نظام آموزشي و چگونگي ارزشيابي مدارك تحصيلي دانشگاههاي كشور هلند
در كشور هلند كليه دروس و نظام آموزشي زير نظر وزارت آموزش، فرهنگ و علوم اين كشور است. كودكان از 4 يا 5 سالگي تحصيلات ابتدايي (Basisonderwijs) را شروع مي‌كنند و تا 12 سالگي ادامه مي‌دهند. در اين دوره دانش‌آموزان آموزش‌هاي دوره مهد كودك، خواندن و نوشتن زبان هلندي، رياضيات، علوم طبيعي و علوم اجتماعي را فرا مي‌گيرند.
دوره دبيرستان 4يا 5 سال يا 6 سال است كه از 12 سالگي آغاز مي‌شود. آموزشی که در كشور هلند تا 16 سالگي اجباري است. دانش‌آموزان در دبيرستان‌ها به دوره‌هاي عمومي يا حرفه‌اي هدايت مي‌شوند كه شامل دورههای ذیل میشود:
1- دوره ديپلم مقدماتي دانشگاهي (VWo)، با شش سال تحصيل كه بالاترين سطح تحصيلات متوسطه در هلند است.
2- دوره آموزشی متوسطه عمومي پيشرفته (HAVO)، با پنج سال تحصيل.
3- آموزش متوسطه عمومي و مقدماتی (MAVO)، با چهار سال تحصيل.
4- دوره‌هاي آموزش حرفه‌اي (Voorbereidend Beroepsonderwijs (VBO) آموزش پايه در يك رشته به خصوص به مدت چهار سال كه دانش‌آموزان را براي ورود به بازار كار بلافاصله يا براي ورود به آموزش حرفه‌اي پيشرفته (Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO آماده مي‌سازد.
تحصيلات دانشگاهي
تحصيلات دانشگاهي در دانشگاهها و مدارس عالي حرفه‌اي (Hoger Beroepsonderwijs (HSO امكان‌پذير است. 13 دانشگاه، 75 مدرسه عالي حرفه‌اي (HBO) و پنج مؤ‌سسه آموزش عالي كه شامل دوره‌هاي تحصيلات تكميلي است، مجموعه مراكز آموزش عالي اين كشور را تشكيل مي‌دهند.
شرط ورود به دانشگاهها داشتن ديپلم مقدماتي دانشگاه (VWO) و شرط ورود به مدارس عالي حرفه‌اي (HBO) ديپلم متوسطه پيشرفته (HAVO) است. دانشجوياني كه اين مدرك را نداشته باشند، با حداقل سن 21 سال مي‌توانند براي رفتن به دانشگاه امتحان ورودي (Colloquium) را بگذرانند. دانشجويان خارجي براي ورود به دانشگاههاي هلند بايد مدركي، معادل ديپلم دبيرستان هلند داشته باشند.
در سال‌هاي اخير دانشگاهها و مدارس عالي حرفه‌اي (HBO) در اين كشور از نظر آموزشي به يكديگر نزديك شده‌اند. از 1986 انتقال دانشجو از دانشگاه به مدارس عالي حرفه‌اي و بالعكس آسان شده است. دانشجوياني كه سال اول مدارس عالي حرفه‌اي را بگذرانند مي‌توانند وارد سال اول دانشگاه شده يا واحدهاي خود را به دانشگاه منتقل كنند.
دوره‌هاي تحصيلي
1. دوره آموزش حرفه‌اي پيشرفته (Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO : شامل بخش‌هاي فن‌آوري، اقتصاد، بهداشت و كشاورزي است. طول مدت اين دوره‌ها از يك تا چهار سال تحصيلي است. شرط ورود به اين دوره مدارك چهار ساله حرفه‌اي (VBO) و متوسطه عمومي مقدماتي (Mava) است. در پايان اين دوره‌ها ديپلم (MBO - Diploma) داده مي‌شود.
2. (Ingenieur (ing.) / Baccalaureus (be.) / Bachelor ) (B : این مدارك در مدارس عالي حرفه‌اي (HBO) داده مي‌شوند. طول مدت تحصيل چهار سال است و در سال چهارم دانشجويان پژوهشي عملي را در زمينه مورد علاقه‌شان انجام داده و پايان نامه پژوهشي خود را نيز ارايه مي‌دهند. دانشجو بايد در مجموع 168 واحد (Credits) را بگذراند و در امتحانات نهايي موفق شود.
3. :Doctoraal : این مدارك در دانشگاهها اعطا مي‌شود. طول مدت تحصيل چهار سال است و عملاً تعداد اندكي از دانشجويان مي‌توانند دروس خود را در چهار سال به پايان برسانند. بنابراين دوره تحصيل تا 2 سال قابل افزايش است، البته در بعضي رشته‌ها تحصيلات تا هشت سال نيز طول مي‌كشد. در مجموع دانشجو بايد از 168 واحد(Credits) تا 252 واحد بگذراند. البته تعداد واحدها به رشته تحصيلي مربوط مي‌شود.
سال اول تحصيلات دانشگاهي Propedeuse ناميده مي‌شود كه شامل 42 واحد است. انتهاي سال اول از دانشجويان امتحان گرفته مي‌شود و در صورت موفقيت به آنها اجازه ادامه تحصيل داده مي‌شود. در سال آخر تحصيل، دانشجو بايد پايان‌نامه پژوهشي خود را ارايه دهد كه معادل يك سوم واحدهاي سال آخر است. مدارك دانشگاهي Doctoraal با عناوين (.Doctorandus (drs براي رشته‌هاي غير فني- مهندسي و (.Ingenieur (ir براي رشته‌هاي فني - مهندسي و (.Meester (mr براي رشته‌هاي حقوق اعطا مي‌شود. اين مدارك معادل مدرك Master است، بنابراين دانشگاهها در بعضي موارد به دانشجويان خارجي مدرك Master اعطا مي‌كنند.
يادآوري اين نكته ضروري است كه تعدادي از مدارس عالي حرفه‌اي (HBO) دوره‌هاي (Post - HBO) را نيز ارايه مي‌دهند كه ممكن است از چند هفته تا چند سال طول بكشد. در بعضي رشته‌ها مانند هنرهاي تجسمي و زيبا، دانشجو بايد 84 واحد يا در رشته معماري 168 واحد بگذراند كه از 2 تا 4 سال طول مي‌كشد. از اين رو تعدادي از مدارس عالي حرفه‌اي (HBO) مي‌توانند مدرك (HBO Master) نيز اعطا كنند.
4. دانش آموختگان دانشگاهها و مدارس عالي مي‌توانند در دوره‌هاي گوناگون Post-Doctoraal ادامه تحصيل دهند. اين دوره‌ها شامل دوره يك ساله تربيت معلم (ULO) دوره‌هاي گوناگون كوتاه مدت تحصيلي براي بالا بردن معلومات دانشجويان و دوره‌هاي پژوهشي بلند مدت است.
5. Doctor - Ph.D كه شامل چهار سال تحصيل در دوره دكتراست.
بيشتر دانشجويان دكترا در زمان تحصيل به صورت استاديار (Assisant) انتخاب مي‌شوند و موظف به انجام پژوهشي نوين هستند. نوشتن پايان‌نامه و ارايه نتايج و دفاع موفقيت‌آميز از پايان‌نامه در مقابل گروهي از استادان، منجر به اعطاي مدرك دكترا مي‌شود.
نحوه ارزشيابي مدارك تحصيلي دانشگاه های هلند
1. مدارك دوره‌هاي آموزشي حرفه‌اي پيشرفته (MBO - Diploma) حداقل 2 تا 3 سال تحصيل و همچنين تحصيلات نيمه تمام با حداقل گذراندن دو سال تحصيل به شرط دارا بودن ديپلم دبيرستان، "كارداني" ارزشيابي مي‌شود.
2. مدارک (Ingenieurb(ing.) / Baccalaureus (be.) / Bachelor (B صادره از كليه مدارس عالي حرفه‌اي (HBO) دولتي، "كارشناسي" ارزشيابي مي‌شود.
3. مدارک Master / Doctoraal صادره از دانشگاهها، "كارشناسي ارشد " ارزشيابي مي‌شود.
.4مدارك HBO- Master صادره از مدارس عالي حرفه‌اي (HBO) دولتي با حداقل 2 سال تحصيل پيوسته به شرط داشتن مدارك بند 2 يا كارشناسي، "كارشناسي ارشد" ارزشيابي مي‌شود.
5. مدارك Doctor - Ph.D. با 4 سال تحصيل و ارايه پايان‌نامه صادره از دانشگاههاي گروه يك، "دكترا" ارزشيابي مي‌شود.
جدول چگونگي ارزشيابي مدارك تحصيلي دانشگاههاي هلند
|
مدارك |
شرايط |
ارزشيابي |
|
MBO-Diploma |
2 يا 3 سال تحصيل داشتن ديپلم دبيرستان |
كارداني |
|
Baccalaureus (bc) Bachelor (b) Ingenieur (ing) |
4 سال تحصيل در مدارس عالي حرفه‌اي دولتي (HBO) |
كارشناسي |
|
Doctoraal Master |
4 تا 6 سال تحصيل در دانشگاههاي گروه يك |
كارشناسي ارشد |
|
HBO-Master |
2 سال تحصيل پيوسته همگن در مدارس عالي حرفه‌اي دولتي (HBO) |
كارشناسي ارشد |
|
Doctor (Ph.D) |
چهار سال تحصيل در دانشگاههاي گروه يك |
دكترا |
معرفی دانشگاهها ی هلند و معرفي دانشگاهها و مراكز آموزش عالي نا معتبر در كشور هلند
