ( یووئیت، رتنیت و کراتیت)
9. غیر طبیعی شدن مردمک چشم
10. کوری چشم
11. تغییرات رفتاری
12. چرخش به دور خود
13. گربه سرش را به دیوار فشار می دهد.
14. فلج شدن گربه
15. تکان دادن گوش
16. لرزش
17. تشنج
18. از دست دادن کنترل ادرار و دفع مدفوع
19. از دست دادن تعادل
20. حساس شدن به لمس
21. درد عضلانی
22. هپاتیت (بیماری کبد) باعث ایجاد زردی می شود.
23. بزرگ شدن گره های لنفاوی
24. پنومونی، سرفه و سختی در تنفس

تشخیص توکسوپلاسموز در گربه ها

توکسوپلاسموز معمولا براساس تاریخچه گربه، علائم بیماری و نتایج آزمایشگاهی تشخیص داده می شود. آزمایش خون و اندازه گیری دو نوع آنتی بادی T. gondii در خون (IgG وIgM )، می تواند به تشخیص توکسوپلاسموز در گربه کمک کند.

1. سطح بالایی از آنتی بادی IgG در یک گربه سالم نشان می دهد که گربه قبلا آلوده شده است و به احتمال زیاد ایمن شده و ائوسیست ها را دفع نمی کند. (این گربه ها دیگر منبع عفونت برای میزبان های دیگر نیستند).
   آنتی بادی IgG در عرض دو تا چهار هفته پس از عفونت افزایش می یابد و ممکن است برای یک سال تمام باقی بماند.
2. سطح بالایی از آنتی بادی IgM، یک عفونت فعال را نشان می دهد. ، زیرا این آنتی بادی در عرض یک هفته بعد از عفونت افزایش می یابد و ممکن است به مدت سه ماه افزایش یابد.
3. عدم وجود هر گونه آنتی بادی T. gondii در یک گربه به ظاهر سالم، نشان دهنده این است که گربه مشکوک به عفونت است و اووسیت ها را تا دو هفته پس از آلودگی شاید دفع کند.

روش های دیگر تشخیصی توکسوپلاسموز

گربه های آلوده ممکن است که لکوپنی، نوتروپنی و لنفوپنی را در شمارش کامل خون خود نشان دهند. آنزیم های کبدی ALT (آلانین آمینوترانسفراز) و AST (آسپارتات آمینوترانسفراز) بالا است.علاوه بر این، سطح آلبومین خون کاهش(هیپوآلبومینمی) می یابد. ممکن است بررسی ادرار، سطح غیرطبیعی پروتئین و بیلی روبین را نشان دهد.

تشخیص اووسیت های توکسوپلاسما گوندی در مدفوع یک روش قابل اعتماد تشخیص نیست، زیرا شبیه به برخی از انگل های دیگر هستند.علاوه بر این، گربه ها فقط یک دوره کوتاه مدت oocysts را دفع می کنند و اغلب اووسیت ها وقتی که علائم بیماری ظاهر می شوند، از طریق مدفوع دفع می شوند.یک تشخیص قطعی به بررسی میکروسکوپی نمونه های بافتی( مایع ریه و مغزی نخاعی) برای تشخیص تغییرات بافتی و حضور تاکی زوایت های انگل، نیاز دارد.

واکسن توکسوپلاسموز گربه

واکسن گربه برای جلوگیری از مبتلا شدن به توکسوپلاسموز وجود ندارد. اما درصورت به موقع تشخیص دادن این بیماری می توان از طریق انتی بیوتیک هایی که به گربه تجویز می شود ان را به موقع درمان کرد. باید توجه کرد, که مصرف انتی بیوتیک ها چند روز پس از درمان نیز ادامه داشته باشد.در حال حاضر پژوهش هایی برای تولید واکسن توکسو پلاسموز انجام می شود. اما امیدوار کننده است که راه هایی برای تشخیص و درمان سریع ان وجود دارد.

درمان توکسوپلاسموز در گربه ها

در حال حاضر هیچ واکسنی برای T. gondii وجود ندارد، اما اگر بیماری در اوایل تشخیص داده شود، درمان می تواند موثر باشد.درمان باید بلافاصله بعد از تشخیص شروع شود و برای چند روز پس از آنکه علائم ناپدید شد، ادامه پیدا کند.درمان معمولا شامل یک دوره آنتی بیوتیک (کلیندامایسین) همراه با کورتیکواستروئیدها و مایع تراپی است.اگر بهبود بالینی در دو تا سه روز بعد از درمان دیده نشود، تشخیص توکسوپلاسموز ممکن است مورد سوال قرار گیرد.

پیش آگهی درمان بیماری بستگی به اندام ها یا سیستم های تحت تاثیر، زمان عفونت و پاسخ های اولیه به درمان است.به طور کلی، گربه های با علائم چشمی و سیستم عصبی به آرامی به درمان پاسخ می دهند، اما اگر علائم بالینی آنها بین ۲-۳ روز از شروع درمان بهبود پیدا کند، هنوز هم پیش بینی های مطلوبتری دارند.پیش آگهی برای گربه های که توکسوپلاسموز بر کبد یا ریه آنها تأثیر می گذارد، معمولا ضعیف است.

توکسوپلاسموز گربه در انسان

از ان جایی که توکسوپلاسموز یک بیماری مشترک بین انسان و گربه به شمار می اید ممکن است از طریق مدفوع گربه به بدن انسان انتقال یابد. به این منظور که این انگل تک سلولی از طریق سبزیجات باغچه و گوشت حیواناتی مثل گاو و گوسفند که در تماس با مدفوع گربه بودند به بدن انسان انتقال می یابد.پس باید حتما شیر گاو مورد استفاده خوب جوشیده و گوشت گاو به خوبی پخته شود در غیر این صورت توکسو پلاسموزی که از طریق سبزی که در برخورد با مدفوع گربه بوده است خورده شده و و بدن گاو را الوده می کند. در بیرون از بدن در دمای بالا این انگل از بین رفته و دیگر به بدن انسان منتقل نمی شود.

معمولا بسیاری از انسان ها در بچگی و یا نوجوانی با توکسوپلاسموز تماس نسبی داشته اند به همین دلیل نسبت به این بیماری ایمن می باشند. اما انتقال بیماری وجود دارد. مخصوصا از گوشت نیمه پخته و شیر چوشیده نشده حیوانات. علائم این بیماری در انسان با تب و تشنج و مشکلات تنفسی همراه می باشد. در بعضی از بدن ها که ایمنی بالایی دارند توکسوپلاسموز علائم چون سرماخوردگی دارد.

توکسو پلاسموز گرچه برافراد بزرگسال علائمی چون انفولانزا دارد اما در بدن زنان باردارخطراتی برای مادر و جنین دارد. مشکلاتی چون به تاخیر افتادن در رشد جنین و کاهش وزن جنین را در بر دارد و باید زنان باردار از طریق ازمایشاتی اقدام به تشیص و درمان این بیماری بکنند.

توصیه های مهم برای صاحبان گربه

• گربه خود را در داخل خانه نگهدارید – اجازه ندهید که گربه شما جوندگان و پرندگان را شکار کند.
• گربه های خود را گوشت پخته تغذیه کنید – از غذاهای خام اجتناب کنید.
• بستر گربه را با دقت تمیز و در صورت امکان آن را عوض کنید. بستر آلوده را در یک کیسه زباله قرار دهید.
• موهای اطراف مقعد گربه را کوتاه کنید، دقت کنید که آلودگی مدفوع گربه در این ناحیه به موها نچسبیده باشد.
• گربه را به طور منظم حمام کنید.
• گربه را در انجام گرومینگ کمک کنید، به ویژه اگر گربه شما اضافه وزن دارد و تنبل است.
• در هنگام نظافت بستر گربه، دستکش، شستشوی و ضدعفونی دستای خودتان فراموش نشود.
  تشخیص و درمان بیماری توکسوپلاسموز در سگ