به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از دلگرم، تستوسترون، قوی ترین آندروژن یا هورمون مردانه در بدن است. این نام کاملا متناسب است، زیرا آندروژن ها مسوول حجیم شدن عضلات، استحکام استخوان ها، کلفت شدن صدا و الگوی رشد مویی هستند که مشخصه مردان است.
این هورمون باعث تشدید تولید گلبول های قرمز خون نیز می شود.تستوسترون رشد دستگاه تناسلی را حین بلوغ تحریک می کند و مسوول تولید اسپرم در طول دوران زندگی است.به علاوه این هورمون اثری عمده – هر چند کاملا شناخته نشده- بر رفتار مردان دارد.
تستوسترون در احساس انرژی (و پرخاشگری) دخیل است. برای داشتن میل جنسی ضروری است و در ایجاد نعوظ طبیعی و کارکرد جنسی نقش دارد.
پس از اینکه تستوسترون در بدن به هورمون دی هیدروتستوسترون تبدیل می شود، رشد سلول های غده پروستات را تحریک می کند و باعث تحلیل رفتن فولیکول های مو در مردانی می شود که به صورت ژنتیکی مستعد طاسی مردانه هستند.
تستوسترون جلوی سالمندی را می گیرد؟
با افزایش سن مردان، تغییراتی در بدن آنها رخ می دهد. کلسیم بدن کاهش می یابد، توده عضلانی تحلیل می رود و چربی بدن افزایش پیدا می کند. تعداد سلول های قرمز خون نیز پایین می آید.
یک مرد معمولی با افزایش سن انرژی اش کمتر می شود و فعالیت جنسی اش کاهش می یابد و این وقایع هنگامی رخ می دهد که میزان تستوسترون در حال کاهش است.
میزان تستوسترون کل در هر سال پس از 40 سالگی یک درصد کاهش می یابد، اما تستوسترون قابل دسترس از لحاظ زیستی یعنی شکلی از تستوسترون که تاثیرات هورمون را ایجاد می کند، حدود 2 درصد در سال افت می کند.
با کنار هم گذاشتن این دو پدیده، یعنی کاهش میزان تستوسترون و کاهش توانایی های مردان، کاملا قابل درک است که چرا درمان با تستوسترون تا این حد جذابیت دارد.
البته باید بدانید که با وجود کاهش تدریجی و آهسته میزان این هورمون با افزایش سن، در اغلب مردان میزان تستوسترون در طول زندگی در دامنه طبیعی باقی می ماند. به علاوه گرچه میزان تستوسترون با افزایش سن مردان کاهش پیدا می کند، ولی ثابت نشده که افت میزان این هورمون در مردان اثرات نامطلوب سالمندی ایجاد کند، یا درمان با تستوسترون این تغییرات را رفع خواهد کرد.
در نهایت و مهم تر از همه اینکه بسیاری از پزشکان نگران هستند که درمان با تستوسترون ممکن است بی خطر نباشد.بی خطر بودن درمان با تستوسترون در مردان در سنین بالا موضوعی مورد اختلاف است. احتمال تاثیر درمان با تستوسترون در بیماری های پروستات، چه بزرگی خوش خیم پروستات و چه سرطان پروستات، هنوز تایید نشده است.
سایر عوارض جانبی درمان با تستوسترون شامل پلی سیتمی (افزایش بیش از حد تعداد گلبول های قرمز خون)، قطع تنفس حین خواب (که می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به فشارخون بالا، حمله قلبی و سکته مغزی شود)، ژنیکوماستی (بزرگ شدن خوش خیم پستان در مردان)، آکنه و بیماری کبدی است.
علائم کمبود تستوسترون چیست؟
1) علائم به شدت بیانگر کمبود تستوسترون:
-کاهش میل و فعالیت جنسی
-کاهش نعوظ های خودبه خودی
-کوچک شدن بیضه ها یا بیضه های بسیار کوچک
-کاهش موی صورت و بدن
-پوکی استخوان، شکستگی با ضربه خفیف، کاهش قد
-بزرگی یا حساسیت پستان
-گرگرفتگی و تعریق شبانه
-ناباروری
2)علائم کمتر مربوط:
-کاهش توده یا قدرت عضلانی
-کاهش انرژی، خستگی و خواب آلودگی
-افزایش چربی بدن
-افسردگی
-اختلال تمرکز و حافظه
-اختلال خواب یا افزایش خواب آلودگی
-کم خونی
-کاهش قدرت و کارکرد جسمی
چه کسانی باید تستوسترون مصرف کنند؟
درمان با تستوسترون برای مردانی که دچار کمبود تستوسترون (که میزان تستوسترون خون پایین تر از حد طبیعی است) یا «هیپوگنادیسم» هستند، تایید شده است.
علل هیپوگنادیسم شامل مختل شدن کار بیضه به علت خطاهای ژنتیکی، اوریون، ضربه شدید، اعتیاد به الکل و شیمی درمانی و پرتودرمانی برای سرطان است.
در موارد دیگر هیپوگنادیسم ممکن است در اثر مشکل در غده هیپوفیز در مغز باشد. از جمله علل دیگر، تومورها (تقریبا همیشه خوش خیم)، ضربه سر، جراحی مغز، داروهای گوناگون، برخی اختلالات وراثتی، سوء تغذیه شدید و بیماری های مزمن است.
تقریبا در همه آقایان مبتلا به هیپوگنادیسم، میزان تستوسترون کل در خون کمتر از 300 نانوگرم در دسی لیتر و میزان تستوسترون آزاد زیر 5 نانوگرم در دسی لیتر و میزان تستوسترون در دسترس از لحاظ زیستی زیر 150 نانوگرم در دسی لیتر است.
اما از آنجایی که میزان این هورمون در طول روز به شدت نوسان می کند، اندازه گیری تستوسترون خون باید در ساعت 7 و 10 صبح انجام شود تا نتایج حاصله بیشترین میزان دقت را داشته باشد.مردان مبتلا به هیپوگنادیسم باید درمان جایگزین با تستوسترون خارج از بدن را دریافت کنند.
موارد استثنا که نباید هورمون درمانی انجام شود، شامل مردان مبتلا به سرطان پروستات یا پستان، بالا بودن میزان آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) که در خون اندازه گیری می شود، وجود گره ها یا توده هایی در پروستات یا بزرگی شدید پروستات، بالا بودن تعداد گلبول های قرمز خون و غلظت خون، قطع تنفس انسدادی حین خواب درمان نشده، یا نارسایی شدید قلبی است.
همچنین تحقیقات اخیر نشان می دهد که مردان سالمند و مردانی که دارای بیماری قلبی- عروقی هستند یا عوامل خطرساز عمده برای بیماری قلبی مانند فشار خون بالا را دارند، باید با کمال احتیاط تستوسترون را دریافت کنند.
با وجود مواردی که در بالا ذکر شد، درمان با تستوسترون تنها برای مردان مبتلا به «هیپوگنادیسم» تایید شده است.
اما بر اساس گزارش موسسه پزشکی آمریکا، در سال 2002 تعداد نسخه ها برای تجویز داروهای تستوسترونی 75/1 میلیون مورد و هزینه ای بالغ بر 400 میلیون دلار داشته و این ارقام در حال افزایش سریع است. اغلب این مردان تستوسترون را برای خواص ادعایی «ضدپیری» آن یا برای درمان اختلال نعوظ (که تاثیر تستوسترون در این مورد بسیار مورد تردید است) مصرف می کنند.
حتی اگر مشکلات احتمالی پروستات ناشی از مصرف تستوسترون را در نظر نگیریم، بررسی های اخیری که نشان دهنده اثر تستوسترون بر بیماری های قلبی بوده اند، ما را وادار می کند که این موضوع را جدی بگیریم.
بسیاری از کارشناسان معتقدند دریافت تستوسترون باید به مردانی محدود شود که دچار هیپوگنادیسم هستند یا آنهایی که حین انجام یک آزمایش بالینی، تستوسترون دریافت می کنند و به دقت تحت نظر هستند.
