آمیتیست چه نوع سنگی است؟

تاریخچه سنگ آمیتیست

نام این کانی از واژه ای لاتین به معنای هوشیار ” مست نبودن”برگرفته شده است و ریشه در باور یونانیان باستان دارد که معتقد بودند این سنگ تاثیرات الکل را بی اثر می کند. یونانیان معتقد بودند که هرگاه آمتیست را به هنگام نوشیدن شراب زیر زبان بگذارند مانع از مستی می شود. گفته می شود این سنگ بسیار مورد توجه سنت ولنتاین بوده و سنگ آمتیستی با چهره حکاکی شده “کوپید” (خدای عشق که به صورت کودکی برهنه مجسم شده است) بر گردن می آویخته اند. شاید از این روست که امروزه نیز جشن ولنتاین (روز عشق) در این ماه برگزار می شود (چهاردهم فوریه -بیست و پنجم بهمن). آمتیست به عنوان جواهر توسط مصریان باستان به کار گرفته می شده و بر روی آن حکاکی انجام می شده است. مهره هایی از آمتیست از قبرهای آنگلوساکسون ها در انگلستان یافت شده است.سربازان یونان باستان اعتقاد داشتند سنگ آمتیست باعث حفظ خونسردی انها شده و از آنها درجنگ محافظت می کند. تا قرن ۱۸ به دلیل کمیابی سنگ آمتیست این سنگ فقط به اشراف و کاردینال ها تعلق داشت واز نظر قیمت با الماس و یاقوت و زمرد برابری می کرد ولی با کشف معادن بزرگ آن از جمله در کشور برزیل قیمت آن کاهش پیدا کرد.

مشخصات سنگ آمیتیست چیست؟

آمیتیست سنگی شفاف با سختی 7 در مقیاس موس و جزو پرطرفدارترین نوع در خانواده کوارتز می باشد. رنگ این گوهر به علت ترکیبات ناخالصی آهن دار است. این گوهر معمولا به صورت کریستال شش وجهی یافت می شود و در سنگهای آذرین و دگرگونی، به ویژه گرانیت و گنیس (سنگ جرقه) رشد می کند. گونه ای از این سنگ به نام آمیتیست کوارتز وجود دارد که نوع فشرده ای از از کریستال های کوچک بنفش که همراه با آن استخراج می شود ولی فاقد بلورهای درشت است. این گونه به صورت لایه لایه و متناوب از آمیتیست و کوارتز شیری رنگ و اغلب بصورت ژئود تشکیل شده است و اغلب در کارهای هنری یا مهره های تسبیح کاربرد دارد. نمونه های پولیش شده با خطوط سفید و کوارتز V شکلی نیز وجود دارد که نسبتا کوچک و بدون شکل کریستالی اند که با نام “chevron” مشهور هستند.

رنگهای آمیتیست چگونه هستند؟

سنگ آمیتیست در سایه رنگهای ارغوانی روشن تا بنفش پر رنگ دیده می شود. رنگ بنفش آمیتیست ناشی از ملحق شدن مقدار ناچیزی عنصر آهن در هنگام رشد بلور کوارتز میباشد. سپس اشعه های گاما که با مواد درون سنگ میزبان به بلور ساطع میشوند موجب شده که آهن در معرض تشعشع به رنگ ارغوانی یا بنفش درآید. این سنگ دارای پدیده دورنگی ضعیفی است و معمولا بصورت بنفش و قرمز مایل به ارغوانی خود را نشان می دهد. رنگ های بنفش سیر تا ارغوانی آن معمولا در بازار جهانی دارای قیمت بالاتری هستند. جالب است بدانید که در بازار آمتیست به رنگ سبز نیز فروخته میشود که معمولا با حرارت دهی آمتیست در بالای 500 درجه سانتیگراد بدست می آید و در حقیقت اسم اصلی آنها پرازیولیت (prasiolite) و نوعی کوارتز است. این رنگ میتواند در دمای 150 سانتیگراد از بین برود. برخی از کوارتز های سبز در طبیعت یافت شده ولی اغلب آمیتیست های سبز رنگ در بازار جواهرات به وسیله عملیات حرارتی بدست می آیند که بیشتر آنها نیز از برزیل هستند.وقتی کریستال آمتیست حرارت (حدود 470 تا 750 درجه سانتیگراد) ببیند اغلب به رنگ زرد، قهوه ای و نارنجی تبدیل می شود. اما وقتی حاوی مقداری زیادی عنصر آهن (Fe2+) باشد به رنگ سبز در می آید.

آمیتیست مصنوعی و سنتتیک و بدل های آن

متاسفانه در بازار جهانی و بخصوص در ایران نمونه های آمیتیست مصنوعی و سننتیک و همچنین شبهه آمیتیست فراوان یافت میشود. آمیتیست های مصنوعی که با همان ترکیب شیمیایی آمیتیست اصل تولید میشوند درواقع اولین بار حدود 50 سال پیش یعنی 1970 ساخته شدند و از آن پس جواهرفروشان هنگام خرید آمیتیست بسیار دقت بخرج میدهند. آمیتیست های سنتتیک با روش هیدروترمال در آزمایشگاه تولید میشوند. البته نوع های شبیه آمیتیست یعنی جنس ساخته شده از سرامیک – شیشه روسی نیز وجود دارد که به نانوسیتال ها معروف هستند. این مواد که ترکیبی از سیلیکا و اکسید آلومینیوم است بسیار ارزان تر از نوع سنتتیک و آزمایشگاهی بوده و به ویژه در بازار ایران به وفور دیده میشوند. این مواد در روسیه تولید میشود و به راحتی با ابزار قطبش نما پلاریسکوپ شناسایی میشوند. کافی است سنگ را تحت فیلترهای قطبیده قرار داده و سنگ را چرخش دهید. آمیتیست طبیعی چشمک میزند ولی مواد نانوسیتال زیر پلاریسکوپ به صورت سیاه باقی میماند. بدیهی است گوهرشناسان با استفاده از کالر زونینگ و بررسی دقیق میانباره های آن زیر میکروسکپ میتوانند آمیتیست طبیعی را از سنتتیک تشخیص دهند. نمونه های آمیتیست باکیفیت دارای اینکلوژن های کمتری بوده و بنابراین تشخیص آنها با نمونه سنتتیک گاهی سخت یا غیر ممکن میشود. تا همین اواخر بیشتر مواد آمیتیست مصنوعی ساخته شده دارای ویژگی معروف Brazil law twinning که در نمونه های طبیعی موجود بود، نبودند، ولی امروزه دانه رشد یافته در آزمایشگاه را طبیعی و با همین ویژگی قرار میدهند که قابل تشخیص نباشد. بنابراین حتما هنگام خرید آمیتیست همراه شناسنامه معتبر بخرید!

ذخایر سنگ آمیتیست در جهان در کجا قرار دارند؟

به دلیل فراوانی کوارتز در طبیعت این سنگ تقریبا در همه جای کره زمین از جمله سنگهای آذرین، دگرگونی و رسوبی یافت می شود. این گوهر همانند گارنت در گروه سنگهای نیمه قیمتی قرار دارد. به دلیل رنگ خاص و بنفش خود شاید اگر ذخایر آن کمیاب می بود جزو گرانبهاترین سنگها بشمار می رفت. اروگوئه و برزیل از جمله کشورهایی است که به داشتن ذخایر آمیتیست باکیفیت معروف هستند که بیشتر در جریان های بازالتی میتوانند یافت میشوند. حفرات بزرگ میتوانند گاهی حوای صدها کیلو یا چندین تن کریستال آمیتیست باشند. کریستال های آمیتیست اغلب در غرب هند، جنوب برزیل، اروگوئه، ماداگاسکار، ایالات متحده (بخصوص در آریزونا)، روسیه، استرالیا، آفریقای جنوبی، جنوب غربی سریلانکا، آمریکای جنوبی و آفریقا یافت می شوند. در آمریکا قطعه های بزرگ کریستالی از آن وجود دارد. در کوه های اورال روسیه و معادن آریزونای ایالات متحده نوع ارغوانی قرمز یافت می شود که نگین هایی از جنس آمیتیست در تاج سلطنتی اسپانیا نیز از همین معدن آریزونا بوده اند. بهترین نوع این کانی از سریلانکا (محدود) بدست می آید. بطور کلی در ایران کریستال آمیتیست بزرگ و با رنگ عمیق یافت نمی شود و اکثرا بصورت ژئود و ریز بلور هستند. در چشمه های اطراف بوشهر نوعی از آمیتیست بدست آمده است که به مرور زمان رنگ خود را از دست می دهد و به صورت نارنجی کمرنگ در می آید. همچنین در مناطق شاهرود و فردوس نمونه های باکیفیتی یافت شده است.

نحوه نگهداری سنگ آمیتیست چگونه است؟

اگر بلورهای آمیتیست را در مقابل نور خورشید قرار دهید مقداری از رنگ خود را از دست می دهند. بدین منظور می تواند با استفاده از اشعه x رنگ اولیه آنها را باز گرداند. برخی نیز معتقدند می توان با قرار دادن در بسته فویل فلزی، رنگ آنها را بهبود بخشید، زیرا رنگ بنفش آن از ناخالصی آهن منشا می گیرد. بهترین راه برای تمیز کردن و خالص سازی انرژی کریستال استفاده از کانی سیلیس شفاف است. گفته می شود که موسیقی نیز همین تاثیر را روی کریستال ها دارد. همچنین قرار گرفتن سنگ آمیتیست در کنار سنگهایی مانند کوارتز و عقیق باعث افزایش انرژی آن می شود. چنانچه به مرور زمان از درخشندگی سنگ شما کاسته شد با پولیش دادن دوباره می توانید آنرا بهبود بخشید.

خواص سنگ آمیتیست

• یکی از خواص آمیتیست تقویت اراده می باشد.

• این سنگ بنفش روشن به دلیل ارتباط با چاکرای پیشانی و تاج، برای رفع دردهای ناشی از میگرن و سردرد های عصبی و نیز بهبود حمله های عصبی به ویژه صرع، بسیار مفید است، علاوه بر آن، برای رفع بی خوابی و کابوس سفارش می کنند که آن را زیر بالش بگذارند و بخوابند تا از خواص سنگ آماتیس استفاده کنند.

• حکما عقیده دارند که استفاده از این سنگ بنفش روشن برای ترک عادات ناپسند بسیار مفید است. لذا معتادانی که قصد ترک مواد مخدر، سیگار، و یا مشروبات الکلی را دارند، از این سنگ بنفش رنگ استفاده می کنند و این شاید مهم ترین و معروف ترین خاصیت از خواص سنگ آمیتیست بنفش باشد.

• زدودن انرژی منفی، از دیگر خواص سنگ آمیتیست بنفش است که آن را به انرژی های مثبت تبدیل می کند. تکه ای از این نگین را در گوشه ای از اتاق یا محل کار خود قرار دهید تا علاوه بر پراکنده شدن انرژی های مثبت در فضا و ذهن و روح شما، به تعادل و آرامش دست یابید و از تشویش، اضطراب و هراس، دور گردید.

• انگشتر آمیتیست فعالیت نیم کره مغزی انسان را افزایش می دهد، باعث کاهش توهمات مغزی می شود و توانایی های روان بینی را بهبود می بخشد. همچنین باعث میشود الهامات و شهود و شفادهی تقویت شود و گسترش یابد.

• تاثیرات سنگ آمیتیست باعث می شود تفکر و اشتیاق شخص به سوی سطوح بالاتر معنوی را افزایش پیدا کند.

• نیرو های ذخیره شده درون سنگ آمیتیست سبب ایجاد تغییری مثبت و کامل در درون بدن شخص می شود و همین طور باعث می شود از لحاظ روحی و عاطفی-احساسی و معنوی، تأثیرات مثبت شگرفی را به ارمغان بیآورد که جزو بهترین خواص سنگ آمیتیست می باشد.

• بهترین دارو برای مشکلات روحی روانی، عصبی و استرسی

• افزایش دهنده فعالیت سوخت و ساز سلولی

• بهبود دهندگی فعالیت غدد و هورمون های بدن از جمله خواص سنگ آمیتیست شمرده می شود.

• همچنین از دیگر خواص سنگ آمیتیست که در گردنبند آمیتیست نیز به کار می رود، این است که قابلیت تاثیرگذاری روی کم خونی و اغلب بیماری های خونی را دارا می باشد.

سنگ یشم و خواص آن در طب مدرن