زنجان شهری است که غذاهای بی نظیرش آنقدر متنوع و خوش طعم اند که نمی شود بدون امتحان آن ها از شهر گذشت. غذاهای زنجان علاوه بر طعم فوق العاده و ترکیب های جذابشان، هر کدام منبعی پر انرژی برای تقویت بنیه بدن و یا داروخانه ای طبیعی برای دفع بیماری ها هستند. غذاهای زنجان با اسم هایی که جلب توجه می کنند و آدم را به هوس خوردن می اندازند، از خوشمزه ترین غذاهای محلی کشوراند که در بین گردشگران و مسافران این شهر محبوبیت زیادی دارند. اگر به زنجان بروید و غذاهای سنتی این شهر را امتحان نکنید، قطعا پشیمان به شهرتان برمی گردید! پس اگر دوست دارید با غذاهای بی نظیر این شهر آشنا شوید و در اولین فرصت آن ها را نوش جان کنید. در ادامه با برخی از این غذاهای خوشمزه آشنا خواهید شد.
جغور بغور
جغور بغور (چغول پغول، جیغیر بیغیر) نوعی خوراک است که طبخ سریع و آسانی دارد و از غذاهای محلی و خاص زنجان به شمار می رود. طعم دل چسب این غذا در بسیاری از شهرها طرفداران خود را دارد و به نام های دیگر نیز شناخته می شود؛ مثلا در شیراز به آن، توتُوِی یا توتاب های می گویند و در استان گیلان، واویشکا؛ جالب آنکه این غذا خوراک ملی اسکاتلند هم به شمار می رود و با عنوان هَگیس آن را می شناسند. در طبخ جغور بغور جگر سفید و سیاه خرد شده را با سیب زمینی و پیاز سرخ می کنند و به آن ادویه (نمک، فلفل، زردچوبه و...) اضافه می کنند. در بیشتر موارد این مخلوط را با رب یا رب انار هم تفت می دهند. از نکات جالب این غذا سرو آن در وعده صبحانه است، به طوری که در اکثر دکه ها و رستوران های زنجان هنگام صبح جغور بغور داغ و خوشمزه سرو می شود.
خورش آلوچه با مرغ
خورش آلوچه با مرغ ، یکی از اصیل ترین غذاهای زنجان به شمار می رود که طعم بی نظیرش را مدیون آلوهای محلی و خوش طعم آن است. اگر طرفدار طعم های لطیف و شیرین هستید و از طعم آلوی محلی خوشتان می آید، قطعا یکی از طرفداران پروپاقرص خورش آلوچه با مرغ زنجان خواهید شد. مواد اصلی این غذای پرطرفدار زنجانی را مرغ، آلوی برغای، هویج، پیازداغ،رب و ادویه تشکیل می دهد. بعد از نیم پز شدن مرغ ها با پیاز و ادویه، آلوی خیس خورده و سرخ شده را با یک لیوان آب می پزند. هویج ها را هم در روغن تفت می دهند و سپس همه مواد را به علاوه مرغ ها با هم مخلوط می کنند و تا جا افتادن خورش صبر می کنند. خورش آلوچه با مرغ ، از آن دسته غذاهای زنجان است که طعم آن همیشه زیر زبانتان خواهد ماند. اگر به شهر زنجان سفر کردید، حتما یک بار این غذای خوش طعم و رنگ را نوش جان کنید.
پیازو
پیازو از قدیمی ترین غذاهای زنجان است که پخت آن فوت کوزه گری مادربزرگ ها را نیاز دارد. این غذای مقوی و خوشمزه، در گذشته بیشتر در وعده شام آماده میشد و گرمای غذا در شب های سرد زمستان، حس خوبی را منتقل می کرد. مواد تشکیل دهنده این غذا زیاد و پر و پیمان است. اگر بخواهیم مواد اولیه پیازو را نام ببریم، باید به پیاز خرد شده، گردو، ماده خاصی به نام تورتا که عصاره روغن حیوانیست، ادویه، گوشت چرخ کرده، گوجه فرنگی خرد شده، رب گوجه فرنگی، عدس، لپه، برگه زردآلو، آلوچه و سیب زمینی اشاره کنیم. روش پخت این غذا ساده است اما هر کسی نمی تواند پیازو را به خوشمزگی دستپخت اهالی زنجان درست کند. این غذای بسیار مقوی و خوش طعم را در شهر زنجان امتحان کنید و مطمئن باشید از انتخابتان پشیمان نخواهید شد.
کله جوش
کله جوش از غذاهایی است که در اکثر نقاط ایران با دستورهای پخت متفاوت طبخ می شود. در زنجان برای پخت این غذا از گوشت و قارچ استفاده می کنند، ابتدا گوشت و قارچ را همراه با پیاز و سبزیجات معطر تفت دهید، سپس نخود و عدس را با آب فراوان به مواد قبلی افزوده و در آخر تخم مرغی را که با ماست و کشک هم زده اید به آن اضافه کنید. کله جوش غذایی خوش طعم و مقوی برای روزهای سرد زمستان است.
کشک بادمجان
کشک بادمجان غذایی است که اکثر ما آن را می شناسیم و حداقل یک بار امتحان کرده ایم؛ غذایی ساده و خوشمزه که در بیشتر نقاط ایران به شیوه های متفاوت طبخ می شود و از غذاهای سنتی نواحی شمالی نیز به شمار می رود. کشک بادمجان زنجان به علت داشتن کشک، گردو و بادمجان فراوان منبع تغذیه ای مفیدی محسوب می شود و تفاوت آن در استفاده از گوشت چرخ کرده در مواد اولیه است.
علم سلات؛ صبحانه کامل زنجانی
علم سلات یکی از قدیمی ترین و مقوی ترین غذاهای زنجان است که علاوه بر ترکیب فوق العاده و طعم بی نظیرش، ارزش غذایی بالایی دارد. این غذای سنتی و کهن بیشتر در شهرستان ابهر استان زنجان طبخ می شود و در گذشته به عنوان صبحانه ای مقوی در روزهای سرد زمستان نوش جان می شده است. علم سلات از گوشت، گندم، نخود، لوبیا، عدس، هویج، چغندر، فلفل، سیب زمینی، روغن، زردچوبه، زردآلو و آلوچه تشکیل می شود. بعد از پختن همه این مواد با هم، آن را درون خمره ای سفالی می ریزند و در خمره را با خمیر می پوشانند. سپس آن را درون تنور می پزند و علم سلات آماده خوردن می شود. علم سلات یک وعده غذایی کامل است که خصوصا به عنوان صبحانه، می تواند انرژی زیادی را در بدن ذخیره کند. این روزها این غذا را به ندرت طبخ می کنند، اما اگر میهمان زنجان بودید، حتما آن را نوش جان کنید.
شش انداز
شش انداز یکی از غذاهای سنتی مشترک گیلان، شیراز و زنجان است که در هر یک از این شهرها به روش های متنوع طبخ می شود. در شهر زنجان این غذای مقوی و خوش طعم را بیشتر در مراسم چهارشنبه سوری تهیه می کنند که شباهت قابل توجهی به خاگینه خرما دارد. برای تهیه شش انداز زنجانی ابتدا خرما، گردو و کشمش را به خوبی با پیاز پخته و سپس تخم مرغ های همزده را به مواد تفت داده شده اضافه می کنیم. برای تزیین شش انداز گردو، کشمش و کمی شیره انگور روی آن می ریزیم.
بوغدا آشی (آش گندم)
بوغدا آشی از جمله محبوب ترین و خوش طعم ترین غذاهای زنجان در گروه آش ها است. در زبان ترکی بوغدا به معنی گندم است و بوغدا آشی یعنی آش گندم! سبزی این آش فوق العاده، اسفناج است که با خاصیت فراوان، کلسیم و ویتامین های A,E,B برای سلامتی شما ضروری است. اسفناج برای درمان یبوست نیز مفید است و به کسانی که با این مشکل رو به رو هستند، پیشنهاد می شود بوغدا آشی را در رژیم غذاییشان جای دهند. در این غذا موادی همچون اسفناج، حبوبات، گندم، پیاز، روغن و ادویه و آرد وجود دارد. اگر از علاقه مندان به انواع آش ها هستید، پیشنهاد ما به شما بوغدا آشی زنجان است.
آش ترش
آش ترش غذایی محبوب در بین ترک هاست و در بیشتر مناطق این نوع آش در شب چهارشنبه سوری طبخ می شود. آش ترش زنجان آشی خوش رنگ ولعاب با طعمی اشتها برانگیز است. هر چه بخواهید در این آش وجود دارد از عدس و نخود و لوبیا گرفته تا سبزی، سیب زمینی، هویج، سیر، سرکه، شکر، پیاز، جو پرک، لبو و آلوچه که براساس دستورالعمل پخته شده و با هم ترکیب می شوند؛ اضافه کردن لبو به این غذا هم سلیقه ای است و رنگ و طعم دلپذیری به آن می دهد.
آش شیر
آش شیر نام یکی دیگر از غذاهای زنجان است که طعم و رنگ بی نظیرش، هوش از سر گردشگران و مسافران این شهر می برد. آش شیر از طبخ حبوبات و سپس ترکیب آن ها با شیر درست می شود. بعد از آماده شدن بن مایه اصلی، مقدار فراوانی کشمش و گردو به آن اضافه می کنند. این آش فوق العاده با مخلوط شیر و کشمش و گردو طعم بی نظیری پیدا می کند و برای افرادی که بدنشان کلسیم کمی دارد، بسیار مفید است. آش شیر در میان غذاهای زنجان ، زبانزد است و امکان ندارد مسافری به زنجان بیاید و سراغ آش شیر را نگیرد!
به زنجان، دیار غیور مردان و شیرزنان رفتیم تا با غذاهای محلی مردمش بیشتر آشنا شویم و بخش مهمی از فرهنگ آنان را بشناسیم؛ تا شاید این امر سبب شود خوراک فراموش شده کشورمان را از فراموشی نجات دهیم و آن ها را جایگزین رژیم غذایی ناسالم این روزهایمان کنیم.
آشنایی با غذاهای سنتی ارومیه
