کچه یک نوع پارچه ی سنتی است که از پشم گوسفند درست می شود. از طرف دیگر برای تهیه الیاف کچه، الیاف را حرارت می دهند و سپس با فشرده سازی و جوش دادن الیاف کچه را تولید می کنند.
کچه پارچه محکمی است که قدمتی طولانی دارد و قدیمی ترین شکل پارچه شناخته شده است و در بسیاری از نقاط جهان به عنوان ماده اولیه در صنعت پوشاک، کفش، فرش و حتی چادر استفاده می شود و حتی چادرهای سنتی یورد هم از همین کچه ها تولید می شوند.
کچه دوزی یکی از هنرهای نوین و در عین حال بسیار جذاب است که دارای قاعده و قانون و الگو نیست در این هنر باید از خلاقیت بالایی برخوردار باشید؛ همین طور که گفتیم الگوی خاصی ندارد و باید با استفاده از خلاقیت تان یک اثر زیبا برجا بگذارید. و همین باعث می شود که جز هنرهای دشوار محسوب شود.
در آموزش های کچه دوزی و ساخت عروسک های کچه ای از ابزارهای ساده ای استفاده می شود که این از مزیت های هنر کچه دوزی است.
تفاوت کچه دوزی و نمد دوزی
کچه دوزی یک هنر نزدیک به نمد دوزی است با این تفاوت ها که در هنر نمد دوزی شما با پارچه ای سرو کار دارید که از الیاف ساخته و فشرده شده است اما در هنر کچه دوزی از سوزن زدن الیاف به هم و تنیدن و فشرده کردن الیاف کچه کمک می گیرید.
با الیاف کچه می توان انواع حیوانات را شبیه به شکل طبیعی آن ها ساخت، زیرا الیاف کچه مانند پارچه یکدست نیستند به همین علت به راحتی می توان تفاوت رنگ ها و طیف آن را با الیاف های کچه به نمایش درآورد و حیوانات کچه ای زیبایی ساخت. همچنین از الیاف کچه برای کچه دوزی روی لباس ها به خصوص روی لباس های پشمی بسیار استفاده می شود زیرا الیاف کچه روی لباس جلوه بسیار زیباتری به لباس می دهد.
البته پادری ها و زیر اندازهای نمدی که اکنون به عنوان صنایع دستی به فروش می رسند به روش کچه دوزی ساخته می شوند. یکی دیگر از تفاوت هایی که در کچه دوزی با نمد مالی هست، تنوع رنگ و جنس الیاف است. الیاف به کار رفته در هنر نمد مالی کاملا طبیعی و از پشم گوسفند است و کمتر از رنگ ها استفاده می شود.
مزیت دیگر هنر کچه دوزی نسبت به برخی از هنرهای مشابه این است که کچه کاری یک هنر کاربردی و البته همخوان با طبیعت است زیرا از الیاف طبیعی برای ساخت محصولات کچه استفاده می شود و از آن جهت کاربری است که با آن می توان انواع پالتوها و تن پوش های زمستانی را ساخت و به تن کرد و صرفا یک هنر برای سرگرمی نیست.
روش های کچه دوزی
اغلب کچه دوزی دارای 2 روش رایج است و با آن به الیاف کچه حالت دلخواه داده می شود. یکی استفاده از سوزن های مخصوص کچه دوزی و سوزن زدن به الیاف کچه برای فرم دادن به آن و دیگری استفاده از محلول آب و صابون و فشرده کردن الیاف کچه. هر یک از این دو روش کابردهای خود را دارد. در واقع نمد مالی روش دوم کچه کاری است.
کاربردهای کچه دوزی
در هنر کچه دوزی که این روزها مورد توجه هنرمندان هنرهای دستی قرار گرفته است اغلب برای ساخت عروسک های حجمی مورد استفاده قرار می گیرد؛ هر چند با استفاده از این الیاف میتوان پارچه و دیگر آثار هنری را هم طراحی و اجرا کرد برای مثال بر روی مانتو و مخصوصا لباس های نخی مورد استفاده قرار می گیرد.
ابزارهای مورد نیاز هنر کچه دوزی
هنر زیبای کچه دوزی با استفاده از ابزار خاصی صورت می گیرد که در زیر آمده است.
- سوزن کچه :اولین ابزار برای کار، سوزن مخصوص کچه دوزی است که با سوزن های معمولی متفاوت است و بر روی خود یک سری حفره و برآمدگی هایی دارد که با ایجاد ضربه های مداوم بر روی الیاف پشمی موهری باعث فشرده شدن آن می شود. این سوزن ها بسته به سایز کاری که می خواهید تهیه کنید متفاوت است. دقت کنید که سوزن های ظریف برای کارهای ظریف بهتر است.
- پانچ : دستگاه هایی نیز هستند که از چند سوزن یک جا استفاده شده که برای کارهای بزرگتر استفاده می شود و باعث بالا رفتن سرعت کار می شود که به آنها پانچ می گویند.
- فرچه : ابزار مورد نیاز بعدی فرچه است. که شما می توانید از یک ابر یا فوم فشرده هم برای این کار استفاده کنید. از فرچه به عنوان زیر کار استفاده می شود. به این صورت که الیاف را مستقیم و یا با واسطه پارچه ای که قصد دارید روی آن کچه کاری انجام بدهید، بر روی فرچه گذاشته و با استفاده از سوزن بر روی آن ضربه بزنید.
- الیاف پشمی : برای شروع کار شما به الیاف پشمی احتیاج دارید. این الیاف در رنگ های مختلف در بازار موجود هستند و در دو نوع طبیعی و مصنوعی ارائه می شوند.
آنچه باید از هنر ممقان دوزی بدانید.
