سگ مبتلا به کم خونی، آن را به دلیل اتفاق جدی در بدنش ایجاد کرده است، بنابراین برای صاحب حیوان مهم است که درک کند که وقتی یک سگ این بیماری را داشته باشد، چه معنی دارد.گلبول های قرمز از اجزای خون هستند و در مغز استخوان سگ تولید می شوند. هموگلوبین، که معمولاً به اختصار Hbg یا Hb نوشته می شود، پروتئینی است که در گلبولهای قرمز یافت می شود و وظیفه حمل اکسیژن در بدن را بر عهده دارد.همچنین باعث می شود گلبول های قرمز به رنگ قرمز دیده شوند. اگر کمبود گلبولهای قرمز یا هموگلوبین در گلبولهای قرمز وجود داشته باشد، کم خونی ایجاد می شود.
انواع مختلف کم خونی سگ چیست؟
کم خونی در سگها زمانی مشاهده میشود که سلولهای قرمزخون به طور عادی عمل نمیکنند یا توانایی اکسیژن رسانی به سلولها را از دست میدهند. در ادامه انواع کم خونی سگ را بررسی میکنیم.
کم خونی (از دست دادن خون)
اگر سگ شما به دلیل آسیب یا جراحی باعث از دست دادن خون شدید شده دچار کم خونی می شود و خونریزی داخلی به دلیل انگل، سرطان، زخم یا سایر شرایط سلامتی نیز می تواند مقصر باشد.
کم خونی آپلاستیک یا غیر احیا کننده
سگ ها می توانند به دلیل تولید ناکافی گلبول های قرمز، دچار کم خونی آپلاستیک یا غیر احیا شوند. بیماری مغز استخوان، بیماری کلیه، قرار گرفتن در معرض سموم، پاروویروس، داروهای شیمی درمانی و سایر داروهای خاص نیز می توانند باعث این نوع کم خونی شوند.
متهموگلوبینمی
در سگ ها برخی اختلالات ژنتیکی می تواند منجر به متهموگلوبین بیش از حد در خون شود این وضعیت همچنین می تواند به دلیل قرار گرفتن در معرض سموم باشد از جمله برخی از داروها که فقط برای انسان استفاده می شود مانند: بنزوکائین، استامینوفن یا ایبوپروفن.
کم خونی همولیتیک
تجزیه یا تخریب گلبول های قرمز در بدن سگ شما می تواند منجر به کم خونی همولیتیک شود. این فرم کم خونی غالباً ناشی از کم خونی همولیتیک با واسطه ایمنی (IMHA) یا نوع واسطه غیر ایمنی بدن (ناشی از سموم، انگلها، سطح پایین فسفر یا بیماری ارثی) است.
علائم کم خونی سگها
اینکه سگ شما کم خونی دارد یا ممکن است دچار کم خونی شود به شرایط زیر بستگی دارد.کم خونی می تواند خفیف یا شدید باشد.این علائم عبارتند از:
- رنگ پریدگی لثه ها
- خستگی مفرط
- رخوت و بیحالی
- کاهش اشتها
- عدم توانایی انجام کارهای فیزیکی ورزش
- خوابیدن بیشتر از حالت عادی
- لیس نزدن و تمیز نکردن بدن
- تنفس تند تر
- افزایش ضربان قلب
- رنگ سیاه مدفوع
در برخی از موارد ممکن است سگ هیچ علامتی نداشته باشد و کم خونی فقط از طریق انجام آزمایش خون مشخص شود.
دلایل کم خونی در سگ ها
کم خونی می تواند ناشی از مشکلات سلامتی ای باشد که منجر به از دست رفتن خون، از بین رفتن گلبول های قرمز یا کاهش تولید گلبول های قرمز در مغز استخوان می شود. چندین بیماری و عارضه ی مختلف وجود دارد که باعث می شود در بدن سگ این اتفاقات روی بدهد.
کم خونی سگ به خاطر تروما
از دست دادن شدید خون اغلب بعد از تروما یا حادثه ای رخ می دهد که منجر به خونریزی شدید می شود. بعضا این تروما به خاطر عمل جراحی و بعضا به دلیل زخمی شدن است. خونریزی می تواند داخلی باشد یا به دلیل زخمی روی پوست، که هر دو می تواند منجر به کم خونی شود.
کم خونی سگ به خاطر انگل ها
انگل های خارجی و همچنین انگل های خون و روده همگی می توانند منجر به از دست دادن خون در سگ شده، و در نتیجه کم خونی ایجاد کند. بابزیا (Babesia) اسم انگل خونی است که باعث خونکافت (hemolysis) یا تخریب گلبول های قرمز می شود. انگل های روده مثل کرم قلابدار به دلیل آسیبی که به دستگاه گوارش وارد می کنند، می توانند باعث کم خونی شوند. انگل های خارجی مکنده ی خون مثل کک و کنه، در صورتی که هجوم آن ها به اندازه کافی بد باشد، می تواند منجر به کم خونی شود.
کم خونی سگ به خاطر تومور های خونریز
بعضی سگ ها تومور هایی دارند که خونریزی می کنند. اگر خونریزی متوقف نشود، باعث کم خونی می شود.
کم خونی سگ به خاطر مشکلات لخته شدن خون
اختلالاتی که در قابلیت لخته شدن خون سگ در زمان نیاز، باعث اخلال شود، در صورتی که رگ خونی آسیب دیده باشد، می تواند منجر به کم خونی شود. بیماری فون ویل براند، عارضه ای است که باعث اخلال در لخته شدن خون می شود و اگر خونریزی کنترل نشده روی بدهد، کم خونی پدید خواهد آمد.
کم خونی سگ به خاطر بیماری های خود ایمنی
بیماری های که روی سیستم ایمنی سگ تاثیر می گذارند، ممکن است باعث کم خونی شوند. یک مورد از چنین بیماری ای آنمی همولی تیک ایمیون (immune-mediated hemolytic anemia) است. این بیماری باعث می شود سگ پادتن هایی تولید کند که به گلبول های قرمز خود حمله می کند.
کم خونی سگ به خاطر سموم
بعضی غذاها، داروها و مواد شیمیایی می توانند باعث بروز مشکلاتی در مورد لخته شدن خون و گلبول های قرمز شوند. پیاز، سیر، شیمی درمانی، و مرگ موش می تواند منجر به کم خونی در سگ ها شود.
کم خونی سگ به خاطر سرطان
متاسفانه سرطان می تواند در سگ ها مشکلات ثانویه ی مختلفی مثل کم خونی ایجاد کند.
کم خونی سگ به خاطر تغذیه ی ضعیف
بیشتر سگ ها رژیم متعادلی برای بیماری ها یا برهه ی زندگی خاص خود مصرف می کنند. ولی بعضی سگ ها در حدی دچار سوتغذیه هستند که در نتیجه ی قمع مغز استخوان دچار کم خونی می شوند.
کم خونی سگ به خاطر بیماری های مزمن
چندین نوع بیماری مزمن می تواند باعث کم خونی شود. بیماری های کبدی، کلیوی و عفونت ارلیشیا (Ehrlichia) بعضی از عارضه های مزمن هستند. این بیماری ها باعث می شود بدن مغز استخوان کمتری تولید کند و در نتیجه گلبول های قرمز کمتری تولید شود.
کم خونی سگ به خاطر كم كارى غده ى تيروئيد
کم کاری غده ی تيروئيد اگر بدون معالجه رها شود، باعث کم خونی خفیف می شود.
تشخیص کم خونی سگها
دامپزشک شما نیاز دارد بداند که آیا سگ شما استامینوفن یا ایبوپروفن خورده است یا اینکه شما داروی موضعی برای او بکار برده اید. همچنین ممکن است آزمایش خون در آزمایشگاه برای بررسی سطح متهموگلوبینها انجام شود. اگر متهموگلوبینمی خطرناک باشد، احتمالاً آزمایش خون حجم بالایی از گلبولهای قرمز خون را در خون حیوانات خانگی(سگها) آشکار می کند. از طرف دیگر ، اگر کم خونی شدید باشد، یا علت آن قرار گرفتن در معرض داروهایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا داروی موضعی باشد، دامپزشک در جستجوی بدست آوردن شواهدی از صدمه به اعضا خواهد بود. ممکن است آزمایش نقطه ای انجام شود – جایی که یک قطره از خون سگ روی یک کاغذ سفید جاذب قرار خواهد گرفت و یک قطره خون طبیعی در کنار آن قرار می گیرد. اگر این حیوان از متهموگلوبینمی رنج می برد، خون وی به طور قابل ملاحظه ای از قرمز روشن لکه خون طبیعی، قهوه ای تر خواهد شد.
درمان کم خونی سگها
- خفیف تا متوسط - در کم خونی خفیف تا متوسط هیچ درمانی لازم نیست
- کم خونی ناشی از مصرف دارو- متوقف کردن مصرف دارو
- مصرف بیش از حد استامینوفن یا ایبوپروفن - بلافاصله ایجاد حالت تهوع می کنند
- هموگلوبینمی ارثی - حیوانات توقع زندگی طبیعی را دارند و نیازی به درمان ندارند
- شدیدا کم خون - انتقال خون
- عدم تعادل الکترولیتی در اثر استفراغ، اسهال، آسیب کلیه یا شوک قریب الوقوع که ممکن است با IVs درمان شود
- در موارد کم خونی شدید، متیلن بلو ممکن است به صورت داخل وریدی تجویز شود تا مقدار متهموگلوبین کاهش یابد
جلوگیری از کم خونی سگها
تقریباً هیچ راه خاصی برای جلوگیری از ابتلا به کم خونی وجود ندارد.شما می توانید با رعایت برخی از نکات ساده به سلامت سگ خود کمک کنید.این نکات عبارتند از:
- همیشه مطمئن شوید که سگ شما کک و کنه ندارد.
- استفاده مرتب از ضد انگل تحت نظر دامپزشک
- دور نگه داشتن مواد خطرناک از سگ ها مثل مرگ موش و …
- مراقبت از سگ و جلوگیری از آسیب دیدن و جراحت.