آشنایی با آداب و رسوم مردم گرجی فریدونشهر

  چهارشنبه، 21 دی 1401   زمان مطالعه 7 دقیقه
آشنایی با آداب و رسوم مردم گرجی فریدونشهر
بیش از ۹۰ درصد مردم فریدون‌شهر را گرجی زبانان تشکیل داده و اکثر آن‌ها نوادگان گرجی‌هایی هستند که توسط شاه عباس اول از گرجستان به ایران تبعید شدند. می‌خواهیم با آداب و رسوم این مردم آشنا شویم. همراه ساعد نیوز باشید.

آداب و رسوم گرجی های فریدونشهر بسیار زیبا و دیدنی می باشد که بازی ها و سرگرمی های بسیاری در بین مردم در این روز به خصوص به وجود آید. این شهر که در غرب اصفهان قرار دارد. این گرجی ها در زمان شاه عباس در این منطقه ساکن شده اند و جزو یکی از امن ترین و زیباترین شهرهای کشورمان محسوب می شود. گرجی های منطقه فریدن که توسط شاه عباس کبیر پادشاه صفوی در فاصله سالهای ۱۰۲۵ و ۱۰۲۶ هجری از گرجستان به ایران منتقل شده و دسته ای از آنها به فریدونشهر که در واقع دروازه ای برای ورود عشایر و ایل های بختیاری از نظر جغرافیایی به شمار می آید، صرفاً به خاطر جلوگیری از حملات پی در پی عشایر به دهات فریدن اعزام شده اند. از نقطه نظر مراسم و اعتقادات مذهبی و غیره وجه اشتراکی با سایر طوایف ایرانی در آنها به چشم می خورد و این شاید بیشتر به این خاطر باشد که گرجی ها برخلاف ارامنه رنگ ایرانی به خود گرفته، تغییر مذهب دادند و با ایرانیان آمیزش کردند، اما تغییر زبان ندادند و اکثریت به اتفاق به همان زبان گرجی صحبت می کنند.

لباس مردم گرجی

ایام نوروز گرجیان فریدون شهر

فریدونشهر در شب عید شاهد شادی پسران نوجوان است که به صورت گروهی و گاهی تک تک به پشت بام های همسایه ها و گاه هم محله ای خود می رفتند و با آویزان کردن سبد، ظروف حلبی و سطل به حیاط خانه ها و ایجاد سر و صدا و خبر فرا رسیدن شب عید از صاحب خانه عیدی می گرفتند که اکثرا پول، شیرینی و شکلات است. اکثر خانواده ها در شب عید در خانه پدر بزرگ ها و مادربزرگ ها جمع می شدند و موقع شام قیمه و پلو صرف می کردند.

  • لحظه تحویل سال: به هنگام تحویل سال نو در فریدونشهر تمام اعضای خانواده دور سفره هفت سین جمع می شوند و به نیایش، قرائت قرآن و دعای معروف تحویل سال را زمزمه می کنند و با گذشت ثانیه های تحویل سال جدید بزرگترها به کوچک ترها عیدی می دهند و جالب تر از همه عیدی پدربزرگ ها و پدر خانواده است که از داخل قرآن اسکناس های نو را به بچه ها هدیه می کنند.
  • بردن غذا و هدیه به دختران: یکی دیگر از رسم های مردم گرجی شهرستان فریدونشهر بردن هدیه و غذا برای دختران خانه شان که ازدواج کرده اند بوده است که اینک نیز به شیوه های دیگر انجام می شود. این رسم برای حفظ پیوند عاطفی خانواده ها و اعتقاد به سهم داشتن دختران از غذای خانه پدری یا برادر است که با بردن غذاهای گرمی مانند حلوا، تخم مرغ، برنج و انواع خورشت همراه با نان های محلی انجام می شده است. البته بردن هدیه ای مانند پارچه و یا قطعه ای طلا یا پول نیز تحت عنوان قاب (هدیه) انجام می شده است که اینک نیز ادامه دارد.
  • رسم بولاق اوتی: بولاقوطی مراسمی در شب عید بوده که نوجوانان پسر به پشت بام های همسایه ها رفته و با آویزان کردن قوطی، سبد و یا هر ظرفی که بتوان عیدی جمع آوری کرد خبر عید و سال نو را به صاحب خانه داده و با ایجاد سر و صدا عیدی می گرفتند که اغلب پول، نخودچی و کشمش و میوه بوده است که این رسم هم در دنیای مدرن و به نوعی پیشرفته امروزی کمرنگ و در شرف فراموشی است.
  • شب علفه: زنان شهرستان فریدونشهر در یک شب مانده به عید حلوای محلی می پزند و در میان فامیل و همسایه ها پخش می کنند و حتی برای پنج شنبه آخر سال بر مزار رفتگان خود می برند تا با یاد و خاطرات آن ها سال نو را جشن بگیرند.
  • مراسم تحویل سال: گستردن سفره نوروزی یا هفت سین از تدارکات لحظات تحویل سال بوده که در این سفره اقلامی چون سبزه ، سنجد ، سماق ، سمنو ، سکه ، سیب ، قرآن ، آیینه ، تخم مرغ رنگ شده ، نان قندی ، نقل ، گردو و شیرینی های محلی می گذارند. برخی از مردم این منطقه لحظات سال تحویل را در جوار امام زاده ها، قبور شهدا و اماکن مقدس سپری کرده و پس از تحویل سال به خانه می آیند و باقی افراد نیز برای این لحظات به دور سفره عید نشسته و به خواندن قرآن و دعا می پردازند. جوشاندن قدری شیر به نیت سفیدی و سعادت و یا رشته و سبزی به نیت دراز شدن عمر و برکت در اجاق خانه در لحظه تحویل سال مرسوم بوده که اکنون به کلی فراموش شده است. روز عید نیز با دید و بازدیدها و سر سلامتی برای عید اول بازماندگان مرحوم در فامیل آغاز می شود. در گذشته رسم براین بوده که در ساعات بامداد روز عید بره سفید کوچولو را به یمن قدم مبارکی به خانه می آوردند و با گذاشتن حنا روی مو و گذاشتن قند روی زبانش دهانش را شیرین می کردند.

    دادن عیدی به کودکان و نوعروسان از آداب رایج در مراسم دید و بازدید شهرستان فریدونشهر است که در گذشته به کودکانی که درب خانه ها رفته و سال نو را به آن هاتبریک می گفتند برای عیدی اقلامی چون گردو ، کشمش، انار و تخم مرغ رنگی داده می شد که اکنون این رسم به کلی از بین رفته است.

عروسی گرجیان فریدون شهر

عروسی درفریدون شهر گرجیان فریدون شهر که در منطقه کوهستانی زاگرس قرار گرفته اند، بیشتر عروسی های آنها در پاییز و زمستان انجام می شد. در توسخلیها یا خانه ها در کنار منقل های آتش می نشستند و عروسی بپا می شد. رقص و پایکوبی انجام می گرفت، استیز ناقارا یا ساز و دهل سازی بود که می نواختند. مردم در وسط به پایکوبی می پرداختند یک بازی زیبایی برای سرگرمی مهمان ها انجام می شد و آن به این صورت بود که جوان ها از روزنه ای در بالای سقف خانه با سرعت به پایین می آمدند و دوباره این کار را تکرار می کردند که هر کس بیشتر و سریع تر ان را انجام می داد سرکرده بود. عروسی معمولا سه تا هفت شب برگزار می شد. رسم آماده باش برای عروسی در فریدونشهر انجام می شد. از روز قبل دیگ ها را از خانه های اطراف جمع می کردند و آن را در عصر عروسی روی هیزم می گذاشتند و با آیین خاصی آتش را می افروختند و همزمان عروسی شروع می شد و دهل زن ها می نواختند. در پایان شب لباس داماد را می پوشاندند به همراه رقص و پایکوبی و در شب دوم هم داماد را به همراه دهل وپایکوبی به حمام می بردند وحنا بندان می کنند غذاهای عروسی معمولا آبگوشتی بود که از ذبح گاو یا گوسفند درست می شد. عروس را با پای پیاده به خانه بخت می بردند و کسی زودتر به خانه آنها می رفت و نامش پیش پا بود و اطلاع می داد و نیز چند تیر شلیک می شد که خانواده عروس از آمدن آنها آگاه شوند عروس را به خانه داماد می بردند و دستش را در دست محرمی می گذاشتند و شمشیری در دست آدم دامادها پذیرایی از خانواده عروس و داماد جدا گانه انجام می شد و در آخر سینی نقل و شیرینی می چرخاندند. در سینی مردم اوزی یا هدایای خود را می ریختند.

سخن آخر

از آنجایی که فریدون شهر آخرین آبادی از سمت اصفهان بود، میان فارسی زبانان با عنوان آخره و به دلیل اینکه بالا سر آبادی دیگری به نام آخره (محله ای از فریدون شهر امروزی به نام وحدت آباد که محل سکونت فارسی زبان ها است) بود، با عنوان آخره بالا نامیده می شد. تا اینکه در سال ۱۳۳۵ با رسیدن جمعیت آخره بالا به ۵٬۰۰۰ تن و بنیان شهرداری در آن و تبدیل شدن روستای آخره بالا به شهر، سه نام جدید بر پایهٔ ویژگی های تاریخی، جغرافیایی و انسانی به وزارت کشور پیشنهاد شد:

  1. فریدون شهر (به علت حاکمیت فریدون در زمان پیش از اسلام بر این منطقه)
  2. گل شهر (به علت طبیعت سرسبز و گل های فراوان منطقه)
  3. گرجی شهر (به علت مردم منطقه)

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
داریوش ارجمند: خانومه میره وزنه بردار میشه 2 سال دیگه نه رحم داره نه تخمدان همشو عمل میکنه میریزه دور! من پدر سنتی رو دوست دارم تا پدری که سفره عرق پهن میکنه+فیلم (523 نظر) عکسی از اولین روز مادر شدن فرح پهلوی/ قرق بیمارستان و نمایش زندگی سلطنتی... (236 نظر) ساده زیستی رهبر انقلاب به روایت تصویر / از عینک شکسته و کفش ساده تا سفره غذای ساده در کنار سیاستمداران (222 نظر) مادر علی دایی: پسرم به بیمارستانها گفته اگه کسی توان مالی نداشت به من خبر بدین؛ به هر نیازمندی که من بگم به حسابش پول واریز می‌کنه +ویدیو (212 نظر) سفره غذای ساده و دورهمی صمیمی رهبر معظم انقلاب با فرماندهان ارشد سپاه+عکس/ آقا هم مثل همه روی زمین غذا می خورد (179 نظر) محمدرضا گلزار: تا میتونین دعا کنین تا میتونین نماز بخونید؛ آدم بی‌اعتقاد هیچ چیز در زندگیش نداره+ویدیو (176 نظر) نگاهی به لباس عروس های زنان شاه پهلوی؛ از لباس عروس 30 کیلویی ثریا اسفندیاری تا پیراهنی مزین به پرهای لک‌لک آفریقایی! / به نام مردم به کام خاندان منحوس پهلوی+عکس (173 نظر) مهنوش صادقی همسر دوم مهدی هاشمی: 20 سال با مهدی هاشمی رابطه داشتم و گلاب آدینه خبر داشت (170 نظر) داریوش ارجمند: من مختار رو خوب میشناسم! مختار خیلی علیه السلام نیست/ اصلا از مختار و فریبرز عرب نیا خوشم نمیاد! (157 نظر) خنده رهبر انقلاب از پیشنهاد عجیب احمدی‌نژاد: ساخت اتوبان از فرودگاه امام به مسجد جمکران تا امام زمان در ترافیک و شلوغی اتوبان قم گیر نکنند! (146 نظر) نگاهی به مجلل ترین مدرسه در سوئیس که بچه های پهلوی در آنجا درس خواندند/ زمانی که بچه های مردم از امکانات کم تحصیلی هم برخوردار نبودند! (124 نظر) علی دایی: همسرم بهترین مشاورم هست؛ ویلای به شکل توپ در کلاردشت ندارم؛ میلیون‌ها علی دایی هم برای مردم کم است+عکس (117 نظر) تصویری از اعلامیه ترحیم همسر تایلندی یوسف تیموری/ روحش شاد و یادش گرامی (116 نظر) آلبوم تصاویر آذری جهرمی به مناسبت سالروز تولدش ؛ از استایل دامادی در شب عقد و سفر به حافظیه و تخت جمشید با اهل و عیال تا موتورسواری کنار دریا و دوشیدن شیر گوسفند (94 نظر) فوتبالیست ملی‌پوشی که صاحب 7 هزار راس گوسفند است؛ استخدام 10 چوپان برای نگهداری از گوسفندان (75 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
سیما خضرآبادی: من هیج عنوان پرسپولیسی نیستم ولی عاشق رنگ قرمزم
فال قهوه با نشان روز پنجشنبه 29 شهریور ماه 1403
فال حافظ با تفسیر روز پنجشنبه 29 تیر 1403 + فیلم
4 هنرمند محبوب ایرانی که همسر خارجی دارند/ از ازدواج ساعد سهیلی با دختر فرانسوی تا زن هندی بنیامین بهادری+عکس
فال روزانه پنجشنبه 29 شهریور ماه 1403
فال شمع روزانه پنجشنبه 29 شهریور 1403
فال انبیاء روزانه پنجشنبه 29 شهریور 1403
فال ابجد روزانه چهارشنبه 29 شهریور 1403
برگزاری مسابقات فوتبال جام شهدای خدمت در ارومیه
بیوگرافی و زندگی خصوصی محمدرضا هلال زاده، ضیا سریال طوبی و همسرش+تصاویر جذاب و دیدنی
عموی تتلو: تتلو گیاهخوار است، ماموران زندان هم برای گیاهخواری او شرایط را فراهم می‌کنند
آتش سوزی کارخانه تولیدی فولاد در تیکمه داش + فیلم
اهدای زمین به آموزش و پرورش شهرستان مرند
از پرستاری تا طبابت/کتاب"سمفونی موگادیشو" خاطرات من از سومالی است
نجات معجزه آسای مرد 55 ساله از چاه 35 متری در مرند
منتخب روز   
توئیت جدید پزشکیان به زبان کُردی و عربی +عکس وزیر اسبق کشور: رهبر معظم انقلاب یک دوره تندخوانی شرکت کردند و یک کتاب 300 صفحه‌ای را در یک شب می‌خوانند+ویدیو نیکی کریمی از مهمترین اتقاق زندگی اش پرده برداشت ؛ خانم بازیگر : پدرم مرا به این سمت سوق داد تاج گل اعیانی با گل‌های سفید و سیاه محمدباقر قالیباف در مراسم ختم پدر خداداد عزیزی+عکس استاندار بصره راننده شخصی مسعود پزشکیان در سفر به این شهر شد+عکس/ چهره خندان رئیس جمهور سوار بر BMW جمله امروز پزشکیان که گفت «خیلی خراب نکردم که؟» در فرهنگ آذری زبان ها یعنی چه؟ +عکس کیک تولد خاص و شکلاتی شهاب حسینی برای تولد 13 سالگی پسرش با طرح مورد علاقه اش / مبارکا باشه+عکس خاطره خنده دار مهران مدیری : یه آقایی با کیف سامسونِت و کت و شلوار آبی استخری اومد صداشو کلفت کرد مغرورانه گفت آقای مدیری من برای اینکه وارد سینما شم باید چیکار کنم گفتم باید بلیط بخری+ویدئو کیک تولد خاص و شکلاتی همسر هاشمی رفسنجانی برای تولد 82 سالگی یارش با طرح مورد علاقه اش / مبارکا باشه+عکس تصویر رهبر معظم انقلاب در دستان وزیر کودک‌کش+عکس انتشار غزل جدیدی از رهبر معظم انقلاب + فیلم/ دیدن این ویدیو با صدای دلنشین رهبری رو از دست ندید نگاهی به کیک تولد 44سالگی شهاب حسینی با دیزاین خاص در خانه اش/مبارکا باشه +عکس