به گزارش سایت خبری ساعدنیوز به نقل از بورس نیوز: بازار سرمایه همواره آینه تمام نمای اقتصاد بوده؛ اما این آینه مدت هاست که زنگار بسته و منفی هایش تمامی ندارد؛ نه اقدامات اصلاحی شورای عالی بورس، دوای درد این بازار بی رمق بود و نه اخبار مثبتی همچون کاهش فشار تحریم ها و بازگشت پول های بلوکه شده و...
ساسان شاه ویسی اقتصاددان در این خصوص بیان کرد: اگر قرار باشد اقتصاد ایران مبتنی بر منابع خارجی خود از محل درآمدهای صادراتی اختصاصی که متعلق به دولت هستند، باشد؛ در طی بیش از یک قرن اخیر که ایران صادرات نفت داشته، ما بهره برداری مناسبی از این درآمدها نداشته ایم. در دهه ۸۰ بالاترین صادرات نفت را داشتیم، ولی در عمل کارکردهای توسعه گرایانه که منجر به افزایش ثروت عموم جامعه شود، به چشم نمی خورد.
وی ادامه داد: اگرچه در مقاطعی ضریب جینی کاهش یافته؛ ولی چون دولت و درآمدهای نفتی رابطه مستقیم باهم دارند؛ اقتصاد سرمایه داری دولتی، منجر به افزایش رفاه نشده است.
شاه ویسی تصریح کرد: بنابراین به نظر می رسد حتی در صورت گشایش سیاسی و آزادسازی منابع بلوکه شده، در کوتاه مدت اتفاق خاصی در اقتصاد ما رخ نخواهد داد. درآمدهای فرضی نهایتاً به کاسه سرمایه داران بازمی گردد و منافعی برای عموم مردم نخواهد داشت.
این اقتصاددان با انتقاد از ضعف های بودجه ای اضافه کرد: این مشکل هم ناشی از ضعف های نظام تخصیص بودجه و بدتر از آن، کارکرد ضعیف شرکت های دولتی و رقابتشان با بخش واقعی اقتصاد است ولذا در انگاره واقعیت ساز، حتی اگر صادرات نفت ایران و بازگشت منابع حاصل از این صادرات به روال عادی برگردد، تازه به دولتی بروکرات خواهیم رسید که در خوش بینانه ترین حالت، بخشی از رانت عظیم صادرات منابع را در قالب یارانه به مردم تخصیص خواهد داد! و بعد دوباره همان الگارشی اقتصادی که در نظام اقتصادی سرمایه داری دولتی در کشور ما حاکم است، کارکرد خود را پیدا خواهد کرد. اتفاقاً در این شرایط، پرداخت یارانه بیشتر اگرچه موجب مباهات دولتی ها خواهد بود؛ ولی منظور از اقتصاد متوازن و مبتنی بر عدالت، پرداخت یارانه بیشتر نیست.
وی افزود: درنهایت هم، مجلس شورای اسلامی با رویکرد به اصطلاح انقلابی و دولت با رویکردی اصطلاحاً تکنوکرات در برخورد باهم تزاحمی ایجاد می کنند که خروجی آن همین اوضاعی است که امروز مشاهده می کنید. در ۱۵ سال گذشته ثروت دولت تقریباً ۳۰ برابر شده و نرخ توزیع منابع نقدشونده در کشور هم نزدیک به ۳۰ برابر شده است. اما متأسفانه نرخ رفاه در کشور حتی ۲ برابر هم نشده است! نوسان عجیب و غیرمنطقی بازارهای مالی و افت ارزش پول ملی، نتیجه همین شرایط است و بعید است که در کوتاه مدت، اوضاع اقتصادی ما تغییر کند. اقتصاد ایران ذاتاً تورم زا است و نمی توان روی درآمدهای نفتی هم حساب چندانی کرد. همین حالا هم عده ای مترصد فرصتی هستند تا با ورود منابع ارزی بلوکه شده یا حاصل از فروش نفت، به بهانه واردات دارو و مواد غذایی از این سفره، سهمی داشته باشند و این منابع را ببلعند! به گفته مسئولان امسال نسبت به سال گذشته، ۳ برابرنهاده دامی وارد کشور شده، واردات دانه های روغنی هم ۲ برابر سال قبل بوده؛ اما چرا بازار گوشت و تخم مرغ و روغن نباتی آشفته است؟ ما در بخش توزیع منابع مشکل داریم و این مشکل، ناشی از ضعف دانش اقتصادی و تجربه مدیریتی سیاست گذاران نیست. در کشور ما هم اقتصاددانان متعدد وجود دارد و هم اکثر مدیران بخش های مختلف، تجربه چند دهه مدیریت دارند!
ادعایی که ما هم ضرر کردیم، «۵۰۰ همت» نقدینگی، کجا آب شد
شاه ویسی در ادامه ضمن انتقاد از وضعیت بازار سرمایه گفت: طبق اظهارنظر جناب فتاح، مجموعه ایشان (بنیاد مستضعفان) از ریزش های بازارسرمایه متحمل ضرر و زیان شده! نهادهای عمومی و حقوقی های وابسته به دولت هم ادعای تحمل ضرر و زیان دارند ! مردم هم که در این بازار زیان دیده اند! پس ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی که به گفته وزیر اقتصاد تأمین مالی شده، کجا رفته؟ این پول در کدام بخش منجر به ایجاد ارزش افزوده و افزایش درآمد خانوارها و بهبود وضعیت معیشت مردم شده است؟
این اقتصاددان تاکید کرد: گزارش موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی در آذرماه نشان می دهد دامنه فقر ۳۴ درصد افزایش پیداکرده و بین ۴۵ الی ۶۰ درصد جامعه، مصرف کالاهای اساسی و خوراکی را به کمتر از نصف، کاهش داده اند! شاید بخشی از این مشکل ناشی از تورم باشد اما؛ بخش بزرگ تر این مشکل ناشی از عدم توزیع مناسب منابع بوده است. نظام مدیریت عمومی بر اقتصاد ما دچار حفره های بزرگی در حوزه های مختلف شده و مادامی که لولای این نظام روی اقتصاد سرمایه داری می چرخد، مردم سهم به سزایی از قابلیت های اقتصادی ندارند و نهایتاً خواص و دولت و شرکت های دولتی از سفره اقتصاد بهره می برند. درنتیجه همین اقتصاد سرمایه داری، ثروتمندان(دو دهک بالای جامعه یا به عبارتی ۲ الی ۴ درصد مردم) هرروز ثروتمندتر می شوند و آحاد مردم، مدام فقیرتر! حتی اگر درآمدهای نفتی افزایش یابد و نرخ دلار به پیش بینی رئیس جمهور(۱۵ هزار تومان) برسد؛ بازهم بهبودی در وضعیت مردم ایجاد نخواهد شد. چراکه رویکردهای نوظهور سوداگرانه اقتصاد سرمایه داری دولتی، باعث شده دولت فقط منافع خود را ببیند و مردم را هم سوداگر کرده است!
شاه ویسی در پایان خاطرنشان کرد: شاید سال ۹۹ بهترین فرصت برای جراحی اقتصادی بود؛ چراکه امسال هزینه مشکلات اقتصادی را به مردم تحمیل کردیم؛ ولی در عمل مسیر نادرست چندین ساله اصلاح نشد! در شرایطی که قیمت برخی اقلام ماهانه ۴۰ درصد افزایش می یابد، ولی درآمد عمومی جامعه حتی ۲ درصد هم افزایش نداشته، چطور می توان انتظار بهبود شرایط اقتصادی و کاهش دامنه فقر را داشت؟