آنتی اکسیدان ها (Antioxidants)، امتیاز ظرفیت جذب رادیکال اکسیژن (ORAC)، رادیکال های آزاد (free radicals) و استرس اکسیداتیو (oxidative stress)، زمانی که صحبت از نگرانی در مورد سلامت و طول عمر باشد، این موضوعات اهمیت بسزایی پیدا می کنند. شاید اخیرا از مکمل آنتی اکسیدان استفاده کرده باشید یا روی برچسب پشت بسته بندی ها با این عناوین روبرو شده باشید و مطمئن نباشید برای سلامت تان مفید و موثر هستند یا خیر؟. بسیاری از افراد می شنوند که خوراکی های حاوی آنتی اکسیدان در مقابل آسیب رادیکال های آزاد از ما محافظت می کنند که عامل بسیاری از اثرات پیری در بدن و ذهن هستند.
زمانی که سطح آنتی اکسیدان ها در بدن به دلایلی مانند تغذیه نامناسب یا دریافت زیاد سموم، کمتر از رادیکال های آزاد می شود، فشار وارده بر سیستم ایمنی بیشتر از حد معمول شده و پیری سریع تر اتفاق می افتد. برای شناخت محافظت بهتر از خودتان در برابر مشکلات سلامتی مرتبط با آسیب رادیکال های آزاد – که بسیار زیاد هستند – باید انواع عادات سبک زندگی یا انتخاب ها غذایی که در وهله اول باعث تجمع آن ها در بدن می شوند را درک کنید. همانطور که در ادامه خواهید آموخت، رژیم غذایی غنی از انواع گیاهان به همراه مواردی چون ورزش و کاهش استرس به معکوس شدن روند اکسیداسیون مخرب کمک می کند.
دفاع بدن در برابر رادیکال های آزاد
بدن یک سیستم دفاعی بسیار قوی در برابر رادیکال های آزاد دارد. این سیستم، یک سیستم آنتی اکسیدانی قوی می باشد. بدین شکل که در حالت طبیعی میان آنتی اکسیدان های موجود در بدن و رادیکال های آزاد موجود در آن تعادل برقرار می باشد. این حالتی طبیعی و نرمال است که می تواند از ایجاد آسیب و اختلال در بدن جلوگیری کند.
اما اگر به هر دلیل میزان آنتی اکسیدان ها در بدن کم شود و یا اینکه مشتقات اکسیژن فعال بیشتر تولید شوند، آسیب های بیولوژیک بیشتری که ناشی از استرس اکسیداتیو می باشند، رخ می دهند. استرس اکسیداتیو به برهم خوردن توازن میان آنتی اکسیدان و رادیکال های آزاد در بدن گفته می شود. در این حالت بدن توان مقابله با رادیکال های آزاد را نداشته و آسیب های سلولی پدید می آیند. برای اینکه این ارتباط را بهتر درک کنید بهتر است که تعاریف دقیق کلماتی که این ارتباط ها را نشان می دهند بهتر بدانید.
رادیکال های آزاد شامل مولکولهایی هستند که لایه آخر الکترونی آنها جفت الکترون نیست و دارای الکترون تک می باشد. این ترکیبات از لحاظ شیمیایی از سایر ترکیبات فعالتر هستند. این ترکیبات با وجود ناپایدار بودن می توانند به طور مستقل وجود داشته باشند.
چه چیزی باعث ایجاد رادیکال آزاد در پوست می شود؟
دلایل مختلفی برای بوجود آمدن رادیکال آزاد در پوست وجود دارد. گاهی سیستم ایمنی بدن آن ها را برای خنثی کردن ویروس ها یا باکتری ها ایجاد میکند. هرچند محیط نقش بسزایی در ایجاد رادیکال آزاد دارد. عواملی از جمله آلودگی هوا، دود سیگار و حتی قرار گرفتن در برابر اشعه خورشید. به همین علت، مهم است که حتما از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
آسیب ایجاد شده در اثر رادیکال آزاد پوست چطور نمایان می شود؟
آسیب رادیکال آزاد به اشکال مختلفی در پوست نمایان می شود، گاهی ممکن است باعث تغییر رنگ در پوست شود که در اثر آن شاهد لکه های قهوه ای رنگ روی پوست خواهید بود یا می تواند موجب شل شدن و افتادگی پوست گردد. علاوه بر اینها، رادیکال های آزاد با از بین بردن کلاژن های پوست باعث ایجاد چروک می شود. همان چیزی که هیچکس دوست ندارد با آن مواجه شود!