آیا به عنوان یک زن باردار با درد فک و دهان روبرو هستید؟ آیا شدت درد و ناراحتی دهان و فک شما در هنگام خوردن غذا یا صحبت کردن افزایش مییابد؟ آیا شما هم به عنوان یک مادر باردار به دنبال راهحلی برای از بین بردن این مشکل مزاحم، در دوران بارداری خود هستید؟ اگر پاسخ شما به سؤالات ذکر شده مثبت است، حتماً ادامه این مقاله را با دقت بخوانید. مطالب موجود در ادامه این مقاله میتواند برای شما بسیار مفید باشد! همه ما میدانیم که دوران بارداری، یک دوره هیجانانگیز برای همه مادران است؛ اما این دوره با تغییرات جسمی و احساسی زیادی همراه خواهد بود. بر همین اساس، علائمی مانند سرگیجه، سردرد، احساس خستگی، بروز حالت تهوع و استفراغ در ماههای اولیه از حاملگی بسیار معمول میباشد. جالب است بدانید که حتی برخی از مادران باردار در این مرحله از زندگی خود از درد فک و دهان شکایت دارند. این مادران حامله به احتمال زیاد با اختلال مفصلی تمپورو مندیبو روبرو هستند. اگر میخواهید علل بروز این درد غیرمعمول را در فک و دهان خود دریابید، لطفاً مقاله زیر را با دقت بخوانید.
اختلال مفصلی تمپورو مندیبولار در بارداری چیست؟
مفصل تمپورو مندیبو زنان به شکل یک لولا است که استخوان فک را استخوانهای جمجمه متصل میکند. این ناحیه، به دهان اجازه میدهد تا قسمت فک را به سمت بالا و پایین حرکت دهد تا فرد بتواند صحبت کند. همچنین، عمل جویدن غذا در دهان نیز توسط این مفصلها صورت میگیرد.اختلال مفصلی تمپورو مندیبو باعث ایجاد مشکلاتی در ناحیه فک و عضلات صورت زنان حامله میشود که با عنوان "سندرم TMJ" یا "اختلالات تمپوروماندیبولار (TMD) دوران بارداری" شناخته میشود.
علائم بروز اختلال تمپورو مندیبولار در بارداری چیست؟
علائم بروز اختلال تمپورو مندیبو در دوران بارداری زنان عبارتند از:
- بروز درد در ناحیه فک، مفصل دهان، گردن، شانهها یا اطراف گوش زنان حامله.
- ایجاد درد و مشکل در هنگام تلاش برای باز کردن دهان.
- در صورت بروز این اختلال، مفصل فک در یک موقعیت باز یا بسته قرار میگیرد.
- ایجاد صدا در هنگام باز کردن یا بستن دهان.
- ایجاد مشکل در عمل جویدن غذا توسط مادران باردار.
- بروز تورم در قسمتهای مختلف چهره زنان باردار.
علل بروز اختلال تمپورو مندیبولار در بارداری
به یاد داشته باشید که علت خاصی برای بروز درد فک در دوران حاملگی وجود ندارد. دندان پزشکان بر این باورند که درد ناحیه فک زنان در 9 ماه دوران بارداری به علت بروز مشکلات مفصلی یا ایجاد اختلال در عضلات فک این افراد رخ میدهد.با این حال، علل احتمالی دیگر نیز باعث بروز درد فک در دوران حاملگی زنان میشوند که مهمترین آنها عبارتند از:
- مبتلا شدن مادر حامله به عفونت ENT
- در آمدن دندان عقل زن باردار
- مبتلا شدن مادر باردار به بیماری قلبی عروقی
- آسیب رسیدن به ناحیه فک یا عضلات گردن و سر زنان باردار
- کمبود کلسیم در بدن زن حامله
- خوابیدن مداوم بر روی یک طرف صورت
- انجام عمل جرمگیری بر روی دندانهای زن حامله
روش تشخیص اختلال تمپورو مندیبولار در بارداری
اگر در دوران بارداری درد فک دارید، پس در مرکز تولد به یک دندانپزشک یا متخصص زنان مراجعه کنید. هیچ آزمایش تشخیصی خاصی برای ارزیابی اختلالات TMJ وجود ندارد. دندانپزشک ممکن است موارد زیر را برای تشخیص علت انجام دهد و درمان را بر این اساس برنامه ریزی کند:
- آنها به تمام علائم و تاریخچه پزشکی توجه میکنند. یک ارزیابی کامل بالینی دقیق انجام می دهند و تمام نواحی که دارای مشکل احتمالی هستند از جمله سر، گردن، صورت و فک را بررسی می کنند.
- آنها لمس، برآمدگی، کلیک کردن یا مشکل در حرکت مفصل را لمس کرده و بررسی می کنند.
- اگرچه رادیوگرافی (اشعه ایکس) در بارداری منع مصرف دارد، اما اگر دردی شدید دارید در صورت لزوم ممکن است دندانپزشک اشعه ایکس پانوراما را که به عنوان ارتوپانتوموگرام (OPG) شناخته می شود را پیشنهاد کند. اشعه فک بالا، فک پایین و تمام دندان ها را نشان می دهد.
- اگر دندانپزشک گمان کند که درد از یک دندان به دلیل عفونت موضعی ناشی می شود، سپس او ممکن است از اشعه ایکس داخل دهانی استفاده کند که فقط روی یک دندان متمرکز شود و این در بارداری بی خطر است.
- پزشک در این اسکن ها وجود آبسه، دندان شکسته، عفونت یا فک های شکسته را بررسی می کند و مراقبت از دندان شما را برنامه ریزی می کند.
در صورت نیاز به انجام هرگونه اسکن رادیوگرافی برای تشخیص مناسب، پزشک تمام اقدامات احتیاطی را انجام می دهد؛ مانند پوشاندن شما با پیش بند سرب و یقه تیروئید (گردنبند) سرب برای محافظت از کودک در برابر اثرات مضر اشعه X دندان.
درمان اختلال تمپورو مندیبولار در بارداری
روشهای درمان اختلال تمپورو مندیبو در دوران حاملگی، جزو درمانهای محافظهکارانه به شمار میرود؛ جراحی تمپورو مندیبو، عملی کاملاً متفاوت است. در واقع، درمان اختلال تمپورو مندیبو در زنان حامله ابتدا باید با درمانهای غیر جراحی آغاز شده و جراحی، آخرین گزینه درمانی برای این مادران تلقی میشود.در ادامه این مقاله، برخی از روشهای عمومی برای درمان درد فک و دهان زنان در 9 ماه دوران بارداری ارائه شده است که به شرح زیر میباشند:
1-استفاده از کیسه آب سرد یا یخ در بارداری
پزشک وضعیت شما را ارزیابی کرده و درمانی را پیشنهاد می کند که برای کنترل درد در دوران بارداری بی خطر و کارآمد است. اگر درد فک و دهان شما شدید باشد، میتوانید قطعات یخ را در یک کیسه قرار داده و آن را به مدت 10 دقیقه بر روی صورت خود و منطقه درد بگذارید. قطعاً انجام این کار درد شما را تسکین داده و وضعیت بدنی شما را تا اتمام دوران بارداری بهبود میبخشد.
2-انجام تمرینات کششی صورت در بارداری
جالب است بدانید که انجام تمرینات کششی ساده صورت در چنین مواردی میتواند بسیار کمککننده باشد. کشیدن زبان به سمت بالا و نگه داشتن آن در همان موقعیت برای مدتی، فشار وارده بر ناحیه فک شما کاهش داده و سبب تسکین درد در عضلات این قسمت از بدن میشود. البته، شما باید به عنوان یک مادر باردار اطمینان حاصل کنید که تمام این تمرینات کششی تحت نظارت یک دندان پزشک انجام گیرد.
3-استفاده از داروهای مسکن و ضد التهابی در بارداری
زنان میتوانند در صورت مواجه شدن با درد غیر قابل تحمل ناحیه فک و دهان خود در دوران بارداری، از داروهای ضد التهابی یا ضد استروئیدی استفاده کنند که برای از بین بردن درد عضلانی در زنان باردار کاملاً مؤثر میباشند. با این وجود، قبل از مصرف هر نوع داروی برای مطمئن شدن از امنیت آن، حتماً با پزشک متخصص زنان و زایمان در مورد وضعیت بدن خود مشورت کنید.
4-استفاده از مواد غذایی مفید برای درمان تمپورو مندیبولار در بارداری
به خاطر بسپارید که مصرف دانههای روغنی همراه با بلغور، جو دو سر یا انواع دیگر غلات در دوران بارداری میتواند درد فک زنان را تسکین دهد. البته تأثیر چای بابونه نیز در کاهش درد فک زنان باردار را نباید نادیده گرفت.همچنین، این افراد باید در چنین شرایطی برای کاهش فشار وارده بر فک خود از مواد غذایی نرم مانند سیبزمینی پخته، پنیر، ماهی، لوبیای پخته و تخممرغ بیشتر استفاده کنند، زیرا استفاده از این مواد غذایی، در طول درمان، درد موجود در فک و دهان زنان باردار را به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داد.در نهایت، یادتان باشد که زنان حامله باید در هنگام مواجه شدن با درد فک و دهان، از حرکت دادن زیاد فک خود به سمت بالا اجتناب نموده و از فریاد کشیدن یا آواز خواندن در چنین شرایطی خودداری کنند.
علاوه بر این موارد، به عنوان یک مادر باردار سعی کنید مواد غذایی سفت را در دوران نقاهت مصرف نکنید، زیرا همه آنها نیاز به جویدن بیش از حد دارند.همچنین، انجام تمرینات کششی برای تقویت وضعیت صورت و فک زنان باردار مؤثر بوده و به کاهش درد این نواحی کمک میکند. برای این منظور، کافی است چانه خود را با دست به سمت نگه داشته و یک وسیله مانند تلفن را بین گوش و شانه خود قرار دهید؛ دندانهایتان را کمی از هم جدا کنید و فشار وارده بر ناحیه فک خود پایین آورید.
دلایل درد باسن در بارداری و روش های درمان
