ساعدنیوز: ریشی سوناک به لحاظ ایده پردازی و تجربه فرآوان در زمینه مالی که امروز مبتلابه اصلی اروپاست از لیز تراس قویتر بود ولی عملاً حزب محافظه کار تراس را به او ترجیح داد. به اعتقاد حضرتعالی چه مسائلی این ترجیح را توجیه می کند؟
دکتر رحمان قهرمان پور: در مورد چرایی انتخاب خانم لیز تراس، می توان گفت که مهمترین عامل در واقع ارتباط سیاسی نزدیکی است که او با حلقه هواداران بوریس جانسون در داخل حزب محافظه کار داشت و دارد. انتخاب وزرای او هم نشان می دهد که تلاش می کند این ارتباط را حفظ کند.
از طرف دیگر، آقای بوریس جانسون در پیام خداحافظی خودش صراحتاً تأکید کرد که از دولت خانم لیز تراس حمایت خواهد کرد. بنابراین، به نظر می رسد که خانم لیز تراس با حمایت بوریس جانسون و جناح طرفدار او در حزب دموکرات توانسته انتخابات را ببرد. البته در روزهای منتهی به برگزاری انتخابات درون حزبی، حزب محافظه کار، افشای اسناد مالیاتی همسر ریشی سوناک باعث شد بخشی از طرفداران او نگران شوند.
با این که ریشی سوناک به لحاظ کاریزما و جایگاه حزبی از لیز تراس قویتر بود، اما در نهایت نتوانست نخست وزیر بریتانیا شود.
ساعدنیوز: با توجه به این که کم کردن فشارهای اقتصادی و مبارزه با تورم یکی از خواسته های عموم مردم اروپا و خاصه مردم بریتانیاست، آیا با جهت گیری های مشخص خانم تراس در خصوص جنگ اوکراین و صحنه گردانی بریتانیا در تقابل با روسیه، می توانیم برای دولت خانم تراس چشم انداز مثبتی در زمینه اقتصادی تصور کنیم؟
دکتر رحمان قهرمان پور: دیدگاه ها در این خصوص کمی بدبینانه است. تحلیلگران معتقدند که با توجه به مشکلاتی که لیز تراس در داخل حزب و بیرون حزب خواهد داشت، مقابله کامل با این مشکلات سخت خواهد بود. کما این که الان خیلی از اتحادیه های کارگری اعلام کردند که اعتصابات خودشان را شروع خواهند کرد.
بنابراین، حتی اگر خانم لیز تراس تورم را کنترل کند و با تزریق پول تا حدی شرایط را کنترل کند، ولی امکان این که بتواند رونق اقتصادی ایجاد کند و بریتانیا را از تورم 10 درصدی فعلی به مرحله بهتری برساند، قدری دشوار به نظر می رسد. مخصوصاً این که بنا به پیشبینی مراکز اقتصادی جهانی، از جمله صندوق بین المللی پول، در ماه های آینده، اثرات تورمی ناشی از جنگ اوکراین افزایش خواهد یافت. طبیعتاً این تورم دامن بریتانیا را خواهد گرفت.
ساعدنیوز: مواضع آقای سوناک در خصوص برگزیت بسیار پررنگ تر از تراس است و عملاً همین موضوع باعث اقبال جانسون به او و قرار گرفتنش در جمع وزرا بود. چه مسائلی باعث شد که آقای جانسون ترجیح دهد به جای سوناک از تراس حمایت کند؟ آیا ضعف خانم تراس و امید به بازگشت قدرت باعث این تصمیم آقای جانسون بوده است؟
دکتر رحمان قهرمان پور: به نکته درستی اشاره کردید. به نظر می رسد که اگر ریشی سوناک برنده می شد، امکان بازگشت آقای بوریس جانسون به سیاست کمتر می شد. نظرسنجی ها نشان می دهد که محبوبیت بوریس جانسون همچنان بالاست و خانم لیز تراس از لحاظ قدرت کمپین انتخاباتی ضعیف است و بعید است که بتواند حزب محافظه کار را در شرایط دشواری که پیش رو قرار دارد برنده انتخابات بکند.
علاوه بر این، نظرسنجی ها نشان می دهد که حزب کارگر در ماه های اخیر توانسته 9 درصد محبوبیت خودش را افزایش دهد. با توجه به اختلافاتی که بین حزب محافظه کار و اتحادیه های کارگری و کارمندان و کارکنان بخش دولتی وجود دارد، به نظر می رسد که خانم لیز تراس نمی تواند حزب محافظه کار را در چنین شرایطی به سمت پیروزی ببرد.
قاعدتاً کسی که در بحبوحه انتخابات می تواند قویتر از حزب کارگر و رئیس حزب کارگر ظاهر بشود، شخصی جز بوریس جانسون نیست. بنابراین، به نظر می رسد که تیم یا جناح بوریس جانسون برای این که امکان بازگشت بوریس جانسون به سیاست همچنان باقی بماند، دست به چنین انتخابی زدند.
ساعدنیوز: با توجه به مواضع خانم تراس در خصوص مسائل عمده بین الملل، شکل و شمایل سیاست خارجی بریتانیا در دوران ایشان به چه شکل خواهد بود؟
دکتر رحمان قهرمان پور: در مورد سیاست خارجی بریتانیا در دوران خانم لیز تراس چند مسأله مهم وجود دارد. اولین مسأله و اصلی ترین مسأله بحران اوکراین و ادامه حمایت های سیاسی و نظامی لندن از کی یف است. آقای بوریس جانسون در چند ماه گذشته، همواره از اصلی ترین مخالفان برقراری صلح میان اوکراین و روسیه بوده است.
در اسناد امنیت ملی بریتانیا، روسیه به عنوان اصلی ترین تهدید برای این کشور تعریف شده است. بنابراین، مقامات بریتانیایی احساس می کنند که اگر جنگ اوکراین بتواند منجر به تضعیف روسیه شود، تهدیدات امنیتی روسیه علیه بریتانیا کاهش خواهد یافت.
مسأله دومی که وجود دارد، نوع رابطه ای است که بریتانیا با اتحادیه اروپا بعد از خروج از این اتحادیه خواهد داشت. همان طور که می دانیم، در خصوص مرزهای اتحادیه اروپا و بریتانیا اختلافاتی میان لندن و بروکسل وجود دارد. مخصوصاً در مورد ایرلند و مرزی که با ایرلند باید ترسیم شود. در این مورد، آمریکا با بریتانیا اختلاف نظر دارد.
مسأله بعدی، احتمال برگزاری رفراندوم استقلال در اسکاتلند است که می تواند در واقع ضربه جدی به خانم لیز تراس و جایگاه او باشد. مسائل دیگری هم در واقع وجود دارد که در رأس آنها، می توانیم به تلاش بریتانیا برای تبدیل شدن به یک قدرت جهانی مستقل اشاره کنیم.
در سند Global Britain یا بریتانیای جهانی که چند سال پیش منتشر شد و در دوران بوریس جانسون تدوین شد، به صراحت آمده است که بریتانیا به دنبال این هست که تبدیل به یک قدرت جهانی شود. بریتانیا به دنبال این هست که فراتر از اتحادیه اروپا و در واقع، در جایگاه پائین تر از آمریکا قرار بگیرد. با توجه به قدرت دفاعی ای که بریتانیا دارد، نیازی که اتحادیه اروپا به قدرت دفاعی متعارف و نامتعارف بریتانیا اعم از سلاح های هسته ای و غیرهسته ای دارد، لندن احساس می کند که در جایگاهی است که اتحادیه اروپا بعد از امنیتی شدن فضای بین المللی و افزایش تهدیدات روسیه سخت نیازمند بریتانیا است و با توجه به این که امکان تشکیل ارتش مستقل اروپایی وجود ندارد، لذا بریتانیا سعی می کند که سهم خودش را در امنیت اتحادیه اروپا به رخ کشورهای اروپایی بکشد و این چیزی است که خوشایند امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه نیست.
اینها مجموعه مسائلی است که بریتانیا در دوران خانم لیز تراس در سیاست خارجی خودش با آنها مواجه خواهد شد.
چه کسی جانشین بوریس جانسون خواهد شد؛ لیز تراس یا ریشی سوناک؟
