مدیر تولید و مدیریت تولید چیست؟
مدیریت تولید جزو فعالیت های درون سازمان های تولیدی است، که در شرح آن پیش بینی، برنامه ریزی و بازاریابی در بخش فروش و ارائه خدمات آمده است. حسابداری شرکتهای تولیدی یکی از پر پیچ و خم ترین نوع حسابداری است که باید مدیر تولید تمرکز بالایی اجرای صحیح فرایندهای تولید داشته باشد. تمامی فرآیند هایی که قرار است، در سازمان یا کارخانه انجام شود، به نحوی با مدیر تولید در ارتباط است. مدیر تولید مسئول نظم دادن درونی و بیرونی شرکت و همچنین مسئول تمامی استراتژی های تولید به منظور کاهش هزینه های اولیه، ثابت و جاری سازمان می باشد. یک مدیر تولید باید در مورد تحلیل بازار و ویژگی های محصول، مسئولیت پذیر باشد و بتواند بین ویژگی های محصول و نیاز بازار تناسب برقرار کند. بنابراین مدیریت تولید جزو کارهای روتین و تکراری نیست و شغل پویایی به حساب می آید.
نکته: مدیریت تولید در واقع شامل فرایند های برنامه ریزی، هدایت، کنترل و ساماندهی فعالیت های جاری در یک مجموعه یا سازمان، برای تولید محصولات و فرآورده های مختلف است. یک مدیر تولید باید در مورد تحلیل بازار و ویژگی های محصول، مهارت داشته باشد و بتواند بین ویژگی های محصول و نیاز بازار تناسب برقرار کند.
رشته تحصیلی و مدرک تحصیلی مدیر تولید
غالباً مدیران تولید دارای مدرک لیسانس یا فوق لیسانس، در رشته ی مدیریت صنعتی یا مهندسی صنایع هستند. البته در بسیاری از صنایع، برای پست مدیر تولید، افرادی با مدرک تحصیلی مرتبط با همان حوزه را انتخاب میکنند. به عنوان مثال در شرکت تولید مواد شیمیایی، مهندس شیمی مدیر تولید می شود و در شرکت تولید محصولات کشاورزی، یک مهندس کشاورزی عهده دار مسئولیت مدیریت تولید کارخانه می شود. گاهی کارگران واحد تولید با سابقه کاری بالا نیز، با گذراندن دوره های مدیریتی، به عنوان یک مدیر تولید انتخاب می شوند. غالباً مدیران تولید دارای مدرک لیسانس یا فوق لیسانس، در رشته ی مدیریت صنعتی یا مهندسی صنایع هستند و گاهی کارگران واحد تولید با سابقه کاری بالا نیز، با گذراندن دوره های مدیریتی، یک مدیر تولید می شوند. حقوق مدیران تولید در شرکت های کوچک به طور متوسط بین 1,000,000 تومان تا 7,000,000 تومان و در شرکت های بزرگ بین 1,400,000 تومان تا 8,800,000 تومان می باشد.
یک مدیر تولید معمولا در چه سازمان هایی استخدام می شود؟
یک مدیر تولید می تواند در سازمان ها و کارخانه های مختلفی کار کند مانند:
- کارخانه های تولید مواد غذایی
- تولیدات دارویی
- فرآوری محصولات
- بخش دفاعی
- ماشین آلات
- وسایل الکترونیکی
- هواپیماسازی
شرح وظایف مدیر تولید
یک مدیر تولید دارای وظایف و مسئولیت های مختلفی است که انجام دقیق هر کدام از آنها می تواند تاثیرات قابل توجهی بر موفقیت و افزایش بازدهی یک مجموعه داشته باشد. در ادامه مقاله به شرح وظایف مدیر تولید کارخانه می پردازیم:
-
طراحی فرآیند تولید: اولین کاری که مدیر تولید باید انجام دهد، طراحی و برنامه ریزی فرآیند تولید است. در این مرحله، اقدامات مختلفی از طرف او انجام می شود:
- فکر کردن در مورد اینکه دقیقا چه چیزی باید تولید شود
- چگونگی تولید محصول
- زمان بندی مراحل تولید
- شناخت منابع اولیه مورد نیاز
- تخمین هزینه ها
- تحلیل بازار
- شناخت دقیق نیازهای مشتریان بالقوه
- چگونگی جذب مشتریان محصول
-
کنترل فرآیند تولید: پس از آنکه برنامه ریزی برای تولید یک یا چند محصول انجام شد، مدیر تولید باید اجرای تمامی مراحل مشخص شده را کنترل کند و مطمئن شود که اتمام تولید محصول قرار است به موقع و با صرف حداقل هزینه ها انجام شود. همچنین وظیفه مدیر تولید است که بتواند به همراه تیم کاری خود، خط تولید را به طور پیوسته، فعال و پویا نگه دارد.
-
کنترل کیفیت: در این مرحله باید همه عواملی که می تواند کیفیت نهایی یک محصول را تحت تاثیر قرار دهد کنترل شود. در واقع باید بیشترین تلاش برای مطابقت کیفیت محصول با استانداردهای از پیش تعیین شده صورت گیرد.
-
بررسی متدهای تولید محصول: متدها و شیوه های گوناگونی می تواند برای ساخت یک محصول مورد استفاده گیرد. برخی از آنها مقرون به صرفه تر هستند و می تواند به کاهش بسیاری از هزینه های اقتصادی کارخانه کمک کند. وظیفه مدیر تولید است که از جزئیات همه این روش ها مطلع باشد و بهترین متدها را انتخاب کند. البته این گزینش به امکانات و دستگاه های موجود در کارخانه نیز بستگی دارد و باید متدی برای تولید محصول در نظر گرفته شود که بیشترین بازدهی و کیفیت را داشته باشد.
-
کنترل موجودی: از دیگر وظایف مدیر تولید، کنترل موجودی و لیست کالاهای شرکت یا کارخانه است. او باید میزان سفارش حداقل و حداکثری آنها را بداند تا سازمان به مشکل کمبود مواد اولیه و یا ذخیره بیش از حد آنها برخورد نکند. اگر این مواد اولیه دارای تاریخ انقضا باشد بنابراین کنترل موجودی کمک می کند تا این مواد به موقع مصرف شوند و اتلاف نشوند.
-
طرح ریزی صنعتی کارخانه: این اصطلاح به معنی انتخاب و استقرار صحیح اجزای مختلف فیزیکی کارخانه است. این کار در ارتباط با چیدمان صحیح و استفاده به موقع و به ترتیب از منابع مختلف انسانی، مالی، مواد اولیه و همچنین به کارگیری متدهای تولید در کارخانه است. در واقع با این کار، با کمترین هزینه، بیشترین استفاده از منابع مختلف می شود و بازدهی کارخانه افزایش پیدا می کند.
-
نظارت بر کارکرد کارگران: از وظایف مدیر تولید کارخانه است که میزان عملکرد کاری کارگران را اندازه گیری کند و استانداردهایی برای آن تعیین کند. روش های مختلفی نیز برای اندازه گیری کارکرد کارکنان یک کارخانه وجود دارد. اگر کسی کمتر از حداقل میزان کاری تعیین شده، فعالیت کرد باید این موضوع را پیگیری و رفع کرد.
البته شرح وظایف مدیر تولید کارخانه به موارد بالا محدود نمی شود و می تواند وظایف زیر را نیز شامل شود:
- ایجاد اطمینان از امنیت وسایل و مواد اولیه کارخانه
- پیش بینی وضعیت تولید محصول
- کنترل تعمیر و نگه داری ابزارآلات
- قیمت گذاری مناسب محصولات
- برگزاری دوره های آموزشی مختلف برای سایر همکاران و زیردستان
- تمرکز بر بهبود هر چه بیشتر تولیدات و وارد شدن به فضای بازاریابی جدید
- استخدام و ارزیابی کارکنان بخش تولید
- گزارش گیری منظم برای ارائه به مدیران ارشد
- بررسی نقاط ضعف محصول تولید شده و رفع آنها
- گرفتن بازخورد از مشتریان و تحلیل آنها
مراحل نوشتن رزومه حرفه ای مدیر تولید
تفاوتی ندارد که رزومه فارسی می نویسید یا انگلیسی؛ اصولی در نگارش رزومه وجود دارند که شما تحت هر شرایطی باید آن ها را رعایت نمایید.
-
کوتاه بودن رزومه: رزومه طولانی محکوم به شکست است. چون مدیر و کارفرمایی که رزومه شما به دستش می رسد نه وقت و نه حوصله خواندن یک رزومه طولانی را دارد. رزومه همانند روزنامه است. بسیاری از افراد تنها صفحه اول روزنامه و تیترهای آن را می خوانند؛ رزومه نیز به همین صورت است و بسیاری از مدیران تنها صفحه اول رزومه تان را خواهند خواند. پس تا می توانید رزومه را مختصر و مفید بنویسید و حتی الامکان یک رزومه تک صفحه ای بسازید.
-
داشتن یک هدف برای رزومه: رزومه شما باید برای یک منظور خاص ساخته شود. و تمامی اطلاعات بر طبق این هدف انتخاب و در رزومه چیده شود. ساختن یک رزومه عمومی که در آن از هر دری سخنی گفته اید، قطعاً محکوم به شکست است. شما باید کاملاً منطبق با عنوان شغلی و شرکتی که انتخاب کرده اید نوشته و ویرایش شود. البته یک روش دیگر هم این است که رزومه کلی و عمومی و جامع با همه اطلاعات خود در فایل ورد آماده کنید و زمانی که می خواهید برای هر شرکتی رزومه بفرستید اطلاعات اضافی و زاید را حذف کنید و سپس این نسخه جدید را بدون دخل و تصرف در نسخه اصلی با نامی دیگر ذخیره کنید. به خاطر داشته باشید که نسخه عمومی کامل همواره باید حفظ شود و فقط می توانید در طی سال آتی اطلاعات جدید را به انتهای هر بخش از آن اضافه کنید.
-
تهیه رزومه مدیر تولید: رزومه مدیر تولید شامل بخش های اصلی اطلاعات فردی، سوابق تحصیلی، سوابق کاری، مهارت ها و پروژه ها است. هر یک از این قسمت ها چندین زیر مجموعه دارند که در ادامه آموزش نگارش و نکات مربوط به هر یک را برای شما شرح خواهیم داد.
-
بخش اطلاعات فردی: در قدم اول شما باید بخش اطلاعات فردی رزومه را پرکنید. این قسمت چهار زیر مجموعه به نام های اطلاعات شخصی، اطلاعات تماس، توصیف خلاصه و شبکه های اجتماعی دارد.
نکات مربوط به بخش اطلاعات شخصی
تکمیل این قسمت دو نکته بسیار مهم دارد:
- نکته اول مربوط به به بخش عنوان رزومه است. عنوان رزومه هویت رزومه کاری است. عنوان رزومه عنوان شغلی است که می خواهید برای آن اپلای کنید. پس در این بخش از کلمات مدیر تولید یا مدیریت تولید استفاده کنید.تذکر: نوشتن کلمات عمومی مانند رزومه، رزومه کاری، نمونه رزومه، رزومه عمومی، رزومه مدیر تولید و غیره ممنوع است.
- نکته دوم مربوط قرار دادن عکس و نوشتن اطلاعات خصوصی تان در این قسمت است. در رزومه فارسی ممنوعیتی برای قرار دادن عکس و نوشتن اطلاعات خصوصی مانند وضعیت تاهل، تاریخ تولد وجود ندارد؛ اما در رزومه های انگلیسی باید به قوانین کشور مقصد دقت کنید؛ به عنوان مثال نوشتن اطلاعات خصوصی برای کشور های انگلیس و امریکا ممنوع است.
بخش اطلاعات تماس
اطلاعات تماس رزومه تان باید کامل باشد. چون اگر مجموعه ای رزومه تان را بپسندد باید بتواند به سهولت با شما تماس بگیرد. در بخش اطلاعات تماس حتماً آدرس ایمیل و شماره همراه خود را قرار دهید. توصیه می کنیم علاوه بر شماره همراه، یک شماره جایگزین نیز در رزومه قرار دهید. چون به هر دلیلی ممکن است در دسترس نباشید و زمانی که آن ها تماس میگیرند، نتوانید پاسخ دهید!
نکته اصلی و مهم این بخش، مربوط به آدرس ایمیل است. حتماً در رزومه تان از یک آدرس ایمیل حرفه ای استفاده کنید. اما آدرس ایمیل حرفه ای چه نوع آدرسی است؟
ایمیلی حرفه ای است که تعلق اش به شما کاملاً مشخص باشد. بر این اساس در آدرس ایمیل حتماً نام و نام خانوادگی خودتان را قرار دهید. حتی می توانید از مخفف آن ها نیز استفاده کنید. در بخش زیر می توانید چند نمونه از ایمیل های حرفه ای و غیر حرفه ای را مشاهده نمایید.
آدرس ایمیل غیر حرفه ای
- lion021@gmail.com
- bibigol1366@gmail.com
- Prince_of_Persia@gmail.com
- Father.of.Dragons@gmail.com
آدرس ایمیل حرفه ای
- V.Ghareghani@gmail.com
- Vahid.GH.1987@gmail.com
- V.GH@gmail.com
- vahid.ghareghani@gmail.com
نکات مربوط به بخش توصیف خلاصه
برای مدیرانی که وقت خواندن کامل رزومه را ندارد این بخش یک از جذاب ترین ها خواهد بود. پس اگر قسمت توصیف خلاصه یا همان خلاصه رزومه که مورد علاقه آن هاست را خیلی خوب بنویسید احتمال موفقیت تان به مراتب بالاتر خواهد رفت.
در بخش توصیف خلاصه باید بگویید که در این حوزه چند سال کار کرده اید، مهم ترین تخصص هایتان در این حوزه کاری چه بوده است و چه دستاوردهایی در طی سال های کاری خود داشته اید. در بخش زیر می توانید یک نمونه توصیف خلاصه (یا همان درباره من) را مشاهده نمایید:
مدیر تولید با بیش از 10 سال سابقه مدیریت تولید در صنایع مختلف قطعه سازی، غذایی، مبلمان و چوب، پوشاک، خودرو و لوازم خانگی و کنترل و نظارت کارگران و کارکنان و مانیتور فرآیندهای تولید و افزایش بهره وری و درآمد مجموعه از طریق بهینه سازی ایستگاه های کاری و کاهش زمان مونتاژ و تولید
بخش سوابق تحصیلی
دومین بخش اصلی رزومه را اطلاعات تحصیلی شما تشکیل می دهد. در بخش سوابق تحصیلی نوشتن مقطع تحصیلی، نام دانشگاه، عنوان رشته تحصیلی، گرایش تحصیلی و سال ورود و سال فارغ التحصیلی کفایت می کند. نکته مهم در نوشتن سوابق تحصیلی رعایت ترتیب نزولی است. به این معنی که از مدرک بالاتر شروع به نوشتن کنید.
تذکر: ملاک اصلی در نوشتن مدارک سطح مقطع تحصیلی است، نه رتبه دانشگاه! پس اگر مدرک ارشدتان از دانشگاه آزاد است و مدرک کارشناسی تان از دانشگاه دولتی، همان ترتیب نزولی را حفظ کنید و ابتدا مدرک کارشناسی ارشد را در رزومه تان بنویسید.
بخش سوابق شغلی
شما در تمامی قسمت های رزومه باید اصل مرتبط بودن اطلاعات را حفظ کنید. بخش سوابق شغلی نیز از این قضیه مستثنا نیست. یعنی شما فقط شغل هایی که به عنوان رزومه تان مرتبط است را در رزومه بنویسید.
نکته بعدی که در نوشتن سوابق شغلی باید رعایت کنید اصل خلاصه نویسی است. رزومه کاری شما باید تا حد امکان خلاصه و مختصر و مفید باشد. بسیاری از مدیران رزومه های چند صفحه ای را ورق نمی زنند و تنها صفحه اول رزومه را بررسی می کنند؛ پس شما باید در هر سطحی هستید باید یک رزومه تک صفحه ای بسازید؛ اگر مدیر تولید با تجربه و با سابقه ای هستید هم می توانید یک رزومه تک صفحه ای بسازید. شما می توانید به جای طولانی کردن رزومه تان، کیفیت و وزن اطلاعات رزومه تان را بالاتر ببرید و مهم ترین و شاخص ترین سوابق کاری تان را در فرم رزومه تان بنویسید.
پس حداکثر 5 ردیف شغلی در بخش سوابق شغلی درج کنید و بیش از حد بخش سوابق شغلی را طولانی تر نکنید.
نکته آخر این قسمت رعایت ترتیب زمانی وارونه است. به این صورت که سوابق شغلی منتخب را از جدیدترین به قدیم ترین آن ها بنویسید.
نکات مربوط به بخش مهارت ها
این بخش از فرم رزومه شامل 4 زیر مجموعه است. در بخش اول مهارت های زبان و در قدم بعدی مهارت های تجربی، گواهینامه ها و در انتها نیز افتخارات و دستاوردهای خود را وارد می نمایید.
نکات مربوط به مهارت های زبان: در بخش زبان می توانید زبان هایی غیر از انگلیسی را نیز وارد کنید. به عنوان مثال اگر به زبان ترکی آذربایجانی، ترکی استانبولی، کوردی و سایر زبان های رایج تسلط دارید، می توانید آن را در بخش زبان وارد نمایید. اگر به عنوان یک مدیر تولید می خواهید رزومه انگلیسی بسازید حتماً مهارت زبان فارسی را نیز در فرم روزمه خود ثبت نمایید.
مهارت های تجربی: شما به عنوان مدیر تولید باید دو دسته از مهارت های خود را در رزومه تان بنویسید. مهارت های شما به دو دسته مهارت سخت و مهارت نرم تقسیم می شود. منظور از مهارت سخت مهارت های فنی و تخصصی شما است. به عنوان مثال مدیریت زمان، مدیریت و نظارت بر ایستگاه های کاری جزو مهارت های سخت شما هستند. مهارت هایی مانند قدرت رهبری و توانایی های ذاتی و رفتاری شما جزو مهارت های نرم شما هستند. در لیست زیر می توانید نمونه ای از مهارت های سخت و نرم یک مدیر تولید را مشاهده نمایید.
مهارت های سخت
- فرایند کنترل کیفیت و برنامه ریزی تولید
- six sigma
- ارزیابی کار و زمان
- مهارت نرم افزاری
- ایمنی و بهداشت محیط کار و HSE
- نگهداری و تعمیرات تجهیزات صنعتی
مهارت های نرم
- قدرت مذاکره
- فن بیان و ارایه مطلب
- رهبری و مدیریت گروه
- حل مساله
- تصمیم گیری
- نظم و دقت به جزییات
دوره ها و گواهینامه ها
شما قطعا در طول دوران کاری خود از طرف شرکت ها و کارخانه هایی که در آن ها کار می کردید به دوره های آموزشی بسیاری رفته اید؛ حتماً تعدادی از با ارزش ترین و مهم ترین آن ها را در بخش گواهینامه های خود بنویسید. اگر قبلاً در پست دیگری مشغول به کار بوده اید و برای اولین بار است که به عنوان مدیر تولید می خواهید استخدام شوید، بر روی این قسمت بیشتر تمرکز کنید و گواهینامه های بیشتری را در این قسمت بنویسید تا بتوانید بخش سوابق شغلی (که فاقد سابقه مدیریت تولید است) را به بهترین صورت پوشش دهید.
افتخارات
اگر در دوران مسئولیت خود در شرکت ها و کارخانجات مختلف از شما به عنوان مدیر یا کارمند نمونه تقدیر به عمل آمده است، می توانید این سوابق درخشان را در بخش افتخارات رزومه خود بنویسید. در ضمن اگر جشنواره و همایشی از شما تقدیر به عمل آمده است و این تقدیرنامه مرتبط به حوزه تولید است می توانید آن را در رزومه کاری خود بنویسید. دقت داشته باشید که کار کردن در یک شرکت معتبر و مشهور، یا شرکت در کلاس های آموزشی یک استاد مطرح جزو افتخارات رزومه نیست و شما مجاز به نوشتن چنین عباراتی در رزومه تان نیستید.
تحقیقات و پروژه ها
در قسمت آخر رزومه نیز می توانید تحقیقات و پروژه های خودتان را بنویسید. در بخش اول یعنی قسمت تحقیقات می توانید مقالات، پایان نامه، ترجمه یا تالیفات خودتان را بنویسید و پس از ذکر نوع، نام و ناشر اثر می توانید لینک مرتبط با آن را در رزومه قرار دهید و پس از آن نیز به طور مختصر و در دو سه خط درباره آن اثر توضیح دهید. در ادامه نیز می توانید کارهایی که به طور پروژه ای و موقت انجام داده اید، در رزومه خود بنویسید. برای پروژه هایی که انجام داده اید حتماً نام کارفرما و تاریخ پروژه را بنویسید و حتماً در بخش توضیحات مشخص کنید که سمت شما در آن پروژه چه بوده است و چه وظایف و دستاوردهایی (هم دستاوردهای فردی یعنی کسب تجربه و مهارتی جدید و هم دستاوردهایتان برای پروژه مثلاً کاهش زمان یا هزینه پروژه یا بالابردن بهره وری در طول پروژه) داشته اید.