احادیثی درباره غذا خوردن
قبل از هر چیز باید متذكر شد كه تمامی این احادیث جزء مستحبات محسوب می گردند و اصلی ترین و مهمترین امر این است كه انسان غذا و لقمه ای را كه می خورد از راه حلال به دست آمده باشد و شبهه ناك نباشد.زیرا اگر لقمه حرام باشد انسان هر كدام از این مستحبات را انجام دهد فایده ای ندارد چون اصل را كنار گذاشته و به فرع پرداخته است.
احادیثی از پیامبر درخصوص غذا خوردن
پيامبر صلى الله عليه و آله :
اَلْمُؤمِنُ يَأْكُلُ في مِعاءٍ واحِدَةٍ وَ الْمُنافِقُ يَأْكُلُ في سَبعَةِ أمْعاءٍ؛
مؤمن كم خوراك است و منافق پرخور.
وسائل الشيعه، ج 24، ص 241، ح30436
پيامبر صلى الله عليه و آله :
مَنْ اَكَلَ وَ ذو عَيْنَيْنِ يَنْظُرُ اِلَيْهِ وَ لَمْ يُواسِهِ ابْتُلى بِداءٍ لا دَواءَ لَهُ ؛
هر كس غذا بخورد و ديگرى به او نگاه كند، و به او ندهد، به دردى بى درمان مبتلا مىشود.
تنبيه الخواطر معروف به مجموعه ورام ج 1 ، ص 47
پيامبر صلى الله عليه و آله :
كُلوا جَميعا وَ لا تَفَرَّقوا فَاِنَّ البَرَكَةَ مَعَ الجَماعَةِ؛
با هم غذا بخوريد و پراكنده نباشيد، كه بركت با جماعت است.
نهج الفصاحه ص 615 ، ح2180 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 63، ص 349 ، ح9
پيامبر صلى الله عليه و آله :
مَنْ قَلَّ طَعْمُهُ صَحَّ بَدَنُهُ وَ مَنْ كَثُرَ طَعْمُهُ سَقُمَ بَدَنُهُ وَ قَسا قَلْبُهُ؛
هر كس كم بخورد، سالم مى ماند و هر كس زياد بخورد تنش بيمار مى شود و قساوت قلب پيدا مى كند.
نهج الفصاحه ص728 ، ح 2779
حدیثی از امام کاظم درخصوص غذا خوردن
امام کاظم علیه السلام :
إنَّ اللهَ لَم یُحَرّم الخَمرَ لِاسمِها وَ لَکِنَّهُ حَرَّمَها لِعاقِبَتِها فَما کانَ عاقِبَتُهُ عاقِبَةَ الخَمر فَهو خَمرُ
خداوند شراب را به خاطر نامش حرام نکرده بلکه به خاطر عاقبتش حرام فرموده و هر چه پیامدهای شراب را داشته باشد نیز (در حکم) شراب است.
کافی(ط-الاسلامیه) ج6 ، ص 412 ،ح 2
آداب غذا خوردن در احادیث از معصومان(ع)
امام رضا (ع) با تشبیه بدن به زمین می فرماید: بدن انسان بسان زمین پاک و آماده برای زراعت است که اگر در آبادانی و آبدهی بدان مراقبت شود به گونه ای که آب، نه فراوان تر از نیاز بدان برسد تا آن را غرقاب و باتلاق کند و نه از اندازه کمتر باشد تا آن را به تشنگی گرفتار سازد، آبادانی اش استمرار می یابد. اما اگر از آن غفلت شود به تباهی می گراید و علف هرز در آن می روید. بدن چنین حکایتی دارد و تدبیر آن در خوراک و پوشاک چنین است. پرخوری و نیز خوردن پس از سیری بدن را باتلاق تجمع میکروب ها می سازد و موجب تباهی تن، قساوت قلب، کودنی، دوری از خدا و انواع بیماری ها می شود.
پیامبر (ص) فرمود: مؤمن در یک شکم چیز می خورد و کافر در هفت شکم؛ هم چنین فرموده است: زمانی که میل به غذا داری غذا بخور و در حالی که هنوز میل و اشتها به خوردن داری، دست از خوردن بکش.
امام علی (ع) نیز در این رابطه فرموده است: عادت به پرخوری انواع دردها را به همراه دارد. و هم چنین فرمود: از پرخوری پرهیز کنید، چرا که مایه تباهی تن است. بهترین رمز سلامتی آن است که انسان با وجود اشتها به غذا از آن دست بکشد.
در حدیث دیگری نیز امام علی (ع) به امام حسن (ع) فرمود: اگر می خواهی سالم بمانی و از پزشک بی نیاز شوی، چهار امر را رعایت کن: 1ـ اگر میل به غذا نداری نخور 2ـ تا زمانی که سیر نشده ای و اشتها باقی است، دست از غذا بکش 3ـ غذا را پس از جویدن کامل در دهان فرو بده و 4 ـ قبل از خواب قضای حاجت کن.
آداب خوردن و آشامیدن در احادیث معصومان
شستن دست ها قبل از غذا و خشک نکردن با حوله، درآوردن کفش ها از پا هنگام غذا خوردن، بر زبان آوردن نام خدا و بسم الله گفتن، بعد از گذاشتن نان در سفره منتظر چیز دیگری نماندن، شروع غذا با دعا و شکر الهی، آغاز کردن غذا با نمک، پاره نکردن نان با کارد و نگذاشتن نان زیر ظروف غذا، آغاز کردن از سبک ترین غذاها، زیاد نشستن سر سفره و طول دادن غذا خوردن، خوردن غذای گرم قبل از سرد شدن، پرهیز از خوردن غذای داغ، پرهیز از فوت کردن در غذاها و نوشیدنی ها، کراهت پاک کردن کامل گوشت استخوان، پرهیز از خوردن غذا در حال جنابت، برداشتن لقمه کوچک و جویدن کامل آن از جمله آداب خوردن در دین اسلام است.
دست کشیدن از غذا قبل از سیر شدن کامل، پرهیز از خوردن در حال سیری، پایان بردن غذا با نمک، غذا خوردن از آن قسمت از سفره که مقابل ماست، نگاه نکردن به صورت دیگران هنگام غذا خوردن، شستن دست ها و خشک کردن با دستمال، دعا کردن پس از غذا، نخوابیدن بلافاصله پس از خوردن غذا، غسل نکردن با آب سرد پس از خوردن ماهی، خلال یا مسواک زدن پس از غذا، خوردن چند خرما یا مقداری عسل (یا چیز گرم) پس از خوردن ماهی قبل از خواب، شستن گوشت قبل از پختن، شستن میوه با آب از جمله دیگر آداب خوردن بوده و همچنین آشامیدن به سه نفس و مکیدن آن و سر نکشیدن یکجا، نیاشامیدن آب در بین غذا و آشامیدن آب به صورت ولرم نیز از جمله آداب خوردن و آشامیدن در دین اسلام است.