به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از ایرنا، حسین امیرعبداللهیان روز دوشنبه در اختتامیه همایش ملی ایران و همسایگان در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه، با اشاره به دلیل تاخیر حضور خود در این برنامه، گفت: در موضوعات هسته ای به نقطه ای نزدیک می شویم که باید تصمیمات مهمی گرفته شود. به همین دلیل درگیر جلسات فراوانی بودیم.
وی در ادامه با تبیین عناصر سیاست همسایگی و تشریح اقدامات دولت در ماه های اخیر در این زمینه اظهار کرد: از جمله اقداماتی که در این حوزه به آن توجه کردیم، ربط دادن سیاست توجه به همسایگان به موضوع مذاکرات رفع تحریم ها در وین هست تا این سطح هم تلاش کردیم پیش برویم که همسایگان احساس دوری نکنند.
وزیر امور خارجه یادآورشد: ضمن اینکه همین ۵ طرفی که در مذاکرات هستند که زیاد هم هستند و فراتر از کافی هستند و ما حتما از این ایده استقبال نمی کنیم که اعضای جدیدی از منطقه به مذاکرات اضافه شوند، اما حتماً در رویکرد جدید مشورت با همه همسایگان از اولویت هایی است که ما حتی در موضوع مذاکرات وین هم دنبال می کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: تنظیم و تقویت روابط ایران با همسایگان در اولویت است؛ اما می توان اشاره کرد که بنا به دلایل مختلف تاکنون این اولویت مهم و ظرفیت عظیم به طور کامل مورد بهره برداری قرار نگرفته و ارزش افزوده تقویت مناسبات کشورمان با ۱۵ کشور همسایه در تقویت منافع ملی و توسعه پایدار و همه جانبه منطقه کمتر دیده شده است.
امیرعبداللهیان با اشاره به اینکه یکی از اولویت های اساسی شروع به کار دولت جدید اولویت بخشی و همکاری و تعامل با همسایگان است، اضافه کرد: دولت سیزدهم در تلاش است با حداکثرسازی ظرفیتهای موجود و به فعلیت رساندن ظرفیت های معطل مانده و بهینه سازی روابط دوجانبه با کشورهای همسایه را مجدانه پیگیری کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: سیاست همسایه محور و یا اولویت بخشی به همکاری با همسایگان طبعاً دارای مفاهیم عام جغرافیایی، حقوقی اقتصادی و فرهنگی است. در مفهوم عام و موسع حقوقی، همسایگی علاوه بر مولفه جغرافیا و مرز دارای گزینه های حقوقی _ بین المللی است.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران نیاز مبرمی به عملیاتی کردن مزیت های نسبی بالفعل خود در یک محیط پایدار منطقه ای دارد، گفت: محیط پایدار به معنای وجود ثبات سیاسی و امنیتی به شکلی است که بتوان هم در سطح راهبردی و هم تاکتیکی برنامه ها و اولویت های اساسی کشور را محقق ساخت.
وزیر امور خارجه در ادامه اظهار کرد: زمینه نفوذ پذیری در منطقه ابزاری برای مداخلات خارجی را فراهم آورده است از این رو بخش مهمی از راهبردهای سیاست خارجی ایران در سطح منطقه ای اکنون معطوف به کمک به پایدار کردن این محیط ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک وژیو کالچر هست.
وی یادآورشد: اتخاذ سیاست خارجی همسایه محور، مستلزم اتخاذ راهبردها و سیاست های مشخصی است که ضمن در نظر گرفتن تحولات و تغییرات کلان در سطح نظام بین الملل مزیت صرفا جغرافیایی ایران را به مزیت ژئوپلتیکی تبدیل کرده و زمینه شکل گیری یک سیاست منسجم همسایه محور را فراهم ساخته است.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: واقعیت این است که تاکنون فرصت و ظرفیت برخورداری از همسایگان متعدد به راهبرد مشخص و عملیاتی برای تشکیل اجتماع هویت بخشی یا سازماندهی فرهنگی و سیاسی مشخصی مثل سیاست همسایه محور برای همه طرف ها و کنشگران تبدیل نشده است. این در حالی است که مولفه های تاریخی و جغرافیایی به علاوه قرابت های دینی و فرهنگی و اشتراکات تمدنی و زبانی با این تعداد کشور همسایه می تواند یک فرصت بی نظیر برای نزدیکی ملت های منطقه بر اساس فرصت ها و چالش های مشترک به شمار بیاید.
امیر عبداللهیان اضافه کرد: برگزاری همایش ملی ایران و همسایگان این انتظار را به همراه دارد که با استفاده از پیشنهادات و راهبردهای ارائه شده توسط محققان بتوانیم از ظرفیت بزرگ همسایگان، منافع حداکثری را در جهت توسعه پایدار منطقه ای و برون رفت از برخی بحران های پیش رو کسب نماییم.
وی تاکید کرد: سیاست همسایه محور صرفاً با یک طرح کلامی و گفتمانی به دست نمی آید زیرا دستاوردهای این سیاست نه با آرزوهای مشترک با همسایگان تعیین می شود و نه صرفاً یک ژست گفتمانی محض است.
وزیر امور خارجه یادآورشد: دولت سیزدهم به دنبال آن است که با تنظیم و مدیریت رویکرد متناسب با کشورهای همسایه، انعطاف پذیری در تعاملات متنوع با همسایگان و ارائه تسهیلات متقابل در مبادلات اقتصادی و تجاری بخشی از الزامات سیاست همسایه محور را محقق سازد.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: رابطه با همسایگان با محوریت دیپلماسی و ژئوپلتیک ابزاری برای تقویت ثبات و توسعه پایدار اقتصادی و افزایش رفاه ارتقای امنیت و تامین منافع مشترک همه کشورهای منطقه است از این رو در این سیاست ،جمهوری اسلامی ایران بایستی بر اساس اعتماد سازی و پذیرش تعهدات مشترک و متقابل در جهت همکاری با همه کشورهای همسایه اقدام نماید و این رویکرد جدید دولت فعلی جمهوری اسلامی است.
پاسخ امیر عبداللهیان به حاشیه سازی ها؛ هم با غرب کار می کنیم، هم با شرق/سیاست نه شرقی و نه غربی با قدرت در جای خود قرار دارد
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به حاشیه سازیها درباره سفر رئیس جمهور به روسیه اظهار کرد: البته این روزها در فضای مجازی به دلیل تحرکاتی که وجود دارد حاشیه هایی سعی می کنند برای این سفر ساخته شود به دلیل اینکه گاهی اوقات حاشیه ها بر متن غلبه می کند.
وی افزود: در جمع شما دیپلمات ها، اندیشمندان و فرهیختگان عزیز توضیح بدهم که دستاوردهای این سفر کاملاً در راستای منافع ملی کشور هست. ما بارها سعی کردیم توضیح بدهیم که هیچ اقدامی که خدشه ای به تصمیم سیاسی و شعار پایدار جمهوری اسلامی ایران مبنی بر استقلال سیاسی کشور و نه شرقی و نه غربی خدشه ای وارد کند، اتفاق نیفتاده است، نه در رویکرد ما به چین و نه در رویکرد ما به روسیه.
امیر عبداللهیان تصریح کرد: به صراحت اعلام می کنیم که در روابط خارجی هم با شرق و هم با غرب کار می کنیم اما در حوزه استقلال سیاست نه شرقی نه غربی با قدرت در جای خودش به درستی قرار دارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: در حاشیه های سفر آقای دکتر رئیسی بیان می کنند که نحوه چیدمان میز و نحوه استقبال از رئیس جمهور متفاوت از روسای جمهور دیگر بود. ما چند روز قبل از اینکه سفر را به روسیه انجام بدهیم، به ما اعلام کردند که شرایط کرونایی در روسیه به شدت وخیم است. روزی که ما در آنجا بودیم ۷۰۰ نفر آمار رسمی فوتی های مبتلا به کرونا در روسیه بود و ۳۴ هزار آمار مبتلایانی که تست pcr از آنها انجام شده بود.
وی افزود: ما توافق کردیم که به دلیل این محدودیت ها و شرایط کرونایی در نشستن و چیدمان، پروتکل ها کاملاً رعایت شود و فاصله لازم حفظ شود. برای ما بسیار مهم است که رئیس جمهور کشورمان در سفر خارجی که دارند آن هم در مرحله خطیر به کشوری که تا این حد درگیر کرونا هست، همه پروتکل ها به دقت رعایت شود.
امیر عبداللهیان یادآورشد: آقای پوتین برای اینکه از آقای رئیسی استقبال کنند، از چند دقیقه قبل در کرملین در اتاق استقبال از ایشان قدم می زد و منتظر بود و وقتی آقای رئیسی وارد شد به شتاب سمت آقای رئیس جمهور آمدند.
وی ادامه داد: به ما گفته بودند از دو ساعت تا ۵ ساعت آقای پوتین گفتند که آماده گفت و گو هستند، هر مقدار که فضای گفت و گو اجازه بدهد. ما از قبل گفته بودیم به دلیل طولانی بودن مذاکرات، هیئت ایرانی و آقای رئیس جمهور در اذان مغرب باید نمازشان را ادا کنند. ساعت ۵ و ۱۲ دقیقه که زمان اذان مغرب بود، آقای پوتین به آقای رئیسی اشاره می کنند که من اطلاع دارم که وقت نماز شماست و من منتظر شما می مانند ۹ تا ۱۰ دقیقه آقای پوتین در همان اتاق می نشینند و منتظر می مانند که تا آقای رئیسی نماز را بخواند و برگردند.
وزیر امور خارجه افزود: در فرودگاه هم استقبالی که از آقای رئیسی انجام شد، استقبال رسمی بود و صرف نظر از تمام محدودیت های کرونایی که بود، تمام آداب و پروتکل ها رعایت شد سخنرانی ایشان در دوما و سایر ملاقات هایی که داشتند و از همه مهمتر طرح همه موضوعاتی که در راستای منافع ملی ماست و برای ما مهم است.
امیر عبداللهیان اضافه کرد: در مناسبات با روسیه، در سطح ملاقات با روسای جمهور انجام شد و روز بعد هم هر دو رئیس جمهور مطالب را به وزرای خارجه منتقل کرده بودند و برای عملیاتی کردن آن توافقات در سطح وزرای خارجه هم گفت و گوی مفصل شد و روی نقشه راه و کلیات آن و موضوعات دیگری که بایستی پیگیری شود، توافق شد.