اُرف چیست؟
اُرف در حقیقت نام کارل اُرف دانشمند و موسیقیدان آلمانی است که سیستم آموزشی بسیار کارآمدی برای آموزش موسیقی به کودکان تهیه کرد و کلاسهای موسیقی کودکان در اصطلاح اُرف نامیده می شود. امروزه در ایران به تمام کلاسهای موسیقی کودک (حتی کلاسهایی که از سیستم ارف هم تبعیت نمی کند) ارف می گویند و در سراسر جهان نیز آموزش داده می شود.
ارف یک شیوه آموزش موسیقی به کودکان است که از اهمیت به سزایی برخوردار است زیرا کودک به راحتی با آن ارتباط بر قرار میکند و آموزش موسیقی را برای کودک جذابتر و راحت تر میکند. در واقع ارف موسیقی کودکان است که از سنین پایین شروع می شود تا کودکان نیز بتوانند موسیقی را فرا بگیرند.
سبک نواختن ارف در میان بزرگسالان و حتی هنرجویان موسیقی ۱۰ سال به بالا، چندان شناخته شده نیست. چون سبک نواختن ارف برای آموزش نواختن آلت های موسیقی در کودکان کمتر از ۱۰ سال است و از همین لحاظ ارف را می توان بهترین ساز برای کودکان دانست.
بهترین روش برای تعلیم موسیقی به کودکان
اُرف بهترین و شیرین ترین روش برای تعلیم موسیقی به کودکان است.بر اساس تحقیقات انجام شده موسیقی بر روح انسان اثرگذار است. آرامش فکری و دوری از اضطراب با موسیقی امکان پذیر است .برای بهره مندی از مزایای بی شمار موسیقی، بهتر است از دوران کودکی به تعلیم آن پرداخت.
ارف کودکان، آموزش موسیقی به کودکانی است که به لحاظ سنی نمی توانند از آموزش های تخصصی موسیقی بهره کافی را ببرند.آموزش موسیقی از سنین ۲ تا ۳ و نیم سالگی شروع شده و تا ۵ سالگی سازهای ابتدایی را می توان آموخت. آموزش کودکان برای نواختن سازهای جدی از ۵ سالگی و بالاتر موفقیت آمیزتر است.
تکنیک ارف کودکان
در این تکنیک با استفاده از :
- اسامی شخصیت های مورد علاقه کودکان،
- حیوانات،
- دست زدن،
- پایکوبی و دیگر محرک ها، به صورت غیر مستقیم نت خوانی و ریتم در موسیقی آموزش داده می شود.
آمیختگی و ترکیب حرکات و ریتم های موزون تدریجی است و به درک موسیقیایی کودک کمک می کند.سازهای مورد استفاده در ارف کودکان برگرفته از سازهای بومی ملل است که دیدن و نواختن آن برای کودکان هیجانی خاص دارد.اساس سازها همانند دیگر سازهای آموزشی است ولی روش استفاده با خلاقیتی متفاوت همراه است.
سازهای مورد استفاده در ارف کودکان
سازهای مورد استفاده در ارف کودکان ، سازهای ریتمیک مثل دایره زنگی و طبلکها به همراه زایلونونهای سوپرانو، آلتو و باس و متالوفونهای سوپرانو و آلتو و باس-ریکوردرهای آلتو و سوپرانو در کلاس های ارف کودکان مورد استفاده قرار می گیرد که با توجه به علاقه و اشتیاق کودک انتخاب می شود. سازهای مورد استفاده در ارف قادر به ساخت صدایی گرم و قوی، به همراه پس زمینه ای ملایم و دوست داشتنی، بر روح حساس کودک تاثیر گذاشته و با همراهی آوازهای کودکانه به زیباترین شکلی نواخته می شود.
بیان ریتمیک در ارف کودکان
کودکان با استفاده از حرکات بدن به بیان ریتمیک علاقه نشان می دهند و این همان چیزی است که در آموزشگاه از آن استفاده می شود.راه های بسیاری برای استفاده ریتمیک با بدن وجود دارد که روی زانو زدن، دست و بشکن زدن، پای زدن و تولید اصوات با کوبش پا بر زمین از نمونه های ساده آن است.
چنانچه مربی موسیقی از مهارت لازم برخوردار نباشد و رهبری گروه را بر عهده نگیرد. حرکات ریتمیک می تواند به عضلات کودک آسیب برساند از این رو والدین گرامی می بایست در انتخاب آموزشگاه مناسب موسیقی دقت لازم را انجام دهند. ارف کودکان ارتباط تنگاتنگی با آواز خوانی کودکان داشته و تأکید بسیاری بر نیز بر فعالیت کودک در این زمینه شده است. این فعالیت می تواند به شکل هم خوانی، همراهی، اجرای مقدمه و یا دکلمه باشد
که در شناخت اصوات و نت های موسیقی کمک مؤثری می کند.
ارف دارای دوره های متنوع است
این دوره ها شامل نت خوانی، ریتم خوانی و نواختن سازهای بلز و فلوت ریکوردر می باشد. کودکان در این دوره مقدمات پیش نیاز برای نواختن ساز را می آموزند. گاه در کنار این دو ساز، ساز طبلک هم برای درک ریتمیک کودکان آموزش داده می شود.
دوره زمانی اُرف حدود چقدر است؟
دوره های گروهی حدود 2 سال و دوره های خصوصی حدود یک سال زمان می برد. البته این دوره در آموزشگاه های موسیقی می تواند متفاوت باشد اما اغلب اینچنین است.
اهداف دوره های ارف
ایجاد فضایی دوست داشتنی برای کودکان
اگر بخواهیم تا کودکان آمادگی بهتری برای آموزش داشته باشند باید نخست جوی صمیمی و دوست داشتنی را برای آن ها فراهم آوریم. اگر قرار باشد کودک با زور یا بدون علاقه وارد کلاس موسیقی شود پس دیگر فرق موسیقی با دیگر مقوله ها چیست؟ موسیقی سراسر احساس است و برای آموزش آن به کودکان نیز بایستی تا از همان ابتدا زمینه این فضایی احساسی را برای آن ها فراهم آوریم تا در آینده بتوانند این مقوله را به درستی درک کنند و انتقال دهند. ایجاد این فضا در دوره های موسیقی ارف موردی اساسی و مهم است که اساتید موسیقی کودک باید از همان ابتدا و در خلال کلاس ها این موضوع را رعایت کنند.
انتقال مفاهیم اساسی موسیقی به شکلی جذاب
تمامی موضوعات موسیقی در این کلاس ها به گونه این طراحی گردیده تا علاوه بر آموزش آن به کودک در شکلی متفاوت به کودک منتقل شود که هم برای آن ها جذاب باشد و هم خوب در خاطر آن ها بماند.استفاده از موضوعات یا مواردی که برای کودکان جذاب است می توانند بسیار به روند آموزش کمک کند.
آموزش اصطلاحات موسیقی در غالب بازی
بازی یکی از بهترین شکل هایی است که می توان در خلال آن آموزش های خاص را به کودکان داد. بازی همیشه برای کودکان جذاب است و در کودک در غالب بازی تمامی نقش های اجتماعی ، احساسات ، مفاهیم و دیگر مقوله ها را راحت تر و زیبا تر می آموزد به همین خاطر می توان از بازی های موسیقایی که کم هم نیستند برای آموزش موسیقی صحیح به کودکان سود برد.
ایجاد انگیزه و روحیه در کودک برای آموزش موسیقی
هر چقدر که کودکان با اشتیاق و انگیزه بیشتری وارد کلاس های موسیقی شوند به همان میزان نیز آموزش ها ماندگار تر و مفید تر خواهد بود. ضمن این که اگر مورد انگیزه در کودکان درست تحلیل و اعمال شود بعدا شاهد سرخوردگی یا بی میلی به موسیقی در کودک نخواهیم بود.
درک ریتم در غالب بازی
ریتم از موارد اساسی در موسیقی است که اتفاقا در بازی های مختلف گروهی درک آن برای کودکان بسیار راحت تر خواهد بود کاری که در کلاس های موسیقی بزرگسالان شاید اندکی سخت تر باشد را اینجا با برخی بازی های ساده می توان باه کودک آموزش داد.
آموزش نوازندگی روی سازهای ابتدایی
در نهایت در دوره های موسیقی ارف کودکان آموزش نوازندگی ساز بلز را نیز خواغهند آموخت.در این ساز نت های موسیقی به شکلی جذاب تر و با ضربه روی تیغه های خاصی به صدا در می آید که برای کودکان جذاب تر است انواع دیگر صدا هاست و در آموزش نت های آن هم از رنگ ها و هم از حروف انگلیسی استفاده می شود تا کودکان آموزش نوازندگی را به شکلی راحت تر و زیبا تر بیاموزند. پس از آن نیز کودکان نوازندگی ساز فلوت ریکوردر را خواهند داشت. نوازندگی ساز های بادی نیز برای کودکان بسیار جذاب است ضمن این که آموزش اولیه این ساز نیز خیلی دشوار نیست و کودکان به راحتی می توانند آموزش های اولیه نوازندگی را روی این ساز به راحتی فرا بگیرند.
آشنایی با ساز های مختلف و انتخاب ساز تخصصی
در آخر می رسیم به بخش انتخاب ساز که در این دوره ها هم در خلال کلاس ها و هم در پایان دوره سازهای مختلف به کودک معرفی می شود و حتی امکان شنیدن صدای آن از نزدیک و یا حتی تست ساز برای کودک فراهم است تا پس از پاتیان دوره فرد راحت تر بتواند به انتخاب ساز تخصصی بپردازد. پس از انتخاب ساز تخصصی کودک می تواند با پشتوانه ای که در دوره های ارف پیدا کرده است به راحتی و بسیار اصولی و صحیح موسیقی را روی ساز مورد علاقه اش بیاموزد.