آشایی با عید فطر
یکی از آخرین و مهمترین اعمال ماه رمضان، نماز عید فطر و پذیرایی از میهمانان خدا با سفره های رنگی در جزیره قشم است. در این روز در منزل همه قشمی ها به روی دوست و ناشناس باز است و همه می توانند از آن سفره بهره ببرند.
عید فطر در قشم
مردم قشم بر اساس یک رسم دیرینه در تعطیلات عید سعید فطر بهترین غذاها، خوراکی ها و نوشیدنی ها را تهیه می کنند و این مواد غذایی ها را در یک سفره رنگارنگ برای خویشاوندان و نزدیکان پهن می کنند.
صبح به رسم ادب کوچک ترها با لباس نو و چهره ای آراسته بعد از نماز عید برای تبریک عید سعید فطر به منازل بزرگترها می روند تا دیداری تازه کنند و در کنار یکدیگر خوشی ها را تقسیم کنند.
زنان خانه دار قشمی از یک روز قبل از عید سعید فطر بساط سفره رنگارنگ عید را فراهم میکنند ، همه اعضای خانواده درگیر این مهمانی خودمانی می شوند به رسم مردم دریا دل و خوش روی این جزیره مرد خانه ماموریت خرید سفره را دارد.
مادرخانواده مسوول پخت و پز سمبوسه ، پکاره ، لگیمات، نان سنتی ، نخود و … می باشد ، دختر مسئول درست کردن دسرهای متنوع است و پسر خانواده در روز عید مسئول پذیرایی از مهمان ها می شود .
بعداز نماز عیدفطر مردم قشم سری هم به اهل قبور می زنند و فاتحه می خوانند و بعداز ساعتی برای پذیرایی از میهمانان به خانه های خود باز می گردند.
در روز عید فطر چه آنهایی که پولدار و غنی هستند و چه آنهایی که مستمند و فقیرند همگی به اندازه توانایی های خود سفره می اندازند و از همدیگر می خواهند که به سر سفره آنها هم بیایند دراین روز در تمامی خانه ها باز است و درب بسته ای وجود ندارد. در سفره روز عید فطر انواع شیرینی هایی که توسط بانوهای قشمی درست شده که بسیار خوشمزه هم است دیده می شود.
از جمله خوردنی ها بر سر سفره عید فطر می توان به انواع کمپوت ها مثل، آناناس و خوخ و انواع آجیل و میوه و نخودجوش داده شده با طعم و سلیقه های مختلف اشاره کرد.
دراین روز مردم با لب هایی خندان و بدون کینه و کدورت به خانه همدیگر می روند و یکی از زیباترین و جذاب ترین صحنه ها را به تصویر می کشند. این اتفاق تا پایان ظهر ادامه دارد و بعداز نماز ظهر و عصر هرکس به خانه خود می رود و بر سر سفره ظهر که در آن سفره پلو مخصوص قشمی درست شده می نشینند.
بعداز ظهر هم نوبت زن های قشمی است. زن هایی که در طول روز در عید فطر از میهمانان پذیرایی کرده اند و آنان در عصر آن روز بهترین لباس های دوخته شده محلی خودرا می پوشند و به خانه همدیگر می روند و تبریک عید می گویند.
مراسم علم شمشيري
در 19 ماه مبارك رمضان مراسم علم شمشيري كه از قدمت 900 ساله برخوردار است برگزار مي شود اين مراسم نشان از آن دارد كه شيعه از ديرباز در جزيره قشم سكونت داشته و شيعيان قشمي جزو اولين كساني هستند كه ساختار شهري قشم را به وجود آورده اند.
دراين مراسم كهن شيعيان قشمي علم شمشيري را با پاي پياده از شهر قشم به روستاي حميري در 12 كيلومتري قشم مي برند و غروب همان روز قبل از اذان مغرب باز مي گردانند.
در روستاي حميري هم تعداد زيادي از مردم خود روستا و معمولا تعداد زيادي از مردم بندرعباس و از خود شهر قشم به روستاي حميري مي روند و منتظر آمدن علم شمشيري مي شوند و بعضي از آن مردم نذري مي دهند و غذا پخت مي كنند و گوسفند مي كشند و از آن گوشت و غذا به فقرا مي دهند.
لازم به ذكر است علم شمشيري به اعتقاد مردم قشم از نجف اشرف آمده و يك نمونه آن در بارگاه امير مؤمنان علي(ع) وجود دارد كه جفت علم در قشم است. روي تكه فلزي و چوبي آن به خط كوفي نگاشته شده است. مسجد علي ابن ابيطالب(ع) شهر قشم محل قرار دادن يا استقرار علم شمشيري است.
ضيافت افطاري
در ايام رمضان ضيافت هاي بسياري توسط كساني كه وضعيت مالي مناسبي دارند مثل بازرگانان، تجار و شيوخ برپا مي شود و از فقرا و نيازمندان و دوستان دعوت به عمل مي آيد كه در اين ضيافت ها شركت كنند.
آنچه زيباترين جلوه ميهماني در اين ماه مبارك را به نمايش مي گذارد، سفره هاي فراهم آمده از دست پخت زنان خانه دار با غذاهاي محلي و خوراكي هاي خوش عطر و طعم است كه بر دست مردان و زنان به سوي مساجد حمل مي شوند.
در ماه رمضان مردم قشم از غذاها و دسرهايي مصرف مي كنند كه در ماه هاي ديگر سال كمتر و يا اصلا استفاده نمي كنند. از جمله خوردني ها مي توان به انواع اراروت و فرني نان جمجموك، و گليمات و انواع نان ها مثل نان كلوكي، تمشي، رخته، نان خمير، نان بني و غيره و انواع ژله و كارامل و انواع غذاهاي دريايي اشاره كرد كه سفره رمضان قشمي ها را مزين مي كنند.
انواع شوربا، حليم، بكاره، سمبوسه، آش و... هم در سفره افطاري خودنمايي مي كنند. از ديگر اعمال ماه مبارك رمضان قرائت يك جزء قرآن در هر شب است كه توسط جوانان در مساجد صورت مي گيرد و قشمي هاي اهل سنت نيز نمازهاي مخصوص خود را دارند كه هرشب در ايام ماه رمضان در مساجد خود برپا مي دارند.