روتاری جوینتها یا چرخندههای جوینت، اجزای بسیار حیاتی در سیستمهای مختلفی همچون ماشینآلات صنعتی، توربینها، پمپها و کمپرسورها هستند. این جوینتها کارکرد قابل اطمینان و بدون نشتی را در شرایط چرخشی بالا فراهم میکنند. انواع روتاری جوینتها شامل روتاری جوینت بخار، روغن و آب هستند. در این مقاله، به بررسی این انواع روتاری جوینتها خواهیم پرداخت.
روتاری جوینت (Rotary Joint) یا همان چرخنده جوینت، یک قطعه مکانیکی است که در سیستمهایی که نیاز به انتقال ماده (مانند سیال، گاز یا بخار) و یا انتقال انرژی (مانند برق یا اطلاعات) بین بخشهای چرخنده و ثابت دارند، استفاده میشود. این جوینتها به طور عمده در دستگاههایی که چرخش دارند و نیاز به اتصال مداوم با منابع خارجی دارند، استفاده میشوند.
روتاری جوینتها به دو بخش اصلی تقسیم میشوند: بخش ثابت (استاتور) و بخش چرخنده (روتور). بخش ثابت به بخش استاتوری از سیستم متصل میشود و بخش چرخنده، قابلیت چرخش و حرکت دورانی را دارد. جوینتها با استفاده از راهکارهای مهندسی و طراحی مناسب، امکان انتقال سیال، گاز، بخار، برق، اطلاعات یا ترکیبی از آنها را در طول چرخش فراهم میکنند.
روتاری جوینت روغن یک نوع روتاری جوینت است که برای انتقال روغن یا مایعات دیگری که به عنوان ماده کاری در سیستمهای مختلف استفاده میشوند، استفاده میشود. این جوینتها به طور عمده در صنایعی مانند صنعت نفت و گاز، صنعت خودروسازی، صنعت پتروشیمی و سایر صنایعی که نیاز به انتقال روغن یا سیالات دیگر دارند، استفاده میشوند.
روتاری جوینت روغن داغ به منظور جلوگیری از نشتی روغن در طول چرخش و جلوگیری از ورود آلودگی به داخل سیستم استفاده میشود. این جوینتها قابلیت انتقال روغن و حفظ فشار و تعادل دما را در طول عملکرد چرخنده فراهم میکنند. طراحی و ساخت روتاری جوینت روغن باید متناسب با شرایط عملکرد سیستم و خواص ماده کاری (مانند ویسکوزیته و دما) باشد.
روتاری جوینت روغن عمدتاً در صنایعی مثل صنعت نفت و گاز، صنعت خودروسازی، صنعت پتروشیمی و صنایع دیگری که نیاز به انتقال روغن یا سیالات شبیه به آن دارند، استفاده میشود. این جوینتها قابلیت انتقال روغن و حفظ فشار و تعادل دما در طول عملکرد چرخنده را فراهم میکنند.
روتاری جوینت روغن معمولاً از جنسهایی مانند فولاد ضد زنگ، آلیاژهای مسی (مانند برنج و برونز)، آلیاژهای آلومینیومی و یا مواد دیگری ساخته میشود. انتخاب جنس مناسب بستگی به نوع روغن، شرایط عملکرد، فشار، دما و سایر عوامل مربوطه دارد.
مزایای استفاده از روتاری جوینت روغن شامل انتقال مستقیم و مداوم روغن بین بخشهای چرخنده و ثابت، جلوگیری از نشتی روغن، حفظ تعادل فشار و دما در سیستم، کاهش اصطکاک و سایش در اتصالات و افزایش عمر مفید سیستم میباشد.
روتاری جوینت آب یک نوع روتاری جوینت است که برای انتقال آب یا سیالات آبی در سیستمهای مختلف استفاده میشود. این جوینتها طراحی شدهاند تا بتوانند فشار آب را تحمل کرده و از نشتی جلوگیری کنند.
روتاری جوینت آب به عنوان یک رابط بین قسمتهای چرخنده و ثابت سیستم استفاده میشود. معمولاً در اتصالاتی که نیاز به چرخش دارند و در آنها آب یا سیالات آبی انتقال مییابد، استفاده میشود. برخی از کاربردهای روتاری جوینت آب عبارتند از:
صنعت پمپاژ: در سیستمهای پمپاژ آب، روتاری جوینت آب به عنوان واسطهای بین موتور پمپ و قسمت استوانهای پمپ استفاده میشود. این جوینتها باید بتوانند فشار آب را تحمل کرده و از نشتی جلوگیری کنند.
صنعت برودتی: در سیستمهای برودتی که برای خنک کردن آب یا سیالات دیگر استفاده میشوند، روتاری جوینت آب به عنوان اتصال بین بخشهای چرخنده و ثابت استفاده میشود. این جوینتها باید قادر باشند تا با فشار آب و دماهای متغیر مرتبط با سیستم، سازگاری داشته باشند و از نشتی جلوگیری کنند.
صنعت نیروگاه: در نیروگاهها، روتاری جوینت آب در سیستمهای تولید بخار و خنککنندهها استفاده میشود. این جوینتها باید بتوانند با فشار بالا و دماهای بالا که در سیستمها وجود دارد، سازگاری داشته باشند و از نشتی آب جلوگیری کنند.
روتاری جوینت آب معمولاً از جنسهای مقاوم در برابر فشار آب و خوردگی استفاده میشود، مانند فولاد ضد زنگ، آلیاژهای نیکلی و سیلیکون کاربید. این جوینتها معمولاً دارای سیستمی از حلقهها و پتیها هستند که به طرفین جوینت متصل میشوند و در حین چرخش نشتی آب را جلوگیری میکنند.
روتاری جوینت بخار یک نوع روتاری جوینت است که برای انتقال بخار یا سیالات داغ در سیستمهای صنعتی استفاده میشود. این جوینتها طراحی شدهاند تا بتوانند فشار و دمای بالا را تحمل کرده و از نشتی بخار جلوگیری کنند.
روتاری جوینت بخار معمولاً در صنایعی مانند صنعت نیروگاهها، صنعت پتروشیمی، صنعت برودتی، و سایر صنایعی که نیاز به انتقال بخار دارند، استفاده میشود. این جوینتها برای انتقال بخار از بخشهای چرخنده به بخشهای ثابت در سیستمهای چرخنده استفاده میشوند.
روتاری جوینت بخار برای جلوگیری از نشتی بخار و حفظ فشار و دما در طول عملکرد چرخنده استفاده میشود. این جوینتها باید قادر باشند تا با فشار بالا و دماهای بالا که در سیستم وجود دارد، سازگاری داشته باشند و از جوانهزنی بخار جلوگیری کنند.
روتاری جوینت بخار معمولاً از جنسهای مقاوم در برابر دمای بالا و فشار بالا مانند فولاد ضد زنگ، آلیاژهای نیکلی (مانند آلیاژهای اینکونل) و سیلیکون کاربید ساخته میشود. این جوینتها معمولاً دارای سیستمی از حلقهها و پتیها هستند که به طرفین جوینت متصل میشوند و در حین چرخش، نشتی بخار را جلوگیری میکنند.
مزایای استفاده از روتاری جوینت بخار شامل انتقال مستقیم و مداوم بخار بین بخشهای چرخنده و ثابت، جلوگیری از نشتی بخار، حفظ تعادل فشار و دما در سیستم، کاهش اصطکاک و سایش در اتصالات و افزایش عمر مفید سیستم میباشد.
در این مقاله، به بررسی انواع روتاری جوینتها شامل روتاری جوینت بخار، روغن و آب پرداختیم. این جوینتها نقش بسیار مهمی در سیستمهای چرخشی با بازدهی بالا ایفا میکنند و در جلوگیری از نشتی و حفظ کارکرد قابل اعتماد سیستمها مؤثر هستند. هر نوع روتاری جوینت، با توجه به ماده کاری مورد استفاده در سیستم، نیازمندیهای خاصی در مورد جنس و طراحی دارد. در نهایت، انتخاب مناسب روتاری جوینت بر اساس شرایط کاری و نیازهای سیستم بسیار مهم است تا عملکرد بهینه و بدون نشتی فراهم شود.
