آموزش آبکاری طلا 

جالب است بدانید بر خلاف آنچه که شما فکر می کنید؛ آبکاری مواد، عملی نیست که به تازگی در صنایع مختلف باب شده باشد. حیرت آور است! آبکاری مواد بیش از چند صد سالست که در بین جوامع رواج دارد به خصوص در حوضه طلا و جواهرات! همانطور که گفتیم آبکاری از گذشته های دور انجام می شده و مانند تمامی اختراع های بشر برای اولین بار توسط لوئیجی والنتینو بروگناتلی در سال ۱۸۰۵ اختراع شد؛ بعد از او در سال ۱۸۵۶، موریتس فن یاکوبی روکش دهی فلزی ( Plating ) که با احیا کاتیون به وسیله جریان الکتریکی و نشاندن آن به صورت یک لایه روی ماده ای دیگر مانند فلز، را ابداع کرد. روکش کردن و آبکاری با فلز طلا پر طرفدارترین نوع آبکاری است چون طلا هم با دوام است و هم چشم گیرترین فلز شناخته شده در دنیا! به طوری که حتی خود مصنوعات طلا و نقره یا سایر بدلیجات را برای مقاوم سازی و جلوه دار کردن بیشتر بار دیگر با خود طلا آبکاری می کنند.اگر می خواهید بهتر و دقیق تر با آبکاری و ساز و کار آن، آشنا شوید، می توانید کتاب پوشش کاری الکترولیتی را که در سایت خانه آبکار معرفی شده است را بخوانید.حال که با مفهوم آبکاری آشنا شدید نوبت آن رسیده است که برویم سر وقت آبکاری طلا! آبکاری طلا یعنی آب طلا یا روکش طلا کردن فلزات مختلف، که وابسته به نوع کاربرد آن ها از روش های مختلفی استفاده می کنند. در ادامه این مقاله هر یک را توضیح می دهیم.

آبکاری طلا، روشی برای زینت بخشیدن به جواهرات است. آشنایی با نحوه انجام آبکاری طلا، مضرات و مزایای آن، به انجام خریدی آگاهانه کمک می کند. در پروسه آبکاری طلا، روکشی نازک از طلا روی سطح انواع فلزات قرار می گیرد. در مناطقی که رطوبت هوا زیاد است؛ بدلیجات به سرعت دچار پوسیدگی می شوند. روکش طلا باعث افزایش دوام این جواهرات می شود.هزینه پایین طلای آبکاری شده در مقابل طلای اصل، یکی دیگر از دلایل محبوبیت این جواهرات است. البته این مسئله به عواملی مثل: جنس فلز پایه، ضخامت لایه طلا و سنگ های قیمتی روی بدلیجات، بستگی دارد. طلای آبکاری شده، طرح های متنوع تری نسبت به جواهراتی از جنس طلای اصل دارد. این ویژگی در کنار قیمت پایین آن، طلای آبکاری شده را به گزینه ای مناسب برای ست کردن با انواع لباس ها و طبق ترند روز کرده است.با این وجود، هنگام خرید طلای آبکاری شده، باید به میزان استفاده از آن توجه شود. از آنجایی که سطح این جواهرات با گذر زمان، دچار لکه و خراشیدگی می شود؛ برای استفاده روزانه مناسب نیستند. این جواهرات نیاز به مراقبت زیادی دارند. موادی مانند:

• آب
• کلر
• نمک
• شوینده های شیمیایی
• چربی و تعرق پوست بدن
• مواد آرایشی
• انواع عطر ها

به آبکاری آسیب می رساند.

در پروسه آبکاری، جواهری که از فلز یا آلیاژ خاصی ساخته شده است؛ توسط طلا پوشانده می شود. به عنوان مثال: انگشتری از جنس نقره، با روکش طلا زینت می شود. ضخامت لایه طلا برای جواهرات گوناگون، میزان متفاوتی دارد.در روند آبکاری ، طلا و جواهرات را در ظرفی حاوی آلیاژ طلا قرار می دهند. سپس به جسم، جریان الکترونیکی وارد می شود. این جریان باعث رسوب لایه ای نازک از طلا روی جواهرات بدلی می شود.

مراحل روش آبکاری طلا چگونه است؟

آماده سازی طلا:

براق کردن و تمیز کردن زیر کار در آبکاری طلا امری بسیار پر اهمیت می باشد. این کار معمولاً توسط دینام صورت می گیرد. روی دینام فرچه های نمدی، پارچه ای و یا مویی قرار دارد که توسط روغن پنزا خطوط عمیق روی فلز را از بین می برند. برای براقیت و درخشندگی روی کار هم از روغن پولیش و فرچه ی مویی استفاده می کنند. این روغن پولیش مخصوص طلا است.

شست و شو:

زیر کار فلزات را با پودر شوینده و آب داغ به خوبی می شویند تا تمام چربی های روی آن از بین برود. بعد از آن فلز را در یک محلول آبکاری که از 30 گرم سیانور، پتاسیم یا سدیم و آب مقطر درست شده است می اندازند و سپس در آخر کار آن را با آب شهری آبکشی می نمایند.

لیزگیری:

عمل لیزگیری برای این منظور، قطعه را دورانی شامل یک لیتر آب مقطر 100 یا یک استکان اسید سولفوریک غلیظ (H­2SO4) قرار می دهند.
شستشو با آب مقطر مرحله بعدی است..
آبکاری (توضیح بعداً داده خواهد شد).
شستشو کامل با آب شهر.
خشک کردن که معمولاً با خاک اره انجام می شود. خاک اره در کیفیت خشک شدن تأثیر بسزایی دارد و بهترین نوع خاک اره درخت شمشاد که گرم شده می باشد.

تشکیل دادن وان آبکاری:

استفاده از وان های استیل بدون پوشش موجب تجزیه تدریجی سیانور شده و کیفیت الکترولیت را تغییر می دهد لذا ضروری است از وان های شیشه­ای از نوع پیرکس- فایبر گلاس و یا وان فلزی با پوشش P.V.C استفاده نمود. در صورتی که غیر از وان استیل چیز دیگری در دسترس نباشد می توان از دو قطعه صفحه استیل که از وان عایق شده باشد استفاده کرد.

نکته: نحوه تهیه الکترولیت:

موارد مورد نیاز عبارتند از :

آب مقطر
یک گرم طلای عیار 9/999
3گرم ئیدروژن
3گرم کربنات سدیم یا پتاسیم
5گرم سیانور سدیم یا پتاسیم
یک استکان تیز آب سلطانی
(HNO3­) یک استکان جوهر نمک (HCL) 8) یک چهارم استکان محلول آمونیاک یا (NH­4OH)